واكسن آنفلوآنزا برای این افراد واجب است
آيا تزریق این واکسن برای نوزادها خانمهاي باردار يا زنان مسن واجب است؟
مجله سیب سبز - ليلا حسينزاده: بعضي از شما ممكن است بيماري آنفلوآنزا و نشانههاي آزاردهندهاش را كه بيشباهت به سرماخوردگي هم نيست تجربهكرده باشيد؛ تجربهاي سخت كه باعث شده تا چند روز متوالي از كار و زندگي بيفتيد و در خانه استراحت كنيد تا دوباره رو به راه شويد. دوران درگيري با بيماري آنفلوآنزا آنقدر به شما سخت گذشته كه حاضريد هر كاري بكنيد تا دوباره بهآن مبتلا نشويد.
براي همين از پزشك معالج ميپرسيد آيا راهي وجود دارد تا دوباره درگير اين بيماري نشويد؟ پزشك هم پاسخ ميدهد، بله؛ با تزريق واكسن آنفلوآنزا ميتوانيد خود را در برابر ابتلاي دوباره به آن مصون كنيد. هرچند واكسينه شدن از شما در برابر آنفلوآنزا حفاظت ميكند اما استفاده از اين واكسن اصول و آداب خاص خودش را دارد و اينطور نيست كه با هر نوع شرايط جسمي اقدام به تزريق آن كنيد. دكتر حوريه جوادزاده، داروساز به سوالات احتمالي شما در مورد واكسن آنفلوآنزا پاسخ ميدهد.
چرا سراغش برويم؟
دو نوع واكسنآنفلوآنزا توليد ميشود كه هر دو نوع آن در بدن توليد آنتيبادي كرده و پيشگيري لازم را در مقابل ويروس فراهم ميكند. واكسنآنفلوآنزا در واقع آنتيژنهاي تهيه شده از سويههاي مختلف ويروسهاي غيرفعال آنفلوآنزاست كه باعث توليد پادتنهاي خاصي در بدن ميشود ضمن اينكه مصونيت در برابر بيماري فقط درمقابل آن دسته از سويههايي از ويروسها ايجاد ميشود كه به لحاظ ساختاري، مشابهت نزديكي با سويههاي موجود در واكسن داشته باشند. اين واكسن براي ايجاد ايمني فعال (توليد پادتن) عليه آنتيژن ويروس آنفلوآنزا كه در واكسن موجود است، مصرف ميشود.
چه نوعهایی دارد؟
- واكسن آنفلوآنزاي سنتي: اين واكسنحاوي ويروس زنده نيست و باعث بروز آنفلوآنزا نميشود. اين واكسن ويروسغيرفعال دارد كه از طريق آمپول دريافت ميشود. برای تزريق آن باید از چهار نوع سرنگ كه از كشورهاي هلند، آلمان، فرانسه و همچنين سوئيس وارد ميشود، استفاده ميشود.
- واكسنآنفلوآنزا به صورت اسپري دماغي: اين واكسن كه به شكل اسپري دماغي بوده و نامش فلوميست است، حاوي ويروس ضعيف شدهاي است كه معمولا به جز در مواردي باعث بروز بيماري آنفلوآنزا نميشود. اين واكسن تنها براي افراد غيرباردار، افراد سالم و دو تا ۴۹ ساله كاربرد دارد. اين واكسنحاوي ويروسضعيف شده است و براي نوزادان، زنان باردار، كهنسالان و افراد مبتلا به امراض باليني تجويز نميشود. واكسن اسپري دماغي آنفلوآنزا در كودكان با عوارضي همچون آبريزش بيني، سردرد، استفراغ، درد ماهيچه و تب و در بزرگسالان آبريزش بيني، سردرد و گلودرد علائم خود را نشان ميدهد. البته نوع اسپري دماغي واكسن آنفلوآنزا در ايران وجود ندارد.
چه زماني بايد واكسن را تزريقكرد؟
به دليل اينكه فصل آنفلوآنزا از ابتداي مهر ماه شروع ميشود و تا پايان ارديبهشتماه ادامه پيدا ميكند، بهترين زمان براي دريافت واكسن ماه مهر و آبان است. با اين حال ميتوان در ماه آذر يا حتي ديرتر هم اقدام به دريافت آن كرد. اگرچه اقدام سريعتر ميتواند در پيشگيري از ابتلاي به آنفلوآنزا موثرتر عمل كند.
چه عوارضي دارد؟
پس از تزريق واكسن آنفلوآنزا عوارض سرماخوردگي مثل فنفنكردن، سردرد، آبريزش بيني، درد گلو، سرفه و بدن درد، يك تا دو روز بعد تب خفيف خود را نشانداده و بقيه علائم تا ۱۴ روز ممكن است بروز كند يا نكند. عمدهترين عارضه تزريق واكسنآنفلوآنزا، احساس درد در محلتزريق است. پس از آن تب، درد عضلاني و احساس ناخوشي به دليل مقادير كمي پروتئين تخممرغ در واكسن است كه فرد تجربه ميكند. همچنين بروز اختلالات عصبي (مثلآسيبهاي مغزي، فلج نسبي عصب صورت و التهاب عصب بينايي) و واكنشهايحساسيتي همچون اگزما، التهاب و كهيرنیز ممکن است بروز کند.
چطور تزريق كنيم؟
تزریق در كودكان و بزرگسالان متفاوت است. در بزرگسالان به شكل عضلاني است و دركودكان فقط در عضله ران بايد تزريق شود. به اين علت تاكيد ميشود روي چه قسمتي از بدن تزريق شود. بعضي از پزشكان واكسن آنفلوآنزا را به شكل جلدي تزريق ميكنند و همين مسئله باعث ميشود تا واكسن تاثير لازم را نداشته باشد چون سويههاي مختلفيكه ويروسها توليد ميكنند، درتمام افراد ممكن است مصونيت ايجاد نكند. اين تزريق را پزشك عمومي هم ميتواند انجام دهد و مشكل خاصي ايجاد نميكند. واكسن آنفلوآنزا تحت هيچ شرايطي نبايد داخل عروق تزريق شود چراكه همانند ساير واكسنهاي تزريقي، ميتواند منجر به واكنش آنافيلاكتيك در بدن بيمار شود براي همين بايد هنگام تزريق، امكانات درماني و نظارتهاي لازم در دسترس باشد.
چه افرادي بايد سراغش بروند؟
- نوزاداني كه سنشان بيش از شش ماه است. اين نوزادان به دليل شرايط خاص پزشكي كه دارند در معرض ابتلاي به آنفلوآنزا قرار دارند.
- افرادي كه سنشان بالاي ۵۰ سال است.
- كاركنان خانه سالمندان و مراكز بهداشتي و درمانيكه با بيماران مبتلا به بيماريهاي مزمن همچون افراد مبتلا به ذاتالريه، افراد بزرگسال مبتلا به بيماريهاي قلبي و ريوي و هر بيماريكه سيستم ايمني بدن را ضعيف ميكند، سر و كار دارند، بهتر است واكسنآنفلوآنزا را دريافت كنند.
- كودكانيكه تحت درمان طولانيمدت با آسپرين قرار دارند.
- زناني كه قصد دارند در فصل آنفلوآنزا باردار شوند.
- افراديكه درگير نارساييكليه، هموگلوبينو پاتي و ايمونوساپرشن هستند.
- افراديكه در سال گذشته به علت بيماري متابوليكي مثل ديابت در بيمارستان بستري شدهاند.
چند وقت يكبار واكسن بزنيم؟
- كودكانشش تا ۳۵ ماهه (سهساله) چهار هفته پس از اولين تزريق واكسن، دوباره بايد آن را تكرار كنند. به اين علتكه سطح آنتيباديهاي آنان هنوز به ميزان قابل قبولي نرسيده و ايمني بدنشان ضعيف است.
- دركودكان سه تا ۹ ساله. اگر در گذشته واكسن نزدهاند بهتر است پس از تزريق و بعد از گذشت يك ماه دوباره تزريق را انجام داد.
- در افراديكه بالاي ۹ سال دارند، تزريق واكسنآنفلوآنزا يكبار در سال كفايت ميكند.
چه كساني نبايد واكسنآنفلوآنزا بزنند؟
طبق گفته مركز كنترل پيشگيري از بيماريها اين افراد عبارتند از:
- همه كسانيكه عكسالعملآلرژيك به آمپول آنفلوآنزا دارند.
- كسانيكه درگير بيماريهاي شديد هستند و تب و سابقه تشنج داشتهاند.
- كسانيكه درگير بيماريهاي حاد تنفسي هستند.
- كسانيكه نسبت به مصرف پروتئين تخممرغ حساس هستند.
- كساني كه سابقه بيماريهاي گيلنباره (بيماري فلجكننده شديد كه در سيستم ايمني بدن به سيستم اعصاب حمله ميكند) دارند.
- افراديكه شش هفته بعد از دريافت واكسن آنفلوآنزا در دفعات قبلي دچار سندرمگيلنباره شدهاند.
- كسانيكه درگير بيماريهاي عصبي هستند.
چطور از آن نگهداري كنيم؟
اين واكسن بايد در دماي بين دو تا هشت درجه نگهداري شود. تاريخ اين واكسن معمولا دو سال است اما مصرفكنندگان بايد اين نكته مهم را در نظر داشته باشند كه از واكسن آنفلوآنزاي ساخت همان سالي كه تهيه شده، استفاده کنند. به اين علت كه ويروسهاي آنفلوآنزا در هر سال تغيير شكل ميدهند و به دليل همين تغيير شكل واكسن سال گذشته، روي آنفلوآنزاييكه فرد در سال جديد درگير آن شده است، تاثيري ندارد. قيمت اين واكسن نيز بين ۲۳ تا ۳۰ هزار تومان است.
ايمني ايجاد شده چه ميزان است؟
تزريق اين واكسن تا ۷۰ درصد ورود بيماري را به بدن كاهش ميدهد و تا ۱۴ روز پس از تزريق نيز مصونيت آن در فرد ايجاد ميشود. اثر مثبت واكسن در جلوگيري از ابتلاي فرد به آنفلوآنزا نيز براي شش ماه تا يكسال در بدن باقي ميماند.
پ
ارسال نظر