پرنده «بمب‌انداز» را دیده اید؟ +عکس
«هوبره» از گونه پرندگان نادر و حفاظت‌شده‌ای است که به پرنده«بمب‌انداز» شهرت دارد، اما علاقه شیوخ عرب به این پرنده موجب شده که برای قاچاقچیان و صید این پرنده فرش قرمزی از شرق تا جنوب پهن شود.
خبرگزاری مهر: گونه نادر «هوبره» یکی از پرندگان ارزشمند و در معرض انقراض است که به‌عنوان گونه‌ای آسیب‌پذیر در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت( IUCN ) به ثبت رسیده و مورد حفاظت قرار دارد.
شکار و قاچاق هوبره به کشورهای حوزه خلیج‌فارس به دلیل علاقه بسیار زیاد شیوخ عرب، نسل این پرنده را در آستانه انقراض قرار داده و به دلیل فراوانی این پرنده در خراسان رضوی حال این استان به محلی برای جولان قاچاقچیان تبدیل‌شده است.
در كشورهای عربی طبق سنتی دیرینه پرندگان شكاری را برای شكار هوبره تربیت می‌كنند و به همین دلیل، تعداد هوبره‌ها در این كشورها كاهش چشمگیری یافته و بازار پرسودی برای قاچاق این پرنده به این كشورها ایجادشده است.
در این میان قاچاقچیان پرنده که چشمانشان را بر اثر شدت نور دلار، بر روی طبیعت بسته‌اند حتی از قاچاق تخم‌های پرندگان نیز نگذشته و روش‌های قاچاق و غیر معمول آنها همه ساله جان بسیاری از پرندگان را در رسیدن به آن سوی آب‌ها می‌گیرد.
دشت «سیر خون» دلش از دست قاچاقچیان خون است
دشت سیر خون به‌عنوان یکی از زیستگاه‌های تحت حفاظت محیط‌زیست در شهرستان خواف در خراسان رضوی ازجمله مناطقی است که به واسطه جولان صیادان غیرمجاز و تله‌های زنده گیری متعدد دلش از دست قاچاقچیان خون است.
دستگیری و انهدام افزون بر ۲۵ باند قاچاق بین‌المللی پرنده به گفته مدیرکل سازمان محیط‌زیست خود حدیث مفصلی است از این مجمل.
این منطقه واقع در استان خراسان رضوی دارای ۱۲ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان است و به دلیل برخورداری از وجود رودخانه کال شور مژن‌آباد و وجود زیستگاه‌های تالابی، بیابانی و جنگل دست کاشت گونه تاغ زرد به توقفگاه و کریدور مناسبی جهت مهاجرت پرندگان از شمال استان خراسان رضوی به مناطق جنوبی کشور و البته کمینگاه قاچاقچیان تبدیل‌شده است.
بسیاری از افراد محلی و بومی که به دلیل تأمین معاش زندگی خود در قلاب قاچاقچیان بین‌المللی و واسطه‌ها قرار دارند نسبت به تله‌گذاری و زنده‌گیری این پرنده در مناطق مختلف خراسان از جمله شهرستان خواف اقدام می‌کنند اما به چند اسکناس هزارتومانی این پرندگان را به قاچاقچیان تحویل می‌دهند غافل از اینکه قیمت این پرندگان از خودروهای لوکس امروزی نیز سبقت‌گرفته است.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی هرچند که زنده گیری این پرنده توسط صیادان بومی سود چندانی به همراه ندارد اما قاچاقچیان حرفه‌ای این پرنده را در بازارهای داخلی تا قیمت ۲۰۰ هزار تومان و آن‌طرف آب‌های حوزه خلیج‌فارس تا ده‌ها میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌کنند.
حمید صالحی با اشاره به اینکه خراسان رضوی از زیستگاه‌های پرندگان شکاری است ادامه می‌دهد: در این سودای قاچاق، پرنده‌های شکاری بالابان مشتری و البته قیمت‌های گزافی را به خود اختصاص دادند.
وی می‌گوید: خریدوفروش پرنده‌های شکاری که به ازای هر قطعه توسط شیوخ عرب افزون بر ۱۰۰ میلیون تومان پرداخت می‌شود طبیعی است که پای گروه‌های مافیایی بسیار قدرتمند را در این بازار باز می‌کند.
