سخنان مهاتما گاندی

۱- پیروزی آن نیست که هرگز زمین نخوری، آنست که بعد از هر زمین خوردنی برخیزی.

۲- تمامی گناهان ، نهانی صورت می گیرد. آن لحظه ای که درک کنیم خداوند حق بر افکار ما گواه است ، شاید رها و آزاد شویم.

۳- هیچ چیز نمی تواند مانع آن شود که به همسایگان خویش در ماورای مرزهای خود نیز خدمت کنیم .

۴- خود را قربانی کنیم بهتر است تا دیگران را.

۵- این مرزها را هرگزخداوند به وجود نیاورده است .

۶- من به کسانی که از مذهب خود با دیگران سخن می گویند و تبلیغ می کنند مخصوصاً وقتی که منظورشان این است که آنها را به دین خود در آورند هیچ اعتقاد ندارم. مذهب و اعتقاد با گفتار نیست بلکه در کردار است و در این صورت عمل هر کس عامل تبلیغ خواهد بود .

۷- این کتاب به توصیه سازمان تربیتی و علمی فرهنگی ملل متحد (یونسکو) و برای تجلیل از گاندی گرد آوری شده است. متن اصلی آن در سال ۱۹۵۸ به زبان انگلیسی انتشار یافت. این کتاب منتخبی است از کتابها، مقالات، مصاحبه ها و نطقهای گاندی .

۸- من از محدودیتها و نارساییهای خود آگاهم و این آگاهی تنها مایه قدرتم می باشد. آنچه در زندگی خود انجام داده ام بیش از هر چیز دیگر در نتیجه اطلاع و قبول محدودیتها و نارساییها بوده است .

۹- تنها از طریق عشق است که می توانیم به حقیقت برسیم، زیرا خداوند، نه تنها حقیقت است، بلکه عشق نیز هست. در نتیجه، بدون عشق به حقیقت، هیچ تجربه ای از حقیقت وجود نخواهد داشت، به بیانی دیگر " اگر می خواهیم روزی شاهد نفوذ حقیقت در تمامی جهان باشیم، باید به جایی برسیم که کم اهمیت ترین موجود جهان خلقت را به اندازه خود دوست بداریم و برای رسیدن به چنین جایی، نباید از هیچ یک از ابعاد زندگی بگذریم".

۱۰- انسان نمی تواند در حوزه ای از زندگی خود با درستی و صداقت عمل کند در حالی که در سایر حوزه های زندگیش آلوده نادرستی هاست . زندگی ، واحدی تجزیه ناپذیر است .

۱۱- لحظاتی در زندگی پیش می آید که باید به اقدام پرداخت و جلو رفت، حتی اگر نتوان بهترین دوستان را با خود برد. همیشه به هنگامی که چند وظیفه با هم تصادم پیدا می کنند باید " صدای ضعیف و آرام" درونی داور نهایی باشد .

۱۲- در مورد خدا این اشکال هست که نمی توان او را توصیف و بیان کرد. اما توصیف حقیقت در قلب هر بشری نهفته است. حقیقت همان چیزی است که شما در این لحظه، حق می شمارید و همان خداست. اگر کسی همین حقیقت نسبی را بپرستد و پیروی کند می تواند مطمئن باشد که به مرور زمان به حقیقت مطلق یعنی خدا هم نایل خواهد شد .

۱۳- هدف ، همـواره از ما دور می شـود ، هر چه به پیشــرفتهای بزرگـتری نائل آییــم، بیش تر به بی ارزشی خود پی می بریم. شادمانی در تلاش نهفته اسـت نه در دستیابی به هدف. تلاشٍ تمام و کمال، عین پیروزی است .

۱۴- برای کسی که اندیشه عدم خشونت را در خود پرورده است تمام عالم یک خانواده است. نه ترسی به دل دارد و نه کسی از او می ترسد .

