حالا برعکس؛ موسیقی ایرانی در چین

مجله همشهری جوان:

شاهی که می ترسید

یک روایت داستانی درباره زندگی و شخصیت شاهی که رفت

تو در قاهره خواهی مرد/ حمیدرضا صدر/نشر زانوش/ 12500 تومان

بستگی دارد تاریخ خوشتان بیاید یا نه. اگر گزینه دوم است که باید بروید سراغ کتاب بعد و اینجا کاری نخواهید داشت اما اگر جواب مثبت است، باید به سوال بعدی پاسخ بدهید که از لحن حمیدرضا صدر که این شب ها زیاد توی «بیست چهارده» دیدیدش، خوشتان می آید یا نه. این یکی هم درست به اندازه زائر اهمیت دارد. متن کتاب که دیالوگ طولانی بین نویسنده و سوژه کتاب، یعنی پهلوی دوم است.

داستان، یک سال از حیات محمدرضا را یعنی سال 1344 را شامل می شود و ضمن روایت روزانه، با فلش بک ها و فلش فورواردهای بسیار، درباره شخصیت دوگانه دیکتاتور و در عین حال مستبد شاه مخلوع چیزهای زیادی روایت می شود. اینکه او در خلوتش از خیلی چیزها می ترسد. از خیلی چیزها و بیشتر از هر چیز از مرگ. با هر حادثه ای مثل ترور نافرجام خودش، مرگ ملک فاروق یا هر اتفاق پیش بینی نشده دیگر، این ترس تشدید می شود.


او کمتر کسی را دوست می دارد و در عوض خیلی ها هستند که ازشان تنفر دارد. هر کس که برخلاف میل او رفتار می کند؛ از مصدق نفرت دارد، از امینی نفرت دارد، از بقیه هم. او می خواهد جبروت و شکوه پادشاهی مقتدر و محبوب را داشته باشد و از آن طرف ترس ها و دلشوره های یک دیکتاتور همیشه در معرض خطر همراهش است.

این روزمرگی های شاهی است که حمیدرضا صدر در کتابش به تصویر کشیده. متن کتاب پر از جزییات است و نشان می دهد که نویسنده چقدر تحقیق کرده. با اینحال همه اینها منوط به این است که شما بتوانید با نثر او ارتباط برقرار کنید و مثلا از این جملات (که مربوط به کنفرانس مطبوعاتی شاه بعد از جشن های ۲۵۰۰ ساله در مهر ۱۳۵۰ است) خوشتان بیاید: «تو از خبرنگارهایی که تو را در منگنه قرار می دهند نفرت داری. نفرت.

تو آن روز از پرسش هایشان عصبانی خواهی شد. عصبانی. لحن آرام تو تند خواهد شد. تند. آنها درباره ریخت و پاش ها سوال خواهند کرد. سوال درباره ولخرجی ها. درباره عقده توانگری. درباره اسراف. درباره تعداد پروازها از سایر کشورها به تهران. درباره تعداد پروازها از تهران به شیراز. درباره گشت و گذارهای روزانه و ضیافت های شبانه.

خبرنگاری خواهد پرسید «آیا ممکن است شاهنشاه درباره هزینه جشن توضیح دهند؟» و تو با خشم جواب خواهی داد. تو با خشم خواهی گفت «... آنهایی که مدعی اند خرج جشن ها دو میلیارد دلار شده فکر نمی کنند ما این پول را از کجا آورده ایم؟» تو با خشم خواهی گفت «... تعداد ۵ هزار زندانی سیاسی درست نیست. تعداد زندانیان سیاسی به اندازه تعداد خائنین کشور است.» تو جلسه را تمام خواهی کرد. تمام.»

مسافر اشتباهی

گمشدگان/ مارگارت پیترسون هدیکس/ ترجمه پروین جلوه نژاد/ کتابسرای تندیس/ ۱۱۰۰۰ تومان

این جلد اول از یک مجموعه هشت قسمتی است. قصه از این قرار است که یک گروه کودک توسط افرادی که در طول زمان سفر می کنند دزدیده شده اند و به طور اتفاقی به قرن بیست و یکم فرستاده شده اند. یعنی اول یک گروهی آمده اند بچه هایی را دزدیده اند که ببرند یک قرن دیگری، بعد وسط راه، خط روی خط افتاده و اشتباه شده و سر از یک زمان دیگری درآورده اند.


این طفل معصوم ها، حالا جان و کاترین می خواهند این بچه های ربوده شده را به زمان و مکان اصلی خود برگردانند و زمان را به دوران قبل از دستکاری شدن آن برگردانند. قصه این شماره درباره دو کودک به اسم یونا و دوستش، چیپ است. کاترین هم خواهر، یعنی خواهرخوانده این یونا است و الباقی ماجرا.

فرقه بازی

انجمن اخوت ناقص العضوها/ برایان اوانسن/ ترجمه موسوی/ نشر شورآفرین/ ۱۱۵۰۰ تومان

این کتابی است که کلیسای بزرگ مورمون ها در آمریکا، خواندنش را به دلیل آنچه که خشونت و افراطی گری فوق العاده در آثار اوانسن و خالی بودن آن از نگرشی صحیح مطرح کرده، توصیه نمی کند!


داستان، یک روایت فانتزی است که از دو بخش تشکیل شده. خط داستان اولی روایتی است با همین عنوان کتاب که در آن یک کارگاه مخفی پلیس به شناسایی یک فرقه مخفی با عنوان «ناقص العضوها» می پردازد. انجمنی شبه مذهبی که ایده اصلی آن این است که باید دست خطاکار بشر را قطع کرد تا او بتواند به معنویت برسد.

در بخش دوم داستان، با عنوان «آخرین روزها» کارآگاه کلاین از سوی رییس یک فرقه دیگر که منشعب از فرقه اول است و «پال ها» نام دارد، دستور می گیرد که رییس فرقه اول را بکشد. این تصمیم از سوی گروه پال ها که همگی یک دست بیشتر ندارند و موهای خود را هم زرد می کنند، کلاین را با مشکلات زیادی همراه می کند.

حالا برعکس

موسیقی ایرانی در چین/ نادره بدیعی/ انتشارات پارت/ ۱۰۰۰۰ تومان

ابن بطوطه در سفرنامه اش نوشته است که در سفرش به چین، شنیده قایقران ها شعری به فارسی می خوانند و آنقدر این شعر را تکرار می کنند «چنان که من از دهانشان فرا گرفتم و آن آهنگ عجیبی داشت و چنین بود: تا دل به محنت دادیم در بحر فکر افتادیم/ چون در نماز ایستادیم قوی به محراب اندری».


این شعر بیتی از سعدی بوده که چون خود ابن بطوطه فارسی بلد نبوده، نمی توانسته صورت درستش را بنویسد: «تا دل به مهرت داده ام، در بحر فکر افتاده ام/ چون در نماز استاده ام، گویی به محراب اندری».

حالا این داستان قدیمی را تعریف کردیم که بگویم نمونه های امروزی تر این داستان و حضور ایرانی ها در فرهنگ چین، چیزهایی مثل سازهای ایرانی در ارکستر ملی چین را می توانید در این کتاب بخوانید که نویسنده اش خودش مدتی در چین زندگی کرده و اطلاعات بسیار خوبی در این زمینه دارد.