کدام عروسک ها در ذهن شما ماندگار شدند؟

روزنامه هفت صبح - مرجان فاطمی: کدام عروسک ها در این سال ها، دل ها را تسخیر کردند و ماندگار شدند و کدام یک از آنها همین طور آمدند و رفتند و هیچ خاطره ای در ذهن ها به جای نگذاشتند.

پای صحبت مخاطبان بزرگسال که بنشینیم و راجع به کارهای عروسکی با آنها صحبت کنیم قطعا راجع به موفقیت کارهای دهه های قبل و عدم توفیق جدیدی ها صحبت هایی می شنویم اما آیا واقعا تمام آثار دهه های قبل موفق بوده اند؟

خیلی از منتقدان معتقدند علت موفقیت آثار عروسکی قدیمی، به محدودیت کانال های تلویزیون و در دسترس نبودن ماهواره و اینترنت و ... برمی گردد. یعنی اگر آن زمان هم این تنوع ها وجود می داشت، عروسک های محبوبی مثل «زی زی گولو» و «مدرسه موش ها» و ... مورد توجه قرار نمی گرفتند اما مسئله اینجاست که همان زمان و در اوج همان محدودیت ها هم آثار عروسکی ساخته می شدند که مورد توجه قرار نمی گرفتند یا برند نمی شدند. البته درباره برخی موارد، حق با آنهاست. استمرار حضور برخی عروسک های محبوب به ضررشان تمام شد.

محبوب شدند

1- موش ها


محبوبیت این عروسک ها در حدی بود که مرضیه برومند بعد از سالیان سال با دست گذاشتن روی آنها توانست فیلمش را رکورددار فروش در سینما کند. درست است که «شهر موش ها ۲» به لحاظ تکنیکی و ساختار، اصلا با «شهر موش ها»ی اولیه قابل مقایسه نبود اما اگر پای عروسک های محبوب کپل، نارنجی و ... به آن باز نمی شد، قطعا به چنین استقبالی دست پیدا نمی کرد.

۲- کلاه قرمزی

ایرج طهماسب در دهه هفتاد بعد از امتحان چند عروسک، به کلاه قرمزی رسید؛ آن هم در شرایطی که عروسک های قبلی هیچ وقت نتوانسته بودند اقبالی برای آقای مجری به همراه بیاورند.

حضور کلاه قرمزی در کنار پسرخاله چنان موجی ایجاد کرد که اثرش تا سال ۸۸ که طهماسب مجددا با عروسک ها به تلویزیون برگردد باقی ماند. طهماسب با تکیه بر موفقیت دهه های قبل کلاه قرمزی توانست عروسک های جدیدی خلق کند.

خونه مادربزرگه


درست است که هنوز هم مادربزرگه، مخمل، آقای حنایی، گل باقالی خانم، هاکپومار و ... برای مخاطبان دهه های شصت و قبل از آن از محبوبیت ویژه ای برخوردارند اما تنها دلیل ماندگاری «خونه مادربزرگه» فقط به همین حس نوستالژیک مربوط نمی شود.

مرضیه برومند همان زمان هم برای ساخت دکور، شخصیت ها و صداهای آنها، تمام تلاشش را انجام داده بود.

۴- چاق و لاغر

بیژن بیرنگ و مسعود رسام برای مناسبت دهه فجر از این دو عروسک رونمایی کردند. چاق و لاغر در سال هایی محبوب شدند که گروه کودک و نوجوان شبکه یک و دو، تمام تلاش شان را برای تولید برنامه های شاد در این ایام می کردند. اوایل عروسک ها دستی بودند که بعد از اقبال زیادی که از آنها شد چند سری از این مجموعه ساخته شد و تهیه کننده آن حتی قصد داشت همین چند سال قبل مجددا آنها را احیا کند و سری جدیدی از مجموعه «جاق و لاغر» را بسازد.

۵- زی زی گولو

همین الان هم اگر یک بار دیگر سراغش بروید و از اول تا آخر مجموعه را ببینید متوجه می شوید که از یک کار عروسکی کودک خیلی فراتر است. مرضیه برومند در این مجموعه کل آداب زندگی را به بچه ها یاد می دهد و از آنجایی که کمترین اشاره مستقیم به بحث خوبی و بدی و ... نمی کند، مخاطبان کودک همه آن را می پذیرند. چهره جذاب این عروسک خیالی به همراه صدای آزاده پورمختار، او را از تمام عروسک های همدوره خودش مجزا می کرد. قصه های خیالی و فانتزی این مجموعه هم جذابیت زیادی به آن بخشیده بود.


۶- قورباغه سبز

یکی از مجموعه های عروسکی دهه شصیت بود. قورباغه ای شلوغ و شیطان که همه را عاصی می کرد و به همراه زنده یاد علیرضا توپچیان اتفاق های جالبی را رقم می زد. عمر این مجموعه زیاد نبود اما هنوز هم در ذهن تک تک مخاطبان دهه شصت و قبل از آن باقی مانده.

محبوب نماندند

۱- دانی

به همراه حمید گودرزی توانست مدتی در اوج باشد و توجه هایی زیادی را به خودش جلب کند. برخلاف هیکل گنده ای که داشت، دایناسور خوش اخلاقی بود. این مجموعه در فصل اول خیلی مورد توجه قرار گرفت اما در فصل دوم که با بیژن بنفشه خواه همراه شد به اقبال زیادی دست پیدا نکرد.

۲- چرا

یکی از موفق ترین عروسک های تلویزیون در دوره بچه های دهه هفتادی بود. او به همراه نرگس آل ایوب به شبکه تهران آمد و در مدت کوتاهی، به یکی از ستاره های عروسکی آن دوره تبدیل شد. دوسال قبل، «چرا» دوباره به برنامه رنگین کمان برگشت اما دیگر از آن محبوبیت خبری نبود.


۳- سنجد

سنجد هم از آن محبوب های قدیمی است. او به همراه نگار استخر، توانسته بود توجه بچه ها را بدجوری به سمت خودش جلب کند. سنجد بعد از آن دوره طلایی، چند بار دیگر به تلویزیون برگشت اما او هم نتوانست در بازگشت، موفقیت قبلی اش را تکرار کند.

۴- آقا تقی

شاید بشود آن را هم جزو آثار موفق عروسکی تلویزیون به حساب آورد. آقا تقی پسربچه بامزه ای بود که در فصل اول کنار ستاره اسکندری که به اسم «خاله ستاره» صدایش می زد، با شیطنت ها و خرابکاری هایش اتفاق های جالبی را رقم می زد. در فصل دوم با اینکه شهرزاد عبدالمجید به لحاظ اجرا خیلی خوب وارد عمل شد اما محبوبیت گذشته را نداشت.

محبوب نشدند

۱- هاچین و واچین

تنها چیزی که از این دو عروسک در ذهن بچه های آن زمان به یاد مانده، زشتی بیش از اندازه این دو کاراکتر است. عروسک های زشتی که وجه شاخص آنها ابروهای پرپشتشان بود. معلوم نبود بچه ها می بایست بر چه مبنایی با این عروسک های بی ریخت ارتباط می گرفتند. این دو کاراکتر عروسکی خیلی زود به آرشیو عروسک ها رفتند.

۲- دکتر عروسکی

ایرج طهماسب تا قبل از کلاه قرمزی برنامه های مختلفی را با حضور عروسک های جورواجور روی آنتن برد. یکی از این عروسک ها، دکتر عروسکی بود که مدتی ایرج طهماسب با حضور او برنامه ای را برای شبکه یک ساخت. این کاراکتر که از طریق او نکات بهداشتی به بچه ها آموزش داده می شد، هیچگاه نتوانست به محبوبیتی برسد.

۳- هادی و هدی


بیشتر به واسطه ترانه تیتراژشان معروف شدند. دو عروسک به همراه خانواده شان که متشکل از پدر و مادربزرگ و پدربزرگ شان می شد. این دو کاراکتر عروسکی به مانند بسیاری از عروسک های آن دوران ریخت و قیافه جذابی نداشتند. این مجموعه عروسکی ساختاری داستانی داشت که در هر قسمت یک پیام آموزشی تربیتی به بچه ها داده می شد.

۴- گنجشکک اشی مشی

این سریال با وجود بهره بردن از یک داستان معروف و حتی محبوب بین بچه ها نتوانست به کار موفقی تبدیل شود. در آن سال ها بچه ها بیشتر دوست داشتند کارتون هایی مثل پلنگ صورتی و ... ببینند تا گنجشکک اشی مشی روایت سطحی از آن داستان معروف آن هم بدون ذره ای خلاقیت موجب شد تا این سریال هم کار موفقی از آب درنیاید.

۵- بستنی ها

بستنی ها در زمره عروسک های تن پوشی بودندکه به همراه یک مجری قاب برنامه های کودک را تشکیل می دادند. ساختار برنامه شان در واقع مثل برنامه های رنگین کمان و خاله شادونه بود. آنجا خاله بهاری بود که به اتفاق چند عروسک بستنی برنامه ای را اجرا می کردند. نکته قابل توجه اینجا بود که هیچ کدام از این بستنی ها کوچکترین جذابیتی نداشتند و مجری برنامه هم که «خانم بهار» نام داشت تمام تلاش خود را می کرد تا برنامه جذابی را روانه آنتن کند.

۶- الستون و ولستون و دون دون

یک مجموعه عروسکی با دو کاراکتر خیلی مثبت به نام «الستون» و «ولستون» که دشمنی به نام «دون دون» داشتند که دائم کارهای بد انجام می داد. اتفاقا در آن سال ها بچه ها بیشتر با شخصیت «دون دون» که کاراکتر منفی بود ارتباط می گرفتند و دوستش داشتند تا آن دو عروسک خیلی خیلی مثبت.