نیما فلاح : دیگر نمی خواهم تیزر تبلیغاتی بسازم

مجله یکشنبه: نیما فلاح را بالاخره بعد از 10 سال دوری از سینما و تلویزیون، هر شب در سریال مسیر انحرافی می بینیم که در کنار همسرش، نقش زوج جوانی را بازی می کنند؛ با همان چهره، حرکات نرم و انعطاف پذیر همیشگی اش که با گذشت سال ها هنوز توانایی و جوانی خود را حفظ کرده.

شاید کمی تعجب کنید اگر بدانید نیما فلاح در این 10 سالی که چندان کار بازیگری نمی کرده بیکار نبوده و کارهایی مثل ساخت تبلیغات بازرگانی و تیتراژ را انجام می داده و دنبال موقعیت مناسب برای حضور دوباره در حرفه اصلی اش یعنی بازیگری بوده.


تبلیغ تک ماکارون را ممکن است خیلی از شماها به یاد داشته باشید. عروسک ماکارونی که با اصوات خاصی می گفت: «تک ماکارونی» حاصل شیطنت صدایی فلاح است؛ با اینکه سازنده عروسک فلاح نبوده اما او روی آن صحبت کرده و چند سالی همین ساخت تبلیغات تک ماکارون را برعهده داشته است.

سال هاست که دیگر نیما فلاح در کار ساخت تبلیغات بازرگانی نیست. اما با این حال از او خواستیم از تجربیاتش در خصوص ساخت تبلیغات بگوید و با اینکه چندان تمایلی به این کار نداشت گفت و گوی کوتاهی با محوریت ساخت تبلیغات بازرگانی داشتیم.

او اعتقاد دارد که برای یک بازیگر کارگردانی تبلیغات بازرگانی صنعت است نه هنر. در این میان سحر ولدبیگی هم به کمک همسرش می آمد و سعی می کرد صحبت های فلاح را تکمیل کند تا نکته ای از قلم نیافتد. یک روز بهاری را در کنار نیما فلاح و سحر ولدبیگی گذراندیم و چند ساعتی مهمان خانه شان در لواسان و میان شکوفه های گیلاس خانه شان بودیم.

*از چه زمانی ساخت تیزر را شروع کردید؟

سال ها پیش که در سینمای جوان کار می کردم با نیما بانکی آشنا شدم که تیزر هم می ساخت. گروهی به سرپرستی حمیدی مقدم و دیگر همکاران، کیوان معتمدی، بایرام فضلی و ساسان توکلی به ساخت رپرتاژ جشنواره برای تلویزیون مشغول بودیم.

سال ها بعد، بانکی در یک مجموعه تلویزیونی بازی می کرد، من هم به آنجا دعوت شدم که مجددا یاد قدیم افتادیم و در همان زمان بود که از من دعوت کرد با او در کار تیزرسازی همکاری کنم.


*چرا دوست ندارید، به ساخت تیزر به عنوان یک حرفه نگاه کنید؟

برای یک بازیگر، کارگردانی تبلیغات، هنر نیست. کاملا صنعت است. مثل عکاسی صنعتی و هنری. عکاسی صنعتی درست است که زیرمجموعه عکاسی می شود اما با این حال هنری در آن وجود ندارد. ممکن است یک عکاس زمانی که می خواهد از محصولی عکاسی کند با تکنیک و ترفندی یک تصویر هنری شود. اما با این حال نمی توان هنر زیادی در این زمینه به کار برد.

تیزر تبلیغاتی را هم ممکن است کاری کرد که هنری از آب دربیاید؛ مثلا نوازنده پیانو یک قطعه را تک نوازی می کند، زمانی که قطعه تمام می شود از کنار پیانو به آرامی که کسی متوجه نشود ساندیسی که قایم کرده است را برمی دارد می خورد و بعد از آن قطعه دوم را شروع می کند. با این کار می توان یک تبلیغ کاملا صنعتی را به هنر نزدیک کرد.

ولدبیگی: معمولا صاحبان کالا برای هنری شدن تبلیغات محصول شان آن را به کارگردان هنری می سپارند، در صورتی که باید یک تیزر ساخت یا اصلا نباید وارد این حرفه شد و باید تمام وقت مان را صرف هنر نمایشی کنیم.

*چطور شد که تصمیم گرفتید تبلیغات نسازید و دوباره وارد دنیای بازیگری شوید؟

در همان دوران بود که متوجه شدم بازیگری و ساخت تیزر نمی تواند همزمان باشد. چون بازیگر وقتی سر کار می رود و ساعت ۸ شب به خانه برمی گردد باید در مدت زمانی که برای استراحت دارد انرژی خود را جمع کند و دوباره ۸ صبح سر صحنه برود. درصورتی که می دیدم همکارهای دیگرم، شب که به خانه می رسند تازه در خانه دغدغه های فیلم برداری تیزرهایشان را دارند. این موضوع یک مقدار دست و بال بازیگر را می بندد. البته ممکن است در دنیای بازیگری تاثیری نداشته باشد؛ اما بی تاثیر هم نیست. برای همین تصمیم گرفتم کار در استدیو را کم کنم و آن را در خانه راه انداختم تا فرصت داشته باشم به کار بازیگری ام نیز بپردازم. وقتی که تصمیم را عملی کردم سر مجموعه اهی بودم که ساخت تیتراژش را به من پیشنهاد کردند. ساخت تیتراژ را شروع کردم و در همین زمان بود که احساس کردم دیگر مجبور نیستم کار ساخت تیزر را انجام بدهم و می توانم کاری کنم تا در زیرمجموعه کارهای خودم بمانم و از کارهای بیزنسی فاصله بگیرم. در همان مدت حدود ۶ تیتراژ کار کردم. آن هم تیتراژهایی برای آدم های موفقی مثل سیروس مقدم، گلاب آدینه و... برای من هم جذاب بود.

