خالکوبي هپاتيت مي‌آورد؟
پروفسور بولمبرگ در سال ۱۹۵۶ ويروس هپاتيت B را کشف کرد و موفق به دريافت جايزه نوبل شد. با کشف اين ويروس و ساختن واکسن، از بروز موارد جديد بيماري در دنيا و حتي کشور ما به نحو چشمگيري کاسته شده است اما همچنان حاملان جديدي وارد اين چرخه مي‌شوند.
سلامت ایران: پروفسور بولمبرگ در سال ۱۹۵۶ ويروس هپاتيت B را کشف کرد و موفق به دريافت جايزه نوبل شد. با کشف اين ويروس و ساختن واکسن، از بروز موارد جديد بيماري در دنيا و حتي کشور ما به نحو چشمگيري کاسته شده است اما همچنان حاملان جديدي وارد اين چرخه مي‌شوند.
دکتر سيد مويد علويان، فوق تخصص بيماري‌هاي کبد و گوارش و استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران، مي‌گويد: «گرچه شناخت ويروس هپاتيت B در چند سال اخير بسيار آسان‌تر شده و با تشخيص به موقع بيماري، فعاليت ويروس مهار مي‌شود اما تاکيد ما بايد بر ارتقاي آگاهي مردم و پيشگيري از بروز بيماري باشد زيرا ابتلا به هپاتيت بيماران و جامعه را با مشکلات زيادي روبرو مي‌کند و اگر در کنترل بيماري کوتاهي شود، ممکن است به مرگ بيمار بينجامد.»
هپاتيت چيست؟
«هپاتيت» از نظر لغوي به معناي «التهاب کبد» است. اين بيماري در اثر خوردن بعضي از داروها، بيماري‌هاي ژنتيکي، بيماري‌هاي خودايمني و ورود ويروس به بدن ايجاد مي‌شود اما آن هپاتيتي که عموم مردم با آن آشنايي دارند، هپاتيت ويروسي است. شايد انسان‌ها چندان نقشي در پيشگيري از هپاتيت‌هاي غيرويروسي نداشته باشند ولي ابتلا به نوع ويروسي آن در اثر ناآگاهي است.
انواع ويروسي کدامند و انسان‌ها چگونه به آن مبتلا مي‌شوند؟
۸ نوع ويروس هپاتيت شناخته شده است که ۳ نوع از آنها يعني A، B و C اهميت بيشتري دارند چون علامتدار هستند. البته دو نوع B و C خطرناک‌اند. اين دو نوع از ويروس در کبد جايگزين شده و به‌تدريج بافت آن را از بين مي‌برند و بيماري خطرناک و مهلکي به نام سيروز کبدي ايجاد مي‌کنند.
گفتيد ابتلاي انسان به اين دو نوع ويروس به‌دليل نداشتن آگاهي است، منظورتان چيست؟
ويروس هپاتيت‌هاي B و C از فردي به فرد ديگر منتقل مي‌شود. اين ويروس‌ها در خون و ترشحات انسان زندگي مي‌کنند بنابراين با شناخت راه‌هاي انتقال و رعايت بهداشت مسير انتقالي مسدود مي‌شود. انتقال هپاتيت از طريق سرنگ آلوده (در معتادان تزريقي) و همين‌طور خالکوبي، حجامت، تاتوکردن، سوراخ کردن گوش، خدمات دندان‌پزشکي آلوده، دريافت خون يا عضو اهدايي آلوده (قبل از سال ۱۳۷۵)، مادر آلوده به ويروس هپاتيت C به نوزادش (در موارد نادر)، تماس کارکنان پزشکي با خون آلوده به ويروس و از راه جنسي است.
ويروس در ترشحات مهبل، مايع مني و بزاق وجود دارد و بيماري در افرادي که داراي بي‌بندوباري‌هاي جنسي هستند، بيشتر ديده مي‌شود فراموش نکنيم اين ويروس از طريق دست دادن، روبوسي يا رفتن به استخر منتقل نمي‌شود اما با عطسه کردن فرد ناقل، ممکن است مقداري از بزاق وارد چشم فرد مقابل شود که در اين‌صورت احتمال آلوده شدن او به ويروس وجود دارد.
ويروس چه مدت در محيط بيرون زنده مي‌ماند؟
ويروس هپاتيت C در خون خشک‌شده به مدت ۳ ماه و ويروس هپاتيت B در دماي منفي ۲۰ درجه تا ۱۵ سال و در دماي اتاق تا ۶ ماه زنده مي‌ماند بنابراين اگر لباسي به خون آلوده آغشته شود، ابتدا بايد دستکش پوشيده و خون با آب سرد کاملا شسته شود سپس براي ضدعفوني کردن لباس يا هر شيء ديگر، از مواد ضدعفوني‌کننده مانند گلوتارآلدئيد يا فرمالين استفاده يا به مدت ۳ تا ۵ دقيقه در آب ۱۰۰ درجه جوشانده شود.
