برنده ها و بازنده های تلویزیون در تابستان ۹۴

روزنامه هفت صبح: این اولین تابستان برای مدیران جدید تلویزیون بود و همه منتظر بودند ببینند برنامه های امسال قرار است چه تفاوتی با سال های قبل داشته باشد. اتفاق های چندان خوبی در تلویزیون شاهد نبودیم. در واقع حتی نمی توانیم کمترین حرکت رو به جلویی را در کارنامه کاری مدیران جدید بشماریم اما با وجود همه این موارد و کاستی ها، باز هم چندتایی برنده می توانیم درون آنها پیدا کنیم. برندگان پیش رو بهترین ها در عرصه تلویزیون و شبکه نمایش خانگی هستند.

برنده ها

همه کاره | محمدرضا شهیدی فرد

چهره شماره یک «خندوانه» است. این بار جلوی دوربین نیست اما تاثیر حضورش در فصل دوم برنامه به خوبی به چشم آمده. محمدرضا شهیدی فرد نیازی به معرفی ندارد؛ او از مجریان باسابقه تلویزیون است که برای مخاطبان بیشتر به واسطه اجرای «پارک ملت» و «مردم ایران سلام» شناخته می شود. از قضا این دو برنامه هم جزو درجه یک های تلویزیون است که در بازه پخش توجه قشرهای مختلف را جلب کرده بود.


راز موفقیت آن برنامه اجرای شهیدی فرد نیست و باید آن را در پشت صحنه جستجو کرد. همانجا که شهیدی فرد در قامت ایده پرداز کلیشه های رایج برنامه سازی را شکست. جایی که او به عنوان ایده پرداز، برگ برنده های زیادی برای برنامه اش رو می کرد. برای همین اجزای مختلف «پارک ملت» و «مردم ایران سلام» از مستندها گرفته تا نوع گفتگو و کیفیت پرداخت به سوژه ها، یک سر و گردن از نمونه های معمول بالاتر قرار گرفتند.

محمدرضا شهیدی فرد از دوره مدیریت قبل صداوسیما در زمره ممنوع التصویرها قرار گرفت و مدتی از تلویزیون دور بود. در بازگشت دوباره او به عنوان ایده پرداز با «خندوانه» همکاری می کند که محصول نهایی بهترین قضاوت درباره توان شهیدی فرد است.

اصلا همین که فصل دو موج آفرین شده نشان دهنده تاثیر حضور او است. هر چند شهیدی فرد از جنجال و هیاهو به دور است و دوست ندارد به شکل جزیی درباره آنچه در «خندوانه» کرده توضیح دهد اما طبق اخبار موثق، او مرد شماره یک پشت صحنه است.

کارگردان | داود میرباقری

داود میرباقری در چرخشی ستودنی از «شاهگوش» به «دندون طلا» رسید. در میانه پیش تولید «ماه تی تی» ترجیح داد یکی از تئاترهایش را تبدیل به مینی سریال کند. آنها که «دندون طلا» را دیده اند و کسانی که درباره اش شنیده اند بی صبرانه منتظر بودند.


حاصل کار نشان می دهد میرباقری با وسواس فراوان، نمایشنامه اش را تبدیل به فیلمنامه و در نهایت اثری تصویری کرده. حواسش به قصه بوده و به بهانه ادای دین به آیین های فراموش شده مثل روحوضی و سیاه بازی، قصه را فدا نکرده.

فروش پایین سریال را هرگز نباید به پای کیفیت آن گذاشت؛ میرباقری چیزی برای «دندون طلا» کم نگذاشته؛ از فیلمنامه، دیالوگ های موزون، بازی های درخشان، موسیقی های گوشنواز... منتها باید ذاتا پیوندی با این قبیل داستان ها داشته باشی که از آن لذت ببری.

