کار «پینک فلوید» تمام شده؟

هنرآنلاین: نیک میسون، نوازنده درامز گروه «پینک فلوید» معتقد است ریچارد رایت از نظر آهنگسازی ناشناخته ترین عضو گروه بوده و این آلبوم فرصت بسیار خوبی شد که با اجرای آثار رایت تعادلی در جایگاه اعضا به وجود آید.

نیک میسون پینک فلوید را از صمیم قلب دوست دارد. این درامر، تنها عضو گروه است که در تک تک آلبوم ها تا زانی که گروه در سال 1994 فعالیتش را متوقف کرد، نواخته است. او تنها کسی بود که طی این سال ها پیگیر انتشار مجدد آلبوم ها بود و نگذاشت پینک فلوید خاموش شود. به علاوه او تنها کسی است که درباره تجربه سال های حضورش در این گروه کتاب خاطراتی نوشته و انتشار آلبوم جدید «رودخانه بی پایان» برای او فرصتی است تا یک فصل دیگر به کتابش اضافه کند.


او در گفتگویی درباره ساخت آلبوم جدید و اینکه چرا هرگز مردن گروه را نپذیرفته و رویای او درباره ساخت مستندی درباره پینک سخن گفته است که مشروح این گفتگو را می خوانید:

هیچ وقت فکرش را هم نمی کردم دوباره آلبوم جدیدی از پینک فلوید بشنوم.

- اما من درست برعکس فکر می کردم. برگشتن به دنیایی که کنجکاوی برانگیز بوده، به هر حال عجیب و جالب است حتی اگر هیچ کس آلبوم جدید را دوست نداشته باشد. خیلی وقت بود با هم کار نکرده بودیم.

این پروژه چطور آغاز شد؟

- این ایده مال ۲۰ سال پیش یعنی زمانی بود که آلبوم «ناقوس جدایی» را ضبط می کردیم و تصمیم داشتیم یک آلبوم در دو بخش منتشر کنیم فکر کردیم می توانیم یک بخش آن را به ترانه ها اختصاص دهیم و بخش دیگر را به موزیک امبیانت اما مثل همیشه وقت کم آوردیم. موعد توری که قرار بود برگزار شود رسیده بود و ما هم فقط بخش ترانه ها را تمام کرده بودیم. انرژی مان هم تمام شده بود. آن بخش دوم، قله بلند و صعبی بود. در نتیجه بایگانی شد. بایگانی شد تا سال ها بعد.

بعید می دانم اگر به خاطر اندی جکسون، مهندسمان نبود، هیچ وقت دوباره به سراغش می رفتیم. او گفت «چرا نمی گذارید من کمی وقت صرفش کنم و ببینم که چه می شود؟» مدتی، سخت روی آنها کار کرد. جالب بود اما باز هم چیزی بیشتر از یک مجموعه دموی ناتمام نبود اما او باز هم آنها را نگه داشت و به کار ادامه داد تا در نهایت به جایی رسید که می شد چیزی از آن بیرون آوردم من و دیوید اما هنوز هیچ حرکتی نکرده بودیم و دیوید هم دلش نمی خواست وقت صرف این آلبوم کند اما وقتی پای فیل مانزانرا وسط آمد اوضاع عوض شد. در نهایت یوث هم وارد پروژه شد اما آن زمان هم هنوز خیلی تعهدی به انجام کار در ما به وجود نیامده بود.

کمتر از دو سال پیش من و فیل به ملاقات خانواده واچوفسکی رفتیم. آنها داشتند روی یک پروژه سینمایی کار می کردند که به نظرمان رسید این موسیقی به درد آن فیلم می خورد. همیشه ایده موسیقی فیلم را دوست داشتیم. شاید باید بگویم خوشبختانه فرصتی برای این کار پیش نیامده بود.


کار اصلی چطور آغاز شد؟

- وقتی بوث دست به کار شد، من هم درام بعضی قسمت ها را اجرا کردم و بعد دیوید آمد و گیتارش را به دست گرفت. فکر می کنم همین موقع بود که واقعا وارد پروژه شد و تصمیم گرفت برایش وقت بگذارد.

وقتی به آهنگ ها گوش کردید، آیا چیزهای زیادی در آن بود که پس از این همه سال فراموشش کرده باشید؟

- کاملا. باید بگویم که المان های بازگشت در آلبوم به کرات وجود دارد اما از نظر من هیچ کدام ایرادی ندارند.

در این آلبوم انگار بیت های کوچکی از دل تاریخ گروه بیرون می کشید.

- اتفاق جالبی است. نشسته اید تا یک قطعه را اجرا کنید و همه چیز مثل یک بوم سفید و خالی است اما وقتی شروع به نواختن می کنید ناگهان می بینید به تکه های قدیمی برگشته اید یا در مورد خود من به فیل های درام آشنایی که قبلا می زدم، هر چقدر هم سعی کنید باز این اتفاق می افتد. در نهایت مقاومت را کنار می گذارید و آن را می پذیرید و آن موقع است که می فهمید «این دقیقا همان چیزی است که ما دوست داریم و با آن آشنا و راحتیم. پس ادامه می دهیم.»

آیا از همان ابتدا می دانستید که قرار است آلبوم تا قطعه آخر، یکسره بی کلام (اینسترومنتال) باشد؟

- در ابتدای کار، راجع به هیچ چیز تصمیم مشخصی نداشتیم. اگر اولین متریال هایمان با کلام همخوانی داشت، حتما طور دیگری پیش می رفتیم اما وقتی شروع به کار کردیم دیدیم که فقط یک آهنگ در آن وجود دارد. من این ایده را بسیار دوست داشتم. «بدون ترانه» نتیجه نهایی ما برای آلبوم شد اما «رساتر از کلمه ها» به برقراری ارتباط با آلبوم «ناقوس جدایی» بسیار کمک کرد. این نکته به نظر بسیار مهم بود. این مهم است که مردم بفهمند ایده آلبوم از کجا آمده و موسیقی نیست که فکر کنید یک سال پیش آن را ساخته ایم. در اصل، بسیار به آنچه بیست سال پیش منتر کردیم مربوط است.

شنیدن نواهای ریک (ریچارد رایت) در این آلبوم بسیار لذتبخش است. راه بسیار خوبی است برای یادآوری این نکته که حضور او چقدر برای گروه حیاتی بود.

- بله، این خیلی نکته مهمی بود. وقتی داشتیم به کارهای قدیمی گوش می کردیم فهمیدیم که چقدر از آن مدیون خلاقیت های فوق العاده ریک است. در تاریخ فعالیت ما، ریک از نظر صدا ناشناخته ترین عضو گروه بود. فرصت بسیار خوبی شد که سعی کنیم کمی این تعادل را برقرار کنیم.


باید با شنیدن کارهای آن موقع ساخت آلبوم جدید موقعیت احساسی برای همه شما پیش آمده باشد.

- بله دقیقا. موقع شنیدنش با خودمان می گفتیم «می دانی؟ هیچ کس دیگری نمی تواند به این خوبی بنوازد.»

بیشتر اجراهای درام در این آلبوم جدید است و تقریبا چیزی از اجراهای قبلی در آن نیست، درست است؟

- بله درست است. فکر می کنم چاره دیگری هم نداشتیم. وقتی دوباره سراغ چیزی قدیمی می روید همیشه با خودتان فکر می کنید حتما می شود آن را بهتر یا متفاوت تر کرد. فکر می کنم این اتفاقی است که برای همه آدم ها رخ می دهد. اگر فرصت این را داشته باشید که کاری را دوباره انجام دهید، حتما این کار را می کنید.