آيا ورود ويروس هپاتيت به بدن علامتي هم دارد؟
ممکن است هيچ علامتي نداشته باشد ولي با ورود ويروس هپاتيت B، اغلب افراد بعد از يک هفته دوره نهفته بيماري دچار علائم خستگي، احساس کسالت، تب، درد عضلاني، بي‌اشتهايي و گاهي بثورات جلدي مي‌شوند که شباهت زيادي هم به نشانه‌هاي سرماخوردگي دارد. زردي پوست، ادرار پررنگ و مدفوع کمرنگ از ديگر علائم هپاتيت B هستند اما هپاتيت C دوره نهفته طولاني‌تري دارد و بيشتر بيماران تا وقتي که دچار آسيب کبدي نشده‌اند، از وجود آن در بدن بي‌اطلاع‌اند.
چگونه مي‌توان در همان مراحل ابتدايي ويروس را شناسايي کرد؟
شناسايي ويروس با آزمايش خون امکانپذير است. البته هر کسي نبايد خواهان اين آزمايش باشد شرح حال بيمار و معاينه او نيز بايد مد نظر قرار گيرد. افرادي که معتاد تزريقي هستند يا علائمي که ذکر کرديم دارند و به طور کلي افراد مشکوک، بهتر است به پزشک مراجعه کنند.
تزريق واکسن مي‌تواند مصونيت ايجاد کند؟
بهترين راه مقابله با هپاتيت B و C پيشگيري و رعايت نکات بهداشتي است ولي تزريق واکسن در همه نوزادان و افراد در معرض خطر مانند کارکنان بهداشتي، مبتلايان به بيماري‌هايي که بايد خون دريافت کنند و افرادي که با بيمار مبتلا به هپاتيت زندگي مي‌کنند، بهترين راه مقابله با بيماري است. البته براي هپاتيت C واکسني ساخته نشده است.
آيا مي‌توان ويروس را در بدن از بين برد؟
گاهي ويروس تا آخر عمر نهفته و بدون علامت باقي مي‌ماند ولي نتايج تحقيقات انجام شده در ايران نشان مي‌دهد از هر ۱۰۰ نفر ايراني مبتلا به هپاتيت B، ويروس از بدن يک نفر به دلايل ناشناخته پاک مي‌شود و۲ تا ۳ نفر هم طي چند سال دچار عود بيماري مي‌شوند. تا وقتي ويروس غيرفعال است؛ درمان خاصي براي بيماران انجام نمي‌شود. داروها داراي عوارض جانبي و گرانقيمت هستند پس بايد وقتي مصرف شوند که پزشک آنها را براي بيمار تجويز کند.
مبتلايان بايد براي بررسي وضعيت کبد هر ۶ ماه به پزشک مراجعه و از نوشيدن مشروبات الکلي و استعمال سيگار پرهيز کنند و علاوه بر مراقبت از خود، مراقب اطرافيان نيز باشند و هميشه از وسايل شخصي خود مانند تيغ و حوله و... استفاده کنند. ناقلان هپاتيت مي‌توانند مانند مردم عادي جامعه زندگي کنند.
دکتر سيد مويد علويان، فوق تخصص بيماري‌هاي کبد و گوارش و استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران، مي‌گويد: «گرچه شناخت ويروس هپاتيت B در چند سال اخير بسيار آسان‌تر شده و با تشخيص به موقع بيماري، فعاليت ويروس مهار مي‌شود اما تاکيد ما بايد بر ارتقاي آگاهي مردم و پيشگيري از بروز بيماري باشد زيرا ابتلا به هپاتيت بيماران و جامعه را با مشکلات زيادي روبرو مي‌کند و اگر در کنترل بيماري کوتاهي شود، ممکن است به مرگ بيمار بينجامد.»
هپاتيت چيست؟
«هپاتيت» از نظر لغوي به معناي «التهاب کبد» است. اين بيماري در اثر خوردن بعضي از داروها، بيماري‌هاي ژنتيکي، بيماري‌هاي خودايمني و ورود ويروس به بدن ايجاد مي‌شود اما آن هپاتيتي که عموم مردم با آن آشنايي دارند، هپاتيت ويروسي است. شايد انسان‌ها چندان نقشي در پيشگيري از هپاتيت‌هاي غيرويروسي نداشته باشند ولي ابتلا به نوع ويروسي آن در اثر ناآگاهي است.
انواع ويروسي کدامند و انسان‌ها چگونه به آن مبتلا مي‌شوند؟
۸ نوع ويروس هپاتيت شناخته شده است که ۳ نوع از آنها يعني A، B و C اهميت بيشتري دارند چون علامتدار هستند. البته دو نوع B و C خطرناک‌اند. اين دو نوع از ويروس در کبد جايگزين شده و به‌تدريج بافت آن را از بين مي‌برند و بيماري خطرناک و مهلکي به نام سيروز کبدي ايجاد مي‌کنند.