۱۵- نباید دانه ای برنج یا تکه ای کاغذ را به هدر دهید وقتتان را نیز. وقت ما به خود ما تعلق ندارد بلکه متعلق به ملت است و ما امانتدارانی هستیم که باید به بهترین نحو از آن بهره بگیریم .

۱۶- جنگنده عاشق مرگ است. نه مرگ در بستر بیماری بلکه مرگی که در میدان نبرد سر می رسد… مرگ در هر زمانی خجسته و مبارک است ولی برای جنگنده ای که برای آرمان خود -حقیقت- می میرد خجستگی آن دو چندان است .

۱۷- چیزی در درونم مرا وا می دارد رنج خود را با صدای بلند فریاد کنم. من نیک دانسته ام که چه باید بکنم. آنچه در درونم هست و هرگز فریبم نمی دهد اکنون به من می گوید:(باید در مقابل تمام دنیا بایستی حتی اگر تنها بمانی. باید چشم در چشم تمام دنیا بدوزی حتی اگر دنیا با چشمان خون گرفته به تو بنگرد. ترس به دل راه نده. به سخن آن موجود کوچکی که در قلبت خانه دارد اطمینان کن که می گوید: "دوستان همسر و همه چیز و همه کس را رها کن و فقط به آنچه برایش زیسته ای و به خاطرش باید بمیری شهادت بده").
18- دانش الهی از راه کتابها کسب نمی شود. بلکه باید آن را در وجود خود درک کرد .

19- کتابها در بهترین صورت خود می توانند فقط وسیله کمک باشند و اغلب هم موجب مزاحمت می شوند .

20- عدم خشونت فقط وقتی خواهد بود که ما کسانی را دوست بداریم که از ما نفرت دارند. می دانیم که عمل کردن به این قانون بزرگ محبت چقدر دشوار است. اما آیا انجام تمام کارهای بزرگ دشوار نیست؟

21- محبت نیرومندترین قدرتی است که جهان در اختیار خود دارد و در عین حال ساده ترین نیرویی است که بتوان تصور کرد

22- وظیفه ما نیست که خطای دیگران را جستجو کنیم وبه قضاوت درباره دیگران بنشینیم.ما باید تمام نیروی خویش را برای قضاوت در کار خودمان صرف کنیم و تا وقتی که حتی یک خطا در خود می بینیم حق نداریم که در کار مردم دیگر دخالت کنیم

23- من از گناه بدم می آید نه از گناهکار .

24- وقتی ناامید می‌شوم بخاطر می‌آورم که در طول تاریخ راه حق و عشق همواره پیروز بوده‌است حکمرانان و قاتلان در برهه‌ای شکست ناپذیر جلوه می‌کنند ولی درنهایت همه آنها سقوط کرده‌اند - همیشه به این واقعیت فکر کنید.

25- چه فرقی می‌کند که مرگ وبی خانمانی وبی سرپرستی ریشه در حکومتهای استبدادی داشته باشد یا با نام مقدس آزادی و دموکراسی ایجاد گردد؟

26- ضربه دربرابرضربه و چشم در برابر چشم دنیا را کور می‌سازد.

27- من بنا به دلایل زیادی آماده مردن شده‌ام و نه برای کشتن.

28- به محض اینکه از مسیر اخلاق منحرف شویم دیگر شخصیت دینی نخواهیم داشت. در دین چیزی وجود ندارد که از چارچوب اخلاق خارج باشد. مثلاً انسان نمی‌تواند دروغگو و بیرحم باشد ودرعین حال مدعی شود خدا را دردرون خویش احساس می‌کند.

29- آری من یک هندو هستم. همچنین یک مسیحی یک مسلمان و یک بودایی و یهودی می‌باشم.

30- این پرسش همیشه برایم وجود دارد که چگونه انسان‌ها می‌توانند، با تحقیرِ دیگران احساسِ بزرگی کنند.