مینی سریال «دندون طلا» هر چند به اذعان خود کارگردان فروش بالایی نداشته اما اثری تراز در کارنامه میرباقری است. درباره بازی ستاره اسکندری به طور جداگانه نوشته ایم اما نباید بازی مهدی فخیم زاده و حمیدرضا آذرنگ و دیگران را از نظر دور داشت. وسواس میرباقری در شکل گیری کاراکترها به خوبی در قاب گویا است.

امیر جعفری

حدود چهار سال پس از «چک برگشتی» امیر جعفری مترصد یک پیشنهاد خوب بود تا تجربه موفق دیگری به کارنامه تلویزیونی اش اضافه کند. «تعبیر وارونه یک رویا» این امکان را در اختیارش گذاشت؛ یک نقش خویشتن دار و دقیقا عکس تصویری که در قاطبه مردم از این بازیگر شکل گرفته.


جعفری تلاش کرد تصویری دیگر و متفاوت از مامورانه هسته ای نشان دهد. باهوش بود که برای رسیدن به این هدف بیخودی دست و پا نزد و مثل دیگران به بازی اگزجره رو نیاورد.

جعفری به خاطر طولانی شدن پروسه تولید «تعبیر وارونه یک رویا» پیشنهادهای زیادی را رد کرد؛ امید داشت این سریال تبدیل به نقش های دلچسب زندگی اش شود اما پایان سریال جیرانی طوری رقم خورد که خستگی به تن او و کارگردان ماند.

جناب خان

برنده بی بروبرگرد شب های تابستان، بدون شک جناب خان است. شاید اگر این کاراکتر عروسکی را از کل «خندوانه» می گرفتیم تا این حد جذابیت برای مردم پیدا نمی کرد.


محمد بحرانی که پیش از این به عنوان صداپیشه عروسک های «ببعی» و «آقای همساده» خیلی مورد توجه قرار گرفته بود این بار کاملا ترکاند. شعرها، خاطرات، ابراز عشق، نحوه دیالوگ و پرسش و پاسخ با میهمانان برنامه، تکیه کلام های جذاب، استندآپ کمدی های بامزه و خلاصه انواع و اقسام شگردهای جالب را رو کرد تا جناب خان جذاب باقی بماند و تکراری نشود. جناب خان تنها کاراکتر عروسکی است که کل ایران با او ارتباط برقرار کرده اند.

امیرمهدی ژوله

به عنوان تولیدکننده و برنامه ساز اقدام خاصی انجام نداد و حتی به عنوان نویسنده آثار مدیری هم نمی توانیم در فصل تابستان برنده اعلامش کنیم اما به واسطه ظهور ناگهانی و تبدیل شدنش به برترین خنداننده «خندوانه»، بدون چون و چرا برنده است.


او در برنامه ویژه بیماران ام اسی به خندوانه آمد و در اجرایی که شاید چندان هم خنده دار نبود، بسیار مورد توجه قرار گرفت. چند وقت بعد اسمش در مسابقه خنداننده برتر این برنامه ثبت شد.

ژوله به هیچ عنوان چهره شناخته شده ای برای مردم نبود اما اجرای اولش در این رقابت آنقدر مورد توجه قرار گرفت که بخش قابل توجهی از مخاطبان به او رأی دادند. در مرحله دوم کنار امین حیایی کم نیاورد و همچنان توجه مخاطبان را جلب کرد و به مرحله سوم رسید.

ستاره اسکندری

سال ها پس از تجربه ای که در روزگار جوانی و به قول خودش خامی روی صحنه داشته و تحسین مخاطبان «دندون طلا» را چشیده، یک بار دیگر فرصت عرض اندام برای قدرت نمایی در نقش «نیر» نصیب ستاره اسکندری شده.


سریال «دندون طلا» چند ویژگی بارز دارد که یکی از آنها بازی حیرت انگیز اسکندری است. باور کنید این تحسین اغراق نیست؛ سریال را ببینید. حتی اگر قصه به دل تان ننشست نمی توانید از بازی او لذت نبرید. اسکندری در چند قسمت حضور جلوی دوربین داود میرباقری، باید چندین حس را منتقل می کرد. دلبری زنانه، عشق، انتقام، دلهره و خویشتن داری.

