«بيبي اینشتين» بچهها را باهوش ميكند؟
گرچه هنوز جايگزيني به زبان فارسي براي ديويديهاي «بيبي اینشتين» يا «خيابان سهسیم (sesame street)» توليد نشده است اما بازار فروش اين ديويديها در ايران داغ است.

مجله سیب سبز - محبوبه عطايي: گرچه هنوز جايگزيني به زبان فارسي براي ديويديهاي «بيبي اینشتين» يا «خيابان سهسیم (sesame street)» توليد نشده است اما بازار فروش اين ديويديها در ايران داغ است. والديني كه خودشان از چنين مكملهاي آموزشي بيبهره بودهاند و سالها بهخاطر ضعفي كه در يادگيري زبان انگليسي داشتهاند، از برنامههايشان عقب افتادهاند، تلاش ميكنند از همان ماههاي اول تولد، كودك خود را با اين زبان بينالمللي آشنا كنند و با قرار دادنش در معرض اين برنامهها، او را يك سر و گردن از همسالانش بالاتر ببرنند.
اما همين والديني كه براي پيدا كردن اين برنامهها از يك وبسايت به سايت ديگر ميروند، زحمت يك جستوجوي ساده اينترنتي در مورد خطرهايي كه تماشاي اين ديويديها براي فرزندشان ميتواند به همراه بياورد را به خود نميدهند.
اگر شما هم آرزوي پرورش دادن يك اینشتين را در خانهتان داريد، پيش از آنكه براي خريدن اين ديويديها هزينه كنيد، اين پرونده را بخوانيد. ما چكيدههایي از پژوهشهايي كه در مورد اين برنامهها انجام شده را در اختيارتان قرار ميدهيم و در مطلب بعد راه و رسم پرورش دادن يك كودك باهوش از زبان پژوهشگران را با شما در ميان ميگذاريم.
مادرها مطمئن هستند كه فرزندشان اینشتين ميشود
زیاد به این برنامه ها اعتماد نکنید؛ حتی اگر خارجی باشند!
هر واژه با يك حيوان، اسباببازي يا عكسالعملي كه كودك در صفحه تلويزيون به نمايش ميگذارد، روي صفحه تلويزيون نوشته ميشود و صدايي از پشت صحنه آن را تكرار ميكند. والديني كه فرزندشان را با هزار اميد در معرض اين برنامهها قرار ميدهند، شيفته خوشساختي اين برنامهها ميشوند و بدون آنكه چيزي از نظر پژوهشگران درباره چنين برنامههايي بدانند، ساعتهاي زيادي از روز فرزندشان را در معرض اين برنامهها قرار ميدهند.
با وجود اعتماد بيچون و چرايي كه بسياري از والدين به اين برنامهها دارند، نبود پژوهشهاي معتبري كه به عنوان پشتوانه علمي چنين سيديهايي را حمايت كند باعث ميشود كه بسياري از متخصصان اعتقادي به اثربخش بودن اين سيديها نداشته باشند؛ با اين حال در بررسيهايي كه انجام شده، مشخص شده است كه ۵۶ درصد والدين معتقدند اين ويدئوها ميتواند تاثيرات مثبتي را بر رشد بچهها بگذارد و به گفته توليدكنندگان چنين محصولاتي، اغلب خريداران بر اين باورند كه محصولي علمي را تهیه ميكنند.
سيدي ديدن قبل از سه سالگي فقط ضرر دارد
براساس آنچه در وبسايت بيبي اینشتين آمده، اين شركت هرگز ادعا نكرده كه ويدئوهايي علمي را ساخته است. گذشته از اين، محققان هم ميگويند تا پيش از دو سال و نيمگي يا حتي سه سالگي، كودكان توانايي ياد گرفتن از اين برنامههاي ويدئويي را ندارند و هيچ چيز به اندازه ارتباطشان با آدمهاي ديگر، نميتواند در رشد آنها تاثيرگذار باشد. به گفته محققان، نوزادها و كودكان نوپا در حالي ميتوانند يك كار را انجام دهند، كه انجام شدنش توسط آدمهاي ديگر در دنياي واقعي را مشاهده كنند اما براي ياد گرفتن چيزي با كمك برنامههاي ويدئويي، بايد آن را بارها و بارها ببينند.
از سوي ديگر، پژوهشگران بر اين باورند كه قرار داشتن در معرض صفحههاي نمايش، خيري به كودكان نوپا نميرساند. آنها ميگويند مشكلات خواب، تاخير در به حرف آمدن و چاقي دوران كودكي چيزهايي است كه اين برنامهها به فرزند شما هديه ميكنند. به گفته پژوهشگران نهتنها اين سيديها در باهوش كردن كودك شما تاثيرگذار نيستند، بلكه ميتوانند پاي تلويزيون نشستن را به يك عادت براي او تبديل كرده و او را حتي تا سالهاي بعد به تماشاي تلويزيون وابسته كنند.
