تغییرات پوست در بارداری

وب‌سایت پزشکان بدون مرز: به علت شرایط خاص روحی و روانی زنان باردار، این تغییرات می‌توانند سبب بروز نگرانی‌هایی شوند که ممکن است مربوط به زیبایی ظاهری، امکان عود در بارداری‌های بعدی، اثرات بالقوه برجنین یا مجموعه‌ای از آن‌ها باشد.

البته اکثر مشکلات پوستی دوران بارداری بعد از زایمان کم شده و یا از بین می رود، بهتر است برای درمان مشکلات پوستی به پزشک مراجعه شود و با مصرف کرم ضد آفتاب و مرطوب کننده از بروز آن ضایعات جلوگیری شود.

در کل پوست خانم های باردار در طی دوران بارداری دستخوش تغییرات زیادی است ممکن است دچار تغییر رنگ ترک های پوستی و کشیدگی در نقاط مختلف شود.

تغییرات پوستی در دوران بارداری از اهمیت یکسانی برخوردار نیستند ،برخی از ضایعات شایع هستند و در تمام زنان باردار مشاهده می شوند و برخی از ضایعات به دوران بارداری اختصاص دارد و بعد از زایمان از بین می رود.

تغییرات پوستی به وجود آمده شامل رنگدانه هایی که روی گونه ، پیشانی، چانه و بینی پدیدار می شود که ماسک حاملگی نامیده می شود و با تماس با نور خورشید شدت پیدا می کند.

همچنین تیره شدن بعضی از نواحی پوست از عوارض این دوران است.

ترک های پوستی از دیگر عارضه های به وجود آمده این دوران است که به دلیل کشیدگی بیش از حد پوست به دنبال افزایش وزن در ناحیه ی شکم ،کشاله ی ران و پهلو به وجود می آید که با اتمام دوران بارداری می توان با استفاده کردن از پمادها و کرم های موضعی و در نهایت با انجام میکرودرم و لیزرهای پوستی این عارضه را از بین برد.

همچنین سوزش و خارش شدید که در بعضی از قسمت های بدن از جمله شکم ایجاد می شود که می توان با مراجعه به پزشک تا حدی آن را کنترل کرد.

برای عارضه های پوستی حاد می توان از داروهایی که حاوی کورتون است به میزانی که از طرف پزشک توصیه شده استفاده کرد.

تیرگی پوست

با شروع بارداری رنگدانه‌های پوست بیشتر و درنتیجه پوست تیره‌تر می‌شود. این حالت در ۹۰ درصد زنان باردار بین هفته‌های اول تا چهاردهم بارداری رخ می‌دهد. اگر پوست و موی خانمی تیره باشد تیرگی ناشی از بارداری هم در او بیشتر است. به علاوه آن قسمت‌هایی از پوست که به طور طبیعی تیره‌تر هستند تیرگی بیشتری پیدا می‌کنند، مثلا خط میانی شکم.

خال‌ها

در طول بارداری خال‌های تیره ممکن است بزرگ‌تر یا تیره‌تر شده و خال‌هایی که قبلا مورد توجه قرار نگرفته‌اند، مشخص شوند. خال‌ها همگی با هم تغییر می‌کنند اما اگر تنها یک یا چند خال دچار تغییرات واضح در اندازه یا رنگ، خارش، سوزش یا خونریزی شود، حتما باید توسط متخصص پوست بررسی شود.

ترشحات عروقی، عرقی و غددی

عروق پوست: طی بارداری ساختمان و کارکرد عروق پوست دچار تغییرات متعددی می‌شود. از آنجا که این تغییرات منحصر به بارداری نبوده و ممکن است به دنبال مشکلات بدن هم بروز کند مشورت با پزشک معالج ضروری است.

غدد چربی: ترشح غدد چربی پوست حین بارداری افزایش یافته و پس از زایمان به حالت طبیعی برمی‌گردد.

غدد عرق: غدد عرق منتشر در تمام بدن و مخصوصا کف دست‌ها و پا‌ها به طور طبیعی در اثر افزایش درجه حرارت محیط یا فعالیت فیزیکی فعال‌تر می‌شوند. زیر بغل و کشاله‌های ران نوعی دیگر از غدد عرق را دارند که ترشحات‌شان بوی بد تولید می‌کند. طی بارداری فعالیت و میزان ترشح غدد عرق منتشر به طور قابل ملاحظه در تمام بدن به جز کف دست و پا افزایش می‌یابد و منجر به افزایش جوش‌های عرق سوز می‌شود. در مقابل، فعالیت غدد متمرکز کاهش می‌یابد و عرق و جوش‌های آن نواحی کمتر می‌شوند.

