مقایسه قیمت درمان دندان در ایران با دنیا

ماهنامه پیشه و تجارت - معصومه ستوده: طرح تحول سلامت دهان و دندان در حالی یک سالگی خود را پشت سر گذاشت که همچنان حجم زیادی از انتقادات به این بخش وارد است؛ زیرا هزینه های درمان ا«چنان خانواده ها را با مشکل مواجه کرده است که بسیاری ترجیح می دهند رنج بی دندانی را به جان بخرند، اما در برابر، یک بار برای چکاپ و درمان به دندان پزشک مراجعه نکنند.

درواقع زمانی برای درمان به مطب دندان پزشکی مراجعه می کنند که کار از کار گذشته است و تنها راهکار، کشیدن دندان است. درست همان روزی که بزرگان ساختمان ایوانک غرب در روز دندان پزشک و اساتید دندان پزشک در هتل المپیک، دور هم جمع شدند باز هم انتقاد از قیمت بالای خدمات دندان پزشکی به محور اصلی این برنامه تبدیل شد.

ایرج حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت، با اشاره به هزینه های بالای دندان پزشکی گفت: «طبق آخرین آمارها، حدود ۱۸.۵درصد از هزینه های پرداختی از جیب مردم، تنا به خاطر هزینه های دندان پزشکی است و این در حالی است که حدود ۴۰ درصد از مردم جامعه ما یعنی ۴ دهک، از خدمات دندان پزشکی محروم هستند و دریافت خدمات دندان پزشکی در آنها فقط در حد کشیدن دندان است و واقعیت این است که هرچه به دهک های بالا نزدیک می شویم، هزینه پرداختی افزایش می یابد و حتی به ۲۵ درصد هم می رسد که این رقم در مقایسه با کل هزینه سلامت مردم، آمار بالایی است.

اقتصادسنجی نشان می دهد در دندان پزشکی، حداکثر موادی که مصرف می شود ۱۰ تا ۱۲ درصد هزینه است و بقیه هزینه هایی که گرفته می شود، هزینه های جانبی و دستمزد پزشک است. متاسفانه به ازای هر ایرانی، ۱۳ دندان کشیده، خراب یا پوسیده داریم که این شاخص خوبی نیست و راه حلش این است که ابتدا برای فرزندان و دانش آموزان اقدامات پیشگیرانه انجام دهیم که این کار در سال گذشته انجام شده و امسال طرح فلوراید دانش آموزان به اتمام می رسد.»

بحث اقدامات پیشگیرانه بارها از سوی متولیان امر بهداشت مطرح شده است. حتی برای نمونه به بیکاری ۵۰۰ دندان پزشک در کشور ۵ میلیونی فنلاند اشاره کرده اند. ژنرال های سلامت، بر ضرورت تخصیص بودجه بیشتر از سوی مجلس تاکید کرده اند تا شاخص پوسیدگی دندان کاهش پیدا کند. هرچه پیشگیری حرف اول را در سالگرد طرح تحول سلامت می زد، اما این موجب نشد که وزیر بهداشت، درمان دندان های پوسیده را به فراموشی بسپارد.

هاشمی ضمن غیرعادلانه خواندن قیمت درمان دندان گفت: «خدمات دندان پزشکی بخش دولتی، باید نصف قیمت بخش خصوصی باشد. در بخش خصوصی، عرضه و تقاضا برحسب محل ارائه خدمت، قیمت تمام شده خدمات را تنظیم می کند و نمی توان نرخ واحدی برای این خدمات تعیین کرد، اما ضروری ست قیمت تمام شده خدمات بخش دولتی، نیمی از قیمت این خدمات در بخش خصوصی باشد تا هم مردم و هم دندان پزشکان از این قیمت های راضی باشند.»

