خواندنی‌ترین‌ها؛ منتخبی از کتاب‌های داستانی سالِ ۹۹

برترین‌ها: فهرستی منتخب از رمان‌ها و داستان‌های خواندنیِ منتشر شده در سال ۹۹، البته خیلی آثار دیگر هم بودند، اما تلاش کردیم این فهرست تنوع ژانری و اقلیمی داشته باشد و همه‌ی آثار هم عمدتا خوشخوان و نه چندان حجیم باشد.

روزگار سخت

«روزگار سخت» آخرین رمان «ماریو بارگاس یوسا»، نویسنده‌ی شهیر پرویی، است که در اکتبر ۲۰۱۹ به‌زبان اسپانیایی منتشر شده است. تا زمان ترجمه‌ی اثر به فارسی،این کتاب به انگلیسی برگردانده نشده بود. ترجمه‌ی فارسی «روزگار سخت» از روی متن اسپانیایی انجام شده است. داستان به مداخله‌ی ایالات‌متحده‌ی‌آمریکا در گواتمالا و کودتای نظامی که توسط «کارلوس کاستیلو آرماس» انجام شد و دولت جاکوبو اوربنز را سرنگون کرد، می‌پردازد.

عدالت

رمان «عدالت» جدیدترین اثر ترجمه شده از «فریدریش دورنمات» - رمان‌نویس و نمایشنامه‌نویس شهیر سوئیسی - پس از سه‌گانه مشهورش یعنی کتاب‌های «قول»، «قاضی و جلادش» و «سوءظن» است. عدالت فقط به انجام جنایت است که می تواند دوباره برقرار شود. عدالت فقط به انجام جنایت است که می‌تواند دوباره برقرار شود. دکتر «ایزاک کوهلر» نماینده‌ی سابق مجلس ایالتی و سیاست مدار صاحب نام وارد رستوران شلوغ دتئاتردئر قلب زوریخ شد، «رولوری» بیرون کشید و بی آن که قبلش دوستانه سلام و احوال پرسی کرده باشد، شلیک کرد به پروفسور «وینتر»، عضو انجمن قلم. قتل مقابل چشم ده‌ها شاهد رخ داد.

خانه خاموش

این رمان داستان سفر اعضای خانواده‌ای به شهر جنت حصار، با هدف دیدن مادربزرگشان است. این کتاب نسل‌های مختلف را در مقابل هم قرار می‌دهد و از این طریق داستانی از سال‌های سخت دهه‌ی هشتاد ترکیه را به تصویر می‌کشد. رمانی با پنج راوی مختلف با سن، جنسیت، خاستگاه اجتماعی و در یک کلام جهان بینی متفاوت، آکنده از خرده داستان‌های جذاب با آن پایان بندی مهیب و فراموش نشدنی.

در روزگار آلودگی

«پائولو جوردانو»، ادیب و فیزیکدان ایتالیایی، این روز‌ها صدای رسای مردمِ در قرنطینه‌ی جهان است. نویسنده‌ای جوان، متولد ۱۹۸۲، که برنده‌ی جایزه‌ی ادبی «استراگا» و برنده‌ی جایزه‌ی رمان برتر اتحادیه‌ی اروپا و نامزد نهایی جایزه‌ی ادبی «فمینا» بوده است. این کتاب یادداشت‌های رمان‌نویسی است که در قرنطینه به ویروس، ریاضی، جامعه و اخلاق می‌اندیشد!

در ماگادان کسی پیر نمی‌شود

کتاب سرگذشت دردناک دکتر «عطا صفوی» در اردوگاه‌های استالینی است که از بیست سالگی پس از فروریختن حکومت پیشه وری از ساری و از طریق ترکمن صحرا، به هوای گام نهادن به بهشت موعود به خاک اتحاد شوروی می‌گریزد، اما ده سال به اردوگاه‌های تبعیدیان شوروی می‌افتد. صفوی پس از مرگ استالین و آمدن خروشچف سرانجام تبرئه می‌شود و به تاجیکستان می‌رود. در آنجا درس می‌خواند و پزشک و جراح می‌شود، اما تا پایان حکومت شوروی برده سوسیالیسم می‌ماند. روایت دکتر صفوی خاطرات یک ایرانی که ده سال در اردوگاه‌های سیبری به سر برده، در کتابش فورانی از تصاویر دهشتناک به نمایش می‌گذارد.

زنگبار یا دلیل دیگر

داستان این کتاب درباره‌ی آدم‌هایی است با آرمان‌های متفاوت که بر علیه دشمنی واحد به نام آلمان نازی متحد می‌شوند. این آدم‌ها در بسیاری از موارد حتی از نظر اعتقادی با هم تقابل دارند، اما در مقابل با نظام وحشتناکی که می‌خواهد تک‌تک آن‌ها را نابود کند اختلافشان را کنار می‌گذارند و شانه به شانه‌ی هم می‌ایستند.

نت‌های ناتمام

ریچارد یکی از برجسته‌ترین پیانیست‌های دنیا، دچار اسکلروز شده است؛ بیماری نادری که تمامی ماهیچه‌های بدن انسان را درگیر کرده و ریچارد نشانه‌های این بیماری را با از کار افتادن دست راستش حس می‌کند. او به تدریج توان حرکت دست‌هایش را از دست می‌دهد و این برای پیانیست عاشق موسیقی، سخت و باورنکردنی است. این کتاب اکتشاف قدرتمندی از حسرت، بخشش، آزادی و معنای زنده بودن را نشان می‌دهد.

زیر تیغ ستاره جبار

به ندرت کتابی می‌بینیم که ضرورت‌های زمانه‌مان و شخص خودمان را پیش رویمان می‌گذارد و کاری می‌کند که در نهایت با واقعیت‌های تاریک ذات انسان مواجه شویم.. «هدا کووالی» بزرگترین ترس‌های دوران ما را تجربه کرده، دورانی که «هانا آرنت» «این قرن وحشتناک» می‌خواندنش. روایت کتاب ساده است و عاری از ترحم‌جویی و با تاثیرگذاری فزاینده به ما نشان می‌دهد که چگونه دولت‌های توتالیتر از نادانی و ضعف انسان تغذیه می‌کنند.

آخرین شیطان

مجموعه‌ی «آخرین شیطان» از نه داستان کوتاه تشکیل شده که با وجود عدم پیوستگی همگی در مکان مشترکی که از آن با نام گورستان بزرگ یهودیان یاد می‌شود، اتفاق می‌افتد. «سینگر» یک یهودی است و مذهب در تمام داستان‌های این کتاب کاملا قابل مشاهده است و در اکثر قسمت‌های داستان‌ها شیطان حضور دارد و معمولا یک حکم دینی نقض می‌شود؛ و در ادامه داستان به تفسیر همین نقض می‌پردازد.

تارک دنیا مورد نیاز است

کتاب مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه جذاب و تحسین‌شده نوشته‌ی «میک جکسون» است. داستان‌های این مجموعه با روایتی آشنا از زندگی مردم عادی جامعه شروع می‌شود و سپس وارد تجربه‌های شخصی و عجیب شخصیت‌های داستان می‌شود. «میک جکسون» با نگاهی رویاپردازانه و البته طنزآمیز، پرداختی بدیع و نوین به دنیای واقعی و آشنای بازنشستگی، تنهایی، و حوصله سر رفتن‌های دوران کودکی داشته است.

قرن‌ها بگذشت

«قرن‌ها بگذشت» داستان مرد و زنی است که در روز‌های پرتلاطم آخرین سال این قرن و در «زمانه همه‌گیری» تهران را برای همیشه ترک می‌کنند و راهی شهر دیگری می‌شوند. آن‌ها در این مسیر درگیر گفتگو‌هایی درباره بسیاری از چیز‌ها می‌شوند؛ از ادبیات گرفته تا ایام زندگی.

بیداری

«بیداری» برای نخستین بار در سال ۱۸۹۹ منتشر و جنجال برانگیز شد. ماجرای رمان در «نیو اورلئانز» و ساحل لوئیزیانا و اواخر قرن ۱۹ اتفاق می‌افتد؛ پیرنگ داستان حول «اِدنا پونتلیر» و کشاکش او میان نظرات غیر معمولش درباره زنانگی و مادرانگی با نگرش‌های غالب جنوب امریکا در اوایل قرن ۲۰ است. رمان بیداری، به دور از نماد‌های بیدارگرانۀ انقلابی، قصۀ زنی معمولی است که خرده رویا‌هایی دارد و سر سوزن ذوقی، از رفاه زندگی زناشویی دلزده است، با ملال روزمره اش می‌جنگد، درکی از موهبت مادری و شکوه همسرداری ندارد، به سنت‌ها پشت می‌کند و آخرسر هم به دست خود به فنا می‌رود.

آیشمن در اورشلیم

«آیشمن در اورشلیم» (گزارشی در باب ابتذال بشر) تحلیل بحث برانگیز و ژورنالیستی است از ذهنیتی که پرورش دهنده‌ی هولوکاست بود. این کتاب را «هانا آرنت»، نظریه پرداز و فیلسوف آلمانی در سال ۱۹۶۳ نوشته است. آرنت در «آیشمن در اورشلیم» بی‌محابا می‌گوید یهودیان دوست داشتند بگویند از هیتلر که یک شر مسلم بوده، شکست خورده‌اند؛ در حالی‌که آیشمن در دادگاه به نظر هانا آرنت بسیار حقیرتر از آن می‌نمود که یهودیان دوست داشتند ببینند. کتاب «آیشمن در اورشلیم» یکی از کتاب‌های مهم درباره تبعات جنگ جهانی دوم و هولوکاست است که هنوز و بعد از گذشت ۶۰ سال موضوع گفت‌وگوهاست. این کتاب گزارش آرنت، نویسنده کتاب در سال ۱۹۶۱ و در مقام گزارشگر نشریه نیویورکر در دادگاه آدولف آیشمن_معروف به قصاب اورپا_ است.