گفتيد ابتلاي انسان به اين دو نوع ويروس به‌دليل نداشتن آگاهي است، منظورتان چيست؟
ويروس هپاتيت‌هاي B و C از فردي به فرد ديگر منتقل مي‌شود. اين ويروس‌ها در خون و ترشحات انسان زندگي مي‌کنند بنابراين با شناخت راه‌هاي انتقال و رعايت بهداشت مسير انتقالي مسدود مي‌شود. انتقال هپاتيت از طريق سرنگ آلوده (در معتادان تزريقي) و همين‌طور خالکوبي، حجامت، تاتوکردن، سوراخ کردن گوش، خدمات دندان‌پزشکي آلوده، دريافت خون يا عضو اهدايي آلوده (قبل از سال ۱۳۷۵)، مادر آلوده به ويروس هپاتيت C به نوزادش (در موارد نادر)، تماس کارکنان پزشکي با خون آلوده به ويروس و از راه جنسي است.
ويروس در ترشحات مهبل، مايع مني و بزاق وجود دارد و بيماري در افرادي که داراي بي‌بندوباري‌هاي جنسي هستند، بيشتر ديده مي‌شود فراموش نکنيم اين ويروس از طريق دست دادن، روبوسي يا رفتن به استخر منتقل نمي‌شود اما با عطسه کردن فرد ناقل، ممکن است مقداري از بزاق وارد چشم فرد مقابل شود که در اين‌صورت احتمال آلوده شدن او به ويروس وجود دارد.
ويروس چه مدت در محيط بيرون زنده مي‌ماند؟
ويروس هپاتيت C در خون خشک‌شده به مدت ۳ ماه و ويروس هپاتيت B در دماي منفي ۲۰ درجه تا ۱۵ سال و در دماي اتاق تا ۶ ماه زنده مي‌ماند بنابراين اگر لباسي به خون آلوده آغشته شود، ابتدا بايد دستکش پوشيده و خون با آب سرد کاملا شسته شود سپس براي ضدعفوني کردن لباس يا هر شيء ديگر، از مواد ضدعفوني‌کننده مانند گلوتارآلدئيد يا فرمالين استفاده يا به مدت ۳ تا ۵ دقيقه در آب ۱۰۰ درجه جوشانده شود.
آيا ورود ويروس هپاتيت به بدن علامتي هم دارد؟
ممکن است هيچ علامتي نداشته باشد ولي با ورود ويروس هپاتيت B، اغلب افراد بعد از يک هفته دوره نهفته بيماري دچار علائم خستگي، احساس کسالت، تب، درد عضلاني، بي‌اشتهايي و گاهي بثورات جلدي مي‌شوند که شباهت زيادي هم به نشانه‌هاي سرماخوردگي دارد. زردي پوست، ادرار پررنگ و مدفوع کمرنگ از ديگر علائم هپاتيت B هستند اما هپاتيت C دوره نهفته طولاني‌تري دارد و بيشتر بيماران تا وقتي که دچار آسيب کبدي نشده‌اند، از وجود آن در بدن بي‌اطلاع‌اند.
چگونه مي‌توان در همان مراحل ابتدايي ويروس را شناسايي کرد؟
شناسايي ويروس با آزمايش خون امکانپذير است. البته هر کسي نبايد خواهان اين آزمايش باشد شرح حال بيمار و معاينه او نيز بايد مد نظر قرار گيرد. افرادي که معتاد تزريقي هستند يا علائمي که ذکر کرديم دارند و به طور کلي افراد مشکوک، بهتر است به پزشک مراجعه کنند.
تزريق واکسن مي‌تواند مصونيت ايجاد کند؟
بهترين راه مقابله با هپاتيت B و C پيشگيري و رعايت نکات بهداشتي است ولي تزريق واکسن در همه نوزادان و افراد در معرض خطر مانند کارکنان بهداشتي، مبتلايان به بيماري‌هايي که بايد خون دريافت کنند و افرادي که با بيمار مبتلا به هپاتيت زندگي مي‌کنند، بهترين راه مقابله با بيماري است. البته براي هپاتيت C واکسني ساخته نشده است.
آيا مي‌توان ويروس را در بدن از بين برد؟
گاهي ويروس تا آخر عمر نهفته و بدون علامت باقي مي‌ماند ولي نتايج تحقيقات انجام شده در ايران نشان مي‌دهد از هر ۱۰۰ نفر ايراني مبتلا به هپاتيت B، ويروس از بدن يک نفر به دلايل ناشناخته پاک مي‌شود و۲ تا ۳ نفر هم طي چند سال دچار عود بيماري مي‌شوند. تا وقتي ويروس غيرفعال است؛ درمان خاصي براي بيماران انجام نمي‌شود. داروها داراي عوارض جانبي و گرانقيمت هستند پس بايد وقتي مصرف شوند که پزشک آنها را براي بيمار تجويز کند.
مبتلايان بايد براي بررسي وضعيت کبد هر ۶ ماه به پزشک مراجعه و از نوشيدن مشروبات الکلي و استعمال سيگار پرهيز کنند و علاوه بر مراقبت از خود، مراقب اطرافيان نيز باشند و هميشه از وسايل شخصي خود مانند تيغ و حوله و... استفاده کنند. ناقلان هپاتيت مي‌توانند مانند مردم عادي جامعه زندگي کنند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر