«ماموریت غیرممکن» تام کروز که همیشه ممکن می شود!

هفته نامه همشهری جوان - علی مسعودی نیا: همه چیز درباره مجموعه فیلم های ماموریت غیرممکن که قسمت ششم آن به تازگی با بازی تام کروز کلید خورده است.

ششمین قسمت از مجموعه فیلم های ماموریت غیرممکن در سال ۲۰۱۸ بر پرده سینماهای جهان به نمایش درخواهدآمد. نویسندگی و کارگردانی قسمت جدید را «کریستوفر مک کواری» برعهده دارد. کارگردانان بزرگی چون «جان وو»، «برایان دی پالما» و «جی جی آبرامز» قسمت های پیشین را با عالی ترین کیفیت فنی و هنری بالایی پیش روی مخاطبان قرار داده اند و فیلم همواره در زمان اکرانش در میان پرفروش ترین های سال جایگاه قابل اعتنایی داشته است.

برای ماموران تیم تجسس و عملیات این فیلم، هیچ غیرممکنی وجود ندارد. هرچه تکنولوژی پیشرفت می کند و ابر قهرمانان دیگر فیلم های اکشن کارهای حیرت انگیزتری انجام می دهند، سازندگان «ماموریت غیرممکن» هم کم نمی آورند و قهرمانانشان را به انجام اعمال باورنکردنی بیشتری وا می دارند. به همین بهانه مروری داریم بر قسمت های پیشین و شنیده از قسمت آتی این مجموعه مشهور.

ماموران ماموریت ششم

«کریستوفر مک کواری» بعد از ساخت قسمت پنجم فیلم، حالا پشت دوربین قسمت ششم رفته، کارگردانی که در کارنامه خود فیلم هایی چون «مظنونین همیشگی»، «مردان ایکس»، «جک ریچر» را دارد. او غیر از این، سریال بسیار محبوب دهه 90 یعنی «ان وای پی دی بلو» را هم در سابقه خود ثبت کرده است. در این قسمت هم باز تام کروز در نقش اصلی ظاهر خواهدشد و «ربه کا فرگوسن»، «وینگ راهامس»، «سایمون پگ»، «الک بالدوین»، و «شون هریس» به ایفای دیگر نقش ها خواهندپرداخت؛ بازیگرانی که همگی دست کم سابقه حضور در یکی از قسمت های پیشین این مجموعه فیلم ها را دارند. «هنری کویل»، «ونسا کربی» و «سایان بروک» تازه واردهای این قسمت هستند.

کمپانی پارامونت تهیه این فیلم را برعهده دارد، آن هم با تهیه کنندگی کارگردان و تهیه کننده معتبری چون «چی جی آبرامز». حالا دو دهه است که مجموعه فیلم های ماموریت غیرممکن جای خود را در میان تماشاگران علاقه مند به سینمای اکشن باز کرده اند.

خوش اقبالی آقای مک کواری

کریستوفر مک کواری بسیار خوش اقبال است که در حالی به سراغ ساخت قسمت جدید «ماموریت غیرممکن» رفته که قسمت پیشین با کارگردانی خود او در صدر اپیزودهای محبوب این فیلم جای دارد و تماشاگران آن را بیش از تمامی قسمت های پیشین پسندیده اند. نوآوری های او در قسمت پنجم «ملت یاغی» از آوردن ربه کا فرگوسن سوئدی به فیلم و بازی درخشان او که یادآور درخشش لورن باکال در دوران فیلم های کلاسیک بود تا تغییرات عمده در شیوه کار تیمی و تکنیک های عملیات گروه قهرمانان.

ماموریت غیرممکن جان وو

وقتی مواد خام خوبی مثل کاراکترها و پیشینه این فیلم را در اختیار داری، کار دشواری است که نتوانی فیلم موفقی بسازی اما این ماموریت غیرممکن را یک کارگردان نام آشنا و مهم هالیوود انجام داده است: جان وو. او که کارگردان قسمت دوم ماموریت غیرممکن بوده، حالا با فیلمش در قعر فهرست محبوب ترین های این مجموعه قرار دارد.

قسمت دوم در سال ۲۰۰۰ اکران شد و اشتباه جان وو این بود که به خصلت همیشگی این مجموعه توجهی نکرد. ماموریت غیرممکن هرگز به عمق داستان و سخنان بلیغ قهرمانانش تکیه نکرده است. جان وو اما همه کار کرد تا آدم هایش فقط مشتی مزدور دارای قوای خاص فکری و بدنی نباشند و آدم های روشنفکری به نظر برسند. همین هم باعث شد فیلم با مغز به زمین بخورد و حتی تخریب آن را مضحکه ای بیش ندانستند.

جان وو بدترین انتخاب ها و کارگردانی را در این مجموعه داشت اما تهیه کننده قسمت آتی، یعنی جی جی آبرامز هم سابقه چندان درخشانی در این حوزه ندارد. او هم با قسمت سوم ماموریت غیرممکن در رده یکی مانده به آخر قرار گرفته است. او بعد از جان وو به میدان آمد تا این فیلم بدنام شده را دوباره احیا کند. زورش را هم گذاشت روی ضدقهرمان ها و فیلیپ سیمور هافمن فقید و اوون دیوین را در نقش قاچاقچی های اسلحه به کار گرفت. اما فیلمنامه جان نداشت و فیلم هم خیلی معمولی از کار درآمد و پر شد از صحنه های کسل کننده اضافی.

احیای پروژه زمین خورده

دو کارگردان سربلند مجموعه براد برد و برایان دی پالما هستند که به ترتیب قسمت های چهارم و اول این مجموعه را کارگردانی کرده اند. خصوصا دی پالما که نسخه سینمایی او از همه نسخه ها به داستان اوریجینال فیلم نزدیک تر است و از منظر کیفیت هنری همچنان چشم نواز و درخشان به نظر می رسد، البته نباید فراموش کرد که نظر منتقدان تا حدی با نظر هواداران این سری فیلم ها متفاوت است.

منتقدان، قسمت چهارم را بهترین می دانند و بعد از آن رتبه های بعدی به ترتیب در اختیار قسمت پنجم، سوم، اول و دوم است. به هرحال نسخه جان وو هم از نظر مردم و هم از نظر منتقدان قعرنشین محسوب می شود و باید آن را به نوعی از گاف های کارنامه درخشان جان وو دانست.

هرگز پیر نشو

تام کروز حالا به مرز پنجاه و پنج سالگی رسیده و هنوز به خاطر تداوم حضورش در نقش های پرجنب و جوش اکشن در اوج شهرت و محبوبیت است. او از نخستین کسانی بود که پای قرارداد بازی در «ماموریت غیرممکن 6» را امضا کرد و برای آغاز فیلمبرداری به پاریس رفت، البته در همان روزهای ابتدایی مشخص شد که دیگر تام کروز توانایی آن را ندارد که تمام عملیات دشوار را شخصا انجام دهد. در تمام مدت فیلمبرداری یک بدلکار که گریم و لباسی مشابه تام کروز بر تن داشت، در صحنه بود و هر بار نیاز می شد، به جای این ستاره هالیوود ایفای نقش می کرد.

در روزهای نخست کار که هوا بسیار سرد بود و سوز وحشتناکی داشت، تام کروز بیشتر مواقع خود را در یک پتوی کلفت می پیچید و اجازه می داد بدلکارش با آن لباس مشکی چرمی مشهور به عملیات محیرالعقول بپردازد. با این حال کم کم تام کروز هم سر ذوق آمد و سن و سال را فراموش کرد و حضور بیشتری در صحنه ها داشت. او با کمک اعضای گروه عملیات لازم در هرصحنه را خوش پیش می برد و بدون احساس خستگی، مدام با عوامل فیلم بگو و بخند می کرد.

تام کروز سابقه حضور در پنج قسمت پیشین فیلم را داشته و نقش اصلی، یعنی شخصیت «اتان هانت» را ایفا کرده است؛ یک مامور مخفی مرموز که برای آژانس «ام آی اف» فعالیت می کند.

23 سال با اتان هانت

نخستین قسمت این فیلم زمانی ساخته شد که تام کروز تنها ۳۳ سال داشت اما او هنوز ظاهر خود را جوان نگه داشته است. گفته می شود او تمرینات دشوار بدنسازی خود را از چند هفته پیش از آغاز فیلمبرداری قسمت ششم آغاز کرد. این در حالی است که شایعه شده بود او چنان برای قسمت پیشین به فیزیک و مهارت بدنی مناسبی رسیده که رکورد شش دقیقه حبس تنفس را برای خود ثبت کرده است.

دلیل ثبت چنین رکوردی حضور او در یک صحنه زیر آب بود. به هر حال تام کروز همچنان جذاب ترین بازیگر کلاسیک اکشن هالیوود است و ماموریت غیرممکن بدون او هیچ معنایی ندارد. مردم می توانند تحمل کنند و بتمن و سوپرمن و جیمز باندشان مدام تغییر کند اما اتان هانت فقط همین یک نفر است و بس. خصوصا وقتی بدانیم تام کروز از سرمایه گذاران اصلی هر شش قسمت این فیلم هم بوده است.

فتح گیشه ها

یکی از نکات جالبی که در مورد سری فیلم های ماموریت غیرممکن وجود دارد این است که هزینه تولید آن طی 20 سال گذشته تقریبا ثابت مانده است. از آن جالب تر این است که قسمت دوم این مجموعه که جان وو آن را کارگردانی کرده و گفتیم در فهرست محبوب ترین ها قعرنشین است، اتفاق از همه کم خرج تر بوده و به نسبت خرجش فروش بهتری نسبت به بیشتر قسمت ها داشته است. قسمت دوم مجموعه فعلا با هزینه 125 میلیون دلاری کم هزینه ترین و قسمت های سوم و پنجم با 150 میلیون دلار پرهزینه ترین فیلم ها بوده اند.

قسمت چهارم به کارگردانی براد برد، با فروش جهانی بالغ بر ۶۹۴ میلیون دلار بهترین گیشه را در کل این ۲۰ سال تجربه کرده است. ضعیف ترین فروش هم متعلق بوده به قسمت سوم با کارگردانی همین جی جی آبرامز که حالا تهیه کننده قسمت ششم است. فیلم او فروشی ۲۶۳ میلیون دلاری را تجربه کرده و از این منظر کاملا یک اثر شکست خورده به حساب می آید. خصوصا که هزینه ساخت آن همان طور که ذکر شد ۱۵۰ میلیون دلار بوده است. بهترین اکران افتتاحیه در این مجموعه متعلق است به قسمت دوم با ۵۷ میلیون دلار و بدترین آن قسمت چهارم است که پرونده اکران افتتاحیه آن با ۲۹ میلیون دلار بسته شده است.

و حالا ماموریت ششم

درباره داستان قسمت ششم هنوز هیچ اطلاعاتی منتشر شده است. این است که فعلا مجبوریم به حرف و حدیث ها و حواشی آن بپردازیم، نکته اول این است که توافق مربوط به ساخت این قسمت، چندین روز پیش از اکران قسمت قبلی انجام شد؛ یعنی طرفین ماجرا آن قدر از کارشان مطمئن بودند که منتظر بازخورد قسمت پنجم نماندند و مقدمات قسمت ششم را چیدند. با این که انتظار می رفت جرمی رنر بتواند در این قسمت حضور یابد و درگیر پروژه جدید «اونجر» نباشد اما ظاهرا او در قسمت آتی حضور نخواهدداشت.

کریستوفر مک کواری نخستین کارگردانی است که بیش از یک فیلم از این مجموعه را کارگردانی کرده و از این حیث رکوردی به نام خود ثبت می کند. به نظر می رسد هزینه قسمت جدید از ۱۵۰ میلیون دلار بالاتر باشد. اگر چنین اتفاقی بیفتد، قسمت ششم را باید پرهزینه ترین قسمت از این مجموعه فیلم ها دانست. این در حالی است که همچنان بودجه ۱۵۰میلیون دلاری برای ساخت یک فیلم اکشن در هالیوود، چندان رقم عجیب و هنگفتی به نظر نمی آید.

