اشکان خطیبی چگونه در ۳ ماه ۲۰ کیلو لاغر شد؟

مجله زندگی ایده آل - محمد ستاری: اشکان خطیبی، بازیگر جوان و محبوب کشورمان در صفحه اینستاگرام خود عکسی به اشتراک گذاشته که حسابی باعث ترس و نگرانی طرفدارانش شد. در این تصویر، چهره جوانی دیده می‌شد که دیگر شباهتی با اشکان سابق نداشت تا جایی که حتی بعضی‌ها گمان کردند او شخص دیگری است اما جوان به تصویر کشیده شده خود اشکان بود؛ اشکان بیمار و نحیف!

خیلی‌ها بدون توجه به توضیحات زیر عکس شروع به ابراز نگرانی و انتقاد از این بازیگر کرده بودند. در حالی که اشکان توضیح داده بود این شکل و شمایل مربوط به فیلم «سینما- نیمكت» است؛ فیلمی که در آن نقش یک جوان مبتلا به بیماری «جوع» را ایفا می‌کند و به خاطر آن مجبور شده طی سه ماه ۲۰ کیلوگرم از وزن خود کم کند تا به ۵۵ کیلوگرم برسد. اگرچه اکنون نگرانی از بیمار بودن اشکان رفع شده اما این میزان کاهش وزن طی مدت زمان سه ماه خود بی‌خطر نبوده و می‌تواند عوارضی جدی برای بدن به بار بیاورد. دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی تهران در این زمینه بیشتر برای شما توضیح می‌دهد.


اشکان خطیبی با انتشار این عکس در اینستاگرام گفته:

«یادتونه من زمستـــون قبلی این شکلی بودم. پارسال به خاطر فیلم سینما- نیمکت مجبور به کاهش وزن شدم.»

سرعت لاغری در گرو کالری‌های مصرفی

رژیم‌های کاهش وزن چه از نوع متعادل یا غیر متعادل، با برهم زدن موازنه بین کالری‌های دریافتی از خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و مقدار انرژی مورد نیاز بدن باعث کم شدن وزن می‌شوند. به زبان ساده‌تر اگر میزان کالری‌های دریافتی کمتر از نیاز بدن باشد، فرد لاغر خواهد شد. حال هر قدر که دریافت کالری به نسبت نیاز بدن با فاصله بیشتری انجام شود، رژیم کاهش وزن سریع‌تر عمل می‌کند. برای مثال اگر فرد روزانه به ۲۰۰۰ کیلوکالری نیاز داشته باشد و میزان کالری‌های دریافتی خود را به ۶۰۰ کیلوکالری در روز برساند، دچار کاهش وزن شدید می‌شود اما اگر روزانه ۱۶۰۰ کیلوکالری دریافت کند، سرعت کاهش وزن او نیز کندتر خواهد بود.

نان و برنج را مقصر ندانید

رژیم‌های نامتعادل با دستکاری در متابولیسم بدن برای کاهش وزن سریع، سلامت را به مخاطره می‌اندازند. بعضی از این رژیم‌ها یکی از گروه‌های غذایی اصلی را حذف می‌کنند؛ برای مثال رژیمی وجود دارد که مصرف کربوهیدرات‌ها را منع کرده و در عوض بر مصرف پروتئین و چربی تاکید می‌کند.

اگرچه این رژیم به سرعت باعث لاغری می‌شود اما فرد را دچار کمبود مواد مغذی از گروه حذف شده می‌کند. علاوه بر این، مصرف زیاد پروتئین می‌تواند باعث اختلال در متابولیسم، افزایش بار کبد و کلیه و آسیب به آنها، اختلال آب و الکترولیت و به دنبال آن حتی ایست قلبی شود. افراد نباید چاقی خود را فقط به نان و برنج نسبت دهند و آنها را از رژیم غذایی‌شان حذف کنند. هر یک از گروه‌های غذایی از اهمیت بسزایی برخوردار است و برای حفظ وزن مناسب فقط باید به میزان متعادل مصرف شود.

نکته

اشکان خطیبی در فیلم «سینما- نیمكت» نقش فردی را بازی می‌کند که به بیماری جوع مبتلاست. «جوع» واژه‌ای عربی به معنای «گرسنگی» است. در این بیماری فرد به اندازه کافی مواد مغذی لازم برای بدن را دریافت نمی‌کند و لاغر می‌شود. دلیل آن نیز می‌تواند فقر، بیماری‌های سوء‌جذبی، مشکلات روحی و روانی و ... باشد.

بازی با جان یا کالری؟

از نظر سلامت، مطالعات مختلف نشان داده‌اند که اگر کاهش کالری دریافتی بیش از حد مجاز باشد، احتمال آسیب‌های مختلف برای بدن نیز بیشتر می‌شود. درواقع وقتی حجم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های مصرفی به میزان قابل توجهی پایین می‌آید، فرد نمی‌تواند مواد مغذی، ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز بدنش را تامین کند. ک

اهش وزن ۲۰ کیلویی طی سه ماه نیز مسلما آسیب‌ها و عوارضی را در کوتاه‌مدت و بلندمدت خواهد داشت؛ البته آقای خطیبی جوان است و برخلاف افراد با سنین بالا ممکن است در کوتاه‌مدت با پیروی از این رژیم دچار عارضه خاصی نشود اما در طولانی‌مدت (۵ تا ۱۰ سال بعد) خطر آسیب استخوانی، پوکی استخوان، کاهش توده ماهیچه‌ای و آسیب‌های اسکلتی برای او و سایر جوانان پیرو این رژیم‌ها وجود دارد.


لاغری به صرف سنگ کلیه، کم‌خونی و ایست قلبی!

رژیم‌های لاغری نامتعادل و شدید در بعضی موارد می‌توانند زمینه‌ساز بروز بیماری‌های متابولیک مثل دیابت، پرفشاری خون و حتی بیماری‌های قلبی عروقی و ... شوند.

از دیگر عوارض این رژیم‌ها می‌توان به ایجاد سنگ کیسه صفرا، سنگ کلیه، کم‌خونی، پوسیدگی دندان‌ها، کاهش بینایی، ضعف اعصاب، ضعف عضلانی، سردرد، سرگیجه، یبوست، زخم‌های گوارشی، بی‌نظمی عادت ماهانه، مشکلات روانی، افسردگی و ... اشاره کرد؛ البته باید در نظر داشت که احتمال بروز عوارض، براساس شرایط بدنی هر فرد می‌تواند متفاوت باشد؛ برای مثال افرادی که دچار بیماری‌های زمینه‌ای هستند در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

با بستنی هم می‌توان لاغر شد اما ...

در حال حاضر بیش از سه هزار نوع رژیم لاغری پیشنهاد می‌شود که اغلب آنها آسیب‌رسان هستند و باعث کمبود مواد مغذی می‌شوند. برای مثال رژیم‌هایی وجود دارند که براساس آنها فرد باید فقط بستنی یا مایعات بخورد. این رژیم‌ها وزن را کاهش می‌دهند اما به دلیل ایجاد اختلال متابولیسم به ارگان‌های داخلی بدن آسیب جدی وارد می‌کنند؛ حتی گاهی با خطر مرگ همراه هستند. علاوه بر این، تاثیر آنها پایدار نیست و فقط در کوتاه‌مدت جواب می‌دهند.

اغلب این رژیم‌ها از آنجایی که برای متابولیسم بدن فرصت تطابق و سازگاری فراهم نمی‌کنند، بعد از مدتی شکست می‌خورند و باعث برگشت سریع وزن، حتی بیشتر از قبل می‌شوند.

رژیم غذایی باید منحصر به فرد باشد

یک رژیم غذایی متعادل باید شامل تمام گروه‌های غذایی از جمله گروه شیر و لبنیات، نان و غلات، سبزی‌ها و صیفی‌ها، میوه‌ها، گوشت‌ها، حبوبات و مغزها باشد. میزان کاهش کالری و بر هم زدن موازنه کالری نیز باید متناسب با وضعیت هر فرد تعیین شود. برای مثال آقای خطیبی اگر روزانه به ۲۰۰۰ کیلوکالری احتیاج داشته باشد با توجه به جوان بودنش می‌تواند در شروع حتی تا ۵۰۰ کیلوکالری از برنامه غذایی خود کم کند؛ البته اصول علمی ‌این میزان کاهش کالری را هم تایید نمی‌کنند اما اگر به دلیلی کاهش وزن ضرورت بسیار فوری داشته باشد، بعضی افراد می‌توانند به طور استثنا تحت نظر متخصص تغذیه از چنین رژیمی پیروی کنند.

لاغر شدن حساب و کتاب دارد

برای تجویز یک رژیم لاغری متعادل اول از همه باید سن، جنس، شرایط جسمی و تاریخچه سلامت فرد را در نظر بگیریم. در مرحله بعد، آزمایش‌های پاراکلینیکی لازم را برای او تجویز کرده و براساس نتایج آن میزان کالری مورد نیاز و حد مجاز کاهش آن را محاسبه می‌کنیم؛ طوری که فرد در مدت زمان مناسب به وزن طبیعی خود برسد و در عین حال دچار آسیب نشود.

علاوه بر این، خطاهای رفتاری در غذا خوردن باید اصلاح شوند و فرد برنامه ورزشی منظم داشته باشد. درواقع اگر می‌خواهید کاهش وزن‌ پایدار بماند باید در انتخاب غذا و زمان مناسب غذا خوردن دقت داشته باشید و با عجله غذا نخورید. ورزش کردن نیز برای رسیدن به وزن مطلوب و حفظ بافت ماهیچه‌ای و ترکیب مناسب بدن ضروری است.

چقدر کاهش وزن در ماه مجاز است؟

میزان کاهش وزن در طول ماه باید برای هر فرد باتوجه به شرایط جسمی و میزان اضافه وزن به طور جداگانه محاسبه شود. به طور کلی اگر فرد سالم باشد، می‌تواند در ماه دو کیلو و نیم تا سه کیلو از وزن خود کم کند؛ البته باید در نظر داشت که سرعت کاهش وزن در ابتدای رژیم لاغری بیشتر است و در ادامه این روند کندتر می‌شود. متخصص تغذیه می‌تواند میزان مجاز و مناسب کاهش وزن در طول هر ماه را برای فرد تعیین کند.


اشکان نباید برای بازگشت عجله کند!

افرادی که بیش از حد لاغر هستند به دلایل متعدد از اشتهای خیلی کم، مشکلات متابولیک و سوء‌جذب رنج می‌برند اما اشکان خطیبی دچار این مشکلات نبوده و صرفا برای نقش‌آفرینی در سینما، وزن خود را کاهش داده است. در هر صورت افراد خیلی لاغر باید مانند افراد چاق به طور تدریجی و تحت نظر متخصص تغذیه به وزن طبیعی برسند. رژیم غذایی برای چاق شدن نیز طبق شرایط جسمانی هر فرد تعیین می‌شود اما براساس یک الگوی کلی، افراد لاغر می‌توانند در ماه دو کیلو و نیم تا سه کیلو به وزن خود اضافه کنند.