بدمزه‌شدن دهان، علت‌ها و بهترین راهکارها
بدمزه شدن دهان می‌تواند نشاندهنده‌ی مشکلی جدی یا جزئی باشد. اینکه دهان‌تان تلخ بشود یا ترش، و یا مزه‌ی فلز مانند بدهد یا شیرین، دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد.
برترین‌ها: بدمزه شدن دهان می‌تواند نشاندهنده‌ی مشکلی جدی یا جزئی باشد. اینکه دهان‌تان تلخ بشود یا ترش، و یا مزه‌ی فلز مانند بدهد یا شیرین، دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد. به همین دلیل بهتر است بررسی کنید طی چند روز گذشته چه چیز‌هایی خورده‌اید، چه احساسی داشته‌اید و حتی گاهی لازم است سابقه‌ی پزشکی خانواده‌تان را بدانید. در این مطلب به برخی از علت‌های بدمزه شدن دهان اشاره می‌کنیم.
علت بدمزه شدن دهان
علت بدمزه شدن دهان‌تان ممکن است عفونت قارچی باشد
برفک دهان یک نوع عفونت قارچی است که دهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نقاط سفید رنگی روی زبان و حلق ایجاد می‌کند. این عفونت ناشی از یک نوع باکتری به نام کاندیدا آلبیکان است که به طور طبیعی در دهان‌تان ساکن است و توسط سیستم ایمنی‌تان کنترل می‌شود، اما اگر سیستم ایمنی ضعیف شود، رشد زیاد این باکتری می‌تواند عفونت ایجاد کند. غیر از نقاط سفید رنگ در حلق و روی زبان، علامت دیگر برفک، بدمزه شدن دهان است.
علت بدمزه شدن دهان‌تان ممکن است بارداری باشد
بیشتر خانم‌های باردار علاوه بر حالت تهوع و احساس خستگی، از بدمزه شدن دهان (مزه فلز مانند در دهان) شکایت دارند. این اتفاق به دلیل تغییرات هورمونی که بدن با آن مواجه است روی می‌دهد. هورمون‌ها می‌توانند بر حس بویای و چشایی‌تان اثر بگذارند و باعث شوند از غذا‌ها یا عطر‌هایی که قبلا لذت می‌بردید بدتان بیاید یا برعکس، مثلا اگر قبلا از کلم فندقی متنفر بودید حالا خوش‌تان بیاید. اما نگران نباشید، این حالت معمولا در سه ماهه سوم بارداری رفع می‌شود.
علت بدمزه شدن دهان‌تان ممکن است کمبود زینک باشد
اگر رژیم غذایی‌تان از جهت زینک کمبود داشته باشد یعنی بدن‌تان مقدار زینک لازمش را جذب نمی‌کند یا کمبود زینک دارد و به همین دلیل دهان‌تان بدمزه می‌شود. دانشمندان سعی دارند علت این اتفاق را بفهمند و چیزی که تاکنون دریافته‌اند این است که زینک، میزان گاستین را بالا می‌برد. گاستین، نوعی پروتئین است که پرز‌های چشایی را کنتل می‌کند.
علت بدمزه شدن دهان‌تان ممکن است سرماخوردگی معمولی یا آنفلوآنزا باشد
اگر دهان‌تان تلخ مزه است و سرماخورده‌اید نگران نباشید، این کاملا طبیعی است. سرماخوردگی و آنفلوآنزا هر دو عفونت‌های شایعی هستند که سیستم ایمنی را بیدار و آماده‌ی مبارزه می‌کنند و تولید پروتئین، بخشی از این پروسه‌ی مبارزه است. طی این اتفاق، ممکن است دهان‌تان تلخ و شیرین شود. ضمنا اگر عفونت در بینی یا حلق‌تان باشد احتمالا مزه‌ی ناخوشایندی در دهان‌تان احساس می‌کنید که علت آن، باکتری‌های عامل آنفلوآنزا هستند.
علت بدمزه شدن دهان‌تان می‌تواند آٔنفلوآنزا باشد
اگر بدن‌تان در تنظیم قند خون‌تان مشکل داشته باشد ممکن است مزه‌ی عجیب شیرینی در دهان‌تان احساس کنید و تحقیقات نشان می‌دهد، علت اینکه افراد مبتلا به دیابت چنین چیزی را تجربه می‌کنند همین است. دلیل دیگر هم این است که دیابت می‌تواند مقدار جذب زینک را کاهش بدهد و باعث شود دهان‌تان بدمزه شده و احساس کنید انگار چیزی تلخ و شیرین خورده‌اید.
