مومیایی های ایرانی!
اگر بشنوید که مومیایی ها فقط به دوران باستان و کتاب ها و داستان های تاریخی تعلق ندارند، بلکه همین حالا هم افرادی هستند که در پزشکی قانونی کارشان مومیایی کردن اجساد است، چه احساسی پیدا می کنید؟
همشهری سرنخ: مومیایی و مومیایی کردن همیشه همراه بوده با افسانه ها و داستان های ترسناک و عجیب. اولین تصویری که از یک مومیایی در ذهنتان نقش می بندد چیست؟ لابد جسدی است که سراسر باندپیچی شده و در تابوتی طلایی قرار گرفته است یا فیلمی افسانه ای که روایت گنج های پنهان در سرزمین فرعون ها را حکایت می کند.
حالا اگر بشنوید که مومیایی ها فقط به دوران باستان و کتاب ها و داستان های تاریخی تعلق ندارند، بلکه همین حالا هم افرادی هستند که در پزشکی قانونی کارشان مومیایی کردن اجساد است، چه احساسی پیدا می کنید؟
به دنبال قرارداد ۱۹۳۷ برلن و طبق قوانین حمل و نقل هوایی بین المللی پرواز، مومیایی کردن جسد در صورت انتقال از یک کشور به کشور دیگر اجباری اعلام شده است. تصور کنید که فردی برای مسافرت کاری یا تفریحی از یک کشور به کشور دیگری رفته و در آنجا دچار حادثه شده و جانش را از دست داده است. حالا خانواده اش می خواهند جسد او را به کشور خودشان منتقل کنند اما از آنجا که این کار زمان می برد، ممکن است گذشت زمان باعث فاسد شدن جسد و مهمتر از همه بیماری زا شدن آن شود.
در چنین شرایطی است که خانواده متوفی باید طبق قانون، جسد را مومیایی کنند تا اجازه بارگیری جنازه به آنها داده شود و اینجاست که پای پزشکی قانونی و بخشی در آن که مختص مومیایی کردن اجساد است به میان می آید.
در مصر باستان که در این امر جزو با سابقه ترین ملت ها هستند مومیایی کردن به عنوان روشی برای حفظ جسد به کار می رفته است که در آن امعاء و احشاء و مغز را به استثنای کلیه ها و قلب خارج کرده، سپس جسد را در یک ماده شیمیایی به نام «ناترون» به مدت ۵۰ روز می خواباندند و به این ترتیب آب جسد را خشک کرده و در انتها به کمک مواد رزینی معطر مثل سدر، دارچین و موم، جسد را از داخل و خارج آغشته می کردندو سپس در نوارهای پارچه ای که آنها را هم به موم (صمغ) داغ آغشته کرده بودند می پیچیدند.
این روش مومیایی کردن مختص به اجساد اشراف و فراعنه در مصر باستان بوده است و بعدها نیز در کشورها و ممالک دیگر با روش های متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است.
وی ادامه می دهد: «ما در کل دو نوع اجساد مومیایی طبیعی است که طبق علم باستان شناسی، انسان هایی هستندکه به واسطه شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی مثل قرار گرفتن در معادن نمک، بیابان ها با آب و هوای گرم و سوزان یا مکان های سرد و یخ زده، پس از مرگ اجسادشان به همان شکلی که در زمان حیات بوده بدون تجزیه محافظت شده و از خطر از بین رفتن محفوظ مانده اند، مانند مرد نمکی که جسدش در معدن نمک چهرآباد در استان زنجان پیدا شد.»
خزعلی در ادامه می گوید: «اما یک نوع دیگر از مومیایی کردن هم وجود دارد که به عنوان مومیایی کردن مصنوعی شناخته می شود. این روش مومیایی، فرایندی است که با استفاده از روش های مختلف توسط متخصصان برای جلوگیری از روند فساد یک جسد همچون تغییر رنگ، خروج مایع از منافذ جسد، باد کردن و متعفن شدن جسد و ... صورت می گیرد.»
در این روش در ابتدا معده و روده فرد متوفی که محتویات آن دارای آلودگی بالاست خارج شده و سپس برای انجام مومیایی آماده می شود.
مدیر کل امور تشریح سازمان پزشکی قانونی درباره روش های موجود نیز اینچنین می گوید: «در سراسر دنیا روش های مختلفی با استفاده از انجامد، استفاده از انواع مواد شیمیایی، فیکساتور و ... برای مومیایی کردن وجود دارد. در کشور ما نیز از مواد شیمیایی خاصی استفاده می شود که با دستگاه مخصوصی از طریق عروق به داخل تمامی بافت ها هدایت شده و به این ترتیب این نوع مومیایی باعث می شود که در مدتی که برای نقل و انتقال جسد تا کشور متبوع لازم است روند پیشرفت فساد کند شده و بدون اینکه در ظاهر جسد تغییری ایجاد شود، جسد از فرایند تجزیه شدن و فساد تا زمان دفن حفظ می شود.»
خزعلی درباره مومیایی کردن جسد در زمان حال می گوید: «وقتی فردی خارجی در یک کشور به هر دلیلی فوت کند و خانواده او بخواهندن متوفی را به کشورشان بازگردانند، علاوه بر تعیین علت فوت متوفی باید طبق قرارداد فوق، جسد مومیایی شود. به این ترتیب بعد از انجام کارهای اداری و فرایند مومیایی شدن توسط متخصصین امر، گواهی تایید مومیایی شدن فرد به سفارت مربوطه تحویل می شود تا به وسیله آن تمامی کارهای هواپیمایی و گمرکی انتقال متوفی انجام شود.»
این جسد مومیایی شده سپس با حضور بستگان فرد یا نماینده قانونی آنها یا یک نماینده از سفارت کشور فرد متوفی و نماینده گمرک در سازمان پزشکی قانونی در جعبه های چوبی و آهنی بسته بندی شده و جهت حمل به کشور متبوع آماده می شود.
وی همچنان اضافه می کند: «البته برای اجسادی که از راه های زمینی نیز منتقل می شوندمثل افرادیکه تبعه کشورهای همسایه هستند در صورت درخواست بستگان، مومیایی انجام می شود.»
وی ادامه می دهد: «از قدمت این مسئله در ایران بطور دقیق اطلاعی ندارم اما ا زمانی که سازمان پزشکی قانونی ایجاد شده این امر نیز انجام می گرفته است. البته در ایران این کار تنها در شهر تهران صورت می گیرد چرا که انتقال بیشتر اجساد از طریق فرودگاه بین المللی صورت می گیرد.»
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر