راهنمای کامل انتخاب بهترین قابلمه برای آشپزخانه
قابلمه تفلون سرطان‌زاست؟
براي شمايي كه هم به سلامت غذاي‌تان اهميت مي‌دهيد و هم مي‌خواهيد ظاهر غذايي كه ساعت‌ها براي پختنش وقت گذاشته‌ايد زيبا باشد، انتخاب قابلمه مناسب به سادگي شنيدن اين توصيه‌ها نيست.
مجله سیب سبز - هانيه جباريان: اگر براي خريد قابلمه ماه‌ها وقت بگذاريد و با سردرگمي ده‌ها نوع قابلمه موجود در بازار را بررسي كنيد، به شما خرده‌ای نمي‌گيريم. بعضي‌ها به شما استفاده از قابلمه‌هاي سنتي مسي را توصيه مي‌كنند و احتمالا بعضي ديگر مي‌گويند وقت مدرن شدن و استفاده از قابلمه‌هاي تازه وارد سراميكي رسيده است.
اما براي شمايي كه هم به سلامت غذاي‌تان اهميت مي‌دهيد و هم مي‌خواهيد ظاهر غذايي كه ساعت‌ها براي پختنش وقت گذاشته‌ايد زيبا باشد، انتخاب قابلمه مناسب به سادگي شنيدن اين توصيه‌ها نيست.
براي انتخاب بهترين گزينه‌اي كه نياز شما را تامين مي‌كند، پيشنهاد مي‌كنيم راهنماي ما را بخوانيد. در اين مطلب به شما مي‌گوييم بهتر است هر قابلمه را در چه شرايطي و به چه شکلی استفاده كنيد.
قابلمه تفلون سرطان‌زاست؟
گرچه زماني قابلمه‌هاي تفلون محبوب‌ترين نوع قابلمه به‌شمار مي‌رفتند، اما با سر زبان افتادن شايعه سرطان‌زا بودن‌شان خيلي زود طرفداران خود را از دست دادند. از آنجا كه ظروف تفلون نچسب هستند، كار كردن با آنها بسيار راحت است همچنين شست‌وشو و تميز كردن‌شان هم دردسري ايجاد نمي‌كند و برخلاف قابلمه‌هاي چدني و مسي، وزن سبكي هم دارند؛ همين بهانه‌ها به اضافه سبكي اين قابلمه‌ها و قيمت مناسب‌شان باعث شده هنوز هم بسياري از خانم‌ها سراغ قابلمه‌هاي تفلون بروند.
اما قابلمه‌هاي تفلون در مقايسه با قابلمه‌هاي استيل، آلومينيومي و... انتخاب‌هاي مطمئني محسوب نمي‌شوند، چراكه معمولا در تهيه ظروف تفلون از كادميوم استفاده مي‌شود كه از فلزات سنگين است به‌ويژه در ظروفي كه استاندارد نباشند، ميزان اين فلز بيشتر است. اين ماده به مرور وارد غذا مي‌شود و احتمال سرطان، كوتاهي قد و ضايعات پوستي را افزايش مي‌دهد. همچنين در سنتز هموگلوبين دخالت مي‌كند و كم‌خوني را به همراه مي‌آورد.
ازسوي ديگر بعضي مردم بعد از اينكه مي‌بينند كف نچسب قابلمه‌هاي تفلون بر اثر استفاده نامناسب خراب شده، با مراجعه به مراكزي اين قابلمه‌ها را دوباره بازسازي مي‌كنند اما بازسازي تفلون، ايمني چنداني ندارد. قابلمه‌هاي تعمير شده، هيچ‌وقت مانند روز اول نمي‌شوند و از آنجا كه زودتر از قبل آسيب مي‌بينند، مواد مضرشان را هم زودتر به غذاي شما وارد مي‌كنند. بايد بدانيد امروزه استفاده از ظروف تفلون در بسياري از كشورهاي اروپايي تقريبا منسوخ شده است.
اگر قابلمه تفلون كاملا سالم و بدون خش باشد:
- در برابر حرارت‌هاي متوسط تا بالا مقاوم است.
- براي پخت‌وپزهاي طولاني و سرخ كردن مناسب است.
- شست‌وشو و استفاده از آن آسان است.
- به‌‌دلیل سطح نچسبش مصرف روغن را پايين مي‌آورد.
قابلمه چدن زود خراب مي‌شود؟
چدني‌ها (كه تركيبي از آهن و كربن هستند)، عمر بالايي دارند. اين ظروف مناسب براي پخت طولاني با دماي متوسط تا بالا هستند و اگر فاقد آلومينيوم باشند، گزينه مناسبي براي پخت‌وپز محسوب مي‌شوند. اين قابلمه‌ها به‌طور يكسان حرارت را پخش مي‌كنند و به‌دليل مقاومت‌شان در برابر دماي بالا براي سرخ كردن، پختن یا حتي در فر قرار دادن بسيار مناسب هستند. البته بايد بدانيد كه اكثر قابلمه‌هايي كه امروزه با نام قابلمه چدن در بازار به فروش مي‌رسند، در واقع چدن نيستند بلكه از جنس آلومينيوم خشكند كه با دستگاه‌هايي خاص در قالب تزريق مي‌شوند و روي آنها تفلون يا سراميك مي‌كشند که تشخيص اين قابلمه‌هاي تقلبي كار سختي نيست و آنها برخلاف چدن‌هاي واقعي كه بسيار سنگين هستند، وزن سبكي دارند.
يك تابه بزرگ چدن حدود چهار كيلوگرم وزن دارد اما اگر بخواهيد يك سرويس استيل يا تفلون را به خانه بياوريد، احتمالا بايد چنين وزني را تحمل كنيد. قابلمه‌هايي كه آلومينيومي و روكش شده‌اند، از نظر سلامت با ظروف تفلون تفاوتي ندارند و بايد همان ملاحظاتي كه درمورد قابلمه‌هاي تفلون وجود دارد، درمورد آنها هم رعايت كرد. در زمان استفاده از ظروف چدني، بايد ريزه‌كاري‌هايي را رعايت كنيد تا دوام قابلمه‌هاي‌تان بيشتر شود. اول اينكه قبل از استفاده بايد چند دقيقه‌اي آنها را روي حرارت بگذاريد تا گرم شوند. براي آنكه از گرم‌شدن كافي ظرف مطمئن شويد، مي‌توانيد قطره‌اي آب داخل آن بريزيد و اگر به سرعت تبخير شد، يعني ظرف گرم شده است. درصورتي كه ظروف چدني اول گرم شوند، موادغذايي به آنها نخواهد چسبيد.
دوم اينكه در ظرف چدني‌اي كه هنوز استفاده نشده، نبايد آب به مدت طولاني بماند زيرا باعث مي‌شود زنگ بزند. سوم، براي شست‌وشوي چدن از ابر استفاده كنيد زيرا سيم ظرفشويي باعث خراشيدگي و آسيب آن مي‌شود و چهارم اينكه بعد از اتمام پخت، ماده‌غذايي را از درون ظروف چدني خارج كنيد تا اكسيد نشود. در ضمن در ظروف چدني فاقد روكش نبايد مواد اسيدي مثل آبليمو يا سس گوجه‌‌فرنگي ريخت.
اگر قابلمه چدن‌تان اصل باشد:
- عمر طولاني دارد و در برابر حرارت مقاوم است.
- شست‌وشويش آسان است.
- بيشتر از بسياري از قابلمه‌ها سلامت شما را تامين مي‌كند.
- با محيط زيست سازگار است.
- كمي گران است.
قابلمه‌هاي استيل غذا را مي‌سوزانند؟
قابلمه‌هاي استيل از همه قابلمه‌هاي ديگر بهداشتي‌ترند و دوست‌دار سلامت هستند چراكه ظروف استيل زنگ نمي‌زنند و هيچ‌گونه واكنشي به مواد غذايي نمي‌دهند اما يك مشكل اساسي دارند؛ اينكه حرارت را مستقيم انتقال مي‌دهند. يعني وقتي يك قابلمه استيل روي حرارت قرار مي‌گيرد، غذا سريع در آن مي‌سوزد چون بلافاصله حرارت آتش را منتقل مي‌كند به‌طوري كه دماي اين سوي قابلمه كه روي آتش قرار گرفته و آن سو كه غذا درونش قرار دارد، سريع يكي مي‌شود. در نسل‌هاي جديد ظروف استيل براي اينكه اين مشكل را حل كنند از تركيبات آلومينيوم يا مس در جدار خارجي كف ظروف استفاده كرده‌اند تا مشكل انتقال حرارت حل شود.
قابلمه‌هاي استيل بيشتر براي پخت انواع خورش و غذاهاي آبدار مناسبند. البته در نسل‌هاي جديد اين قابلمه كه در بالا به آنها اشاره شد، مي‌توانيد برنج يا حتي ماكاروني هم بپزيد و ته‌ديگ هم داشته باشيد. نكته مهم هنگام استفاده از قابلمه‌هاي استيل تنظيم درجه حرارت است. اگر عجله نكنيد و با حوصله شعله گاز را در حد كم نگه داريد نتيجه كارتان خوب مي‌شود. از طرف ديگر، مرغوبيت قابلمه‌اي كه انتخاب مي‌كنيد هم در اين موضوع تاثير خواهد گذاشت. قابلمه‌هايي كه برندي معتبرتر و البته قيمتي بالاتر دارند، كفي چند لايه دارند و به همين دليل ديرتر غذا در آنها ته مي‌گيرد. با اين وجود اگر غذاي شما ته گرفت و قابلمه تغيير رنگ داد با كمي سركه مي‌توانيد آن را مثل روز اولش تميز كنيد.
اگر قابلمه استيل‌تان مرغوب باشد:
- سالم‌ترين نوع قابلمه است.
- سبك بوده و استفاده از آن آسان است.
- مواد شيميايي را به غذاي شما وارد نمي‌كند.
- عمر طولاني دارد، رويه آن كنده نمي‌شود و زنگ نمي‌زند.
قابلمه سراميك مسموم‌تان مي‌كند؟
شايد بتوان گفت كه ظروف سراميكي جديدترين، پيشرفته‌ترين و بهترين نوع ظروف آشپزخانه هستند و تا زماني‌كه كاملا سالم و بدون خراشيدگي و ساييدگي باشند، مي‌توان بدون هيچ نگراني‌ای از آنها استفاده كرد. علاوه بر آن مقاومت اين ظروف و ويژگي‌هاي انتقال حرارت‌شان، آنها را در گروه يكي از برترين ظروف آشپزخانه قرار مي‌دهد.
به ظروف سراميكي، ظروف اكولوژيك يا سبز گفته مي‌شود. اين روكش نچسب، دقيقا مثل تفلون است با اين تفاوت كه حاوي تركيبات مضر موجود در تفلون نيست. روكش‌هاي سراميكي در مقابل فرسايش و خوردگي، خراشيدگي و ساييدگي تا حدي مقاوم هستند اما وقتي آسيب ديدند، چون جنس زيرين آنها آلومينيوم است، احتمال آلوده و مسموم شدن موادغذايي پخته شده درون آنها بالاست و بايد كنار گذاشته شوند. قيمت ظروف سراميكي بالاتر از ساير ظروف پخت است به همين دليل بايد در نگهداري آنها دقت فراوان داشت تا آسيب نبينند. البته طول عمر روكش سراميكي به نحوه استفاده از ظرف، ميزان استفاده و نحوه شست‌وشوي آن هم بستگي دارد.
قابلمه‌هاي سراميك:
- مواد سرطان‌زا را به بدن‌تان وارد نمي‌کنند
- در استفاده از آنها بايد كمي ظرافت به خرج دهيد.
- حرارت را به بهترين شكل پخش و منتقل مي‌كنند.
- كمي گران هستند و عمرشان هم كوتاه است.
قابلمه آلومينيومي همان قابلمه رويي است؟
برخلاف تصور عموم و اسم ظروف رويي به‌طور عمده جنس اين قابلمه‌ها از آلومينيوم است و براي سلامت انسان ضرر دارد.
۱. اگر جنس اين ظروف از روي بود كه جاي خوشبختي بود، چون در آن صورت كمي از آن وارد غذا و جذب بدن مي‌شد.
۲. روي براي بدن بسيار مفيد است اما نگهداري مواد غذايي ترش اسيدي يا شور در ظروف آلومينيومي يا طبخ غذا در اين ظروف موجب خروج آلومينيوم از ظرف و ورود آن به غذا مي‌شود
۴. استفاده از اسيدهاي خوراكي مثل سركه، آبليمو و آبغوره در غذا موجب افزايش آزاد شدن يون‌ها مي‌شود
۵. قابلمه‌های آلومينيومی ارزان و سبك هستند و حرارت را يكنواخت و سريع پخش مي‌كنند، اما در برابر ضربه حساس‌اند و به سرعت تغيير شكل مي‌دهند
۶. در مجموع اگر براي سلامت خود ارزش قائل هستيد، ظروف آلومينيومي يا چدن‌هاي حاوي آلومينيوم تهيه نكنيد
قابلمه‌هاي مسي هنوز هم قابل استفاده هستند؟
مس يكي از گران‌ترين فلزاتي است كه در ساخت ظروف مورد استفاده قرار مي‌گيرد. مهم‌ترين ويژگي ظروف مسي آن است كه حرارت را به‌خوبي و به‌طور يكسان پخش مي‌كند. معمولا از ظروف مسي براي تهيه مربا استفاده مي‌كنند. مس قرمز به مرور زمان در مجاورت هوا اكسيد مي‌شود (رطوبت موجود در هوا يكي از عوامل تسريع كننده اكسيد مس است) و به سبز خاكستري مي‌گرايد. مسي كه به اين رنگ درآمده، براي سلامت مضر است.
