قسمت اول گفتگو با مهران غفوریان
چرا مهران غفوریان از مديري و عطاران عقب افتاد؟
قدر خودش را ندانست يا قدرش را ندانستند؟! بدون شك گذر زمان مشخص خواهد كرد كدام قضيه صحت دارد. درباره مهران غفوريان صحبت ميكنيم. بازيگر و كارگرداني كه دانشجوي رشته نقاشي بود و برحسب اتفاق روزي...
غفوريان جوان خيلي سريع خودش را به كمديهاي تلويزيوني الصاق كرد. سه، چهار سال بعد پشت دوربين كارگرداني قرار گرفت و مجموعه «گلها» را به عنوان اولين كارش كارگرداني كرد. «حرف تو حرف» او را بيشتر به مخاطبان شناساند و مجموعه «اين چند نفر» كه در بين مردم به نام «هژيرها» معروف شد موقعيت اين جوان تازه گل كرده را تثبيت كرد.
پس از آن كه در پايان دهه 70 مهران مديري با كمديهاي آيتمياش كمكم مخاطبان خود را از دست ميداد همه منتظر يك اتفاق جديد بودند و غفوريان با همكاري رضا عطاران خيلي هوشمندانه نياز مخاطب به اين تغيير را احساس كردند و به اين ترتيب سال 80 مجموعه «زير آسمان شهر» به نگارش عطاران و كارگرداني غفوريان متولد شد.
محبوبيت زير آسمان شهر آنقدر زياد بود كه غفوريان بارها در مصاحبههايش اعلام كرده بود اين حجم محبوبيت را باور نميكند. زير آسمان شهر به قسمت دو رسيد و باز هم موفق بود ولي زير آسمان شهر۳ مردم را پس زد و اين آغاز سراشيبي غفوريان بود. او پس از زير آسمان شهر۳ قرار بود سريالي به نام «ورود ممنوعِ ممنوع» را كارگرداني كند.
پنج قسمت از كار را هم ساخت ولي به دلايلي نامعلوم شهاب اسفندياري مدير وقت گروه فيلم و سريال شبكه پنج ساخت ادامه كار را متوقف كرد. اين پاياني بر كارگرداني غفوريان بود. حواشي وحشتناكي پس از زير آسمان شهر او را احاطه كرد تا جايي كه از مقطعي به بعد خودش هم از حجم تكذيبيههايي كه ميداد خسته شد و در مقابل هر شايعهاي كاملا بيخيالي طي كرد!
غفوريان طي هشت سال گذشته به جز يك تلهفيلم، كاري را كارگرداني نكرد و فقط به بازي در تلهفيلمها، فيلمهاي سينمايي و سريالها بسنده كرد. كارنامه او در زمينه بازيگري درخشان نيست.
او در سينما شانس كار كردن با كارگردانان معتبر را نداشت و اكثر كارهاي سينمايياش تكرار يك تيپ مشخص بود. غفوريان بعد از زيرآسمانشهر رسما كاري نكرده كه مخاطبان را به هيجان بياورد و حالا او به عنوان بازيگر اصلي سريال «خانه اجارهاي» مشغول بازي است.
سريالي كه خودش فكر ميكند ميتواند حداقل رضايت مخاطب را به همراه داشته باشد اما نكته اصلي اين جاست كه غفوريان خبر از بازگشت خود به پشت دوربين ميدهد، ميخواهد با همكاري آدمهاي معتبر و مهم سينما و تلويزيون از جمله رفيق قديمياش رضا عطاران تلهفيلم بسازد، سريال نود شبي جلوي دوربين ببرد و كارگرداني در سينما را هم تجربه كند اتفاقي كه اگر رخ دهد شايد هم براي او بهتر باشد و هم براي مخاطبان كمدي. چون حداقل در معدود كارهايي كه كارگرداني كرده نشان داده هم خودش بهتر كار ميكند و هم خيلي بهتر ميتواند از عوامل همكارش استفاده كند.
پسر تپل و بانمك سينما و تلويزيون كه زماني رياكشنها و خندههايش دل مخاطب را ميبرد احتمالا به خوبي اين نكته را ميداند كه اگر سنجيده و حساب شده عمل كند مردم به راحتي جايگاه گذشته را به او باز ميگردانند. بايد ديد آغاز دهه ۹۰ ميتواند تولد دوبارهاي براي مهران غفوريان باشد؟ همان گونه كه دهه ۸۰ تولد دوبارهاي براي مهران مديري بود.
مهران غفوريان كه اين شبها سريال «خانه اجارهاي» را روي آنتن دارد، در گفتوگو با «هفتصبح» از بازي در اين سريال گفته. او از بازگشتش به دنياي كارگرداني با ساخت ۱۳ تلهفيلم و يك سريال كمدي ۹۰ شبي خبر داده است. بخش اول اين گفتوگو را بخوانيد
سال ۸۰ و زماني كه سريال «زير آسمان شهر» روي آنتن رفت همه متفقالقول معتقد بودند كارگردان ۲۷ ساله و طناز اين مجموعه كه قبلا سريالهايي چون «حرف تو حرف» و «اين چند نفر» را كارگرداني كرده بود ميتواند تبديل به يكي از بهترين كمدينهاي تلويزيون شود.
