از کاخ شوراها تا بنای یادبود نیوتون
باشکوهترین بناهایی که هرگز ساخته نشدند!
با توجه به اخباری که از دوبی در رابطه با ساخت یک آسمانخراش تازه که از برج خلیفه هم بلندتر است، به گوش میرسد، گویا فهرست عجایب معماری بنای طویلتر شدن دارد.
به گزارش سیانان، اما چه خواهد شد اگر این ساختمان از هیچگاه طرح به عمل نرسد؟
تاریخ معماری مملو است از پروژههای شکست خورده که به خاطر بدشانسی و بحرانهای اقتصادی و حتی کلاهبرداری به اجرا نرسیدند. در زیر با چند پروژۀ مشهور از این دست آشنا میشوید:
کاخ شوراها، بوریس لوفان
طراحی عظیم بوریس لوفان برای کاخ شوراها به یکی از نمونههای تماموکمال طرحهای بزرگ اجرانشده تبدیل شده است. در سال ۱۹۳۱ مسابقۀ بینالمللیای برای انتخاب طرحی برای ساخت یک کاخ دولت و کنگره جدید در مسکو برگزار شد، و این طرح برنده مسابقه شد. این ساختمان با ۴۱۶ متر ارتفاع از امپایر استیت که در آن زمان بلندترین ساختمان جهان بود، پیشی میگرفت و سالن اصلی آن با ۱۶۰ متر عرض و ۱۰۰ متر ارتفاع، ظرفیت ۲۱۰۰۰ صندلی را داشت.
این طرح به مرور زمان مورد بازبینیهای بسیار قرار گرفت و بر ویژگیهای نئوکلاسیک و مجسمۀ غولآسای لنین در بالا ساختمان تاکید بیشتری صورت گرفت. فونداسیون کار تا سال ۱۹۳۹ ریخته شد، اما حملۀ آلمان نازی در سال ۱۹۴۱ باعث توقف ساخت و ساز شد و هیچگاه از سر گرفته نشد. با این وجود، فونداسیون رها شده، میزبان یک ساختمان رکوردشکن دیگر شد؛ استخر مسکووا که در سال ۱۹۵۸ افتتاح شد و لقب بزرگترین استخر روباز جهان را ازآن خود کرد.
مایل های ایلینوی، فرانک لوید رایت
رایت طرحی (تصویر سمت چپ) بلندپروازانه در سر داشت: ساخت آسمانخراشی به بلندی یک مایل، در سال ۱۹۵۶ به معجزه شبیه بود. این ساختمان اگر ساخته میشد، چهار بار از بلندترین ساختمان جهان در آن زمان بلندتر بود، و تقریباً دو برابر بلندترین ساختمان امروزی ارتفاع داشت.
ماجرای برج ایلینوی از جایی آغاز شد که از رایت خواستند تا یک دکل تلویزیونی به ارتفاع یک مایل طراحی کنند. اما او دکلی را که صرفاً دکل باشد، هدر دادن فضا و فرصت میدانست و در عوض یک آسمانخراش طارحی کرد. او با الگوگیری از مشخصات آئرودینامیک منارۀ کلیسا، استدلال میکرد که این نوع طراحی در مقابل فشار هوا دوام خواهد آورد و مانع از تکان خوردن ساختمان در مواجهه با باد میشود. این معمار مشهور پیش بینی میکرد که ۱۰۰۰۰۰ نفر در ۵۲۸ طبقۀ این ساختمان ساکن شوند و هزینۀ ساخت آن به ۶۰ میلیون دلار برسد.
رایت که از شهرهای شلوغ بدش میآمد، خواستار ساخت آن در پارکی بزرگ بود و استدلال میکرد که ظرفیت عظیم ساختمان اجازه میدهد تا از فضای سبز اطراف استفادۀ بیشتری شود. رایت همچنین معتقد بود که نیازی به خودرو در این ساختمان نیست، و هلیکوپترها میتوانند کارگران را ببرند و بیاورند. او ۱۰۰ پارکینگ هلیکوپتر در این ساختمان در نظر گرفته بود.
با وجود اینکه طراحی این ساختمان با رعایت چارچوبهای معماری صورت گرفته بود، این طرح هرگز ساخته نشد. با این وجود میراث آن را در چندین برج که از طرحهای رایت الهام گرفته شدهاند، میتوان دید. از جمله برج خلیفه، بلندترین برج جهان در حال حاضر با ۸۳۰ متر ارتفاع، و همچنین برج جده که در حال ساخت است و بیشترین نزدیکی را به طرح رایت دارد. این برج اولین برجی است که از مرز یک کیلومتر عبور خواهد کرد. برج اسکای مایل که برای ساخت در توکیو پیشنهاد شده است، بناست تا رویای رایت را محقق کند و به ارتفاع یک مایل برسد.
بنای یادبود نیوتون، اتین لویی بولی
کرهها در آثار اسحاق نیوتون، ریاضیدان شهیر، جایگاهی اساسی دارند. این دانشمند بزرگ، نیرویی که ما را روی کرۀ بزرگ زیر پایمان نگه میدارد، و اتین لویی بولی، معمار فرانسوی، فکر میکرد که بنای یادبودی کروی برازندۀ اوست.
در سال ۱۷۸۴، او طرحی برای یک بنای یادبود عظیم ۱۵۰ متری تدارک دید که ۸ متر از کلیسای جامع استراسبورگ، بلندترین ساختمان جهان در آن زمان، بلندتر بود. قرار بود داخل بنا خالی باشد و با تعبیۀ سوراخهایی کوچک در سقف با ورود نور آفتاب میشد صحنهای شبیه به صور فلکی و سیارات را مشاهده کرد.
استادیوم المپیک توکیو، زاها حدید
استادیوم المپیک توکیو که زاها حدید طراحی کرد، ویژگیهای بسیار داشت؛ از جمله ابرمدرن بود، بسیار انحنادار بود و مهمتر از همه شدیداً گران تمام میشد. این طرح که برای استادیوم بازیهای المپیک ۲۰۲۰ ارایه شده بود و بنا بود در جام جهانی راگبی در سال ۲۰۱۹ هم مورد استفاده قرار گیرد، منتقدانی نیز داشت. آراتا ایسوزاکی آن را "لکۀ ننگی برای نسلهای آینده" خوانده بود. با این همه، با افزایش هزینۀ فولاد، هزینۀ ساخت استادیوم سر به فلک زد و ۲.۰۲ میلیارد یورو میرسید. نهایتاً در تابستان سال پیش، شینیزو آبه، نخست وزیر ژاپن، اعلام کرد که طرحی مقرون به صرفهتر جایگزین این طرح خواهد شد.
منارۀ شیکاگو، سانتیاگو کالاتراوا
اگر طرحی که کالاتراوا در سال ۲۰۰۵ ارایه کرده بود، ساخته میشد، شیکاگو اکنون چشماندازی متفاوت داشت. این برج مخروطی باریک از فولاد شیشه، با ارتفاع ۴۴۴ متر میتوانست زیبایی خاصی به شیکاگو ببخشد. این سازه با مساحت ۸۵۴۷۰ متر، بنا بود در بردارندۀ آپارتمانهای مسکونی، فضای خرید و یک هتل پنج ستاره باشد.
اما ناگهان سروکلۀ بحران اقتصادی پیدا شد. ساخت و ساز در سال ۲۰۰۸ متوقف شد و ادعا میشد که بدهیهای این پروژه سر به فلک کشیده است. در این یک مورد حق با دونالد ترامپ بود که گفته بود: "منارۀ شیکاگو یک خودکشی مالی است."
ارسال نظر