دلایلی که سلامت جنین را در دوران بارداری به خطر میاندازد
چرا نمیتوانم جنینام را نگه دارم؟
هر خانمی که باردار میشود مسلما اولین آرزویش سلامت نوزاد است، اما سقطجنین ناگهانی و پیشبینینشده گاهی اوقات آرزوی مادران را زنده به گور میکند.
در بیشتر موارد سقط جنین ناخواسته بهصورت تصادفی اتفاق میافتد و دلیل مشخصی برایش وجود ندارد. اما خانمهایی که دو یا سهبار متوالی سقط جنین دارند، احتمالا یک مشکل پزشکی دارند. با این حال باز هم در نیمی از این موارد هم علت سقط هرگز مشخص نمیشود. در ادامه به شایعترین علل سقط جنین در خانمها میپردازیم.
علائم سقط جنین
ابتدا لازم است درباره علائم سقط جنین اطلاعاتی داشته باشید تا بتوانید بهموقع نسبت به آن اقدام کنید. مشاهده لکههای خون در اوایل بارداری طبیعی است، ولی اگر تجربه دردهای عادت ماهانه یا درد جدی شکم و خونریزی هم دارید، ممکن است جنینتان سقط شده باشد و باید با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است پزشک بخواهد دهانه رحم شما را معاینه کند. اگر رحم شما متسع شده باشد، احتمال سقط جنین زیاد است. اگر شما سقطجنین زودهنگام داشتهاید، احتمال اینکه نیازی به درمان پزشک نباشد وجود دارد؛ ولی در برخی موارد باید مراحل دیگری را بگذرانید تا بافت جنین از بدنتان خارج شود. پس در چنین مواقعی حتما به پزشک مراجعه کنید.
۱-ناهنجاریهای کروموزومی
چرا باعث سقط جنین میشود؟
دکتر برایان کووان، رئیس بخش زنان و زایمان دانشگاه میسیسیپی معتقد است که ناهنجاریهای کروموزومی عامل بروز ۶۰درصد از موارد سقط جنین هستند. کروموزومها ساختارهای باریک و نازکی در هر سلول هستند که حامل ژنها هستند. در بدن هر کدام از ما ۲۳جفت از آنها وجود دارد؛ یکی از پدر و یکی از مادر. گاهی اوقات وقتی که تخمک و اسپرم به هم میرسند، ممکن است یکی از آنها مشکل داشته و کروموزومها نمیتوانند درست کنار هم قرار بگیرند. در این شرایط جنین دچار ناهنجاری کروموزومی شده و بارداری اغلب به سقط جنین ختم میشود.
چه کار میتوانید بکنید؟
اگر تجربه یک بار سقط جنین را داشتهاید، صبور باشید. احتمال اینکه دوباره باردار شوید و بچه سالمی به دنیا بیاورید، زیاد است. اگر دوباره سقط جنین داشتید، حتما بافت رحمی را که از بدنتان خارج شده، در یک محفظه استریل شده بگذارید و نزد متخصص ببرید تا آن را برای ناهنجاری کروموزومی در آزمایشگاه تست کند. دکتر جاناتان شر میگوید: «اگر کروموزومها طبیعی باشند، میتوانید دنبال عوامل دیگری باشید که ممکن است عامل سقط جنین بوده و قابل درمان باشند.»
۲-ناهنجاری رحمی و نامناسب بودن دهانه رحم چرا باعث سقط جنین میشود؟
اگر رحمی دارید که شکل و تقسیمبندی غیرعادی -یا همان سپتوم رحمی- دارد، سقط جنین به این خاطر رخ میدهد که جنین نمیتواند شکل بگیرد یا وقتی شکل میگیرد، نمیتواند تغذیه کافی برای بقا داشته باشد. دکتر کوان میگوید: «ناهنجاریهای رحمی ۱۰درصد سقط جنینها را شامل میشود.» دهانه رحم ضعیف و نامناسب هم مشکل دیگری است که میتواند منجر به سقط جنین شود، برای اینکه در پایان سه ماهه نخست جنین به حدی رشد کرده که دهانه رحم بالا میآید. اگر سرویکس ضعیف باشد، نمیتواند جنین را در خودش نگه دارد.
چه کار میتوانید بکنید؟
پزشک شما ممکن است تا زمانی که سقط جنینهای مکرر نداشته باشید، نتواند مشکل را تشخیص دهد. اما دکتر کوان میگوید: «خبر خوب این است که سپتوم رحمی را میتوان با جراحی برطرف کرد» و اگر شما دهانه رحم ضعیفی دارید، دکتر با بخیه زدن سرویکس میتواند آن را بسته نگه دارد که این پروسه را سرکلاژ مینامند.