اگر تلویزيونبين شود، دير به حرف ميآيد
توليدكنندگان برنامههاي بيبي اینشتين ادعا ميكنند با ساختههايشان ميتوانند به كودكان براي زودتر حرف زدن كمك كنند اما بررسيهايي كه در دانشگاه واشنگتن انجام شده نشان ميدهد به ازاي هر ساعتي كه يك كودك نوپا به تماشاي برنامههاي ويدئويي مينشيند، بين شش تا هشت واژه كمتر از كودكاني كه ميانهاي با اين برنامهها ندارند، ياد ميگيرد. به عبارت ديگر، محققان ميگويند دايره لغات كودكاني كه والدينشان قصد باهوش كردن آنها با اين برنامهها را دارند، تنها در چند ماه به شكل قابل توجهي محدودتر از آنهايي كه سيديبين نيستند ميشود.
اين محققان ادعا ميكنند نتايج اعلام شده با رسيدن كودك به هشت تا ۱۶ ماهگي كه آغاز زبان باز كردن كودك است، با وضوح قابل مشاهده خواهد بود و كودكان بيبي اینشتين بين، ۱۰درصد كمتر از آنهايي كه اين ويدئوها را نديدهاند، مهارت زباني از خود نشان ميدهند.
بايد از دستهايش استفاده كند
گفتيم كه قرار گرفتن كودكان نوپا در معرض برنامههاي ويدئويي نهتنها بر آنها تاثير مثبتي نميگذارد بلكه ميتواند به زيانشان هم تمام شود. متخصصان معتقدند بچهها در سالهاي اول زندگيشان بيش از هر چيز به حركت دادن بدنشان و فعاليت براي شناخت دنياي پيرامونشان نياز دارند.
از نظر آنها حتي اگر يك سيدي بتواند بر هوش كودك تاثير مثبتي بگذارد، نميتواند به اندازه بازيهايي كه كودك در آن دستها را حركت ميدهد، توانايي پاهايش را امتحان ميكند و جهان را از طريق لمس آن ميشناسد بر كودك و كسب مهارتهايش تاثيرگذار باشد. گذشته از اين پژوهشگران بارها در بررسيهاي مختلف ثابت كردهاند كاهش تمركز، شكل گرفتن سبك نامناسب زندگي و بيحركت شدن فرزندتان درست در سني كه بيشترين نياز به حركت را دارد از مشكلات جدي است كه بهخاطر آشنايي زودرس او با برنامههاي تلويزيوني و ويدئويي اتفاق ميافتد.
بچهها مجريان تلويزيوني را باور نميكنند
واقعيت اين است كه آموزش مهارتهاي زباني به كودكان تنها هدفي نيست كه والدين را به خريدن اين سيديها ترغيب ميكند. مادر شدن يك كار ۲۴ ساعته است و در بسياري موارد حتي چند ساعت مشغول بودن كودك با برنامههاي تلويزيوني و ويدئويي ميتواند به مادر وقتي را براي رسيدگي به كارهاي روزانهاش هديه كند.
اما هدف مادرها از خريد اين سيديها هرچه كه باشد بايد دانست كه از نظر محققان اين حوزه، بچهها به آموزش رودررو براي ياد گرفتن اين مهارتها نياز دارند و تا قبل از سه سالگي نميتوانند از دل برنامههاي تلويزيوني و ويدئويي، مفاهيمي كه بايد ياد بگيرند را استخراج كنند.
آنها ميگويند حتي تماشاي برنامههاي زنده تلويزيوني كه در آن يك انسان رودرروي كودكان در حال صحبت است، نميتواند تاثيري كه صحبت يك فرد در دنياي واقعي با كودك دارد را روي او بگذارد.
به جاي سيدي خريدن داستان بخوانيد
محققان درحالي که ميگويند در بهترين شرايط تماشاي اين برنامهها بيتاثير است، معتقدند داستان خواندن براي كودكان كاملا برعكس ديدن برنامههاي ويدئويي ميتواند بر يادگيري مهارتهاي مختلف توسط آنها تاثير مثبتي بگذارد. پژوهشگران معتقدند والديني كه هر شب براي بچههايشان كتاب ميخوانند، باعث رشد مهارتهاي زباني آنها ميشوند.
از نظر اين محققان، تماشاي اين برنامهها حتي ميتواند تاثير عكس روي كودكان بگذارد. محققان بر اين باورند كه هيچچيز مثل كتاب خواندن با كودكان، عروسكبازي با آنها و صحبت كردن در طول روز با بچهها نميتواند به رشد مهارتهاي زبانيشان كمك كند.
هيچ تاثير مثبتي ندارند
پژوهشهاي مختلفي ثابت كردهاست كه حتي ديدن برنامههاي آموزشي مثل «خيابان سه سیم ميتواند مهارتهاي زباني را به تاخير بيندازد. محققان دانشگاه كاليفرنيا كه گروهي از كودكان ۱۲ تا ۲۴ ماهه را مورد بررسي قرار دادهاند، ميگويند: «گرچه توليدكنندگان اين سيديها ادعا ميكنند به كودكان براي ياد گرفتن لغات تازه كمك ميكنند اما براساس مشاهدات شش هفتهاي ما، هيچ يك از كودكاني كه به تماشاي اين سيديها نشسته بودند، هيچ كلمه تازهاي را ياد نگرفتند.»
ارسال نظر