بازیگرانِ خواننده موفق و ناموفق

هفته نامه همشهری جوان - محمدرضا جعفری: محمدرضا فروتن با انتشار آلبوم «می فهممت» به جمع بازیگران خواننده اضافه شد. در این سال ها کدام بازیگران وارد عرصه موسیقی شده اند و چقدر موفق بوده اند؟

آلبوم موسیقی «می فهممت» با صدای محمدرضا فروتن هفته گذشته منتشر شد و به یکی از پرفروش ترین آلبوم ها تبدیل شد. همین خبر کافی بود که باز هم حواشی حضور چهره ها در عرصه های غیرتخصصی بالا بگیرد و بازار نقد و نظرها حسابی داغ شود. انتقاداتی که فروتن پاسخی به آن ها نداده و به انتشار آلبوم در سکوت خبری بسنده کرده است. مدت ها بود که خبر تولید آلبوم «می فهممت» به گوش می رسید ولی گویا نتیجه کار، فروتن را راضی نمی کرده ولی بالاخره دل را به دریا زد و اولین آلبوم موسیقی اش را بدون سر و صدا و رونمایی منتشر کرد.

این آلبوم، اولین آلبومی نیست که یک بازیگر منتشر می کند و احتمالا آخرینش هم نخواهدبود. به بهانه انتشار این آلبوم سراغ آلبوم های شاخص این سال ها رفتیم که در آن ها بازیگران شناخته شده در مقام خواننده ظاهر شدند و هرکدام را به صورت اجمالی بررسی کردیم تا ببینیم چه ضعف ها و قوت هایی دارند و به سبک نمره دادن کیفی دبستان، کیفیت شان را تعیین کردیم.

آلبوم می فهممت؛ محمدرضا فروتن

• سه ضلع کامل مربع
• کیفیت: نیاز به تلاش بیشتر
• شاه بیت: مث ابرم که تا آخر/ باید بارون بشم اما/ می خندم چون میون جمع/ می خوام پنهون بشم اما

با گذشت ۱۵ سال از اکران فیلم «شب یلدا» همچنان صدای گیرا و بغض آلود محمدرضا فروتن را در این فیلم به یاد داریم. فروتن وقتی در یکی از صحنه های تاثیرگذار فیلم می خواند: «عکس تو، تو قاب سینمه/ یاد تو همیشه با منه» دل مخاطب می لرزد و بغض گلویش را می گیرد. اتفاقی که در آلبوم «می فهممت» کمتر و شاید فقط در آهنگ «روزا مرگ عشق» رخ می دهد. آهنگی که پیشتر در فیلم «متروپل» مسعود کیمیایی شنیده بودیم. انگار تاثیرگذاری خوانندگی فروتن هم به فیلم ها وابسته است.

باید همین اول کار، تکلیف مان را روشن کنیم که از آلبوم موسیقی یک هنرپیشه چه توقعی داریم؟ فکر می کنم کسی از یک بازیگر- هر چقدر هم که قدرتمند باشد- توقع ندارد مانند یک خواننده درجه یک بخواند. همین که صدایش فالش و سازش ناکوک نباشد، نیمی از راه را رفته.

محمدرضا فروتن در نیمه اول راه موفق بوده است و چهار سال روی صدا و موسیقی اثرش تمرکز کرده تا آلبوم آبرومندی را منتشر کند. تمام هفت ترانه آلبوم را دکتر افشین یداللهی سروده، آهنگسازی کار توسط بابک زرین انجام شده است و سیروان خسروی، رضا تاجبخش، امیرمیلاد نیکزاد و بابک زرین تنظیم کار را برعهده داشته اند.

فروتن با کمک گرفتن از یک گروه کاملا حرفه ای، سه ضلع مربع را کامل کرده تا از این زاویه مورد نقد قرار نگیرد. مسئله ای که بابک زرین آهنگساز کار هم به آن اعتقاد دارد؛ «محمدرضا به دلیل اتفاقات که برای سایر بازیگران در عرصه خوانندگی رخ داد، سعی کرد انتقاداتی را که به دیگران وارد می کردند، از کار خودش برطرف کند. روی خواندن خودش حساس شده بود و سعی کرد که مشکلات موجود در این قسمت را برطرف کند. حس می کنم این آلبوم نسبت به آثار سایر بازیگران در عرصه خوانندگی متفاوت است. به دلیل این که در زمینه تولید از چهره های موسیقی پاپ استفاده شده است. بازیگران ما یا از چهره ها استفاده نکرده اند یا از افرادی استفاده کرده اند که خیلی چهره نبودند.»

آلبوم روی دیگر؛ بهرام رادان

• سرکشی علاقه ها
• کیفیت: نیاز به تلاش بیشتر
• شاه بیت: وقتی که خیال کنی دنیا دیگه تو مشتته/ اون لحظه تاریک ترینه، تو گم شدی تو عمق شب/ باختی زندگی رو زود، سرت تو برفه مثل کبک

چهار سال پیش همین موقع ها بود که بهرام رادان آلبوم موسیقی دو زبانه «روی دیگر» را منتشر کرد. آلبومی در سبک راک که حواشی زیادی به راه انداخت و منتقدان زیادی پیدا کرد. رادان در آلبوم «روی دیگر» ۹ قطعه به زبان فارسی خواند و سه قطعه را به زبان انگلیسی منتشر کرد تا روی دیگری از هنرمندی هایش را نشان بدهد. قرار بوده تمام قطعات به زبان انگلیسی خوانده شوند ولی برای این که بازار داخلی را از دست ندهند، قطعات فارسی هم به آلبوم اضافه شدند. کیوان هنرمند، آهنگساز فیلم های گاوخونی و چهارانگشتی در اولین تجربه آهنگسازی و تنظیم آلبومش با بهرام رادان همکاری کرد. این کم تجربگی و ناپختگی خواننده و آهنگساز در کلیت کار اثر منفی گذاشته.

حاشیه های خوانندگی رادان در این آلبوم، قبل از انتشارش شروع شد. صدای خش دار و بدون تحریر بازیگر خوش سیمای سینما، صدای خلی از منتقدها را درآورد. رادان برای کم شدن انتقادها، ویدئو کلیپی حرف ای و خوش ساخت منتشر کرد که مورد توجه هوادارانش قرار گرفت، ولی منتقدان را راضی نکرد. عبدالحسین مختاباد در نقد این آلبوم گفته بود که اگر رادان صدا داشت جای چاووشی لب نمی زند.

همین اتفاق باعث شد آقای خواننده که نقش تهیه کننده آلبوم را هم بر عهده دارد، در مقام پاسخگویی قرار بگیرد؛ «نه آوازخوان هستم و نه قصد آوازخوانی داشتم. اصلا اساس این که این اثر به وجود آمد، علاقه بود. هیچ کسی نمی تواند کس دیگری را از آن چیزی که علاقه اش است، منع کند. در مخالفان این آلبوم هیچ عقلی ندیدم، ذره ای سواد در مخالفت شان ندیدم که به دنبالش بروم، البته دو سه نقد دیدم که نقدهای خوبی بود که به دلم نشست، ولی 95 درصد مخالفت ها از روی حسادت و بخل بود و این که طرف فکر می کرد چیزی از سفره او کم شده.»

برگ و باد، ماه می خنده؛ محمدرضا هدایتی

• پسر شریف موسیقی
• کیفیت: خوب
• شاه بیت: «من با تو آرومم وقتی دستامو می گیری/ وقتی حالمو می پرسی، حتی وقتی ازم سیری»

شاید در جریان نباشید که محمدرضا هدایتی تا به حال دو آلبوم موسیقی و بیش از ۱۵ تک آهنگ منتشر کرده و در حال تهیه آلبوم بعدی اش است. صداپیشه عروسک پسرعمه زا از سال ۸۷ انتشار رسمی آلبوم موسیقایی اش را شروع کرد.

هدایتی، هشت سال پیش که کمی از فعالیت های بازیگری اش کم کرده بود، با خواندن هفت آهنگ، آلبوم «برگ و باد» را منتشر کرد تا رسما وارد عرصه موسیقی شود. آلبوم اول برای هدایتی بیشتر حالت دستگرمی داشت تا خودش را تثیبت کند. برای همین چهار سال بعد تمام تلاشش را کرد تا آلبوم «ماه می خنده» را با بالاترین کیفیت منتشر کند که تا حد زیادی هم موفق بود.آهنگسازی این آلبوم که از نه قطعه تشکیل شده هم بر عهده خودش بود. بعضی آهنگ های این آلبوم و تک آهنگ های هدایتی خیلی زود هیت شد و صدای گرم خواننده سیستانی همه جا شنیده می شد.

هدایتی در این سال ها روی استیج نمایشگاه بین المللی هم حاضر شده و مورد استقبال طرفدارانش قرار گرفته است. همین استقبال باعث شده که محمدرضا برای انتشار سومین البوم دست و دلش بلرزد و با وسواس بیشتری رویش کار کند. آلبوم سوم محمدرضا هدایتی «عشق پنهانی» است که نوید انتشارش از سال93 به گوش می رسد؛ ولی هنوز که هنوز است منتشر نشده است. مثل اینکه آقای هدایتی مشغول صداپیشگی در مجموعه کلاه قرمزی است.

آلبوم از روی سادگی؛ مهران مدیری

• حرفه: تیتراژخوان
• کیفیت: خوب
• شاه بیت: «آره بارون میومد خوب یادمه/ مثل آخرای قصه این که آدم می ره به رویا»

خیلی ها خوانندگی مدیری را با خواندن تیتراژ سریال های طنز خودش به یاد می آورند، اما مدیری چند سال قبل از این که تیتراژ بخواند، دو آلبوم موسیقی منتشر کرده بود. آقای طناز سال ۷۸ در آلبوم «دلتنگی ها» اشعار هاتف علیمردانی را دکلمه کرد و سال بعدش با آلبوم «از روی سادگی» رسما خوانندگی را تجربه کرد.

مدیری از طریق ساخت مجموعه های طنز تلویزیونی مورد توجه عموم مردم بود و همان سال مجموعه های «ببخشید شما» و «پلاک ۱۴» را روی آنتن تلویزیون داشت. همین محبوبیت باعث شد آلبوم دومش مورد توجه مردم قرار بگیرد. آن زمان که چندشغلگی هنرمندان مرسوم نبود، خیلی ها ترغیب شدند تا هشت آهنگی را که بابک بیات و فریدن خلعتبری برای این آلبوم پاپ ساخته اند، بشنوند.

بدون شک مهران مدیری صدای گرم و گوش نوازی دارد اما در مورد انتشار آلبوم موفق نبود و اگر همان سال ها از محبوبیت بازیگری اش برخوردار نبود، کار آن قدر جدی نمی شد که مدیری هوس برگزاری کنسرت به سرش بزند اما استاد خیلی زود به حرفه بازیگری و کارگردانی چسبید و قطعه هایی را برای تیتراژ سریال ها خواند.

تیتراژ فیلم «هم نفس» و مجموعه های تلویزیونی «مهر و ماه»، «شب های برره»، «باغ مظفر»، «دورهمی» و «زعفرانی» کارهای شنیدنی و قابل تامل مدیری هستند؛ اما آقای مجری- بازیگر- کارگردان به همین تیتراژخوانی ها بسنده نکرد و سال ۸۹ به گروه موسیقی دارکوب پیوست و در کنار حامد بهداد خوانندگی گروه را برعهده گرفت. همکاری مدیری با گروه خیلی دوام نداشت و دوباره به تیتراژخوانی اش برگشت.

ماه نی، خورشید، آژنگ؛ امیرحسین مدرس

• مذهبی اصیل
• کیفیت: قابل قبول
• شاه بیت: توی این شهر شلوغ یه آشنا کنارم نیست/ حتی یه سرپناه واسه قلب بی قرارم نیست

امیرحسین مدرس که سال ها تجربه اجرا و بازیگری دارد، 10 سال پیش اولین آلبوم موسیقی اش به اسم «ماه من» را منتشر کرد. این آلبوم که حال و هوای مذهبی دارد، حاصل خوانندگی مدرس و آهنگسازی حمیدرضا صدری است. در سال هایی که موسیقی مذهبی راهش را گم کرده بود و ریتم موسیقی لس آنجلسی هم در نوحه ها شنیده می شد، امیرحسین مدرس نوحه های اصیل و جان دار قدیمی و جدید را بازخوانی کرد و حسابی مورد توجه قرار گرفت.