با این حال به نظر می رسد درست کردن دندان پوسیده شده برای بسیاری یک رویا باشد. تنها نیم نگاهی به قیمت های مراکز دانشگاهی و نه خصوصی، نشان می دهد که قشر حقوق بگیر توانایی پرداخت این قیمت ها را ندارد. برای مشخص شدن بیشتر این موضوع، قیمت های کلینیک شهید منتظری، وابسته به دانشگاه شاهد مورد بررسی قرار گرفت. به هر حال این مرکز خصوصی نبوده و قیمت های آن قابل قبول تر است.

معاینه تشخیص ۱۵۰۰۰ تومان، رادیوگرافی ۹۵۰۰ تومان، کشیدن درد دندان از ۴۰ هزار تومان تا ۱۰۰ هزار تومان، درمان ریشه یک کانال ۱۲۰ هزار تومان تا ۱۵۰ هزار تومان، درمان ریشه دو کانال ۱۹۰ هزار تومان تا۲۲۰ هزار تومان، درمان ریشه سه کانال ۲۶۰ هزار تومان تا۳۲۰ هزار تومان، ترمیم و پر کردن دندان ۸۵ هزار تومان تا۱۲۰ هزار تومان، ترمیمی و پرکردن دندان با کامپوزیت ۹۵ هزار تومان تا ۱۶۵ هزار تومان، جراحی لثه از ۳۳۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۴۴۰ هزار تومان، پروتز ثابت از ۳۹۵ هزار تومان تا ۵۷۲ هزار تومان، ایمپلنت از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا دو میلیون و ۵۰ هزار تومان است.

مروری کوتاه نشان می دهد پرداخت بسیاری از این قیمت ها، در توان افرادی که ماهانه دریافت زیر یک میلیون تومان دارند نیست. فقط لازم است تا فرد بخواهد یک دندان را عصب کشی و پروتز کند. با این حال بسیاری از کارشناسان براین باورند که قیمت خدمات دندان پزشکی در ایران نسبت به کشورهای همجوار و حتی اروپایی و آمریکایی کمتر است. همین موجب شده بسیاری از خارجی ها و ایرانیان مقیم کشورهای دیگر، ترجیح دهند برای درمان به ایران مراجعه کنند؛ زیرا ضمن دریافت خدمات بهتر، پول کمتری پرداخت می کنند.

متولیان امر اقتصاد سلامت بر این باورند که ضمن پوشش بیشتر بیمه ای خدمات دندان پزشکی برای قشر آسیب پذیر، باید تدابیری در نظر گرفت تا ایران بتواند دنتال توریسم داشته باشد؛ به گونه ای که مجارستان، مکزیک، پر و بالی همواره میزبان افرادی با درد دندان بوده اند که از زیادی برای درمان خرج کرده و به منبع درآمد تبدیل شده اند.

امارات

قیمت روت کانال برای دندان های قدامیت ۸۲۰ درهم است که اگر هر درهم را ۸۰۰ تومان به صورت میانگین محاسبه کنیم، هزینه یک روت کانال برای دندان قدامی ۶۵۶ هزار تومان می شود. روت کانال برای دندان های خلفی حداقل ۱۱۵۰ درهم است که حدود ۹۲۰ هزار تومان می شود. ترمیم دندان ۶۵۰ درهم است که ۵۲۰ هزار تومان می شود. گذاشتن تاج ۱۳۸۰ درهم شده و رقمی حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان می شود. جرم گیری ۶۵۰ درهم بوده و رقمی حدود ۵۲۰ هزار تومان می شود. قیمت لامینت دندان ۲۰۷۰ درهم بوده و رقمی حدود یک میلیون و ۶۵۶ هزار تومان می شود.

مقایسه تمام این رقم ها با ایران، نشان می دهد که قیمت دندان پزشکی ایران کمتر از منطقه است. البته ذکر این نکته را نباید فراموش کرد که شهروند امارات، تحت پوشش بیمه کامل دندان پزشکی قرار دارند. دولت در این کشور سالانه صد هزار دلار به هر فرد برای درمان دندان پزشکی اختصاص می دهد که در هیچ کجای دنیا سابقه نداشته و زیبایی و ایمپلنت را تحت پوشش قرار می دهند. به عبارت دیگر افراد می توانند در این کشور تمام دندان های خود را رایگان ایمپلنت کنند.

