آيا اميدي به درمان چاقي مفرط هست؟
براي تعريف بهتر چاقي بايد از اصطلاح BMI استفاده كنيم يعني؛ شاخص توده بدن (Body Mass Index) كه حاصل تقسيم وزن برمجذور قد است. وزن برحسب كيلوگرم و قد برحسب متر. در افراد طبيعي BMI بين ۲۰ تا ۲۵ است و در اشخاصي كه اضافه وزن دارند، بين ۲۵ تا ۳۰ است. BMI در چاقي نوع يك، بين ۳۰ تا ۳۵ و در نوع ۲ بين ۳۵ تا ۴۰ و در نوع ۳ كه به نام چاقي مفرط يا مرضي گفته ميشود بالاي ۴۰ است.
تعريف چاقي چيست؟ بهراستي چه افرادي چاق هستند و به چه كساني چاق مرضي يا مفرط اتلاق ميشود؟
براي تعريف بهتر چاقي بايد از اصطلاح BMI استفاده كنيم يعني؛ شاخص توده بدن (Body Mass Index) كه حاصل تقسيم وزن برمجذور قد است. وزن برحسب كيلوگرم و قد برحسب متر. در افراد طبيعي BMI بين ۲۰ تا ۲۵ است و در اشخاصي كه اضافه وزن دارند، بين ۲۵ تا ۳۰ است. BMI در چاقي نوع يك، بين ۳۰ تا ۳۵ و در نوع ۲ بين ۳۵ تا ۴۰ و در نوع ۳ كه به نام چاقي مفرط يا مرضي گفته ميشود بالاي ۴۰ است. افراد بسيار چاقي كه BMI بالاي ۵۰ داشته باشند، تحت عنوان چاقي سوپر ناميده ميشوند.
چه گروهي از افراد چاق را عمل ميكنيم؟
افرادي عمل جراحي چاقي روي افرادي انجام ميشود كه بيش از ۵سال، سابقه چاقي مفرط داشته باشند، بيشتر از يكسال، اقدامات رژيم درماني، ورزش و داروهاي كاهنده وزن را انجام داده باشند و موفقيت درماني محسوس نداشته باشند يا دچار عود چاقي شده باشند، BMI آنها بالاي ۳۵ باشد و يكي از عوارض چاقي را پيدا كرده باشند يا BMI آنها بالاي ۴۰ باشد حتي بدون آنكه عوارضي از چاقي در آنها پديد آمده باشد. در بيماري ديابت كنترل نشده و مقاوم به انسولين نيز اعمال جراحي مانند بايپس و سوئيچ اثنيعشر، نتايج بسيار درخشاني را به دنبال داشته است. جراحي از ۱۲ تا ۶۵سالگي و در بيماران انتخاب شده انجام ميشود. بيماران بايد از نظر بيماريهاي متابوليك مثل كمكاري تيروئيد يا پركاري غده فوق كليه بررسي شده و فاقد هرگونه مشكلي باشند.
در بيماري ديابت كنترل نشده و مقاوم به انسولين نيز عملهاي جراحي مانند بايپس و سوئيچ اثني عشر، نتايج بسيار درخشاني را به دنبال داشته است
عوارض چاقي مفرط كدامند؟
بيماران چاق مستعد عوارض متعددي هستند، از عوارض قلبي- عروقي مانند اختلال عروق اصلي قلب (كرونر) و پرفشاري خون و واريس اندام تحتاني گرفته تا مشكلات ريوي مانند تنگي نفس در حين فعاليت، وقفه نفس در خواب، خرخر شبانه و همچنين عوارض گوارشي مثل ريفلاكس معده به مري، سنگهاي صفراوي، فتقهاي جدار شكم و عوارض شايعي چون دردهاي مفاصل زانو، قوزك پا، مهرههاي كمري و آرتروز ناشي از سائيدگي سطح مفصلي و همينطور بيماري نقرس كه در اثر افزايش اسيداوريك خون ايجاد ميشود، افزايش چربي خون (كلسترول و تريگليسيريد) و از همه مهمتر بروز بيماري ديابت بالغين، موارد بسيار جدي و خطيري است كه به علت بيماري چاقي پديد ميآيند. تخمدانهاي پليكيستيك، نازايي و عقيمي و نيز اختلالات قاعدگي، سقط جنين و بروز برخي ناهنجاريهاي جنيني، از جمله عوارض قابلتوجه چاقي در بانوان است. احتمال بروز آمبولي ريوي در افراد چاق نسبت به افراد لاغر يا نرمال به مراتب بيشتر است.
چه روشهايي براي درمان بيماران چاق وجود دارد؟
تمامي عملهاي جراحي چاقي ميتوانند به روش لاپاراسكوپي يعني بدون شكاف دادن ديواره شكم و تنها با برشهاي كوچك ۵ تا ۱۰ميليمتري و حداكثر ۱۵ ميليمتري و با استفاده از ابزار ظريف و مخصوصي انجام شوند. در اين روش وسايل و ماشينهاي دوخت احشا، به سهولت و به دست جراحان باتجربه ميتوانند در اعمال جراحي به كار گرفته شوند و بدون نياز به باز كردن جداره شكم، با ديد مستقيم با دوربيني كه از يكي از سوراخهاي ۱۰ ميليمتري وارد حفره شكمي ميشود، تمام مراحل جراحي انجام گيرد. اعمال جراحي چاقي بهطور خلاصه به ۴ روش تقسيم ميشوند؛ اولين روش، محدودكننده ورود غذاست كه با تنگ كردن ابتداي معده با گذاشتن حلقه سيلكوني كه قابل تنظيم است ورود و مصرف غذا محدود ميشود(باندينگ معده.)