عادل فردوسی پور

۱۷ سال حضور مستمر و قدرتمند رکوردی است که برای عادل فردوسی پور ثبت شده. این بار نخواستیم نامش را میان برنده ها قرار دهیم؛ همیشه برنده بود و این خط ممتد موفقیت هم سیر صعودی داشته. اصلا درباره فردوسی پور چه حرفی مانده که نگفته باشیم. ذکر نام او تنها احترامی است که هواداران میلیونی عادل برای او قائل هستند؛ برای این است که وقتی نود نیست خیلی ها اصلا سراغ تلویزیون نمی روند. برای اینکه حتی صدایش روی مسابقات فوتبال هم اشتیاق برانگیز است.


فردوسی پور از معدود چهره هایی است که محبوبیتش مستدام بوده و به دام حاشیه نیفتاده. عادل فردوسی پور صادق است و به مخاطبش صادقانه احترام می گذارد. نود را عاشقانه دوست دارد و این بار هم یکی از چهره های برنده به انتخاب ما است.

عموپورنگ

بعد از شکست عموپورنگ در اجرای برنامه نوروزی، از اول رمضان با «محله گل و بلبل» به میدان آمد؛ برنامه ای که ابتدا به دلیل همزمانی با «خندوانه» و «ماه عسل» تردید وجود داشت که دیده شود. با این حال اما شیوه جدیدی که در بخش نمایشی به وجود آورد باعث شد توجه های زیادی را به سمت خودش جلب کند.

او در «محله گل و بلبل» قصه جدیدی را در یک محله تعریف کرد و از برخی بازیگران خواست که در این پروژه همراهش باشند. با اینکه قصه چندان قوی نیست اما همین که عموپورنگ یکمرتبه به فکر تغییر ساختار افتاد و تصمیم گرفت به جای اجرای همیشگی و صرف در استودیو چنین مجموعه ای گردآوری کند، اتفاق خوبی را از سوی او رقم زد.

برخلاف انتظار، تابستان امسال هم تعداد بازنده های تلویزیون بیشتر از برنده ها بود. جالب اینجاست که مدیران هم جزو بازنده ها هستند

شکست تابستانی آقای مدیر و شرکا

عملکرد تلویزیون در تابستان ۹۴ یک شکست تمام عیار برای مدیران جدید بود. بعد از رمضان، از بین تک تک سریال هایی که روی آنتن رفتند، نمونه قابل قبول و تاثیرگذاری نمی شد پیدا کرد. مسابقات جذابی روی آنتن نرفتند و حتی حذف برنامه های پرمخاطب از شبکه هایی مثل پنج و آموزش، به ضرر تلویزیون تمام شد. برخی از چهره های قدیمی موفق هم عملکرد موفقی نداشتند و تازه کارها هم نتوانستند کاری از پیش ببرند. ۹ بازنده اصلی تابستان امسال به انتخاب هفت صبح اینها هستند.

بازنده ها

مسئول | محمد سرافراز

دوست داشتیم نام محمد سرافراز آن بالا کنار برنده ها می بود. اگر این اتفاق رخ می داد اصلا فهرست بازنده ها اینقدر بلندبالا نمی شد. وقتی او به صندلی ریاست صداوسیما تکیه داد با خوش بینی به استقبالش رفتیم. خروجی مدیریتش در معاونت برون مرزی این امید را زنده کرده بود که شبکه های سراسری از این شلختگی و سردرگمی رهایی یابند. حالا اما گویی نه خانی آمده نه خانی رفته. محمد سرافراز و تیمش دو آزمون جدی پشت سر گذاشته اند: نوروز و رمضان سال ۹۴.


