جشن تولد مرموزترین بیماری عفونی بشر

برترین ها به نقل از دانستنیها : ادوارد هوپر، خبرنگار انگلیسی در کتاب خود با عنوان «رودخانه» می نویسد که شکار شامپانزه ها برای ساختن واکسن خوراکی فلج اطفال باعث شد تا غول خفته ایدز از چراغ جادو خارج شود. براساس ادعای او در اواخر دهه ۱۹۵۰ دست کم ۴۰۰ شامپانزه برای تهیه واکسن خوراکی فلج اطفال در آفریقا شکار شدند.

محققان از کلیه این شامپانزه های آلوده به ویروس برای ساختن واکسن استفاده کردند. هوپر در کتابش می نویسد این کار ویروس را دست کم به یک میلیون نفر از اهالی کنگو، رواندا و بوروندی منتقل کرده است. مطالعات بعدی اما تا حدی بر ادعاهای این خبرنگار انگلیسی مهر تایید زد. مکان ۲۸ سایت پروژه ویروس فلج اطفال با اولین محل هایی که ابتلا به ویرویس در آنها گزارش شده بود همپوشانی داشته اند.

به هر حال اگر حتی ادعاهای خبرنگار انگلیسی درست نباشد، شواهدی در دست است که نشان می دهد ویرویس اچ.آی.وی (HIV) از میمون ها و شامپانزه ها به انسان منتقل شده و سپس در سراسر کره خاکی پخش شده است؛ ویروسی که با طبیعت مرموزش امروزه یکی از مهم ترین مشکلات بشریت شمرده می شود.


نکته ای که سازمان بهداشت جهانی بر آن تاکید می کند تفاوت میل آلودگی با ویروس اچ.آی.وی و ابتلا به بیماری ایدز است. باید توجه داشت که فرد حامل ویرویس اچ.آی.وی با رعایت نکات بهداشتی می تواند به طور عادی در جامعه زندگی کند.

بیماری ایدز تنها یک بیماری نیست؛ بلکه یک پدیده پزشکی - بهداشتی است که ابعاد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی گسترده ای دارد. به گزارش برترین ها سالانه میلیاردها دلار خرج مبارزه و کاستن از طبعات این بیماری همه گیر جهانی می شود. بنا بر اعلام سازمان ملل متحد، ایدز نه تنها یک مشکل برای سلامتی بیشتر است؛ بلکه در اعلامیه این سازمان که در سال ۱۹۹۶ منتشر شد، ایدز به عنوان یک مانع بزرگ بر سر راه پیشرفت هایی که در درمان ایدز انجام شده است، این بیماری هنوز هیچ درمان قطعی ندارد و داروهای موجود تنها می توانند به آلوده شدگان این ویروس کمک کنند عمر طولانی تری داشته باشند.

هرچند پیشرفت هایی برای ساخت واکسن این بیماری انجام شده؛ اما هنوز هیچ واکسن قطعی نیز برای این بیماری معرفی نشده است. به همین دلیل مطمئن ترین راه جلوگیری از ابتلا به این بیماری پیشگیری است.

چطور ایدز می گیریم

ویرویس اچ.آی.وی در همه ترشحات بدن فرد بیمار یا ناقل این ویروس به جز عرق بدن وجود دارد؛ تماس جنسی، تبادل خون و فرآورده های آن به هر طریق ممکن و انتقال از مادر آلوده به فرزند، سه روش انتقال این بیماری به شمار می روند. مطابق آمارها نزدیک ۸۰ درصد موارد آلودگی در جهان از طریق رفتارهای پرخطر جنسی انجام می شود.

انتقال از طریق دریافت خون آلوده، وسایل آلوده دندانپزشکی یا آرایشی مثل تیغ آلوده و همین طور سرنگ آلوده از مهم ترین راه های انتقال خونی هستند. به همین جهت معتادان تزریقی هم یکی از گروه هایی هستند که آلودگی در آنها بسیار دیده می شود. همچنین ۹۰ درصد کودکان آلوده از طریق مادر به این بیماری دچار شده اند.


اچ آی وی در بدن ما چه می کند

ویرویس اچ.آی.وی بعد از ورود به بدن سلول های ایمنی را آلوده می کند و از آنهاب رای تکثیر خودش استفاده می کند و آنها را از بین می برد. وقتی تعداد این سلول ها از حد معینی کمتر شد، آن وقت فرد مبتلا به بیماری ایدز می شود. در این حالت بدن فرد کاملا شکننده بوده و عفونت های فرصت طلب از گوشه و کنار بدن سر برم می آورند. به این ترتیب فرد مبتلا به انواع سرطان ها و بیماری های عفونی مبتلا شده و می میرد.

از زمان ورود ویروس اچ.آی.وی به بدن تا ابتلا به این بیماری زمان متفاوتی طول می کشد. این زمان می تواند بسته به مقاومت بدن فرد و داروهای مصرفی چیزی بین ۶ تا ۲۰ سال طول بکشد. بعد از اتمام توان دفاعی، بدن مستعد درگیرشدن با بیماری هایی مثل سل، مالاریا، ذات الریه، زونا، زخم های بدخیم و انواع سرطان ها و عفونت ها می شود.

درمان ایدز

همه ویروس ها در حقیقت نوعی انگل داخل سلولی هستند که برای بقا و تکثیر خودشان به سلول های بدن میزبان وابسته هستند. نوعی از ویروس ها هستند که ژنوم آنها روی رشته های آر ان آ وجود دارد. آنها با استفاده از نوعی آنزیم از روی آر ان آ، مولکول دی ان آ می سازند: در سلول ها معمولا برعکس این فرایندا تفاق می افتد. بنابراین این ویروس ها برعکس سلول های زنده عمل می کنند و به همین دلیل کلمه رترو (معکوس) در ابتدای نام این ویروس ها آورده شده است و به آنها رتروویروس می گیوند. ویروس اچ.آی.وی هم یک جور رتروویروس است. قطعه دی ان آ ساخته شده به کمک یک آنزیم دیگر در ژنوم سلول میزبان ادغام شده و با آن یکی می شود.

این قسمت در حقیقت دستورالعمل تکثیر و تنظیم سلول میزبان برای ادامه حیات ویروس است. به این ترتیب خود سلول میزبان به ابزاری برای تکثیر و تولید ویروس تبدیل می شود. اما درمان های رایج برای درمان رتروویروس ها بر چند اصل استوار هستند که می تواند چرخه حیات ویروس در هر مرحله ای را قطع کند.


مثلا می شود از کپی شدن آر ان آ به دی ان آ جلنوگیری کرد. درمورد ویروس ایدز دو دسته دارو برای این روش وجود دارد؛ داروهای دسته اول آنزیم رونویسی را مهار می کنند و به نام داروهای NRTIS مشهور هستند و از سال ۱۹۸۷ با نام های تجاری متفاوتی ساخته می شوند و مشهورترین آنها داروی آ زد تی است. داروهای دسته دوم به آنزیم رونویسی چسبیده و جلوی کار آن را می گیرند و با نام NNRIS مشهور هستند و از سال ۱۹۹۷ وارد بازار شده اند.

به گزارش برترین ها یکی از مشهورترین داروهای این دسته نویراپین است. اما در یک روش دیگر، دارو آنزیمی را مهار می کند که برای تجزیه پروتئین ها به کار می رود و به تکثیر ویروس کمک می کند. این داروها که به نام PL شناخته شده از سال ۱۹۹۵ وارد بازار شده است. در روش بعدی که در سال های اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته، جلوی ورود ویروس به سلول گرفته می شود. در سطح ویروس پروتئین هایی وجود دارد که ویروس با استفاده از آنها به سلول میزبان چسبیده و وارد آن می شود. داروی ۲۰-T داروی جدیدی است که یکی از پروتئین های سطح ویروس را بلوکه می کند و جلوی ورود ویروس به سلول را می گیرد.

یکی دیگر از داروهای ضدورود ویروس، به پروتئین های سطح سلول هدف می چسبد و جلوی چسبیدن ویروس را به سلول می گیرد. با این همه هنوز هم درمان هایی ترکیبی از چند روش فوق به بیماران کمک می کنند طول عمر بیشتری داشته باشند و هنوز راه درازی تا یافتن درمانی قطعی یا واکسن برای این ویروس مرموز باقی مانده است.

باز نشر: مجله اینترنتی Bartarinha.ir