کانادا

وب سایت پارس کانادا به عنوان وب سایت رسمی مهاجرات به کانادا، هزینه های دندان پزشکی در تورنتو را لیست کرده و آورده است: عکسبرداری ۲۵- ۲۰ دلار، معاینه کامل ۱۴۰-۱۲۰ دلار، کشیدن دندان ۱۷۰-۱۲۰ دلار، پرکردن ۳۲۰-۷۵ دلار، روت کانال ۸۰۰-۵۰۰ دلار، بریج ۱۰۰۰- ۸۰۰ دلار، ارتودنسی ۶۰۰۰- ۴۵۰۰ دلار، روکش دندان ۸۰۰- ۱۰۰۰ دلار، جراحی ۶۷۰- ۸۰۰ دلار و کاشت ایمپلنت ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰دلار است.

به همین دلیل بسیاری این توصیه را به مهاجران می کنند که قبل از مهاجرت، دندان های خود را چکاپ و درمان کنند؛ زیرا بعد از درمان دندان در کانادا، پولی برای خرید نان باقی نمی ماند! در ادامه این نوشتار آمده است: البته بعد از اینکه کار مناسب تمام وقت پیدا کنید یا دانشجوی تمام وقت دانشگاه یا کالج شوید، چون تحت پوشش بیمه های مکمل قرار می گیرید، از این نظر دغدغه زیادی نخواهید داشت، اما تا آن زمان اگر مشکلی پیدا کنید، باید از جیبتان هزینه کنید؛ به همین دلیل توصیه این است که حسابی به دندان های خود برسید به طوری که مطمئن شوید برای ۲-۳ سال مشکل خاصی نخواهید داشت.

استرالیا

هزینه های درمان در استرالیا به شدت گران است. اگر ویزای اقامت دائم داشته باشید، هزینه های ویزیت دکتر، عکس، آزمایشگاه و... برعهده دولت است. اگر ویزای دانشجویی داشته باشید، تنها از امکانات درمانگاه دانشگاه استفاده می کنید و در غیر این صورت باید هزینه های آن را خودتان بپردازید.

نکته مهم این است که هر ویزایی هم که داشته باشید، هزینه های دندان پزشکی به شدت بالا است و تنها با بیمه خصوصی حساب می شود. پر کردن ساده یک دندان در استرالیا بیش از ۲۰۰ دلار هزینه دارد. هزینه عصب کشی حدود ۲۰۰۰ دلار و ویزیت ساده دکتر دندان پزشک، بالای ۱۰۰ دلار است.

همین امر موجب شده بسیاری از مردم استرالیا در کشور خودشان، دندانشان را درمان نکنند و برای درمان دندانشان به کشورهای همجوار (سنگاپور، فیجی، مالزی، بالی و..) بروند.

دوستی که ویزای دانشجوی در استرالیا داشت و با درد دندان مواجه شده بود، ترجیح داد تا بلیتی که قیمت متوسط ۱۴۰۰ تا ۱۷۰۰ دلار دارد را تهیه کند، به ایران بیاید و دندان هایش را درمان کند تا اینکه بخواهد آنجا دندان های خود را درست کند. به قولی برایش صرفه اقتصادی داشت. بسیاری از مردم استرالیا ترجیح می دهند برای درمان دندان، به کشورهای دیگر مراجعه کنند. بالی یکی از این کشورهاست؛ به گونه ای که در ایام تعطیلات یک هتل خالی در بالی پیدا نمی شود و همه افراد برای درمان ارزان تر دندان به آنجا می روند.

آمریکا

علی مرسلی دندان پزشک و متخصص درمان ریشه که اتفاقا دستی بر قلم داشته و سابقه روزنامه نگاری هم دارد، خاطره یکی از مراجعان خود را نقل کرده و در وبلاگ خود می نویسد: «یکی از مراجعین من، فردی بود که قسمتی از کارش را در کشور ایالات متحده انجام داده بود و سپس برای ادامه درمان (عصب کشی) مراجعه کرده بود.

بیمار بابت درمان ریشه در دانشگاه مریلند آمریکا (از معتبرترین دانشکده های دندان پزشکی دنیا) اقدام کرده و ۴۵۰ دلار بابت هزینه «شروع» کار (و نه ادامه و تمام شدن کار) پرداخته بود؛ در حالی که کار تمام نشده بود. با این حال بیمار تصمیم گرفت که ادامه کارش را در ایران انجام دهد. هزینه درمان ریشه این دندان، توسط متخصص درمان ریشه (در مریلند توسط رزیدنت تخصصی انجام می شد) حتی از یک سوم هزینه مرحله اول درمان دانشگاه مریلند کمتر است.

درمان نهایی، هزینه ای حتی نزدیک به سه الی چهار برابر هزینه درمان هایی در ایران دارد؛ در حالی که روش کار و کیفیت نهایی معادل همان درمانی است که در مریلند می توان انجام بگیرد.»
همین قیمت بالا موجب شده هر سال بیش از نیم میلیون آمریکایی برای درمان دندان پزشکی خود به خارج از آمریکا بروند. آمریکایی ها علاقه زیادی به انجام درمان های دندان پزشکی خود در مکزیک و حتی پرو دارند.

120 میلیون آمریکایی تحت پوشش بیمه دندان پزشکی نیستند و سفر به خارج از کشور برای عصب کشی و روکش دندان، می تواند تا 70 درصد هزینه های دندان پزشکی آنها را کاهش دهد؛ که البته یکی از مقاصد ایرانیان مقیم آمریکا برای درمان، ایران است.

انگلستان

برخلاف بسیاری از کشورهای دنیا که خدمات دندان پزشکی را تحت حمایت خود قرار نمی دهند، نظام بهداشتی. درمانی انگلستان طی چند سال اخیر توجه خود را به سمت این بخش مهم از حوزه سلامت معطوف کرده است. با این وجود به نظر می رسد الگوی تازه وارد دندان پزشکی، در خدمات ملی سلامت (NHS) انگلستان با ناکارآمدی ها و مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می کند.

کاهش شمار دندان پزشکان دولتی و نرخ زیاد خدمات دندان پزشکی در بخش خصوصی در این کشور، برخی از مردم را وادار کرده است که به اقداماتی غیرمعمول مانند کشیدن دندان های خودشان دست بزنند. کشور انگلستان به خاطر تعرفه های بالای خدمات دندان پزشکی، به تازگی با یک چالش بزرگ در زمینه افت سلامت دهان و دندان اهالی خود مواجه شده است. به عبارت دیگر کمبود دندان پزشکان در اختیار بخش عمومی، باعث شده که شمار زیاد از افراد مجبور شوند به بخش خصوصی مراجعه کنند.


۷۸ درصد بیماران بخش خصوصی گفته اند که به خاطر پیدا نکردن دندان پزشک تحت پوشش «سروی بهداشت ملی» (NHS)، به بخش خصوصی مراجعه کرده اند و تنها ۱۵ درصد افراد این کار را به دلیل درمان بهتر انجام داده بودند. برخی از انگلیسی ها اعتراف کرده اند خودشان دندان های خود را می کشند. حتی یکی فرد اعتراف کرده ۱۴ بار جداگانه از انبردست برای کشیدن دندان هایش استفاده کرده است.

برخی دیگر به جای مراجعه به سرویس های خصوصی درمان، به چسباندن تاج شکسته دندانشان با چسب های قوی روی آورده اند. حدود ۴۵ درصد دندان پزشکان گفته اند که دیگر بیماران NHS را ویزیت نمی کنند و ۴۱ درصد آنها گفته بودند فشار کاری «مفرطی» دارند. ۲۹ درصد نیز گفتند که کلینیک آنها در به کار گرفتن دندان پزشکان یا حفظ کردن آنها دچار مشکل شده است.