علت بدمزه شدن دهان‌تان ممکن است دانه‌ی کاجی باشد که چند روز پیش خورده‌اید
دانشمندان هنوز سعی دارند علت «سندرم دانه کاج» را پیدا کنند. بعضی از افراد چند روز بعد از خوردن دانه کاج دهان‌شان تلخ مزه می‌شود که می‌تواند تا چند روز و حتی چند هفته طول بکشد و با هر بار خوردن یا نوشیدن، شدت هم می‌گیرد. شما وقتی دانه کاج را می‌خورید ممکن است مزه‌ی عجیب و خاصی احساس نکنید، اما به این معنی نیست که دچار سندرم دانه کاج نخواهید شد. البته این اتفاق جای نگرانی ندارد و گذشته از این، هیچ عارضه‌ی جانبی به جا نمی‌گذارد.
علت بدمزه شدن دهان‌تان ممکن است استرس زیاد باشد
اضطراب می‌تواند باعث زروستومیا یا خشکی دهان شود که علت آن، کاهش تولید بزاق در دهان است. بزاق دهان نقش مهمی در سلامت ما دارد، از شروع گوارش تا مبارزه با باکتری‌های دهان؛ بنابراین اگر به میزان کافی بزاق تولید نکنید، مزه‌های عجیب و ناخوشایندی در دهان‌تان احساس خواهید کرد. وقتی نگران و مضطرب هستید، بزاق کمتری ترشح می‌کنید که باعث بدمزه شدن دهان‌تان می‌شود.
علت بدمزه شدن دهان‌تان ممکن است دارویی باشد که مصرف می‌کنید
اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید ممکن است مزه‌ی تلخ و شیرینی در دهان‌تان احساس کنید یا دهان‌تان مزه‌ی فلز مانند بگیرد. مطالعات نشان می‌دهند این حالت می‌تواند نتیجه‌ی عوارض جانبی بسیاری از دارو‌های تجویزی یا غیر تجویزی مانند آنتی بیوتیک‌ها، ضد التهاب‌ها، دارو‌های ضد افسردگی و پیشگیری از بارداری و دارو‌هایی باشد که برای درمان فشار خون و آلرژی و دیابت به کار می‌روند. حتی برخی از مولتی ویتامین‌ها نیز می‌توانند دهان‌تان را بدمزه کنند. خوشبختانه بدمزه شدن دهان‌تان فقط تا زمانی است که دارو یا مکمل مصرف می‌کنید.
علت بدمزه شدن دهان‌تان ممکن است بهداشت ناکافی دهان‌تان باشد
دهان شما خانه‌ی بسیاری از انواع باکتری‌های خوب و بد است. اگر با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه، بهداشت دهان و دندان‌تان را به خوبی رعایت نکنید، به باکتری‌های مضر اجازه‌ی تکثیر شدن می‌دهید که یکی از نتایجش بدمزه شدن دهان خواهد بود. علاوه بر بدمزه شدن دهان، سلامت دندان‌ها و لثه‌های‌تان نیز به خطر افتاده و بدمزه شدن دهان‌تان را تشدید خواهد کرد.
از دیگر علت‌های بدمزه شدن دهان می‌توان به هپاتیت، یائسگی و ریفلاکس اسید معده به مری، پرتو درمانی و شیمی درمانی اشاره کرد.
اگر اغلب دچار مشکل بدمزه شدن دهان هستید ممکن است بسته به علت، علائم زیر را نیز داشته باشید:
- بوی بد دهان
- خونریزی لثه‌ها
- بافت‌های قرمز و متورم در دهان
- حساسیت دندان‌ها
راهکارهای خانگی
از آنجایی که بدمزه شدن دهان می‌تواند در اشتها اختلال ایجاد کند و سبب کمبود‌هایی از جهت مواد مغذی شود، بهترین اقدام این است که فورا آن را برطرف کنید. برای کمک به شما، چند راهکار خانگی برای رفع بدمزه شدن دهان و بوی بد دهان ارائه می‌دهیم.
رفع بدمزه شدن دهان با سرکه سیب
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید، خوب مخلوط کنید و کمی عسل هم در آن بریزید و سپس بنوشید. این کار را روزی یک بار انجام دهید. سرکه سیب، اسیدی است و به تعدیل pH دهان کمک می‌کند و برای سلامت دهان مفید است. سرکه سیب، تولید بزاق دهان را افزایش داده و بوی بد دهان را رفع می‌کند.
رفع بدمزه شدن دهان با جوش شیرین
به یک قاشق چایخوری جوش شیرین، چند قطره آبلیمو اضافه کنید و با این خمیر هر روز دندان‌ها را مسواک بزنید تا بوی بد دهان‌تان برطرف شود. قلیایی بودن جوش شیرین می‌تواند به بازیابی pH دهان‌تان کمک کند و خاصیت لایه برداری آن نیز کمک می‌کند تا از تجمع جرم و پلاک روی دندان‌ها و زبان رها شوید و ضمنا بدمزه شدن دهان‌تان نیز رفع شود.