ورود مقادير بالاي مس به بدن خطرناك است به همين دليل معمولا داخل مس را با فلز ديگري ازجمله قلع يا نيكل مي‌پوشانند تا از ورود مس به داخل غذا جلوگيري شود. مس به‌راحتي به مواد غذايي اسيدي مانند آبليمو، آبغوره، سركه همچنين مواد غذايي شور واكنششان مي‌دهد و مي‌تواند سبب ايجاد طعم فلزي در غذا شود. به‌تازگي ظروف مسي با اينوكس روكش مي‌شوند كه نگهداري‌اش ساده‌تر و استفاده آن سالم‌تر است.
قابلمه لعابي به چه درد مي‌خورد؟
روكش‌هاي لعابي معمولا روي ظروفي از جنس سراميك يا چدن كشيده مي‌شوند. نگهداري اين ظروف راحت است و مي‌توان براي پخت غذاهايي كه به حرارت بالا نياز دارند، از آنها استفاده كرد. متاسفانه لعاب هم مانند تفلون اگر در شرايط استاندارد تهيه نشود، مي‌تواند حاوي تركيب‌هاي سمي ازجمله سرب، كادميوم، آرسنيك و پيگمنت‌هاي رنگي شيميايي باشد. طول عمر روكش لعابي محدود است و بر اثر ضربه و تغيير حرارت ناگهاني از بين مي‌رود.
هنگام شست‌وشوي اين ظرف‌ها نبايد از سيم استفاده كرد و اگر ترك بردارند، بايد كنارشان گذاشت. اين قابلمه‌ها بيشتر براي طبخ غذهاي آبدار به كار مي‌روند و نمي‌توانيد داخل اين قابلمه‌ها برنج بپزيد يا حتي غذاهاي جامد را دوباره گرم كنيد. اين قابلمه‌ها مي‌توانند براي نگهداري انواع مواد غذايي (البته به جز مواد اسيدي) در يخچال مناسب باشند.
نکاتی که قبل تهیه قابلمه باید بدانید
- قابلمه‌هاي تفلون در مقايسه با قابلمه‌هاي استيل، آلومينيومي و. . . انتخاب‌هاي مطمئني محسوب نمي‌شوند چراكه معمولا در تهيه ظروف تفلون از كادميوم استفاده مي‌شود كه از فلزات سنگين است. اين ماده به مرور وارد غذا مي‌شود و احتمال سرطان، كوتاهي قد و ضايعات پوستي را افزايش مي‌دهد.
- قابلمه‌هاي چدن عمر بالايي دارند. اين ظروف مناسب براي پخت طولاني با دماي متوسط تا بالا هستند و اگر فاقد آلومينيوم باشند، گزينه مناسبي براي پخت و پز محسوب مي‌شوند. اين قابلمه‌ها به‌طور يكسان حرارت را پخش مي‌كنند و به دليل مقاومت‌شان در برابر دماي بالا براي سرخ كردن، پختن يا حتي در فر قرار دادن بسيار مناسب هستند.
- قابلمه‌هاي استيل از همه قابلمه‌هاي ديگر بهداشتي‌ترند چراكه زنگ نمي‌زنند و هيچ‌گونه واكنشي نسبت به مواد غذايي نشان نمي‌دهند اما يك مشكل اساسي دارند؛ اينكه حرارت را مستقيم انتقال مي‌دهند؛ يعني وقتي يك قابلمه استيل روي حرارت قرار مي‌گيرد، غذا سريع در آن مي‌سوزد. قابلمه‌هاي استيل بيشتر براي پخت انواع خورش و غذاهاي آبدار مناسبند.
- قابلمه‌هاي سراميكي جديدترين، پيشرفته‌ترين و بهترين نوع ظروف آشپزخانه هستند كه تا زماني‌كه كاملا سالم و بدون خراشيدگي و ساييدگي باشند، مي‌توان با خيال راحت و بدون هيچ نگراني از آنها استفاده كرد.
- قابلمه‌هاي آلومينيومي براي سلامت انسان ضرر دارند. نگهداري مواد غذايي ترش اسيدي يا شور در ظروف آلومينيومي يا طبخ غذا در اين ظروف موجب خروج آلومينيوم از ظرف و ورود آن به غذا مي‌شود. يبوست، اختلالات گوارشي، پوكي استخوان و آلزايمر از مهم‌ترين عوارض ناشي از مصرف آلومينيوم است.
- قابلمه‌هاي مسي حرارت را به خوبي و به‌طور يكسان پخش مي‌كند و معمولا از آنها براي تهيه مربا استفاده مي‌شود.
- قابلمه‌هاي لعابي بيشتر براي طبخ غذهاي آبدار به كار مي‌روند و نمي‌توان داخل آنها برنج پخت. اين قابلمه‌ها مي‌توانند براي نگهداري انواع مواد غذايي (البته به جز مواد اسيدي) در يخچال مناسب باشند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر