مهمانی پاگشا باعث چاقی عروس خانم است؟

مجله سیب سبز: حتما شما هم دور و برتان به عروس‌خانم‌هایی برخورده‌اید که چند ماه بعد از ازدواج اضافه وزن قابل توجهی داشته‌اند. شاید اصلا خود شما هم یکی از این عروس‌خانم‌ها باشید. این چاقی از قدیم وجود داشته و با عباراتی مثل «آب زیر پوستش رفته» یا «زندگی بهش ساخته» توصیف می‌شده است. اما آیا چاقی خانم‌ها بعد از ازدواج مبنای علمی دارد، آیا دلایل فیزیولوژیک باعث این چاقی می‌شود و آیا می‌توان از این چاقی ناخواسته جلوگیری کرد؟ دکتر رضا راست‌منش، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی تمام دلایلی که موجب چاقی خانم‌ها می‌شود را بررسی کرده‌ و روش‌های جلوگیری از چاقی بعد از ازدواج را توضیح داده‌ است.

آرامش چاق‌کننده!

خیلی از خانم‌ها بعد از ازدواج از قرص‌های استروئیدی(کورتون) استفاده نمی‌کنند اما باز هم چاق می‌شوند. این چاقی می‌تواند به خاطر آرامشی باشد که بعد از ازدواج تا یکی، ۲سال بر آنها حاکم می‌شود. این آرامش باعث افزایش تولید سروتونین و افزایش تولید هورمون‌های اشتها می‌شود و افزایش مصرف غذا را در پی خواهد داشت. علاوه بر این خیلی از خانم‌ها بعد از ازدواج به اصطلاح خود را رها می‌کنند. در واقع به خاطر آرامشی که به وجود آمده، کارهای روزمره خودشان را رها می‌کنند. برای مثال اگر ورزش می‌کرده‌اند آن را به بهانه‌های مختلف برای مدتی کنار می‌گذارند و حتی ممکن است بعضی از آنها شغل‌شان را برای مدتی یا برای همیشه تعطیل کنند و در خانه بمانند. اضافه وزن ممکن است در اثر هر کدام از اين عوامل هم رخ دهد.

امان از پاگشا

علت چاقی بعد از ازواج را می‌توان در عوامل مختلفی و متفاوتی جست‌وجو کرد؛ از عوامل فرهنگی و اجتماعی بگیرید تا دلایل فیزیولوژیک. یکی از مهم‌ترین عوامل چاقی بعد از ازدواج رسوماتی است که برای عروس و داماد وجود دارد. بعد از ازدواج مراسم مختلفی در ایران برای عروس و داماد برگزار می‌شود. اول از همه ماه عسل است که بلافاصله بعد از عروسی شروع می‌شود.

سفر و کار نکردن و استراحت ناشی از آن بدن را در موقعیت اضافه وزن قرار می‌دهد. سپس دید و بازدیدها و به اصطلاح پاگشاهایی است که برای عروس و داماد برگزار می‌شود. خانواده عروس، داماد و دوستان و آشنایان طبق یک سنت دیرینه عروس و داماد را به مهمانی دعوت می‌کنند.


این مهمانی‌ها که گاه تا چند ماه طول می‌کشد، باعث می‌شود عروس و داماد، مخصوصا عروس‌ها فعالیت‌های روزانه خود را تعطیل کنند. مثلا اگر آشپزی یا کار خانه داشتند، از آن معاف باشند. خانواده‌ها هم برای اینکه به اصطلاح سنگ تمام بگذارند، انواع غذاها را درست می‌کنند و از عروس و داماد می‌خواهند بیشتر غذا بخورند تا جایی که اگر عروس و داماد از خوردن چیزی که به آنها تعارف شده امتناع کنند یا تعارف کسی را رد کنند، کارشان به دلایل فرهنگی پسندیده نیست و باعث دلخوری خانواده‌ها می‌شود همین مهمانی‌های طولانی و پشت سر هم دلیلی بر شروع یک اضافه وزن می‌شود با درنظر گرفتن اینکه این مهمانی‌ها می‌تواند مدت‌ها طول بکشد.

قرص‌های چاق کننده

مسائل فیزیولوژیک هم در بروز این چاقی بی‌تاثیر نیست. بخشی از این مسائل به تغییرات طبیعی که بعد از ازدواج در بدن خانم‌ها رخ می‌دهد، بازمی‌گردد. استفاده از قرص‌های جلوگیری از بارداری هم اگر چه طبیعی نیست اما در زمره مسائل فیزیولوژیک بعد از ازدواج قرار می‌گیرد. این قرص‌ها دارای ترکیبات استروئیدی(کورتونی) هستند. این ترکیبات استروئیدی از سه راه می‌توانند باعث افزایش وزن در عروس‌خانم‌ها شوند.

اولین دلیل این است که این قرص‌ها آب را در بدن نگه می‌دارند حتی ممکن است ۲ تا ۳ کیلو آب فقط به دلیل استفاده از این‌گونه قرص‌ها در بدن محبوس بماند و باعث اضافه وزن شود. دلیل دوم به افزایش اشتها در اثر مصرف این قرص‌ها بازمی‌گردد. معمولا در بسیاری از خانم‌ها این افزایش اشتها رخ می‌دهد. دلیل سوم مربوط به تجمع چربی است. ترکیبات استروئیدی باعث تولید چربی در بدن شده و چربی باعث چاقی می‌شود.

