نوروز ۹۰ با هفت سین سلامت
با فرا رسيدن جشنهاي نوروزي، تكتك ما ياد سفره رنگارنگ و پرنشاط هفتسين ميافتيم و براي تزئين و آراستن آن، آماده ميشويم؛ سفرهاي كه سرشار از بركت و نعمتهاي رنگارنگ الهي است؛ سفرهاي كه با زيباترين رنگهاي طبيعت همچون سرخي سيب، نشاط سبزه، رنگارنگي تخممرغها و شادابي گلهاي بهاري در خانه هر ايراني در سراسر ايران و جهان چشم نوازي ميكند
«سيب سرخ» از جمله سينهايي است كه بسياري از خانوادهها هنگام تحويل سال در سفره هفتسين خود دارند. وجود اين ميوه پرخاصيت و مفيد هنگام تحويل سال به اعتقاد بسياري از مردم در سراسر جهان، سمبلي از حفظ سلامت، تندرستي، نشاط، باروري و زيبايي است. خوردن اين ميوه خوشآب و رنگ و حتي بوييدن آن خواص درماني متعددي به همراه دارد كه يكي از مفيدترين آنها تاثيرات درماني سيب در حوزه پوست و بهداشت آن است. بسياري از درمانگران از خواص درماني سيب براي رفع چروك، خشكي و حفظ طراوت پوست استفاده ميكنند. آنها از عصاره و پوره سيب در تركيب با شير، فرآوردههايي تهيه ميكنند كه براي برطرف كردن خشكي، از بين بردن سلولهاي مرده و چروكهاي سطحي بسيار موثر است.
علاوهبر اين، درمانگران طب سنتي و مكمل در سراسر جهان معتقدند، خوردن روزانه يك عدد سيب، موجب كاهش فشار خون و تنظيم آن در بدن ميشود. نوشيدن دم كرده پوست سيب با يك قاشق غذاخوري عسل نيز يكي از بهترين دم نوشهاي گياهي و موثر در تسكين تنشها و آرامش دستگاه عصبي است. يكي از بهترين ماسكهاي اين ميوه كه بهعنوان يك ماسك طبيعي مفيد و ضدچروك در جهان معروف است، استفاده از پوره سيب و يك قاشق غذاخوري عسل است. براي تهيه اين ماسك ميتوانيد، رنده شده سيب تازه را با يك تا ۲ قاشق عسل مخلوط كرده و آن را بهمدت ۲۰ دقيقه روي صورت خود قرار دهيد. براي دريافت نتيجه بهتر ميتوانيد بعد از گذاشتن اين ماسك روي صورت با سرانگشتان خود خيلي آرام عضلات صورت را ماساژ دهيد.
سركه يكي ديگر از مواد غذايي طبيعي است كه بسياري از ما سفره هفتسينمان را به كمك آن زينت ميدهيم. در متون طب سنتي ايران براي سركه خواص درماني بيشماري ذكر شده كه در اين فرصت به برخي از آنها اشاره ميكنيم. قدماي طب سنتي در جهان، استفاده از سركه در وعدههاي غذايي را موجب دفع سموم بدن، تجزيه بهتر چربيها و كاهش ميزان كلسترول بد خون ميدانند. در حقيقت اسيدسيتريك موجود در سركه است كه موجب هضم بهتر غذا و سوختوساز بهتر چربيها در بدن ميشود. از اين روست كه برخي از درمانگران طب سنتي مصرف سركه در رژيم غذايي روزانه را موجب كاهش وزن ميدانند. از طرفي سركه به دليل خاصيت ضدباكتري كه دارد ميتواند باكترهاي مضر و موذي سيستم گوارش بدن را از بين ببرد. به اين ترتيب مصرف به اندازه سركه ميتواند در درمان و تسكين بسياري از بيماريهاي دستگاه گوارش مانند يبوست، اسهال و نفخ موثر واقع شود.
درمانگران علاوهبر مصرف خوراكي سركه، مصرف موضعي اين ماده طبيعي را در درمان ورم و گرگرفتگي پا همينطور درمان قارچ پا و بوي بد بدن موثر ميدانند. البته اين درمانگران معتقدند بيماران براي دريافت خواص درماني بهتر، از سركههايي كه بهصورت طبيعي توليد و تهيه ميشود استفاده كنند زيرا سركههايي كه بهصورت صنعتي و با افزودن مواد نگهدارنده و شيميايي تهيه ميشوند، خواص اوليه خود را تا حد زيادي از دست ميدهند و نه تنها براي مصارف خوراكي بلكه براي تهيه داروهاي موضعي نيز چندان موثر نيستند.