۳۱- به دلیلِ ضعیف بودنِ هندوستان نیست که طرفدارِ برقراری آرامش در آن هستم. من می‌خواهم هندوستان قدرت و نفوذِ خود را آگاهانه در راهِ از میان برداشتنِ خشونت به کار گیرد. برای آگاهی به قدرتِ خویش، نیازی به اسلحه نیست.

۳۲- به عقیدهٔ من، عدم خشونت بی نهایت پُرارزش تر از خشونت است. بخشش به مراتب بیشتر از انتقام، نمایانگر قدرت است.

۳۳- خشونت، پی آمد نابرابری و عدمِ خشونت، نتیجهٔ مساوات است.

۳۴- ما فقط به وسیلهٔ عشق می‌توانیم عقیدهٔ مخالفان خود را تغییر دهیم، نه با تنّفر. تنفر وحشیانه ترین شکل خشونت استو خشونت به شخصی که تنفر دارد آسیب می‌رساند نه فردِ موردِ تنفر.

۳۵- تجربیاتِ تلخ به من آموخت که معباد حتماً خانهٔ خدا نیستند. ممکن است حتّی محلِّ استقرارِِ شیطان باشند. این مکان‌های دعا ارزشی ندارند، مگر اینکه خدواند متولی آن را دوست داشته باشد. معابد، مساجد و کلیساها را باید ساخت. »

۳۶- نمی‌توان وجودِ خداوند را به این دلیل که مسائل غیر اخلاقی دهشتناک و خشونت‌های غیر انسانی به نامِ او ناجام می‌گیرد، انکار کرد. امتحان‌های خدا دشوار است. خداوند صبور و در عین حال هراس انگیز است. در دنیای امروز و فردا او مشکل پسند ترین است.

۳۷- ثروتمندان کمتر از فقرا از زندگی خود ناراضی نیستند. شخص فقیر دوست دارد میلیونر شود و فردِ میلیونر می‌خواهد میلیاردر شود.

۳۸- چقدر دردناک است که امروزه مذهب ما از دیدِ ما معنای دیگر جز محدودیّت در خوردن و نوشیدن و احساس برتری یا زیردست بودن ندارد. هیچ جهلی بزرگ تر از این نیست.

۳۹- خداوند همان رفتاری را برای ما معیار قرار می‌دهد که ما در برابر همسایگان، انسان‌ها و حیوانات پیش می‌گیریم. در درگاهِ او نادانی توجیه اعمال نادرست نیست. خداوند همواره در برابرِ همگان بخشنده‌است، زیرا همیشه ما رابه توبه کردن دعوت می‌کند.

۴۰- شکیباییی و مدارا به این معنا نیست که با هرچه مدارا می‌کنم، آن را حتماً قبول داشته باشم. من با تمامِ وجود از نوشیدنِ مشروبات الکلی، خوردن گوشت و سیگار کشیدن متنفرم، اما انجام این کارها را از سوی هندوها، مسلمانان و مسیحیان تحّمل می‌کنم ؛ همان طور که از تمامِ آنان انتظار دارم که پرهیز مرا از تمامِ موارد بالا تحمّل کنند. حتّی اگر از این کارِ من، متنفر باشند.

۴۱- همهٔ ما به شکلی دزد هستم، اگر چیزی را بردارم و که فوراً نیازی به آن ندارم و نزدِ خود نگه دارم، آن را از شخصِ دیگری دزدیده‌ام.

۴۲ اگر ظرفیّتِ شوخی نداشتم، مدّت‌ها پیش خودکشی کرده بودم.

۴۳- هر چه در موردِ انسان‌ها معتبر است، برای ملّت‌ها هم اعتبار دارد. انسان نمی‌تواند زیاده از حد، گذشت کند و ببخشد. افرادِ ضعیف هرگز نمی‌بخشند. گذشت و بخشش ویژگی انسان‌های قوی است.

۴۴- منظّم نگه داشتنِ یک خانه درست به اندازه دفاع از آن در برابر حملاتِ خارجی نیازمند نیروست.