۳-اختلالات ایمونولوژیک
چرا باعث سقط جنین میشود؟
دکتر شر میگوید: «وقتی این نکته را درنظر میگیرید که بدن خانم، اسپرمها را بهعنوان یک شیء خارجی میبیند، اینکه بارداری اصلا اتفاق میافتد در نوع خودش یک شگفتی است. اما اغلب اوقات یک تخمک بارور شده، پیامی به مادر میفرستد که میگوید با من مثل یک جِرم رفتار نکن و بارداری بدون هیچ اتفاق خاصی ادامه مییابد. در بعضی موارد، جنین ازسوی بدن مادر پذیرفته نمیشود. پادتنهای فسفولیپید که جنین را مورد حمله قرار میدهند، دلیل اصلی بسیاری از موارد سقط جنین هستند که پزشکان هیچ توضیحی برای آن ندارند.
چه کار میتوانید بکنید؟
دکتر شر میگوید: «هنوز در این مورد تحقیقات کافی صورت نگرفته» ولی وقتی درمانها بهصورت تجربی صورت میگرفتند او در درمان خانمها با آسپیرین و هپارین و استروئیدهای مخصوص که تحت نظارت پزشک صورت گرفته موافق بوده است.
۴-بیماریهای غیرقابل درمان
چرا باعث سقط جنین میشود؟
مشکلات تیروئیدی و دیابتهای غیرقابل کنترل، هر دو به ضرر رحم هستند. دکتر شر میگوید که تاثیر این مشکلات امکان زنده ماندن جنین را سخت و دشوار میکنند.
چه کار میتوانید بکنید؟
طبق توصیه پزشک سبک زندگی خود را تغییر دهید و از هر توصیهای برای درمان پیروی کنید تا دیابتتان تحت کنترل قرار بگیرد. مشکلات تیروئیدی را میتوان از طریق درمان برطرف کرد.
۵-سندرم تخمدان پلیکیستیک
چرا باعث سقط جنین میشود؟
دکتر شر میگوید که «این مورد اخیرا یکی از عوامل رایج سقط جنین شده است. خانمهایی که با چنین سندرمی مواجه هستند، تخمکگذاری و عادت ماهانه نامنظم هم دارند. حتی در خانمهایی که دیابت ندارند، تخمدان پلیکیستیک باعث مقاومت انسولین شده و مانع از رشد جنین میشود.» او تخمین زده که بین ۵تا ۱۰درصد از خانمها در سن تولید مثل چنین سندرمی دارند.
چه کار میتوانید بکنید؟
درمان با داروهای ضددیابتی خوراکی مصرف میکنید، مانند متفورمین در کاهش سقط جنینهایی که تخمدان پلیکیستیک عامل آن بوده، موفق بودهاند.
۶-عفونت باکتریایی
چرا باعث سقط جنین میشود؟
خیلی از میکرو ارگانیسمها در چرخه تولیدمثل زن و مرد بدون ضرر و حتی مفید عمل میکنند. ولی یکسری باکتریها میتوانند مشکلاتی مانند خطر سقط جنین داشته باشند. دو باکتری بهصورت خاص، یعنی هومینیس مایکوپلاسما و اوره آ پلاسما آوره آلیتیکوم روی خانمها و آقایان تاثیر ژنتیکی دارند. در خانمها عفونت به واسطه اینکه باکتریها میتوانند منجر به اندومتر رحم شده و توسعه جنین را غیرممکن کنند. دکتر شر میگوید: «در این مورد علائمی وجود ندارد و تنها راهی که میتوانید بفهمید شما یا همسرتان چنین باکتریهایی در بدن دارید، آزمایش است.»
چه کار میتوانید بکنید؟
این عفونتها معمولا با مصرف آنتیبیوتیک قابل درمان هستند.
۷-سبک زندگی
چطور باعث سقط جنین میشود؟
سبک زندگی ازجمله مصرف سیگار، مشروبات الکلی، موادمخدر و محیط سمی هم میتواند بر سلامت جنین یا سقط جنین موثر باشد. نیکوتین از جفت عبور کرده و روی خون و رشد جنین تاثیر میگذارد. سیگاریها دو برابر بیشتر از غیرسیگاریها با خطر سقط جنین روبهرو هستند. مصرف الکل هم عاملی برای سقط جنین بوده و استفاده از موادمخدر زمانی که قصد باردار شدن دارید یا در زمان بارداری احمقانه است. خانمهایی که در محیطهای خاص مثل مزارع، اتاق عمل، مطب دندانپزشکی و آزمایشگاه بیمارستان کار میکنند هم به دلایل ناشناختهای با ریسک بیشتری برای سقط جنین روبهرو هستند.
چه کار میتوانید بکنید؟
دکتر لرنر میگوید: «قبل از اینکه سعی کنید باردار شوید، همه عادتهای بد خود را کنار بگذارید تا شانس بارداری سالم افزایش یابد. اگر نگران هستید که محیط کارتان برای شما سالم نیست، به پزشک خود درمورد نگرانیهایتان بگویید.»
مولتی ویتامین، آره یا نه؟
تحقیقات دانشمندان نشان میدهد زنانی که برای باردار شدن تلاش میکنند و همزمان از قرصهای مولتی ویتامین استفاده میکنند، در خطر سقط جنین قرار دارند. این مطالعه که بزرگترین تحقیق در نوع خود به حساب میآید، روی مادران دانمارکی متمرکز شده و توسط دانشمندان دانشگاه جنوب دانمارک، آرهوس و پیتسبورگ در آمریکا انجام شد. دانشمندان با بررسی ۳۵هزار زن دریافتند، مصرف قرصهای مولتیویتامین بهصورت منظم در ۶هفته قبل از لقاح تا ۳۲درصد احتمال سقط جنین را افزایش میدهد.
به گفته کارشناسان، میلیونها زن در سراسر جهان از مکملها و قرصهای مولتیویتامین برای افزایش قوای جسمی و منابع حیاتی ویتامینها و مواد معدنی بدن استفاده میکنند تا بدین ترتیب شانس خود را برای بارداری موفق افزایش دهند. به گفته دانشمندان، این یافته جدید نگرانیهایی را درمورد مصرف مولتیویتامینها به وجود میآورد، اما هنوز دلیل اینکه چرا مولتیویتامین موجب سقط جنین میشود مشخص نیست. به گفته محققان مصرف مکملهای ویتامینی یا مولتیویتامین همواره به زنان توصیه میشود، اما باتوجه به بررسیهای انجام شده در ۶هفته قبل از بارداری نباید از آنها استفاده کرد. محققان میگویند برای شناسایی دلیل افزایش خطر سقط جنین با مصرف مولتیویتامینها مطالعات بیشتری موردنیاز است.
آلودگی هوا با سقط جنین ارتباط دارد؟
دکتر محمدحسین سلطانزاده، متخصص زنان و زایمان درباره اینکه آیا آب و هوا هم در بروز سقط جنین تاثیر دارد یا نه، میگوید: از آنجا که آلودگی هوا بر سیستم عروقی و گردش خون تاثیر نامطلوبی دارد، ممکن است احتمال سقط جنین را افزایش دهد. بهعلاوه حملههای قلبی هم با آلودگی هوا ارتباط دارد چراکه آلودگی هوا سبب غلیظ شدن خون و بالا رفتن احتمال تشکیل لخته، آسیب به سرخرگها و تصلبشرائین میشود.
یکی از مسائلی که درباره آلودگی هوا وجود دارد این است که این آلودگیها میتواند سبب بروز دردهای شکمی شود و آمار مراجعان به مراکز اورژانس بهدلیل دلدرد در روزهای آلوده بیشتر است. در این میان تاثیر آلودگی هوا بر مادران باردار را هم نباید از یاد برد. رشد جنین بهدلیل قرار گرفتن درمعرض هوای آلوده کاهش یافته و آنومالیها در جنین بیشتر میشود. همچنین نشان داده شده که سقط جنین در هوای آلوده افزایش داشته است.
در آلودگی هوا چه کنیم؟
در زمان آلودگی هوا بهتر است برای کاهش صدمات ناشی از آلودگی بیشتر وقت خود را در منزل بمانید. بهعلاوه میتوانید شیر و لبنیات مصرف کنید تا آلودگیها از بدنتان خارج شود. ازسوی دیگر بهدلیل وجود ترکیبات مناسب برای رشد و نمو باکتریهای مفید که در لبنیات وجود دارد و عمل دفع ادرار و مدفوع همچنین مواد آلاینده را تنظیم میکنند، التهابها در مقابله با نقش رادیکالهای آزاد که بهصورت آلاینده وارد بدن شدهاند، نقش موثری ایجاد میکنند. برای سلامت بدن در روزهای آلوده مصرف دوغ و ماست پربیوتیک برای مقابله با آلایندهها بهترین انتخاب بهشمار میروند.
ارسال نظر