لاغری با رژیم میوه؛ از فواید تا عوارض

مجله دکتر کرمانی: رژیم میوه یک رژیم غذایی بسیار محدود است. در این رژیم خوردن انواع محصولات خوراکی حیوانی مانند لبنیات ممنوع می‌باشد. کسانی که رژیم لاغری با میوه را انتخاب می‌کنند تنها اجازه خوردن میوه‌های تازه، خشک، سبزیجات و دانه‌ها را دارند. همچنین خوردن غلات، حبوبات و ریشه خوراکی گیاهانی مانند سیب زمینی یا چغندر نیز محدود است و یا باید کاملا حذف شود. خوردن هر نوع غذای پخته، حتی میوه پخته نیز در این رژیم ممنوع است. در حقیقت رژیم میوه به معنای دریافت ۷۰ تا ۸۰ درصد از کالری روزانه فقط با خوردن میوه است.

پیروی از رژیم میوه خطرات زیادی مانند سوء‌تغذیه به همراه دارد. بهتر است قبل از شروع آن با پزشک خود مشورت کنید. رژیم میوه شامل انواع میوه‌های مختلفی می‌شود که مردم اشتبا‌ها آن‌ها را جزء سبزیجات دسته بندی می‌کنند. میوه‌هایی مانند:

• آووکادو
• گوجه فرنگی
• خیار
• فلفل دلمه‌ای
• زیتون
• کدو و …

انواع مختلف رژیم میوه

انواع مختلفی از رژیم میوه وجود دارد که بعضی از آن‌ها محدود‌تر هستند. بعضی از افراد که رژیم میوه را انتخاب می‌کنند، تنها میوه‌هایی را می‌خورند که از درخت افتاده و انسان آن‌ها را نچیده باشد. هدف این افراد جلوگیری از انجام هر حرکتی است که امکان دارد به طبیعت آسیب برساند.

دسته دیگر نه تنها فقط میوه‌های افتاده از درخت و گیاهان را می‌خورند، بلکه از خوردن غلات، دانه‌ها و حبوبات هم پرهیز می‌کنند؛ زیرا اعتقاد دارند این مواد نیز پتانسیل تبدیل شدن به یک موجود زنده را دارند.

بعضی دیگر فقط در زمان‌های مشخصی میوه می‌خورند. مثلا فقط ظهر‌ها و بعد از ظهر‌ها بعد از مصرف غذا. گروه دیگر کمی انعطاف‌پذیرتر هستند و در طول روز مقدار کمی از دانه‌ها، غلات، مغزیجات، حبوبات و سبزیجات نیز مصرف می‌کنند.

در کل، گروه‌هایی که از انواع مختلف رژیم میوه پیروی می‌کنند، بسیار سخت گیر و محدود هستند. البته این راه هم باید در نظر گرفت که محدودیت زیاد در خوردن غذا‌ها به ایجاد رابطه ناسالم با غذا می‌انجامد. بهتراست از رژیم‌هایی که محدودیت کمتری دارند و شامل میوه‌ها و سبزیجات می‌شوند، استفاده کنید.

فواید رژیم میوه

افراد به دلایل متفاوت رژیم میوه را انتخاب می‌کنند. موارد زیر دلایل بعضی از افراد برای انتخاب رژیم میوه است.

• کاهش کالری دریافتی
• کاهش وزن
• سم‎‌زدایی
• پیروی از رژیم غذایی که کمتر به محیط زیست آسیب برساند.
• پرهیز از کشتن موجودات زنده برای تهیه غذا
• میوه‌ها منبع بسیار خوبی برای دریافت آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها می‌باشند. اکثر میوه‌ها حاوی موارد زیر هستند:
• ویتامین C که به بهبود و سلامت بافت دهان و لثه کمک می‌کند.
• پتاسیم که برای کنترل سطح فشار خون بدن حیاتی است.
• فولات که به تولید گلبول‌های قرمز کمک می‌کند.

میوه‌ها در واقع کالری کمی دارند. اگر شخصی برنامه غذایی استاندارد خود را قطع و به جای آن از رژیم میوه پیروی کند، کالری کمتری دریافت خواهد کرد. میوه‌ها منبع بسیار خوبی از فیبر خوراکی هستند. فیبر به عنوان بخشی ضروری از برنامه غذایی می‌تواند به بهبود موارد زیر کمک کند.

• کاهش خطر بیماری‌های قلبی
• کاهش سطح کلسترول خون
• بهبود سیستم گوارش و پیشگیری از یبوست
• ایجاد احساس سیری که به افراد کمک می‌کند کالری کمتری دریافت کنند.

با این حال به یاد داشته باشید که آبمیوه تقریبا هیچ فیبری ندارد.

خطرات و عوارض رژیم میوه

رژیم میوه به شدت محدود است. با اینکه تنوع بالایی از میوه‌ها در برنامه غذایی رژیم میوه جا دارد، اما باز هم همه مواد مورد نیاز بدن تامین نمی‌شود. همچنین رژیم میوه قند بالایی دارد که ممکن است در طولانی مدت باعث ایجاد بیماری‌هایی مانند کبد چرب و دیابت شود. بدیهی است که بدن نمی‌تواند همه مواد مغذی مورد نیازش را از میوه‌ها بگیرد. کسانی که از رژیم میوه پیروی می‌کنند، ممکن است در طولانی مدت به کمبود مواد مغذی زیر مبتلا شوند.

• آهن
• کلسیم
• ویتامین D
• زینک
• ویتامین B و B۱۲

این مواد مغذی نقش حیاتی در بدن ایفا می‌کنند و کمبود آن‌ها باعث ایجاد مشکلات زیر در بدن می‌شود.

• مو خشک و شکننده
• خستگی و کوفتگی
• بی‌حالی
• افسردگی
• ضعیف شدن استخوان‌ها
• کاهش سیستم ایمنی بدن
• ضعیف شدن ماهیچه‌ها
• اختلالات شناختی
• بیماری‌هایی همراه با خطر مرگ

۱. رژیم میوه و کمبود پروتئین

کمبود پروتئین یکی از خطرات اصلی رژیم میوه است. بعضی از افراد که از رژیم میوه پیروی می‌کنند، دانه و آجیل می‌خورند، اما تنها پروتئین موجود در دانه‌ها و آجیل‎ها برای بدن کافی نیست. هر فرد باید در مراحل مختلف زندگی نسبت به میزان فعالیت فیزیکی خود، پروتئین دریافت کند. مقدار پروتئین مورد نیاز برای یک فرد بزرگسال با سطح فعالیت فیزیکی متفاوت را در جدول پایین بررسی می‌کنیم:

کمبود پروتئین عوارض زیر را به دنبال دارد:

• تورم
• کم‌خونی
• تضعیف سیستم ایمنی
• ضعف بدنی
• مشکلات قلبی عروقی
• کاهش رشد بدن

۲. رژیم میوه و شاخص گلیسمی و فروکتوز

میوه‌ها به صورت طبیعی دارای قندی به نام فروکتوز هستند. شاخص گلیسمی مشخص می‌کند هر غذای باید دارای چه مقدار قند باشد تا در دسته‌ی غذا‌های سالم و با کیفیت قرار بگیرد. موز، انگور و میوه‌های گرمسیری میزان قند بیشتری نسبت به حد استاندارد شاخص گلیسمی دارند. میوه‌هایی که قند پایین‌تری نسبت به استاندارد شاخص گلیسمی دارند، تاثیر کمتری بر قند خون می‌گذارند. بعضی از این میوه‌ها شامل سیب، پرتقال، گلابی و خانواده‌ی توت‌ها مانند توت فرنگی می‌شوند.

در هر صورت همه میوه‌ها به دلیل وجود کربوهیدرات باعث افزایش قند خون می‌شوند. خوردن میوه به مقدار کافی و پیروی از یک برنامه غذایی متعادل به کنترل قند خون کمک می‌کند. کنترل قند خون برای کسانی که از رژیم میوه پیروی می‌کنند مشکل است. داشتن قند خون مناسب برای حفظ سلامتی بدن به خصوص برای افراد دیابتی امری ضروری است. رژیم میوه برای کسانی که باید مراقب قند خون خود باشند، انتخاب مناسبی نیست. برای جلوگیری از افزایش قند خون از خوردن آبمیوه نیز باید پرهیز کرد.

۳. رژیم میوه و پوسیدگی دندان‌

میوه‌ها دارای نوعی اسید به نام سیتریک اسید هستند. اگر شخصی بهداشت دهان و دندان را رعایت نکند، خوردن میوه در طولانی مدت باعث پوسیدگی دندان‌های او می‌شود. آبمیوه‌ها نیز به دلیل داشتن همین اسید به دندان‌ها آسیب می‌رسانند. شستن دهان با آب بعد از خوردن میوه می‌تواند به حفظ سلامتی دهان و دندان کمک زیادی بکند.

با این حال پیروی از یک برنامه غذایی که میوه پایه و اساس آن نباشد بهترین راه برای حفظ سلامت دندان‌ها است. می‌توان با دو مرتبه مسواک زدن در روز، استفاده از نخ دندان و پرهیز از زدن مسواک بلافاصله بعد از غذا به کاهش خطر پوسیدگی دندان کمک کرد.

۴. رژیم میوه و سوء‌تغذیه

میوه‌ها علی رغم تامین ویتامین و فیبر، سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین نمی‌کنند. اگر تمایل به پیروی از رژیم میوه دارید به شما توصیه می‌کنیم در کنار یک رژیم استاندارد از برنامه و دستورات رژیم میوه با سخت گیری و محدودیت کمتر استفاده کنید. همانطور که گفته شد رژیم میوه بر پایه و اساس میوه است. به این معنا که شما تنها اجازه خوردن میوه را دارید. در این میان کسانی نیز هستند که به غیر از میوه، از دانه‌ها، غلات و حبوبات استفاده می‌کنند. با اینکه میوه‌ها منبع عالی برای آنتی اکسیدان، ویتامین و فیبر هستند، اما توانایی تامین سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن را ندارند. رژیم میوه به دلیل نداشتن منبعی برای پروتئین می‌تواند قند خون را بالا ببرد. رژیم میوه برای افراد دیابتی مناسب نیست.

اگر قصد شروع برنامه غذایی رژیم میوه را دارید قبل از هرچیزی با پزشک خود مشورت کنید. در هرصورت اکثر متخصصین تغذیه پیروی از رژیم میوه برای لاغری را برای طولانی مدت توصیه نمی‌کنند.