بیست و یکمین سالگرد نسل کشی «سربرنیتسا»
قتل عام و آوارگی مسلمانان بوسنی
هزاران نفر از مسلمانان بوسنیایی هفته گذشته در بیست و یکمین سالگرد قتل عام سربرنیتسا ۱۲۷ تن از قربانیان این قتل عام را به خاک سپردهاند. این اجساد که هویت آنها اخیرا شناسایی شده بود روز دوشنبه در حضور هزاران نفر به خاک سپرده شد.
نسل کشی بوسنی به دو نسل کشی توسط نیروهای صرب در سربرنیتسا در سال ۱۹۹۵ و پاکسازی قومی که در سراسر بوسنی توسط ارتش صرب در طول جنگ ۱۹۹۲-۱۹۹۵ انجام گرفته است مربوط میشود. این کشتار را دومین فاجعه انسانی در اروپا پس از جنگ جهانی دوم میدانند. گرچه پس از آنکه در ۱۱ ژوئیه ۱۹۹۵ نیروهای مسلح صرب وارد شهر سربرنیتسا (در بوسنی و هرزگوین امروزی) شدند سازمان ملل پیشتر این منطقه را زیر پوشش امنیتی خود قرار داد اما سربازان صرب در مدت ۵ روز اشغال این شهر از ۸هزار مسلمان را قتل عام کردند.
در سالهای اخیر در دره "درینا" در حد فاصل صربستان و بوسنی از ۲۷۵ گورستان جمعی، اجساد ۸۳۷۲ نفر کشف شده است اما بسیاری از ساکنان منطقه که گم شده اند تا کنون اثری از آنان به دست نیامده است.
جنگ بوسنی سرانجام در سال ۱۹۹۵ با مداخله نظامی امریکا و نیروهای ناتو به پایان رسید؛ دادگاههای بین المللی بعدها از این کشتار با عنوان نسل کشی یاد کردند."رادووان کاراجیچ" رییس جمهوری اسبق صربسکا و "راتکو ملادیچ" فرمانده اسبق ارتش صربسکا، عاملین اصلی این جنایت شناختهشدند که کاراجیچ و ملادیچ به ترتیب در سال ۲۰۰۸ در "بلگراد" و ۲۰۱۱ در "لازاروو" دستگیر شدند.
گفتنی است چندی قبل "گاردین" در گزارشی اعلام کرد که بر اساس اسناد طبقهبندی شده دولتهای امریکا، انگلیس و فرانسه شهر سربرنیتسا را که سازمان ملل "منطقه امن" اعلام کرده بود، تسلیم صربها کردند.
گروهی از زنان و کودکان مسلمان بوسنیایی با کامیون های نیروهای حافظ صلح از "سربرنیتسا" خارج میشوند. ۳۱ مارس ۱۹۹۳
کامیون های نیروهای حافظ صلح در حال خارج کردن زنان و کودکان مسلمان از مناطق تحت محاصره در سربرنیتسا. ۳۱ مارس ۱۹۹۳
"رادکو ملادیچ" فرمانده نیروهای صرب در گوشی با "رادووان کاراجیچ" رئیس جمهور صرب صحبت میکند، آگوست ۱۹۹۳؛ رادوان کاراجیچ که بعدها به قصاب بوسنی معروف شد سال ها رهبری صرب ها در بوسنی را برعهده داشت و پس از جنگ سال ها از سوی مجامع بین المللی تحت پیگرد قرار داشت تا سرانجام در سال ۲۰۰۸ در صربستان بازداشت شد.
گروهی از نیروهای ارتش صربستان که "سربرنیتسا" را در محاصره خود درآوردهاند. ۳۱ می ۱۹۹۳
نیروهای حافظ صلح هلندی در راه "لوکاواک" در "سربرنیتسا"، ۲۸ فوریه ۱۹۹۴؛ پس از آنکه در ۱۶ آوریل ۱۹۹۳، شورای امنیت سازمان ملل طی قطعنامهٔ ۸۱۹، سربرنیتسا را منطقهٔ امن اعلام کرد ۴۰۰ سرباز مسلح هلندی برای ایجاد امنیت در این منطقه مستقر شدند.
۱۴ جولای ۱۹۹۵ زنان و کودکان پناهجوی مسلمان در سربرنیتسا منتظر انتقال به مناطق امن از جمله روستای "پوتونکاری" که نیروهای حافظ صلح در آن حضور داشتند؛ گفته می شود در این روز شمار زیادی اتوبوس برای انتقال زنان و کودکان وارد مناطق تحت محاصره شدند. صرب ها پیشتر تمام مردان بین ۱۲ تا ۷۷ سال را برای بازجویی به اتهام جنایت جنگی جدا کرده بودند. در طول ۳۰ ساعت حدود ۲۳ هزار زن و کودک را از منطقه خارج کردند و هزاران تن از مردان مسلمان نیز در داخل کامیون ها و انبارهای شهر نگهداری می شدند. حدود ۱۵ هزار رزمنده مسلمان نیز تلاش داشتند شبانه زیر آتش توپخانه صرب ها از طریق کوه های اطراف به سوی مناطق تحت کنترل مسلمانان فرار کنند.
ورود تانک صرب های بوسنی به منطقه تحت محاصره در سربرنیتسا ۱۲ جولای ۱۹۹۵؛ از ۶ جولای نیروهای صرب حلقه محاصره شهر سربرنیتسا را تنگ تر کردند. حدود ۶۰۰ نظامی هلندی مسلح با سلاح سبک از آوارگان محافظت می کردند اما مواد غذایی به پایان رسیده و ماهها بود هیچگونه مواد غذایی به منطقه محاصره شده وارد نشده بود. با ورود نیروهای صرب به شهر مردم وحشت زده پا به فرار گذاشتند.
زنی مصیبت دیده که از سرنوشت خانواده خود خبر ندارد در اردوگاه تحت کنترل نیروهای حافظ صلح در شمال "توزلا" در ۱۳ جولای ۱۹۹۵؛ در همین روز نیروهای حافظ صلح اولین گروه از اجساد غیرنظامی مسلمانان را در یک انبار در روستای "کراویچ" پیدا کردند.
زنان و کودکان پناهجو در پایگاه نیروهای حافظ صلح هلندی در سربرنیتسا، ۱۳ جولای ۱۹۹۵؛ در همین روز طی اقدامی عجیب و غیرانسانی نیروهای حافظ صلح در مقابل ۱۴ سرباز گروگان هلندی حدود ۵ هزار مسلمان را که به پایگاه نیروهای هلندی پناه آورده بودند تحویل صرب ها دادند.
"رادکو ملادیچ" فرمانده نیروهای صرب به زنان و کودکان مسلمانی که در "پوتوکاری" منتظر انتقال به "کلادانژ" در نزدیکی "توزلا" هستند نشیدنی می دهد، ۱۲ جولای ۱۹۹۵؛ او یکی از متهمان اصلی نسل کشی مسلمانان در بوسنی است. یک روز قبل از این عکس ۲۰ هزار آواره که غالبا زن، کودک و افراد ناتوان بودند بسوی پایگاه نیروهای هلندی در "پوتوکاری" هجوم آوردند. "راتکو ملادیچ" فرمانده نیروهای صرب نیز همراه تیم خبرنگاران وارد شهر سربرنیتسا شد. او عصر همان روز فرمانده نیروهای هلندی را فراخواند و اولتیماتوم داد که مسلمانان برای حفظ جان خود باید سلاح ها را تحویل دهند.
پناهجویان مسلمان از "پوتوکاری" عازم "کلادانژ" هستند. ۱۲ جولای ۱۹۹۵
بازدید "راتکو ملادیچ" از سربرنیتسا و تشکر از نیروهای صرب که توانستند کنترل شهر را در دست بگیرند. ۱۳ جولای ۱۹۹۵
مسلمانان پناهجوی صرب در "پلوتوکاری" منتظر انتقال به "کلادانژ" منطقه تحت حفاظت نیروهای حافظ صلح. ۱۲ جولای ۱۹۹۵
هزارن پناهجوی مسلمان در حال سوار شدن به اتوبوس در نزدیکی فرودگاه "توزلا". ۱۴ جولای ۱۹۹۵
هزاران پناهجوی اواره مسلمان در حضور نیروهای حافظ صلح از منطقه تحت محاصره سربرنیتسا خارج می شوند. ۱۳ جولای ۱۹۹۵
کودک بوسنیایی که خانواده خود را در جریان جنگ از دست داده در میان آوارگان بوسنیایی در نزدیکی فرودگاه "توزلا". ۱۴ جولای ۱۹۹۵
تصاویری از ویدئوی دستگیری چهار مسلمان بوسنیایی به دست نیروهای صرب و شکنجه و قتل آنها در سربرنیتسا؛ در ۱۶ جولای ۱۹۹۵ در نتیجه مذاکرات سازمان ملل و صربها نیروهای هلندی مجوز خروج از سربرنیتسا را دریافت کردند و تمام سلاح ها، مواد غذایی و داروهای خود را نیز رها کردند و پنج روز بعد نیروهای صرب کل شهر را اشغال کردند.
یک سرباز صرب بوسنیایی در عملیات "پاکسازی" در سربرنیتسا در حال شلیک رگبار، ۱۳ جولای ۱۹۹۵؛ دو روز قبل از این عکس صرب ها مقر نیروهای هلندی را زیر آتش گرفتند و فرمانده نیروهای هلندی خواستار حمایت هوایی سازمان ملل شد اما قبل از اینکه جنگنده های سازمان ملل وارد عمل شوند حملات صربها متوقف و به همین خاطر حمله ای به صرب ها صورت نگرفت. صرب ها پس از این توانستند پیشروی به سمت مناطق تحت محاصره را سرعت ببخشند.
یکی از زنان پناهجو در منطقه تحت کنترل نیروهای حافظ صلح در "توزلا" خاستار روشن شدن سرنوشت مردانی است که به دست نیروهای صرب بازداشت شدند. ۱ فوریه ۱۹۹۶
یک متخصص پزشکی قانونی فنلادی در حال کشف اجساد قربانیان نسل کشی در "سربرنیتسا"، ۲ جولای ۱۹۹۶
گزارشگران ویژه سازمان ملل در حال بررسی انباری در "کراویکا" که اجساد شمار زیادی از مسلمانان در آن کشف شد؛ اولین اجساد غیرنظامیان قربانی صرب ها در همینجا کشف شد.
ماموران ویژه سازمان ملل در حال بیرون کشیدن اجساد قربانیان از یک گور دسته جمعی در روستای "پیلیکا" در ۵۵ کیلومتری شمال "توزلا"، ۱۸ سپتامبر ۱۹۹۶
کشف اسکلت یکی از قربانیان نسل کشی سربرنیتسا در روستای "کراویکا"، ۵ جولای ۱۹۹۶؛ گفته می شود اولین گزارشات قتل عام سربرنیتسا با رسیدن بازماندگان این شهر که پس از یک راهپیمایی طولانی خود را به مناطق تحت کنترل مسلمانان رسانده بودند منتشر شد.
اجساد کشف شده از قربانیان کشتار دسته جمعی مسلمانان در سربرنیتسا که در یک پناهگاه زیرزمینی در "توزلا" نگهداری میشود. ۲۸ مارس ۱۹۹۷
سال ۲۰۰۰ میلادی "آیدا سیویچ"یکی از بازماندگان کشتار مسلمانان بوسنی در محل نگهداری اجسادی که هنوز هویتشان مشخص نشده است متاثر شده است؛ در اینجا ۳۵۰۰ جسدی نگداری می شود که بیشتر آنها در مناطق تحت حفاظت نیروهای حافظ صلح هلندی کشته شدهاند.
استخوان های کشف شده از یک گورستان دسته جمعی در "لیپلیجه". ژوئن ۲۰۰۵
مامور ویژه سازمان ملل در حال نگاه کردن عکسی که با یکی از اجساد قربانیان کشتار سربرنیتسا پیدا شده است. ۵جولای ۲۰۰۵
"رادووان کاراجیچ" معروف به قصاب بوسنی در زمان ریاست جمهوری صربسکا و پس از دستگیری؛ دادگاه بینالمللی رسیدگی به جنایات جنگی در لاهه در مارس ۲۰۱۶، رادووان کاراجیچ را به ارتکاب نسلکشی و جنایات علیه بشریت به ۴۰ سال حبس در زندان محکوم کرد.
"رادکو ملادیچ" فرمانده نیروهای صرب پس از دستگیری در سال ۲۰۱۱؛ محاکمه او در تاریخ ۱۵ می ۲۰۱۲ در دادگاه بینالمللی لاهه آغاز شده و تاکنون ادامه دارد.
مسلمانان صربستان در حال نمازخواندن بر پیکر ۶۱۰ تن از قربانیان نسل کشی "سربرنیتسا". ۱۱ جولای ۲۰۰۵
نظر کاربران
خدا به بازماندگانشون صبر بده
127 هزار نفر بودند که مظلومانه قربانی جنایات شدند هنوز هم گورستانهای دسته جمعی کشف میشن توی سربرنیتسا و روستاهای مورد حمله و قتل عام مردمش.