*بعد از اینکه ساخت تیتراژ را شروع کردید دیگر تبلیغ نساختید؟

ولدبیگی: این کار خیلی کاسب کارانه است و شاید روحیه ما روحیه کاسبی نیست. برای همین بهتر دیدیم که دیگر در کار ساخت تبلیغات بازرگانی نباشیم.

فلاح: زمانی که یک شرکت، بابت پخش محصولی میلیاردها می گیرد و با تلویزیون بیزینس دارد، دیگر رقم ساخت تیزر برای او بسیار ناچیز است و دیگر خودش می داند که چه کار می خواهد کند و دیگر شرکت ها و آژانس ها خیلی درگیر نیستند.

ولدبیگی: دیگر شرکت های پخش خودشان ساخت تیزر را برعهده دارند.

فلاح: آژانس هایی که سفارش کار به ما می دادند دیگر همه انرژی خود را بر روی طراحی و بسته بندی محصولشان می گذارند و نهایت کاری که می کنند برای نصب بیلبورد است و دیگر وارد بخش ویدئویی نمی شوند. در آن زمان من برای شرکت داروک کار می کردم، ماهی یک تیزر می ساختم. برای شرکت مد یا لااقل هر دو ماه یک تیزر می ساختم. اما الان شرکت ها نیروی خودشان را دارند و ۶ ماه یکی هم فیلم تولید نمی کنند. شرکت پخش، تیزر را هم می سازد مگر اینکه خود شرکت پخش از ما بخواهد و قراردادی ببندیم که البته در یک سال اخیر خدا را شکر آنقدر درگیر بازیگری بودم که کارهای پیشنهادی را به دوستان دیگر واگذار می کردم.


*مهمترین دلیلی که شما دیگر دوست ندارید تیزر بسازید به خاطر علاقه شما به بازیگری است یا اینکه دیگر آنطور که در گذشته کار بوده پیشنهاد زیادی وجود ندارد؟

فلاح: به نظرم کار من اشتباه بود. چه در آن زمان چه الان که نمی خواهم تیزر بسازم. اینکه من در جلسه مثلا ایران خودرو به عنوان یک بازیگر حضور داشته باشم (همانطور که قبلا این کار را می کردم) و بخواهم تیزر تبلیغاتی ام را به نمایش بگذارم. چون می دیدم که وقتی کارم را به نمایش می گذاشتم افرادی که آنجا نشسته بودند؛ به جای اینکه به کار من نگاه کنند، من را نگاه می کردند. خوب باید بگویم که ما از اول اشتباه وارد این کار شده ایم. علاوه بر این الان نهایتا شرکت های پخش که تیزر می سازند تنها دستمزد کارگردانی را می دهند. شما فکر کنید دستمزد کارگردان تیزر ۲۰ ثانیه ای بیشتر است یا دستمزد کارگردان یک سریال؟ پس منی که در خودم توانایی کارگردانی را می بینم تصمیم می گیرم که انرژی خودم را برای کارگردانی فیلم و سریال بگذارم. الان دستمزدی که شرکت های پخش برای کارگردان درنظر گرفته اند یک دهم یا یک بیستم آن مبلغی است که ما برای ساخت کل تیزر می گرفتیم.

*غیر از داروک و مدیا که از آنها نام بردید چه تبلیغات دیگری ساخته اید که الان در خاطرتان مانده است؟

فلاح: تک ماکارون، سن ایچ، ایران خودرو، اشی مشی و پارسوپال را الان به خاطر دارم.

*ساخت عروسک تک ماکارون با طرح های مختلف ماکارونی ایده خودتان بوده؟

فلاح: نه، تک ماکارون کار بیژن جناب بود که بعد از مدتی دیگر نمی خواست کار کند. در آن زمان من برای ایشان کار می کردم. به من گفتند از این به بعد می خواهند کارها را ویدئویی کنند و ۳-۴ سال کار کردم. در این مدت متوجه شدم که بخش گرافیک آنها خیلی خوب است اما سیستم آنها مناسب چاپ بود نه ویدئو تا اینکه سیستم های شان را مجهزتر کردند. سیستم های جدید واقعا تفاوت رنگی در زمان چاپ و پخش ویدئویی اش وجود ندارد. همین موضوع باعث شد که در این ۲-۳ سال اخیر همکاری ما کمتر شود و الان بخش گرافیکی آنها آنقدر قوی است که دیگر از کارمندهای خودشان برای ساخت تبلیغ استفاده می کنند.

ولدبیگی: نیما خیلی وقت است که کار تیزرسازی انجام نمی دهد. آخرین کارهایش ایران خودرو و پارسوپال بود که عید ۶ سال پیش آنها را ساخت بعد از آن تیزر کار نکرد از میان دوستانی که با آنها تبلیغات کار کردیم تنها رفاقت میان ما باقی مانده است بدون هیچ بیزینسی و این برای ما ارزشمند است، فعلا هم درگیر کارهای بازیگری هستیم.