آن زمان مهران مديري در دوران افول به سر ميبرد و مهران غفوريان جوان با كمك فيلمنامه رضا عطاران توانست با سريال ۹۰ شبي «زير آسمان شهر» براي اولين بار مخاطب را با مدلي از كمديهاي۹۰ شبي آشنا كند كه از فضاي كمديهاي آيتميكاملا جدا شده بود.
بهروز پيرپكاجكي و خشايار مستوفي تا مدتها رقيب نداشتند. زير آسمان شهر دو كه ساخته شد توانست محبوبيت غفوريان را حفظ كند. همه چيز خوب بود تا اينكه زير آسمان شهر ۳ ساخته شد. سري سوم اين سريال، هم نسبت به دو سري اول ضعيفتر بود و هم در رقابت با سريال پاورچين قرار گرفت. سريالي كه خيليها آن را تولد دوباره مهران مديري در تلويزيون ميدانند.
بعد از اين سريال غفوريان ناگهان از نظرها محو شد، شايعات پشت سر هم برايش رديف شد. از خودكشياش تا معتاد شدنش و حتي خبر فوتش. غفوريان پس از مدتي به سينما و تلويزيون بازگشت اما فقط به عنوان بازيگر. حالا۱۰ سال از «زير آسمان شهر» گذشته و غفوريان كه خودش معترف است انتخابهاي اشتباهي هم داشته در سريال خانه اجارهاي عهدهدار نقش اصلي است.
او سالهاست مصاحبه نميكند، ما هم ميخواستيم چند جملهاي در خصوص خانه اجارهاي بپرسيم كه خب از شانس ما مصاحبه به جاهاي جالبي كشيده شد و غفوريان خبر از اتفاقات جديد داد كه در ادامه ميخوانيد. اين مصاحبه در دو بخش تنظيم شده كه بخش اول آن را امروز ميخوانيد.
ابتداي دهه ۸۰ مردم سه نفر را به عنوان كمدين موفق در تلويزيون ميشناختند. مهران مديري، رضا عطاران و مهران غفوريان. مديري و عطاران روند رو به جلوي خود را به خوبي ادامه دادند و كامل در بين مردم جا افتادند ولي غفوريان پس از «زير آسمان شهر» رسما به مدت مديدي از صحنه كنار رفت و در اين مدت فقط يك تلهفيلم به نام «من پليس هستم» را كارگرداني كرد. دلايل و شايعههاي مختلفي در خصوص علت اين مسئله سر زبانها بود ولي بيان دليل اين اتفاق از زبان خودتان قطعا خيلي بهتر است.
من مدتي پس از «زير آسمان شهر» استراحت كردم و مدتي هم خارج از كشور بودم. شايعه و چرت و پرت هم تا دلتان بخواهد پشت سر من وجود داشت. ولي واقعيت اين است كه خيلي پيگير كار كارگرداني نبودم. مطمئنم اگر كارگرداني ميكردم اين اتفاقي كه شما ميگوييد به وجود نميآمد چون در مقام كارگرداني تمام تلاشم را ميكنم كه كار بد نشود.
واقعا چندين بار هم پيشنهاد به من دادند كه دوباره پشت دوربين قرار بگيرم ولي پروژههاي پيشنهادي اصلا خوب و مناسب نبودند. در بعضي كارها از اول فيلمنامه نويسيشان من حضور نداشتم وتهيه كننده يك فيلمنامه آماده جلوي من گذاشت كه تا پيش توليد هم ميرفتيم ولي در نهايت كار به سرانجام نميرسيد. حتي قرار بود «خانه اجارهاي» را هم من كارگرداني كنم.
چرا نساختيد؟
به توصيه پزشكم و به دليل يكسري مشكلات جسمي فعلا نميتوانم كار پرفشار انجام دهم و خب همه ميدانند كه كار۹۰ شبي اگر بخواهيد هم بازي كنيد و هم كارگرداني فشار بسيار زيادي را متحمل ميشويد كه در مقطع كنوني اين به صلاح من نبود و خيلي هم خوشحالم كه شاهد احمدلوي عزيز كارگرداني كار را به عهده گرفته است. ولي الان قطعا اگر بخواهم كاري شروع كنم خيلي سفت و سخت خواهم بود و مردم مطمئن باشند اگر دوباره پشت دوربين قرار بگيرم كار ضعيف ارائه نخواهم داد.