در پایان تور «ناقوس جدایی» آیا خودتان فهمیدید که کار گروه تمام شده است یا اینکه در آن زمان برنامه هایی برای ادامه کار داشتید؟

- فکر نمی کنم که ما آن زمان درک درستی از این موضوع داشتیم که کارمان تمام شده است. فکر می کنم در یک دوره زمانی، دیوید به این نتیجه رسید که دیگر نمی تواند برای یک آلبوم بزرگ دیگر پینک فلوید و تور بعدی کار کند. متاسفانه وقتی کسی از کاری لذت نمی برد، نمی توانید او را مجبور کنید. اگر بخواهید کار با این نوع موسیقی را برای این مدت طولانی ادامه بدهید، تنها راهی که وجود دارد این است که واقعا دغدغه شما باشد.

کاملا قابل درک است که او می خواست دیگر کار با پینک فلوید را ادامه ندهد. شما توانستید گروه را بدون راجر واترز دوباره راه بیندازید و دو تور بسیار بزرگ را هم اجرا کنید تا جایی که می شد ادامه دادید.

- بله اما این کارها را نکردیم که چیزی را به راجر اثبات کنیم، فقط دوست داشتیم کارمان را ادامه بدهیم. البته به ذهن من خطور کرده بود که اگر دیوید اعلام کند که دیگر نمی خواهد کار کند و پینک فلوید را ترک کند، فقط من می مانم که می توانم کنترل گروه را به دست بگیرم. فکر کنید من تک و تنها راه می افتادم و شهر به شهر تمام آلبوم «نیمه تاریک ماه» را فقط با درام اجرا می کردم، چقدر احمقانه بود. البته محض شوخی گفتم، فکر کنید تیتر خبری می شد: «نیک میسون در تور».


من فکر می کنم اگر آ« زمان مسئولیت گروه با شما بود، کار پینک فلوید ادامه پیدا می کرد.

- بله، فکر می کنم این مشکلی است که خاص ما درامرهاست. ما نمی توانیم به تنهایی کار کنیم. همیشه در پس ذهن مان دوست داریم همه چیز تا ابد ادامه پیدا کند. چند وقت پیش داشتم مستند جدید گروه «جنسیس» را می دیدم. در جایی از فیلم، فیل کالینز دارد ماجراهای درست پیش از رفتن پیتر گابریل را تعریف می کند. فیل می گوید یادم است با خودم فکر می کنم «من فقط دلم می خواهد درام بزنم.» برای بسیاری از ما درامرها وضعیت اینطوری است. ما دوست داریم ادامه دهیم اما شاید توانایی آن را نداریم که تمام مسئولیت را به عهده بگیریم و پیش برویم.

پس حتما وقتی فهمیدید که دیوید تصمیم گرفته در این پروژه همکاری کند خیلی غافلگیر شدید.

- بله درست است اما درست پیش از آنکه دوباره به سراغ رکوردهای قبلی پینک فلوید برویم، دیوید به من زنگ زد تا برای یکی از قطعات آلبوم او درام بزنم. حدس می زنم دیوید حاضر بود هر کاری بکندن که از آلبوم خودش فاصله بگیرد و از اینکه یک پروژه دیگر پیدا کرد خوشحال شد.

آیا به نظر شما این آخرین آلبوم پینک فلوید است؟

- فکر می کنم گفتن این جمله که «این آخرین آلبوم است و این پایان راه است» را به عهده دیوید بگذارم. من باور دارم حتی وقتی بمیرم روی سنگ قبرم می خوانید «من هنوز مطمئن نیستم کار پینک فلوید تمام شده باشد.»

طرفداران شما همیشه دوست دارند توری با حضور شما، دیوید گلیمور و راجر واترز برگزار شود اما حتی تصورش هم سخت است.

- فکر می کنم بعید است. لایو ۸ فرصت بسیار مناسبی بود که این کار را انجام دهیم و اگر چنین فرصتی دوباره پیش بیاید و ما بدانیم که می توانیم کار متفاوتی انجام دهیم، امیدوارم همه ما پیشقدم شویم و این کار را انجام دهیم.


حالا گاوصندوق پینک فلوید دیگر کاملا خالی است؟ یا باز هم می خواهید به انتشار دوباره آلبوم هایتان ادامه بدهید؟

- وای نه. به شما اطمینان می دهم که کمپانی ضبط آثار ما هیچ شکی ندارد که دستش خالی نخواهد بود. به تازگی دو ویدئو از گروه جنسیس و اسپندو باله دیدم که هر دو خیلی خوب بودند. امیدوارم روزی برسد که ما هم کاری شبیه به این انجام دهیم. فکر می کنم هیچ جایگزین دیگری به جز تصور نمی تواند موسیقی را همراهی کند. امیدوارم روزی سرنوشت گروه را به صورت ویدئویی ثبت کنیم.

مطمئنا هواداران پینک فلوید از انتشارت فیلم تازه ای از یکی از کنسرت های قدیمی تان بسیار خوشحال می شوند. مثلا اجرای زنده ای از تور «جانوران» یا چیزی شبیه به این.

- متاسفانه چنین چیزی نداریم و این مایه شرمندگی است. مشکل اینجاست که آن زمان تکنولوژی زیادی در اختیار ما نبود و آنقدر نگران کپی های غیرقانونی بودیم که تقریبا از هیچ توری فیلم نگرفتیم. مثلا اینکه از «نیمه تاریک ماه» هیچ اجرای زنده کاملی نداریم واقعا بد است.

اما تور «دیوار» را تا اندازه ای فیلمبرداری کردید، درست است؟

- فیلمبرداری از تور «دیوار» یک استثنا بود. ماجرا از فیلمبرداری تور شروع شد اما راضی مان نکرد و تبدیل به فیلم کاملا جداگانه ای شد با همکاری آلن پارکر. حالا که حرف به اینجا رسیده باید بگویم که کاری که راجر به تازگی با «دیوار» کرد بسیار خارق العاده بود. فیلمی که همراه با اجرا پخش شد واقعا هوش از سر من برد.


خیلی عجیب است که وقتی شما تور «دیوار» را برگزار کردید فقط به چهار شهر رفتید اما راجر بیش از ۲۰۰ اجرا برگزار کرد.

- بله و پول بسیاری هم به دست آورد اما آن زمان با همان اجرا هم ما از نظر مالی ضرر کردیم.

آیا این ماجرا حقیقت دارد که فقط «ریک» از این تور سود مالی برد چون در واقع از گروه اخراج شده بود و با دریافت حقوق حاضر شد برای اجرای تور به گروه برگردد؟

- بله درست است. او که از گروه رفته بود تنها کسی بود که از آن تور پولی به دست آورد.

دوباره به آلبوم جدیدتان برگردیم، اولین باری که آن را شنیدم شگفت زده شدم. هرگز فکر نمی کردم صدای شما را دوباره در یک آلبوم تازه بشنوم.

- نمی توانم توصیف کنم که از شنیدن این جمله چقدر خوشحالم. من از هیجان مردم برای شنیدن آلبوم بسیار به وجد آمدم. شیوه پخش آلبوم هم بسیار کلاسیک و تقریبا از مد افتاده بود، مثلا در آی تونز یا جای دیگر نمی توانید آن را بخرید و من این نکته را هم خیلی دوست داشتم. به نظرم تجربه بونو بود که در واقع به ما کمک کرد تصمیم درست را بگیریم. آنها راه غلطی رفتند و من بسیار خوشحالم از اینکه شیوه پخش آلبوم یک مفهوم موسیقایی قدیمی را در خود دارد. امیدوار بودیم که مردم واقعا بروند و آلبوم را بخرند.


فکر می کنم گروه U۲ حتی فکرش را هم نمی کردند که پخش مجانی آلبوم نتیجه معکوسی برایشان داشته باشد.

- فکر می کنم کارشان خیلی غیرمنتظره بود. فکر می کنم مردم هنوز به چیزی که مجانی در اختیارشان قرار بگیرد به چشم شک و تردید نگاه می کنند و این ارزش آن را پایین می آورد. موسیقی با انتشار نامحدود به شکل وحشتناکی بی ارزش شده است. عجیب است که این موضوع را حدس نزده بودند. این قصه آشنایی در قرن بیستم است: کم ارزش شدن موسیقی.