این فیلم قرار است در روز ۲۷ جولای ۲۰۱۸ اکران شود و به همین خاطر علاقه مندان آن باید حالاحالاها منتظر بمانند. شنیده ها حاکی از آن است که داستان این قسمت با قسمت قبلی پیوند مختصری دارد اما معنایش این نیست که اگر «ملت یاغی» را ندیده اید، با دیدن قسمت ششم سردرگم شوید.

داستان ماموریت غیرممکن از کجا آمده؟

کار تیمی به جای تکروی

حالا حدود سه دهه از ساخت نخستین قسمت سینمایی ماموریت غیرممکن می گذرد؛ فیلمی که باید آن را به عنوان یکی از اولین و مهم ترین آثار اقتباسی هالیوود از سریال های قدیمی تلویزیونی دانست. این فیلم براساس یک سریال محبوب تلویزیونی ساخته شد که از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۳ از شبکه سی بی اس پخش می شد؛ فیلمی که حالا طی ۲۳ سال به قسمت ششم خود رسیده است.

در روزگاری که خبری از جلوه های ویژه رایانه ای نبود و تمامی عملیات محیرالعقول با سیستم های میدانی و مکانیکی انجام می گرفت، سریال ساده و پرهیجان ماموریت غیرممکن توجه بینندگان بسیاری را به خود جلب کرده بود و در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله ایران پخش می شد؛ سریالی که واحد دوبلاژ تلویزیون به رسم آن روزگار نامش را تغییر داده و عنوان «بالاتر از خطر» را جایگزین نام اصلی آن کرده بود. اما خصلت مهم این سریال تفاوتی بود که با دیگر سریال های قهرمان محور اکشن داشت: اگر «آیرون ساید» و «کلمبو»، «سوییچ» و «مرد شش میلیون دلاری» همگی بر مهارت و توانایی و هوش یک قهرمان منحصر به فرد تکیه داشتند، «بالاتر از خطر» سریالی بود که عملیات شگفت انگیز آن براساس کار تیمی انجام می گرفت.

«پیتر گریوز» فقید در نقش اصلی به عنوان مغز متفکر گروه ایفای نقش می کرد. بقیه نیز هرکدام تخصصی داشتند؛ یکی امور فنی را خوب می دانست، دیگری استاد سخنوری و تغییر ظاهر بود، آن یکی درباره سلاح و بمب اطلاعات زیادی داشت و دیگری در فنون جاسوسی توانا بود. به این ترتیب، گروهی عجیب که توسط سازمانی نامعلوم به ماموریت هایی دشوار گسیل می شدند که تلفیقی بود از عملیات جاسوسی، تعقیب و گریز و درگیری فیزیکی، توجه طیف وسیعی از مخاطبان را به خود جلب می کردند.

دو فصل ابتدایی سریال بیش از یک اثر سرگرم کننده صرف بود و از منظر هنری ارزش های بسیاری داشت و نام «بروس گلر»، خالق این سریال را به یکی از نام های جاودان صنعت سریال سازی آمریکا تبدیل کرد و چندین جایزه «گلدن گلوب» و «امی» را برای این مجموعه به ارمغان آورد، البته این روند در فصول بعدی قدری با افت مواجه شد اما به عنوان نکته آخر بد نیست بدانید که این سریال که خود الهام بخش فیلم های بسیاری شده است، خودش چندان اوریجینال نبود و در حقیقت بروس گلر ایده اصلی آن را از فیلم «توپکایی» ساخته «ژول داسن» اخذ کرده بود. فیلم مذکور که «پیتر یوستیفن» نقش اصلی آن را برعهده داشت، داستان گروهی تبهکار بود که هرکدام در کاری مهارت داشتند و قصد داشتند از موزه توپکایی استانبول سرقت کنند.