گندم از نشانههاي بركت و رحمت خداوند است كه در زمان تحويل سال به شكلهاي مختلف روي سفره هفتسين چشمنوازي ميكند. سمنو، نان سنگك و سبزه از جمله موادي است كه براي تهيه آنها از گندم استفاده ميشود و تقريبا بيشتر خانمهاي خانه از هر 3 اين مواد براي تزئين، زيبايي و بركت بيشتر سفرههاي هفتسينشان استفاده ميكنند. سمنو غذايي مغذي و پرانرژي است كه از عصاره جوانه گندم و آرد گندم تهيه ميشود. از اينرو اين ماده غذايي علاوهبر آنكه سرشار از ويتامينهاي گروه B است، مقادير قابل توجهي فسفر، روي، آهن، مس و سلنيوم دارد. درمانگران طب سنتي و مكمل در جهان مصرف اين ماده غذايي مقوي را يكي از بهترين غذاها و داروهاي طبيعي براي افزايش طول عمر ميدانند. اين درمانگران معتقدند، اين ماده شيرين و خوشمزه خواص درماني و شفابخشي در درمان و تنظيم اختلالهايي چون سوءهاضمه، ريزش مو، يبوست، واريس، كاهش قند خون، بيخوابي، پركاري تيروئيد، درمان سنگ كيسه صفرا، كمخوني، آرتروز، آرتريت، عوارض ناشي از يائسگي، هپاتيت، يرقان و تسريع درمان انواع شكستگيها دارد. به همين دليل است كه در متون طب سنتي ايران و جهان از اين ماده بهعنوان اكسيرجواني نام بردهاند.
سمنو يكي از موادغذايي است كه بسياري از قدماي طب سنتي ايران، مصرف آن را براي خانمهاي باردار و مادراني كه به كودكانشان شير ميدهد توصيه ميكنند. سمنو بهدليل وجود مقادير قابل توجهي گندم و ويتامين B بهعنوان يك غذاي بسيار مقوي و شيرافزا شناخته ميشود. خوردن سمنو در دوران بارداري و پيش از زايمان موجب تقويت قواي جسمي بچه همينطور، تقويت استخوانبندي و اسكلت او ميشود. علاوهبر اين مصرف اين شيره شيرين و پربركت يكي از بهترين موادغذايي براي حفظ تندرستي و طراوت زنان در دوران يائسگي محسوب ميشود.
سنجد از ميوههاي درختي است كه علاوهبر تحويل سال نو در ايران بلكه در جشنها و فرهنگ مردم سرزمين هند و اسپانيا نيز بهعنوان يك ماده غذايي مغذي و بسيار مفيد مورد توجه است. درخت سنجد كه در برخي از كشورهاي آسيايي، اروپايي و آمريكايي رشد ميكند از جمله گياهاني محسوب ميشود كه يكي از مغذيترين ميوههاي طبيعت را كه پوست، گوشت و هسته آن كاربرد درماني و بهداشتي دارد را توليد ميكند. درمانگران طب سنتي معتقدند، مصرف گوشت و هسته اين ميوه تاثير بسيار زيادي در درمان و كاهش دردهاي مفصلي بهويژه بيماري آرتروز دارد. براي تهيه اين مخلوط كافي است گوشت اين ميوه را با پودر هسته آن مخلوط كرده و روزانه از آن ميل كنيد. علاوهبر اين تركيب خوراكي، استفاده موضعي از عصاره ميوه سنجد نيز در تسكين دردهاي مفصلي، آرتروز و رماتوئيد موثر است.
مصرف دمنوش يا جوشانده برگ سنجد تاثير بسيار زيادي در كاهش اختلالات كبدي و حتي درمان آنها دارد. برگ سنجد اگرچه طعمي تلخ دارد اما سرشار از انواع آنتي اكسيدانهايي است كه مانع از بروز اختلال در عملكرد كبد ميشود. از اينرو نوشيدن دمنوش يا جوشانده برگهاي اين گياه شفابخش بسياري از بيماريهاي كبد است. اين درمانگران خاصيت حفاظتي موجود در برگهاي تلخ مزه سنجد را مهمترين عامل درماني در بيماران مبتلا به بيماري يا اختلال عملكرد كبد ميدانند.
سماق؛ اين دانههاي قرمزرنگ و خوشطعم يكي ديگر از موادي است كه در سفره هفتسين ما جاي دارد. انتخاب اين ماده غذايي مقوي و قرار دادن آن در سفره هفتسين به اين دليل است كه بسياري از مردم آن را سنبل رنگ و طعم دلنشين زندگي ميدانند. اما سماق علاوهبر اين انرژيهاي مثبت خواص درماني كمنظيري با خود به همراه دارد كه يكي از مهمترين آنها در درمان و كنترل بيماري ديابت بسيار موثر است. اين پودرغذايي خوشمزه خاصيتي دارد كه موجب پيشگيري از تركيب گلوكز با مولكولهاي پروتئيني در بدن شده و به اين ترتيب مانع تغيير ساختاري و عملكردي اين پروتئينها در بدن افراد مبتلا به ديابت ميشود. از اينرو درمانگران طب سنتي و مكمل در جهان، سماق را بهترين گياه دارويي براي درمان و كنترل ديابت ميدانند.
سماق علاوهبر خواص ارزشمند غذايي خود كه براي بيماران ديابتي دارد، دارويي طبيعي بسيار موثري در درمان برخي اختلالات دستگاه گوارشي بدن بهويژه مسائل مربوط به هضم موادغذايي و عملكرد روده است. اين دانههاي قرمزرنگ براي درمان اختلالات رودهاي، از بينبردن حالت تهوع همينطور افزايش اشتها بسيار موثر است. در حقيقت سماق بهدليل داشتن مادهاي به نام «تانن» داروي مناسبي براي پاكسازي معده است و به اين ترتيب ميتواند موجب افزايش اشتها در افرادي كه دچار بياشتهايي هستند شود. اين داروي گياهي توسط بسياري از متخصصان تغذيه به مراجعهكنندگاني كه بهدنبال افزايش وزن هستند، توصيه ميشود.
ششمين سيني كه ما ايرانيها در سفرههاي هفتسين خود از آن استفاده ميكنيم، سير است؛ گياهي كه به اعتقاد درمانگران چيني، هندي و ايراني يكي از پرخاصيتترين و شفابخشترين گياهان دارويي در طبيعت محسوب ميشود. اين درمانگران معتقدند، مصرف سير خام تاثير زيادي در كنترل و پايين آوردن فشارخون در افراد مبتلا به پرفشاري خون دارد. اين درمانگران مصرف روزانه يك حبه سير را به بيمارانشان توصيه ميكنند. از طرفي در متون طب سنتي به اين نكته بارها اشاره شده كه مصرف مداوم سير موجب درمان لقوه و رعشه بدن ميشود و افرادي كه يك حبه از اين گياه پرخاصيت را هر روز بهصورت خام در سبدغذايي خود داشته باشند ميتوانند با خاطري آسوده از ابتلا به بيماريهاي مختلف مثل سرماخوردگي، آنفلوآنزا و بسياري از بيماريهايي كه با باكتري به ديگران منتقل ميشود، در امان باشند. اين ويژگي بهدليل خاصيت دفع باكتري سير كه توسط «پاستور»، پزشك صاحب نام فرانسوي به ثبت رسيد، قابل اعتماد است.
مصرف سير در كاهش ميزان كلسترول خون بسيار پرفايده است. اين درمانگران به بيماران خود توصيه ميكنند، براي كاهش ميزان كلسترول خونشان ۳ تا ۴ حبه سير را بهصورت خام مصرف كنند. مصرف روزانه و مداوم اين ميزان سير كمك ميكند تا ميزان كلسترول خون اين افراد به مرور كاهش يافته و پس از گذشت يكماه به حد نرمال نزديك شود. بايد توجه داشت، در هفتههاي اول به اين دليل كه مصرف سير موجب خروج كلسترول از سلولها و ورود آن به جريان خون براي دفع ميشود ممكن است ميزان كلسترول بدن افزايش يابد اما به مرور با ادامه مصرف سير، ميزان كلسترول به حد نرمال نزديك ميشود. پس از يكماه لازم است ميزان سير را به يك يا نيم حبه سير كاهش دهيد.
بسياري از ايرانيها از نان براي افزايش بركت و رحمت خداوند در سفرهاي هفتسين خود استفاده ميكنند. نان سنگك از آنجا كه نامش با سين آغاز ميشود يكي از خوششانسترين نانهايي است كه در جشن بزرگي چون جشن نوروز، محل توجه قرار ميگيرد اما اين خوششانسي تنها بهدليل سين سنگك نيست. خواص درماني اين نان كه يكي از سنتيترين نانهاي ايران است نيز در انتخاب آن بيتاثير نيست. مصرف غلات سبوسدار يكي از مواردي است كه براي پيشگيري از ابتلا به انواع سرطانها بهويژه سرطان روده بزرگ به مردم توصيه ميشود. از اينرو نان سنگك نيز كه تنها نان سبوسدار ايرانيها شناخته ميشود، بهترين غذاي دارويي براي پيشگيري از ابتلا به سرطان محسوب ميشود. اين نان جايگزين بسيار مناسبي براي نانهاي سفيد، تافتون و لواش است.
نان سنگك سنتي سبوسدار خواص درماني بسياري براي افراد مبتلا به بيماري ديابت دارد. اين نان سنتي به اين دليل كه با آرد سبوس دار تهيه و توليد ميشود، موجب آزادشدن تدريجي قند در خون ميشود و به اين ترتيب موجب ثابت ماندن ميزان قند خون در افراد ديابتي ميشود. مصرف اين نان حتي براي افراد سالمي كه قصد دارند سلامت بدن خود را تضمين كنند، بسيار مناسب است. نان سنگك به دليل داشتن خواص ضدكلسترول و ضدسرطان و بهدليل داشتن ويتامينهاي گروه B و مواد معدني يكي از بهترين و ارزشمندترين نانهاي سنتي ايران محسوب ميشود.
منبع : مجله سیب سبز
ارسال نظر