رفع بدمزه شدن دهان با روغن نارگیل
یک قاشق غذا خوری روغن نارگیل یا روغن کنجد بردارید و ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در دهان‌تان بچرخانید، سپس آن را تف کنید و طبق معمول مسواک بزنید. هر روز این کار را انجام دهید. در دهان چرخاندن روغن نارگیل یا روغن کنجد کمک می‌کند جرم و پلاک دندان پاک شده و خیلی از عوارض دهانی برطرف شود مانند برفک، بوی بد دهان و ورم لثه که می‌توانند علت بدمزه شدن دهان یا بوی بد دهان باشند.
رفع بدمزه شدن دهان با آبنمک
یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و از این محلول برای شستشوی دهان‌تان استفاده کنید. این کار را دو تا سه بار در روز انجام دهید. نمک دارای خاصیت ضد عفونی کنندگی است که می‌تواند جلوی تجمع باکتری‌های عفونت زای دهان را بگیرد. شستشوی مرتب دهان با محلول آبنمک کمک می‌کند بوی بد دهان و بدمزه شدن دهان‌تان برطرف شود.
رفع بدمزه شدن دهان با هیدروژن پراکسید
یک قاشق غذا خوری هیدروژن پراکسید ۳ درصد را با دو قاشق غذا خوری آب ترکیب کرده و با استفاده از یک مسواک نرم به آرامی آن را روی زبان و داخل دهان‌تان بکشید. این کار را روزی یک بار انجام دهید. هیدروژن پراکسید یک ضد باکتری قوی است که با پاتوژن‌های عفونت زای دهان که می‌توانند علت بدمزه شدن دهان‌تان باشند مبارزه می‌کند. هیدروژن پراکسید با از بین بردن باکتری‌های مضر، فضای دهان‌تان را سالم و خوشبو می‌کند.
رفع بدمزه شدن دهان با آب آلوئه ورا
یک قاشق چایخوری آب آلوئه ورای تازه را حدود ۵ دقیقه در دهان‌تان بچرخانید و سپس تف کنید. همچنین می‌توانید نصف فنجان آب آلوئه ورای تازه بنوشید. این کار را روزی دو بار انجام دهید. آب آلوئه ورا خاصیت ضد التهابی و ضد میکروبی دارد و می‌تواند عفونت‌های دهانی را درمان کرده و بدمزه شدن دهان و بوی بد دهان را از بین ببرد.
رفع بدمزه شدن دهان با زردچوبه
چند قطره آبلیمو را به نصف قاشق چایخوری پودر زرچوبه اضافه کنید و خمیر درست کنید. این خمیر را روی زبان و داخل دهان‌تان بکشید و سپس دهان‌تان را با آب ولرم بشویید. این کار را به مدت دو هفته روزی یک بار انجام دهید. زردچوبه حاوی کورکومین است که یک عامل قوی ضد باکتریایی بوده و تمام باکتری‌های مضر دهان را از بین می‌برد، سلامت دهان را تقویت می‌کند و بدمزه شدن دهان و بوی بد دهان را رفع می‌کند.
رفع بدمزه شدن دهان با لیموترش
آب یک عدد لیموترش را بگیرید و به یک لیوان آب گرم اضافه کنید. با این محلول دهان را بشویید. دست کم یک هفته هر روز این کار را انجام دهید. ویتامین C موجود در لیموترش، pH از دست رفته‌ی دهان را بازیابی می‌کند و فعالیت ضد باکتریایی لیموترش می‌تواند پاتوژن‌های دهان را از بین ببرد، از این رو از مشکلات دهانی مانند بدمزه شدن دهان و بوی بد دهان پیشگیری می‌کند.
رفع بدمزه شدن دهان با چای سبز
یک قاشق چایخوری چای سبز را به یک فنجان آب اضافه کرده و آن را به جوش بیاورید و سپس اجازه دهید ۵ دقیقه دم بکشد. آن را صاف کنید و بگذارید خنک شود. کمی عسل به آن اضافه کنید و فورا بنوشید. حداقل روزی دو بار چای سبز بنوشید. چای سبز درمانی فوق العاده مفید برای عفونت‌های دهانی است. چای سبز علاوه بر تقویت سلامت دهان می‌تواند بدمزه شدن دهان و بد بو شدن دهان را رفع کند.
رفع بدمزه شدن دهان با دارچین
نصف قاشق غذا خوری پودر دارچین و آب یک عدد لیموترش را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید، خوب ترکیب کرده و از این محلول برای شستشوی مرتب دهان استفاده کنید. همچنین می‌توانید به جای پودر دارچین از یک یا دو قطره عصاره دارچین استفاده کنید. این کار را روزی دو تا سه بار انجام دهید. دارچین نیز راهکار طبیعی دیگری است که به رفع بدمزه شدن دهان کمک می‌کند، زیرا خاصیت ضد باکتریایی دارد. دارچین به راحتی می‌تواند با عفونت‌های دهانی مبارزه کرده و سلامت دهان را با دفع پاتوژن‌ها بهبود بدهد.
انتخاب‌های غذایی شما نقش چشمگیری در سلامتی‌تان دارند و رفع بده مزه شدن دهان و بوی بد دهان نیز بخشی از سلامتی است. نکات تغذیه‌ای زیر را مد نظر داشته باشید:
برای رفع بدمزه شدن دهان چه بخوریم؟
افرادی که با مشکل بدمزه شدن دهان روبرو هستند معمولا حس چشایی‌شان ضعیف است و ممکن است نسبت به برخی از غذا‌ها تحمل کمی داشته باشند. برخی از غذا‌هایی که این افراد می‌توانند تحمل کنند شامل موارد زیر می‌شود:
- آبمیوه‌های تازه (مثلا پرتقال و لیمو)
- تخم مرغ، ماهی، کره بادام زمینی، حبوبات و فرآورده‌های لبنی مانند ماست و بستنی
- آبنبات سفت
افرادی که با بدمزه شدن دهان مواجه‌اند باید از مصرف غذا‌های تند و چرب و شیرین پرهیز کنند. نکات زیر برای پیشگیری از تکرار بدمزه شدن دهان مفیدند:
- هر روز مسواک بزنید و نخ دندان بکشید
- به طور مرتب با محلول آبنمک دهان را شستشو دهید
- آدامس‌های بدون قند بجوید تا بزاق بیشتر تولید کنید
- آب کافی بنوشید تا بدن‌تان هیدراته باشد
- کافئین کمتر مصرف کنید
- سیگار را ترک کنید
هر چند ناگهان دچار بدمزه شدن دهان شدن چیزی نیست که نگران کننده باشد، اما می‌تواند سبب کاهش وزن ناسالم و کمبود‌های مواد مغذی در بدن شود، بنابراین بهترین کار این است که اگر دهان‌تان بدمزه شد، هر چه زودتر این عارضه را برطرف کنید. اگر با وجود به کار گرفتن راهکارهای گوناگون، بدمزه شدن دهان‌تان رفع نشد، توصیه می‌کنیم به پزشک مراجعه کنید.
پاسخ به چند پرسش متداول
- آیا بدمزه شدن دهان می‌تواند علامت دیابت باشد؟
بله، مزه‌ی تلخ و شیرین در دهان می‌تواند علامتی از دیابت نیز باشد. برای تشخیص درست و دقیق به پزشک مراجعه کنید.
- چرا دهانم مزه‌ی تخم مرغ گندیده می‌دهد؟
اگر دهان‌تان مزه‌ای مشابه تخم مرغ گندیده احساس می‌کنید، ممکن است علت آن یک عفونت گوارشی یا تجمع گاز سولفید هیدروژن (در اثر چیزی که خورده‌اید) باشد.
- چه چیزی سولفور را در دهان از بین می‌برد؟
باکتری‌های دهان می‌توانند از خرده مانده‌های غذا در داخل دهان‌تان تغذیه کرده و ترکیبات ناپایدار سولفور را که بد بو هستند تولید کنند. برای رفع این ترکیبات سمی، باید مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و به طور مرتب از دهان شویه یا محلول آبنمک استفاده کنید.
- آیا طی بارداری، دهان بدمزه می‌شود؟
تغییر در حس چشایی در دوران باردای می‌تواند نتیجه‌ی تغییرات هورمونی در بدن باشد. بعضی از خانم‌های باردار ممکن است دهان‌شان مزه‌ی فلز مانند پیدا کند یا ترش مزه شود، حتی اگر دچار هیچ عارضه‌ی خاصی نباشند.
در پایان توصیه می‌کنیم دست کم هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید و طبق دستورات او به بهداشت دهان و دندان‌تان رسیدگی کنید. آیا شما هم تجربه‌ی بدمزه شدن دهان را دارید؟ برای رفع آن چه کردید؟ توصیه‌ی خود را با ما در میان بگذارید.
منابع: brightside, stylecraze
نظر کاربران
بد مزه شدن دهان به خاطر چرب بودن کبد هم می تواند باشد میکویند
چقدر کامل و جامع بود
دست شما درد نکنه
من خودم با غرغره آبنمک خیلی خوب نتیجه گرفتم
غرغره با چای سبز سرد هم خوبه
بسیار عالی و مفید بود