قرمزی کف دست

این حالت در ۴۰ درصد زنان سفید پوست و ۳۰ درصد زنان تیره پوست باردار دیده می‌شود که ممکن است به صورت نقاط منتشر در تمام کف دست یا فقط در برجستگی‌های کف دست باشد.

ماسک حاملگی

حدود ۷۰ درصد زنان باردار مخصوصا سبزه‌ها در نیمه دوم بارداری دچار این نوع تغییر رنگ می‌شوند. این تیرگی عموما لب بالا، گونه‌ها، پیشانی و چانه را درگیر می‌کند و در اثر تماس پوست با آفتاب نیز تشدید می‌شود. این نواحی تیره عموما قهوه‌ای و در دو طرف قرینه هستند. ماسک حاملگی ممکن است بعد از زایمان از بین برود یا به درجاتی پایدار باقی بماند.

خارش بارداری

حدود ۲۰ درصد زنان باردار به درجاتی دچار خارش می‌شوند که در اکثر موارد ناشی از یک بیماری شناخته شده مانند کهیر، اگزما، حساسیت‌های دارویی یا ابتلا به عفونت‌های انگلی مانند گال است. اما گروه کوچکی از خانم‌های باردار تنها مبتلا به یک خارش شدید هستند که ضایعه پوستی مشخصی ندارند. این حالت‌‌ همان خارش بارداری است که در 3 ماهه سوم بارداری شروع شده و اغلب محدود به شکم است (اگرچه ممکن است کاملا منتشر باشد) که ناشی از اختلال در ترشح صفرا در کبد است. این خارش معمولا بعد از زایمان از بین می‌رود ولی در بارداری‌های بعدی یا هنگام مصرف قرص‌های ضدبارداری عود می‌کند. این حالت عموما تاثیری بر سرنوشت بارداری یا سلامت جنین نداشته و تنها خطر بالقوه آن افزایش احتمال بروز سنگ‌های صفراوی در زنان مبتلا به این عارضه است.

خطوط کشش یا استریا

این خطوط در ۹۰ درصد زنان باردار طی ماه‌های ششم و هفتم بارداری ابتدا در دیواره شکم ظاهر شده سپس به میزان کمتری در سینه‌ها نیز نمایان می‌شوند این خطوط ممکن است با شیوع و شدت کمتری در سایر نواحی بدن هم دیده شوند.

علت پیدایش این خطوط:

تغییرات هورمونی

کشش بیش از اندازه پوست

پارگی برخی الیاف بافت نگهدارنده آن قسمت

ویژگی‌های این خطوط: طول این خطوط چند سانتی‌متر بوده و پهنای آن‌ها از یک تا ۱۰ میلی‌متر متغیر و به رنگ صورتی تا ارغوانی و گاهی همراه با خارش مختصر ظاهر می‌شوند. این خطوط معمولا کمی بعد از زایمان به رنگ پوست در می‌آیند، مختصری فرورفته و سرانجام چروکیده می‌شوند.

بثورات کهیری دوران بارداری

0/5 درصد زنان طی 3 ماهه سوم بادراری دچار ضایعات کهیری می‌شوند. این بیماری عموما در بارداری اول شکل می‌گیرد و به ندرت در بارداری‌های بعدی تکرار می‌شود و چنانچه عود داشته باشد شدت آن کمتر است. علت بیماری دقیقا معلوم نیست و به افزایش غیرطبیعی وزن در مادر و جنین نسبت داده می‌شود.

از نشانه‌های این بیماری می‌توان به پیدایش بثورات کهیری به شدت خارش‌دار و سلب خواب شبانه اشاره کرد. این بثورات معمولا از ناحیه شکم شروع شده و بیشتر محدود به خطوط استریا هستند اما گاهی قسمت فوقانی بازو‌ها و ران‌ها نیز ممکن است گرفتار شود. در اغلب موارد ضایعات در عرض ۲ تا ۳ هفته پس از زایمان از بین می‌روند. اما ممکن است تشدید قابل توجهی بلافاصله پس از زایمان مشاهده شود.

آویزهای پوستی

ضایعاتی هستند که در ماه‌های آخر بارداری ظاهر و به طور نسبی یا کامل پس از زایمان ناپدید می‌شوند. اندازه آن‌ها از سر یک سوزن تا یک نخود متفاوت بوده و به صورت زواید برجسته به رنگ پوست یا کمی‌تیره‌تر در طرفین صورت، گردن و سینه‌ها بروز می‌کنند. این زواید شبیه زگیلند و ممکن است مادر را بترسانند.