در روش دوم (اسليومعده)، با بريدن و برداشتن سهچهارم معده به طور عمودي از حجم معده كاسته ميشود و معده مانند لولهاي شبيه موز در ميآيد.
سومين روش عمل توام محدود كردن ورود غذا و ايجاد سوءجذب است (بايپس معده)، در اين شيوه معده از مسير ورود و عبور غذا حذف ميشود و مواد غذايي مستقيما به روده باريك وارد ميشود. روش چهارم تلفيقي است از عمل اسليو و جابهجايي روده باريك (سوئيچ اثنيعشر). در اين عمل هم غذا به ميزان محدود مصرف ميشود و هم از جذب آن كاسته ميشود.
سوئیچ اثنی عشر
اسلیو معده
باندینگ معده
دکتر سید مجید سادات منصوری
متخصص جراحی عمومی و لاپاراسکوپی
چه گروهي از افراد چاق را عمل ميكنيم؟
افرادي عمل جراحي چاقي روي افرادي انجام ميشود كه بيش از ۵سال، سابقه چاقي مفرط داشته باشند، بيشتر از يكسال، اقدامات رژيم درماني، ورزش و داروهاي كاهنده وزن را انجام داده باشند و موفقيت درماني محسوس نداشته باشند يا دچار عود چاقي شده باشند، BMI آنها بالاي ۳۵ باشد و يكي از عوارض چاقي را پيدا كرده باشند يا BMI آنها بالاي ۴۰ باشد حتي بدون آنكه عوارضي از چاقي در آنها پديد آمده باشد. در بيماري ديابت كنترل نشده و مقاوم به انسولين نيز اعمال جراحي مانند بايپس و سوئيچ اثنيعشر، نتايج بسيار درخشاني را به دنبال داشته است. جراحي از ۱۲ تا ۶۵سالگي و در بيماران انتخاب شده انجام ميشود. بيماران بايد از نظر بيماريهاي متابوليك مثل كمكاري تيروئيد يا پركاري غده فوق كليه بررسي شده و فاقد هرگونه مشكلي باشند.
در بيماري ديابت كنترل نشده و مقاوم به انسولين نيز عملهاي جراحي مانند بايپس و سوئيچ اثني عشر، نتايج بسيار درخشاني را به دنبال داشته است
عوارض چاقي مفرط كدامند؟
بيماران چاق مستعد عوارض متعددي هستند، از عوارض قلبي- عروقي مانند اختلال عروق اصلي قلب (كرونر) و پرفشاري خون و واريس اندام تحتاني گرفته تا مشكلات ريوي مانند تنگي نفس در حين فعاليت، وقفه نفس در خواب، خرخر شبانه و همچنين عوارض گوارشي مثل ريفلاكس معده به مري، سنگهاي صفراوي، فتقهاي جدار شكم و عوارض شايعي چون دردهاي مفاصل زانو، قوزك پا، مهرههاي كمري و آرتروز ناشي از سائيدگي سطح مفصلي و همينطور بيماري نقرس كه در اثر افزايش اسيداوريك خون ايجاد ميشود، افزايش چربي خون (كلسترول و تريگليسيريد) و از همه مهمتر بروز بيماري ديابت بالغين، موارد بسيار جدي و خطيري است كه به علت بيماري چاقي پديد ميآيند. تخمدانهاي پليكيستيك، نازايي و عقيمي و نيز اختلالات قاعدگي، سقط جنين و بروز برخي ناهنجاريهاي جنيني، از جمله عوارض قابلتوجه چاقي در بانوان است. احتمال بروز آمبولي ريوي در افراد چاق نسبت به افراد لاغر يا نرمال به مراتب بيشتر است.
چه روشهايي براي درمان بيماران چاق وجود دارد؟
تمامي عملهاي جراحي چاقي ميتوانند به روش لاپاراسكوپي يعني بدون شكاف دادن ديواره شكم و تنها با برشهاي كوچك ۵ تا ۱۰ميليمتري و حداكثر ۱۵ ميليمتري و با استفاده از ابزار ظريف و مخصوصي انجام شوند. در اين روش وسايل و ماشينهاي دوخت احشا، به سهولت و به دست جراحان باتجربه ميتوانند در اعمال جراحي به كار گرفته شوند و بدون نياز به باز كردن جداره شكم، با ديد مستقيم با دوربيني كه از يكي از سوراخهاي ۱۰ ميليمتري وارد حفره شكمي ميشود، تمام مراحل جراحي انجام گيرد. اعمال جراحي چاقي بهطور خلاصه به ۴ روش تقسيم ميشوند؛ اولين روش، محدودكننده ورود غذاست كه با تنگ كردن ابتداي معده با گذاشتن حلقه سيلكوني كه قابل تنظيم است ورود و مصرف غذا محدود ميشود(باندينگ معده.)
در روش دوم (اسليومعده)، با بريدن و برداشتن سهچهارم معده به طور عمودي از حجم معده كاسته ميشود و معده مانند لولهاي شبيه موز در ميآيد.
سومين روش عمل توام محدود كردن ورود غذا و ايجاد سوءجذب است (بايپس معده)، در اين شيوه معده از مسير ورود و عبور غذا حذف ميشود و مواد غذايي مستقيما به روده باريك وارد ميشود. روش چهارم تلفيقي است از عمل اسليو و جابهجايي روده باريك (سوئيچ اثنيعشر). در اين عمل هم غذا به ميزان محدود مصرف ميشود و هم از جذب آن كاسته ميشود.
بای پس معده
سوئیچ اثنی عشر
اسلیو معده
باندینگ معده
دکتر سید مجید سادات منصوری
متخصص جراحی عمومی و لاپاراسکوپی
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر