افطار به صرف گوسفند شکم‌پر! +عکس

تابناک: کشورهای حاشیه خلیج فارس، با درآمدهای سنگین حاصله از محل استخراج و صادرات نفت و گاز، سبک زندگی متفاوتی در پیش گرفته‌اند؛ سبک زندگی که در ماه مبارک رمضان نیز رگه‌های از آن را می‌توان مشاهده کرد و وب سایت یاهو در صفحه ویژه ماه مبارک رمضانش طی مطالبی نگاهی به این سبک جالب روزه داری داشته است.

ماه مبارک رمضان برای اعراب حاشیه نشین خلیج فارس آداب خاص خود را دارد؛ آدابی که عمدتاً با عددهای درشت گره خورده و در واقع بسیاری از اعراب در رمضان، هزینه‌های کلانی را متقبل می‌شوند تا این ماه به سادگی گذر کند یا فرصتی برای تفاخر عربی‌شان باشد؛ هزینه‌های بسیار کلانی که طبیعتاً از محل‌ درآمدهایی که عمدتاً از صادرات نفت و گاز حاصل می‌آید، پرداخت می‌شود و چه بسا اگر شیخ نشین‌ها بر روی نفت نخوابیده بودند، سبک زندگی متفاوتی داشتند.

رمضان یکی از بهترین مقاطع زمانی برای مشخص شدن جلوه‌های متفاوت زندگی متوسط و سلطنتی شیخ نشین‌های حاشیه خلیج فارس است. آل سعود به هتل سه میلیارد دلاری ابراج البیت مستقر شده و مجاور مسجدالحرام می‌شوند. گروهی از شیخ نشین‌های امارات و بحرین و... نیز به آل سعود می‌پیوندند و گروهی دیگر نیز به رسم سال‌های پیشین، ترجیح می‌دهند رمضان را در کشور خوش آب و هواتری سپری کنند و به همین دلیل راهی بهترین هتل‌های کشورهای اروپایی به ویژه انگلیس می‌شوند.



مردمان این کشورها نیز شرایط متفاوتی از زندگی را تجربه می‌کنند؛ موضوع جالبی که یاهوی عربی به سراغش رفته است. یاهوی عربی امسال نیز همچون سال‌های پیشین، صفحه ویژه رمضان را با مطالب جالبی به روز میکند. مطالبی همچون برنامه آموزشی آشپزی غذاها، شیرینی‌ها و دسرهای حلال، پوشش تصویری رمضان در نقاط مختلف جهان و البته پرداختن به سبک زندگی مسلمانان در این ماه مبارک. این پردازش البته به جز موارد معدودی، عمدتاً متوجه اعراب شده و ظاهراً این باور غلط که همه مسلمانان عرب هستند، در یاهو وجود دارد!

در هر حال یاهو با این رویکرد به نقل خاطرات و نگاه اعراب و البته چند اروپایی و آمریکایی در قالب یادداشت‌هایی پیرامون ماه رمضان کرده و این اشخاص تجربیاتشان را در این باره با دیگران در میان می‌گذارند که در نوع خود حرکت جالبی است. در میان این تجارب ثبت شده، تجربه امی مک فارلین جالب توجه و قابل تامل بود. این زن غربی که عنوان کرده بخش عمده سال را در دوبی ساکن است و ظاهراً همراه با مسلمانان تجربه روزه را به دست آورده و آن گونه که خودش گفته، همه از اینکه یک زن بلوند غربی همپای مسلمانان روزه گرفته، تعجب کرده بودند و آن گونه که خودش می‌گوید در سال نخست بیشتر این امر جنبه رژیم غذایی و سم زدایی داشته تا اینکه اثر معنوی را تجربه کند.


این زن غیرمسلمان تاکید می‌کند که در سال دوم، رمضان برایش حل و فصل شده بود و تمرکزش را این بار بر روی یک موسسه خیریه گذاشته بوده و به تهیه بسته‌های غذایی و توزیع میان نیازمندان پرداخته و سال گذشته را نیز به عنوان سومین سال برای تغییرات پایدار در خود با رمضان همراه شده است. او پیش از طلوع آفتاب چند خرما مصرف کرده و سپس روز خود را در رمضان با یک ساعت مدیتیشن شروع می‌کرده است. امی مک فارلینگ معتقد است طبق مطالعات روز برای ایجاد یک عادت جدید ۳۰ روز زمان نیاز است و بنابراین مدت زمان ماه رمضان را منطقی قلمداد می‌کند.

او که امسال به دلایل پزشکی نتوانسته روزه بگیرد، اثر مراقبه همراه با روزه را برای خود تجربه‌ای خاص قلمداد کرد که باعث شده حس کند رد این ماه صلح بیشتری بر اطرافش حاکم است و چنین تصور می‌کند که ماه رمضان فرصتی است تا تجربیاتی همچون عشق به همدیگر را به دست آورد و این اهمیت دارد که چنین احساسی را پس از پایان ماه مبارک رمضان و در سایر ایام سال نیز حفظ کرد؛ برداشتی که به آنچه در اسلام درباره کارکرد این ماه در نظر گرفته شده نزدیک است.


خاطره دیگر از دختری پاکستانی‌الاصل و ظاهراً ساکن یکی از کشورهای عربی به نام عایشه اسلام است که خاطرات مشترکش را در این زمینه با مادربزرگش که سال ۲۰۱۲ در گذشته، بازگو کرده است. عایشه، مادربزرگش بشاش و خوش خلقش را تنها انگیزه برای مراجعتش به پاکستان خوانده و از اهمیت او به عنوان یک پناهگاه برای کودکان و نوه‌ها سخن به میان آورده که نبودش باعث شده تا این ماه مبارک در سال جدید، شمایل دیگری داشته باشد.

عایشه درباره ایمان تزلزل ناپذیر و اراده مادربزرگ ۹۳ ساله‌اش برای عمل به تکلیف و حفظ روزه در طول این ماه با شگفتی سخن می‌گوید و تاکید می‌کند: وقتی از مادربزرگ می‌پرسیدیم چگونه روزه‌اش را در این سن نگه دارد، او پاسخ می‌داد: «الحمدالله». او هرگز از تشنگی یا گرسنگی در تابستان‌های طولانی گلایه نکرد و در این ماه علاوه بر خواندن نماز شب به قرائت قرآن در شب‌های رمضان می‌پرداخت. چگونه می‌توانم با ایمان قوی او رقابت کنم؟ پاسخ این است که من نمی‌توانم اما هدفم این است که با کمک به خیریه و انجام اعمال نیکو در این ماه، در پی آرامش روح مادربزرگم باشم.

عمرابوعمر نیز یک عکاس عرب است که همچون این دو زن، تجربه خود را درباره ماه رمضان نوشته که خاطراتش شبیه خاطرات اکثر روزه داران همچون موضوع کاهش ساعت کاری و کلافگی پیش از افطار است. از هر سه این راویان ماه رمضان در یاهوی عربی جالب تر اما عیسی اسدی یک کودک ۹ ساله است که روایتی جالب و متفاوت از منظر خود به ماه مبارک رمضان داشته است. او که ظاهراً متنش را بر اساس گفته‌هایش نوشته و تنظیم کرده‌اند، درباره نهمین ماه در تقویم اسلامی بسیاری از حقایق را از پدرش فرا گرفته است.


این کودک عرب تاکید می‌کند خدا روزه را به محمد (ص) تکلیف کرد تا مسلمانان در طول این ماه کمتر اسیر روزمرگی‌هایشان باشند و بر تقویت ایمانشان در این دوره زمانی تمرکز نمایند و با همین هدف، یک ماه به عبادت و تفکر بپردازند. عیسی همچنین به اهمیت لیله القدر که در نزد اهل تسنن پنج شب متحمل تر است (۲۱، ۲۳، ۲۵، ۲۷ یا ۲۹) اشاره ای داشته و در این باره به نزول قرآن بر حضرت محمد مصطفی (ص) در چنین شبی اشاره داشته است.

عیسی که در هشت سالگی برای نخستین بار روزه گرفته، تاکید کرده که تنها تا ظهر می‌توانسته روزه اش را نگه دارد و همین طور که رشد می‌کند قوی تر شده و به سرعت بر مدت زمانی که می‌تواند روزه داری کند افزوده شده و علی رغم آنکه در اولین روز ماه رمضان به دلیل آنکه پیش از اذان بیدار شده، مقدار کمی آب مصرف کرده و همین امر روزه داری را برایش دشوار نموده، به روزه‌اش ادامه داده و خدا را شکر می‌کند که با او اراده داده تا در این ماه بتواند عبادت کند.


عیسی و تصویری که از مجمع غذایشان گرفته و گوسفندی شکم پری که البته احتمالاً بره است!

برای این کودک نه ساله اما خاطره برانگیزتر بخش ماه رمضان، سفره‌هایش به خصوص در زمان فرارسیدن عیدفطر در پایان ماه رمضان است؛ سفره‌هایی میزبان سینی‌های بزرگ که در اصطلاح فارسی زبانان، مجمع خوانده می‌شود و سینی‌های بزرگی است که در گذشته در کشورمان نیز برای سرو غذا مرسوم بود و کم کم به دلایل متعدد از جمله مباحث بهداشتی بسیار نادر شد اما هنوز در کشورهای عربی استفاده از مجمع یک امر معمول است. عیسی نیز از یکی از مجمع‌های رمضان عکس گرفته؛ مجمعی که در وسط آنها گوسفند شکم پری قرار دارد و این هم از سختی‌هایی است که اعراب در این ماه بر خود متحمل می‌نمایند!

عیسی عید فطر را برای خود بهترین روز سال می‌داند چرا که به دیدار بسیاری از اقوام و دوستان می‌رود و مقدار زیادی پول و وسایل بازی به عنوان عیدی دریافت می‌کند و بنابراین لحظه شماری می‌کند که عید فطر مصادف با اول ماه شوال سال ۱۴۳۴ هجری قمری نیز فرا برسد و بار دیگر این سرخوشی‌ها را تجربه کند و این مدل‌ها را شاید بتوان روزه به سبک حاشیه‌نشینان خلیج فارس خواند که اساساً نقش گرسنگی به عنوان عاملی برای آنکه فقرا در نظر بمانند بسیار کمرنگ است و شاید بتوان به این سبک روزه داری، روزه اغناء نیز لقب داد!