همه‌چیز در کنار هم

شاید عوامل گفته شده به تنهای نتوانند باعث اضافه وزن فرد شوند اما اگر فرض کنید فرد در مرحله‌ای است که قرص ضدبارداری مصرف می‌کند و به همین دلیل افزایش احتمال نگهداری آب در بدن و افزایش چربی در بدن وجود دارد و فرد ناخودآگاه در معرض چاقی قرار گرفته است. از طرف دیگر آرامش بعد از ازدواج سبب پرخوری او شده و همین بدنی که مستعد اضافه وزن است، خواه ناخواه در مسیر آن قرار گرفته است.

حالا این را هم اضافه کنید که فرد مجبور است در این شرایط از این مهمانی به آن مهمانی برود و هر شب شام مفصل بخورد. امکان دارد در شرایط مختلف زندگی بدن غذایی بیشتر از اندازه دریافت کند اما چون سوخت و ساز و متابولیسم خوبی دارد، می‌تواند کالری اضافه را بسوزاند اما وقتی بدن در مسیر ساخت چربی و اضافه وزن قرار گرفته و در کنار آن بستر فرهنگی و شرایط اجتماعی این را فراهم کرده که فرد مهمانی برود و در معرض خوردن انواع غذاها قرار بگیرد، بدن می‌تواند هرچه دریافت می‌کند را به چربی تبدیل کند. تمام این عوامل در کنار هم می‌توانند سبب اضافه وزن خانم‌ها بعد از ازدواج شوند. در واقع اگر هر کدام از این عوامل فقط به اندازه درصدی در افزایش تولید چربی نقش داشته باشد، وقتی با هم جمع می‌شود می‌تواند به ۵ تا ۱۰ کیلو اضافه وزن تنها در یک سال بعد از ازدواج منتهی شود.

کالری‌های اضافه را بسوزانید

وقتی علت چاقی مشخص باشد، می‌توان راه‌های مقابله با آن را هم به راحتی پیدا کرد. به هر حال ما نمی‌توانیم یک‌شبه تغيیر فرهنگی ایجاد کنیم و به فرد توصیه کنیم مهمانی نرود. بهتر است این مراسم سنتی برقرار باشد و قطعا هم خواهد بود. این مراسم به ارتباط صمیمی خانواده‌ها کمک می‌کند اما توصیه می‌کنیم اصرار به زیاد خوردن در این مهمانی‌ها مطرح نشود. بهتر است شرایط عروس‌خانم‌ها را درک کنیم و بپذیریم آنها با بدنی که مستعد چاقی است، نمی‌توانند مدام غذای اضافه بخورند. از طرف دیگر عروس‌خانم‌ها بهتر است بعد از ازدواج فعالیت‌های بدنی خود را افزایش دهند. اگر کارشان را رها کرده‌اند درعوض آن در یک کلاس ورزشی ثبت نام کنند یا پیاده‌روی داشته باشند تا سوخت و ساز بدن‌شان تنظیم شود یا اگر قبل از ازدواج ورزش می‌کرده‌اند باز هم آن را ادامه دهند تا در معرض اضافه وزن قرار نگیرند. بهتر است تا جایی که می‌توانند تغییری در برنامه کاری خود ندهند و اگر اشتهای‌شان زیاد شد، سعی کنند آن را کنترل کنند.

از همان اول جلویش را بگیرید

خانم‌ها لازم است بدانند اینکه بدن خود را رها کنند و بگویند «حالا می‌خورم، بعد سر فرصت رژیم می‌گیرم» درست نیست. یک مثال مشهور برای این موضوع دارم و می‌گویم «وقتی کسی ۵۰ میلیون تومان بدهکار است، می‌تواند آرام‌آرام آن را پس دهد اما وقتی این بدهی تسویه نمی‌شود و می‌رسد به ۲ میلیارد تومان دیگر پس دادنش سخت می‌شود و فرد به زندان می‌افتد.» درباره غذا خوردن و اضافه وزن هم همین‌طور است. وقتی وزن ما کمی اضافه می‌شود و در جریان آن قرار می‌گیریم باید در همان روزهای اولیه سعی کنیم این اضافه وزن را کنترل کنیم. بهتر است وزن‌مان را مرتب کنترل کنيم و از افزایش یا کاهش آن آگاه باشيم. اگر اضافه وزن روی هم تلنبار شود، به ناچار به این اضافه وزن تن می‌دهيم چون کم کردن آن روز به روز سخت‌تر می‌شود و وقتی متوجه می‌شویم ۸ تا ۱۰ کیلو چاق شده‌ایم. حالا یا تنبلی می‌کنیم و به آن تن می‌دهیم یا با سختی بسیار وزن‌مان را کم می‌کنیم اما اگر جلوی این سیلاب را از اول بگیریم به یک سیل ویرانگر منتهی نمی‌شود.