حتی اگر فصل گسترده تابستان را فاکتور بگیریم، حاصل حضور او در مسند صداوسیما در این دو تایم طلایی منجر به اتفاق چشمگیری نشده. می گویید موفقیت «خندوانه» یا «پایتخت» یا «نود»... خب پایه اینها در مدیریت قبل نهاده شده و ربطی به مدیریت جدید ندارد. به علاوه نگاه کنید به محصولات مسئولان جدید تا حساب کار دست تان بیاید. پیش تر نوشتیم که «تنهایی لیلا» اثر ترازی از سوی جناب سرافراز است، قضاوت درباره این سریال با خود شما.

این پس رفت نه فقط در محصولات نمایشی که در برنامه های شبانگاهی و صبحگاهی هم دیده می شود. الان خود شما شب ها به اشتیاق کدام برنامه پای تلویزیون می نشینید؟ بماند که برنامه های نیم بند صبحگاهی هم تعطیل شده و به جایش برنامه های تکراری و سریال پخش می شود.

از آنطرف قرار بود شبکه های تلویزیون چابک شوند اما از امروز شبکه کودک و از چند وقت دیگر سر و کله شبکه تهران پیدا خواهد شد. از آن سو رسانه ای شدن اختلاف غلامرضا غلامی مدیر شبکه چهار با معاونت سیما نشان از اختلاف مدیریتی در صداوسیما می دهد؛ آن هم درست زمانی که هنوز زمان زیادی از حضور غلامی در شبکه چهار نگذشته.

پیش از این امیرحسین آشتیانی پور از مدیریت گروه فیلم و سریال شبکه سه استعفا داد تا جنبه های دیگر اختلافات درون صداوسیما هویدا شود. درباره عملکرد رییس به زودی به شکل جزیی خواهیم نوشت.

کارگردان | محمد حسین لطیفی

دیگر الان خیلی مطمئن می توانیم بگوییم که «قلب یخی» آخرین اثر قابل قبول اوست. به نظر می رسد لطیفی از زمان استارت «ساخت ایران» دچار مشکل بزرگ بی انگیزگی شده و حال و حوصله وقت گذاشتن و حساسیت به خرج دادن برای ساخت سریال را ندارد.

از «ساخت ایران» به اینطرف با نوعی روند نزولی از این کارگردان روبرو هستیم. «دودکش» با وجود اینکه قابلیت زیادی برای تبدیل شدن به اثری جذاب را داشت و تا حدی هم توانست مخاطبان را جذب کند اما اثر چندان قابل قبولی نبود.


لطیفی بلافاصله بعد از آن، سریال «زمانی برای عاشقی» را برای ایام محرم ساخت؛ سریالی که به هیچ عنوان شباهتی به کارهای مذهبی قبلی این کارگردان نداشت.

«زمانی برای عاشقی»، بدترین سریال لطیفی بود که انتقادهای زیادی هم به آن شد. لطیفی بعد از تمام این انتقادها اعلام کرد که برای کار بعدی اش می خواهد سراغ پروژه ای شبیه «صاحبدلان» و «سفر سبز» برود و کاری با همان استانداردها بسازد. نتیجه این ادعا سریال «تنهایی لیلا» بود؛ سریالی که می شود آن را یک فیلمفارسی تمام عیار دانست.

لطیفی در این سریال، کاملا روی کلیشه ها دست گذاشت و اثری شعاری و کاملا سطح پایین ارائه داد. «تنهایی لیلا» نه تنها شبیه کارهایی مثل «صاحبدلان» و «سفر سبز» نبود که می شود آن را در رده سریال های ساده و تک بعدی دهه شصت به حساب آورد. درست است که سریال از روی فیلمنامه حامد عنقا ساخته شده اما با توجه به سابقه ای که از این نویسنده در سریال هایی مثل «قلب یخی» و «انقلاب زیبا» سراغ داشتیم بعید به نظر می رسد چنین سریالی با تاکید بر فیلمنامه او ساخته شده باشد.

لطیفی با «تنهایی لیلا» یک شکست بزرگ در کارنامه کاری خودش ثبت کرد.

کارگردان | مهدی مظلومی

سال ها قبل به عنوان یکی از کارگردان های مطرح سریال های تلویزیونی شناخته می شد و سریال هایش استاندارد خاصی داشتند اما با دو سریال اخیرش «پلاک یک» و «سیگنال تعطیل نیست» نشان داد که سلیقه او هم تغییر کرده. این سریال به دلیل کیفیت پایین، از کنداکتور شبکه سه خارج شد (البته بعدها شبکه سه با پخش «آقا و خانم سنگی» نشان داد که به هیچ عنوان کیفیت برایش اهمیتی ندارد.)


قسمت اول این سریال هفته قبل در شبکه نمایش خانگی توزیع شد و آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفت. او علاوه بر آن، فیلم «یه شام خوب» را هم به عنوان اولین گیم فیلم ایرانی تولید کرد؛ فیلمی که به لحاظ کیفیت در درجه بسیار پایینی قرار دارد.

کارگردان | شهاب عباسی

نام شهاب عباسی با «خنده بازار» سر زبان ها افتاد. در کنار همه ضعف ها یک عده آن را دوست داشتند و همین باعث شد عباسی این ایده را یک بار دیگر خرج کند. حالا نتیجه اش شده «دست به نقد». یعنی به جز تغییر اسم و شبکه، بیننده تفاوت دیگری احساس نمی کند.


این اتفاق الزاما بد نیست اما وقتی یک برنامه خالی از خلاقیت و ایده و خلاقیت باشد، بد می شود دیگر. عباسی با راه اندازی شبکه نسیم «شکرآباد» را ساخت اما چون این برنامه کاری موفق از آب درنیامد او یک بار دیگر به ایده «خنده بازار» رجوع کرد. «دست به نقد» هم با اتفاقات روز و برنامه های تلویزیون شوخی می کند و اینطور می خواهد خنده بگیرد؛ نتیجه نه موفق بوده و نه موجی ایجاد کرده.

برنامه | ستاره بیست

در بازار داغ تولید آکادمی های تلویزیونی به تقلید از آکادمی معروف شبکه ماهواره ای فارسی زبان، شبکه نمایش هم چند وقت قبل مسابقه «ستاره بیست» را به میدان فرستاد. این مسابقه در طول تابستان هم نتوانست موجی در جامعه به راه بیندازد و مخاطبان را ترغیب کند تا آن را تماشا کنند.


انتخاب اشتباه داوران، برخورد بد آنها با شرکت کننده ها، بلاتکلیف بودن برنامه، مشخص نبودن بخش های مختلف، گزارشگری اشتباه، شلوغ بودن صحنه و ... همگی در سطحی بسیار پایین قرار دارند. به دلیل کمبود بودجه و عدم تمایل بازیگران مطرح به شرکت در این برنامه، همه چیز در سطح بسیار پایین اتفاق افتاد.

کارگردان | کمال تبریزی

کمال تبریزی با سریال «ابله» سیر نزولی اش را تکمیل کرد. این سریال خیلی زود به خاطر کیفیت پایین از سوی مخاطبان پس زده شد و فروشش نصف شد.


مهمترین چیزی که او را واجد بازنده بودن می کند، تاخیر در قسمت آخر سریال است. قسمت آخر «بله» بعد از ۷۵ روز تاخیر در شبکه نمایش خانگی توزیع شد که از قضا یک سر علت این تعلل خود تبریزی است. اختلافات مالی بین او و تهیه کننده با تصویر گستر پاسارگاد (سرمایه گذار) دلیل تاخیر ۷۵ روزه توزیع سریال «بله» است. اگر بتوان از کیفیت پایین سریال گذشت نمی توان بدقولی آن را نادیده گرفت. از کمال تبریزی توقع بالا بود!