استقبال از این آلبوم باعث شد تا مدرس که خودش پایه های مذهبی قوی ای دارد، پنج سال بعد آلبوم بعدی اش را هم در همین حال و هوا منتشر کند. آلبوم ۱۰ قطعه ای «خورشید» با تنظیم علیرضا صالحی نژاد کاملا فضایی عاشورایی دارد و از سازهای کوبه ای و زهی ای استفاده شده که عزاداری های محرمی را یادآور می شود. خوانندگی مدرس در این آلبوم با دکلمه هایی از امین تارخ همراه شد و مورد توجه مخاطبان مذهبی قرار گرفت.

آقای مجری در این سال ها چند تیتراژ خوانده که همراهی اش با رضا عطاران در سریال «متهم گریخت» حسابی هیت شد. امیرحسین مدرس سال 91 سومین آلبومش را به نام «آژنگ» این بار در فضای موسیقی پاپ تولید کرد که با وجود جذابیت اثر با انتظار مخاطب همخوانی نداشت و موفقیت آمیز نبود.

از عشق گفتن، غوغا، کازابلانکا؛ رضا رویگری

• هر دهه یک آلبوم
• کیفیت: دیگه تلاش نکن
• شاه بیت: «اسکارُ من می گیرم اما چه فرقی داره/ نقش سیاهی لشکر با یه اَبرستاره؟!»

سال ۵۷ با خواندن یک سرود انقلابی کارش را شروع کرد. رویگری با خواندن آهنگ «ایران ایران» ره صدساله را یک شبه طی کرد و با گذشت ۳۸ سال از انقلاب، همچنان یکی از آهنگ های ثابت دهه فجر است. از بچگی قاری قرآن بوده، خوانندگی را هم دوست داشته ولی فرصتش پیش نمی آمده تا این که در دهه ۷۰ آلبوم «از عشق گفتن» را براساس آهنگ هایی ساخته خودش خواند که هیچ صدایی ازش بلند نشد.

رویگری ده سالی بی خیال خوانندگی شد و بازیگری را ادامه داد تا این که در دهه 80 دوباره فیلش یاد هندوستان کرد و آلبوم «غوغا» را باز هم با آهنگسازی خودش وارد بازار موسیقی کرد. این آلبوم رضا رویگری هم در سکوت خبری توزیع شد و مورد توجه قرا رنگرفت.باز هم یک ده هگذشت تا سومین آلبوم آماده انتشار شود. هر چقدر که دو آلبوم اول بی حاشیه بودند آلبوم سوم حسابی حاشیه ساز شد. کیفیت پایین آلبوم بخشی از ماجرا بود و پخش یکی از آهنگ های آلبوم در سریال «معراجی ها»ی مسعود ده نمکی بخش دیگر ماجرا.

یغما گلرویی یکی از ترانه سراهای اصلی آلبوم، از انتشار ترانه اش بدون نام گلایه کرد و تا توانست به رویگری تاخت و گفت ترانه را به خواننده های حرفه ای می دهد. رضا رویگری هم در پاسخ گفت که ۱۱۰ میلیون تومان برای آلبوم هزینه کرده است و می تواند هر کجا که دلش خواست، آهنگ ها را منتشر کند.

• محمدرضا گلزار، شهاب حسینی، حامد بهداد، احسان کرمی، رضا عطاران، امین حیایی، برزو ارجمند، امیریل ارجمند، حمید گودرزی و فتحعلی اویسی دیگر بازیگرانی هستند که خوانندگی را تجربه کرده اند و حتی کنسرت هم برگزار کرده اند. محمدرضا گلزار یکی از سوپراستارهای سینماست که به تازگی اولین کنسرتش را در بندرعباس برگزار کرد.

• حمیدرضا صدری کسی است که به جواد رضویان، رضا عطاران و امیرحسین مدرس پیشنهاد خواندن تیتراژ سریال ها را می دهند و از همه جالب تر این که به اصغر فرهادی هم اصرار می کند تیتراژ سریال «یادداشت های کودکی» را بخواند.

• سحر قریشی، رویا نونهالی، نیکی کریمی، فاطمه معتمدآریا، لعیا زنگنه، اندیشه فولادوند، لاله اسکندری، هنگامه قاضیانی، بهنوش بختیاری، بهاره رهنما و بهناز جعفری خانم های بازیگری هستند که علاقه شان به موسیقی را با دکلمه اشعار و ترانه ها نشان داده اند.