شما با ساخت سهگانه «زيرآسمان شهر» خودتان را به عنوان يكي از استعدادهاي تلويزيون در زمينه كارگرداني طنز معرفيكرديد ولي به دلايلي كه گفتيد از پشت دوربينكنار رفتيد و پس از مدت زيادي غيبت با بازگشت دوباره فقط به بازيگري مشغول شديد. چرا؟
كنارنگذاشتم. سالهاست بهدنبال موقعيتخوب ميگردم. تمام كارهايي كه قبلا كارگرداني كردم، تهيه كنندهاش هم خودم بودم و الان هم ميخواهم اين اتفاق دوباره بيفتد كه خدا را شكر فكر ميكنم، شرايط دوباره خوب خواهدشد و در آيندهاي نهچندان دور پشت دوربين قرارخواهم گرفت. قصد دارم نه تنها پشت دوربين كارگرداني براي تلويزيون قرار بگيرم بلكه اگر پيش بينيهايم درست از آب درآيد به احتمال بسيار زياد اولين فيلم سينماييام را هم بهعنوان كارگردان جلوي دوربين خواهم برد.
كارگردانيتان براي تلويزيون درحد پيشنهاد است يا قراردادي هم امضا شده؟
فعلا كه قرارداد ساخت ۱۳ تلهفيلم را با شبكه سه بستهام و صحبتهايي هم مبني بر ساخت يك سريال ۹۰ شبي انجام دادهام كه منتظر نتيجه نهايياش هستم. البته احتمالا اول ساخت تلهفيلمها را آغاز خواهمكرد و بعد بهدنبال كارگرداني سريال ۹۰ شبي خواهم رفت. ضمن اينكه مدتي پيش با رضا عطاران ملاقاتي داشتم كه ازش پرسيدم حاضر است براي بازگشت من بهكارگرداني كمككند كه جواب مثبت داد و اين خيلي خوب است.
با بررسي كوتاه متوجه ميشويم به جز چند مورد استثنا از ابتداي دهه ۸۰ هر چه جلوتر ميآييم، استقبال مردم از سريالهاي كمديكمتر شده است. اين روند در نيمه دوم دهه ۸۰ خيلي بيشتر شد و الان واقعا چند سالي است سريالي ساخته نشده كه بتواند همه مخاطبان را پاي تلويزيون بكشاند. فكر ميكنيد چرا اين اتفاق افتاده است؟
به خاطر كيفيت در نگارش سريالهايكمدي است و لاغير. وقتي رضاعطاران «زيرآسمان شهر» را مينوشت من روي كاغذ مطمئن بودم اتفاق خوبيخواهد افتاد اما الان وقتي شما سريالهاي طنز را نگاه ميكنيد، بهراحتي متوجه ميشويد كه هيچ اتفاق خاصي روي كاغذ نميافتد. كسانيكه دستشان در كار است و حتي بسياري از مخاطبان عادي هم ميفهمند كه اگر كاري ميتواند گليم خودش را از آب بيرون بكشد به خاطر هنر بازيگران مجموعه است. مطمئن باشيد اگر متن خوب و قوي نوشته شود مردم اينقدر باهوش هستند كه خيلي سريع متوجه ميشوند و از كار استقبال ميكنند.
يعني مشكل اصلي كمبود نويسنده است نه تكراري شدن بازي بازيگران؟
بله. حساسيت و دقت روي نگارش متنهاي كمدي بسيار كمتر از گذشته شده است. اگر كارگردان يا تهيه كننده واقعا به متن خوب اهميت بدهند، آنوقت در صورت گرفتار بودن يك نويسنده خوب آنقدر صبر ميكنند تا گرفتارياش برطرف شود و با استفاده از هنر نگارش آن نويسنده كار را ميسازند نه اينكه سريع به سراغ چهار نفر آدم گمنام بروند كه ميخواهند با يك سريال نود شبي اولين كار خود را تجربهكنند. علت اينكه من تمام اين سالها پشت دوربين نرفتم هم دقيقا همين بوده كه نويسندگان خوبكمدي در مقاطع مختلف گرفتار بودند و نميخواستم با طناب يك عده جوان بيتجربه به چاه بروم.
خيلي از مردم معتقدند مهران غفوريان درخيلي از كارهايي بازيكرد كه نبايد بازي ميكرد و همان كارهاي ضعيف باعث شد به اعتبار و محبوبيتاش ضربه بخورد. خودتان هم اين مسئله را قبول داريد؟
سريالهايم درتلويزيون اكثرا بد نبودند ولي قبولدارم چند تا فيلم خيليبد بازيكردم كه خودم اصلا راضي نيستم .
ادامه دارد...
نظر کاربران
آقای غفوریان واقعا کارت درسته
نمکیه توپولیییییییییی
یه تار مویه غفوریان تو اون دهه هشتاد به صد تا مدیری می ارزید
ولی الان نمیدونم چرا با خودش اینجوری میکنه
یه جوری شده....شکلک های مسخره در میار اصلا اون مهران غفوریان قدیما نیست....ولی اینو بدونه که افت و خیز هست اما حرکت ادامه داشته است
خودوم خیلی دوسش دارم ولی حیف واقعا حیف قدر خودشو نمیدونه
امیدوارم یه روزی مهران غفوریان برگرده و سریالی در حد زیر اسمان شهر بسازه این طناز دوس داشتنی