بازیگر | جواد رضویان

اول تابستان در ماه رمضان، «دعوت» را در شبکه یک اجرا کرد؛ برنامه ای که قبل از افطار روی آنتن می رفت و هیچ هدف خاصی را دنبال نمی کرد. رضویان که همیشه به عنوان یک کمدین بین مردم معروف است، در اینجا اجرایی بسیار خشک و جدی داشت.


نه خود برنامه و نه اجرای او هیچ موفقیتی نتوانستند بین مردم به دست بیاورند. رضویان در سریال «سیگنال تعطیل نیست» مهدی مظلومی هم یکی از بدترین بازی هایش را ارائه داده. او همین امسال در «در حاشیه» مهران مدیری نشان داد بازیگر بسیار توانایی است و می تواند در جامعه موج ایجاد کند اما در سریال مظلومی، به هیچ عنوان از این ویژگی ها استفاده نکرد، ضمن اینکه در مسابقه خنداننده برتر با توهینی که به مخاطبان برنامه کرد، باعث شد ذهنیت بدی از او باقی بماند.

مجری | علی ضیا

فضل الله شریعت پناهی مدیر سابق گروه اجتماعی شبکه سه بلافاصله بعد از اینکه به شبکه یک کوچ کرد، در اولین اقدام علی ضیا را به این شبکه آورد. قرار بود برنامه ای به اسم «امشب» تولید کند و بترکاند.


ضیا در کل تابستان در پربیننده ترین شبکه تلویزیون برنامه داشت اما موفق نشد کمترین موجی در جامعه به وجود آورد. برنامه «امشب» از یک طرف تعریف مشخصی نداشت و مدام از این شاخه به آن شاخه می پرید و از طرف دیگر خود ضیا توانایی یک اجرای موفق و قابل قبول را نداشت.

او حتی از موقعیت های بسیار موفق پیش رویش هم استفاده نکرد. با اینکه می توانست از حضور برانکو ایوانکوویچ به عنوان برگ برنده اصلی برنامه اش استفاده کند اما بدترین مصاحبه را با او انجام داد و نهایتا او را دلخور از برنامه بیرون فرستاد.

سریال | آقا و خانم سنگی

پخش «آقا و خانم سنگی» با سوژه ای کاملا تکراری، شوخی های سطح پایین و بازی های کمتر از حد انتظار آن هم در هفته های آخر تابستان، نشان می دهد که مدیران جدید تلویزیون به یک جور بن بست در سریال سازی رسیده اند.


در واقع شاهد احمدلو قصد داشت موقعیت های جذابی مثل خط قرمز یا روزگار جوانی خلق کند و با شوخی ها و کمدی میان چند جوان، حال سریالش را خوب کند اما جز یکسری روابط نچسب و شوخی های پیامکی موقعیت دیگری ایجاد نکرده.

در طرف دیگر هم چند دختر دم بخت را نشانده تا مثل سریال های دهه شصت، مدام منتظر خواستگار باشند، مدام به بن بست برسند و افسرده شوند!

مجری | شهرام شکیبا

شهرام شکیبا در چند سال اخیر سعی کرده استعداد خود را در حوزه های مختلف اجرا محک بزند. او سال گذشته با «خوبی از خودتونه» به عنوان مجری در شبکه دو حاضر شد و تابستان امسال هم به جزیره کیش رفته و در کنار امیر جوشقانی، برنامه جشنواره تابستانی کیش را ساعت ۲۳ هر شب برای شبکه شما اجرا می کند. همزمان یک برنامه ضبط شده تبلیغی برای این جزیره اجرا می کند که از شبکه سه پخش می شود. شکیبا اصولا مجری نیست و نمی توان از او انتظار ویژه ای داشت.


این ضعف در اجرای زنده شبکه شما بیشتر به چشم می آید. اجرای او و جوشقانی خالی از نوآوری است و بر مدار همان کلیشه های رایج و البته قدیمی استوار است.