وی گفت: در حال حاضر ۴۱ منطقه در استان خراسان رضوی در قالب بوستان‌های ملی، مناطق حفاظت‌شده، پناهگاه‌های حیات‌وحش و مناطق شکارممنوع تحت پوشش این اداره کل هستند اما امکانات موجود اجازه مقابله همه‌جانبه با قاچاقچیان را نمی‌دهد.
بمب‌هایی که کارساز نیست
هوبره از جمله پرندگانی است كه حتی وقتی احساس خطر می‌كند، ترجیح می‌دهد روی زمین راه برود یا بدود.
رنگ بدن هوبره‌ها بارنگ زیست‌گاه آنها تناسب زیادی دارد و به همین سبب به‌خوبی می‌توانند خود را از دید دشمنان مخفی كنند اما این فریب‌ها در مقابل صیادان و قاچاقچیان دو پا کارساز نیست.
اگر در هنگام پرواز، یك پرنده شكاری هوبره را تعقیب كند این پرنده از روش جالبی برای دفاع از خود استفاده می‌كند.
هوبره در این حالت، مدفوع چسبناك خود را مانند یك بمب به سمت پرنده شكاری تعقیب‌كننده پرتاب می‌كند و این بمب طبیعی كه بسیار چسبناك است پروبال پرنده شكاری را به هم می‌چسباند و مانع ادامه پرواز آن می‌شود.
دستمان خالی است
سرپرست اداره محیط‌زیست شهرستان خواف بابیان اینکه این شهرستان پس از سبزوار بزرگ‌ترین وسعت حوزه استحفاظی محیط زیست در استان را با یک‌میلیون هکتار به خود اختصاص داده است می‌گوید: با این وسعت و با توجه به اینکه این منطقه یکی از زیستگاه‌های مهم هوبره است اما تنها پنج محیط بان برای حفاظت از حیات‌وحش در اختیار داریم و دستمان در برابر صیادان خالی است.
عباس طاهریان در گفت‌وگو با مهر خلأ محیط بان در شهرستان خواف را بزرگ‌ترین خلأ در قبال سوءاستفاده قاچاقچیان می‌داند و با اشاره به اینکه با پنج محیط بان نمی‌توان به مقابله با باندهای بین‌المللی رفت ادامه می‌دهد: برای حفاظت بیش از صدها نیرو نیاز داریم.
چشم کشورهای عربی به «هوبره» دوخته‌شده است
طاهریان با اشاره به اینکه شکار غیرقانونی از این فصل به دلیل زمان مهاجرت پرنده هوبره آغازشده است یادآور می‌شود که بیشتر کشورهای عربی چشم به این پرنده دوخته‌اند.
وی جریمه شکار هر قطعه پرنده هوبره را ۲۰ میلیون تومان عنوان می‌کند و می‌گوید این میزان جریمه خود گواه قیمت ارزشمند این‌گونه در حال انقراض است اما ظاهراً بازهم بازدارنده نیست.
وی که وجود تالاب‌ها را در این منطقه فرصتی برای تکثر گونه‌های مختلف جانوری ازجمله هوبره، آهو، زاغ بور، گربه شنی و خزندگانی همچون بزمجه و آرگوتا می‌داند اما کمبود امکانات و سوءاستفاده از فقر معیشتی روستائیان را مهم‌ترین عامل در راستای انقراض این‌گونه های ارزشمند می‌خواند.
شاید نخستین نکته‌ای که برای مقابله با قاچاقچیان به ذهن متبادر می‌شود روند عملکرد یگان حفاظت اداره محیط‌زیست است اما به گفته حمید صالحی مدیرکل محیط‌زیست خراسان رضوی تعداد این افراد برای اجرای صحیح وظایف خویش حتی به‌اندازه یک‌دهم استانداردهای جهانی هم نیست.
مدیرکل محیط‌زیست خراسان رضوی می‌گوید: بر اساس استانداردهای جهانی باید به ازای هر دو یا سه هزار هکتار یک محیط بان باید وجود داشته باشد اما در خراسان رضوی برای هر۳۰ الی ۴۰ هزار هکتار یک محیط بان در اختیارداریم.
وی مسیر تایباد-مشهد-بوشهر را خط قاچاق می‌خواند و می‌گوید: همه‌ساله در این فصل با سیل ورود گونه‌های جانوری به‌ویژه بالابان از سمت کشور افغانستان و از طریق شهرستان مرزی تایباد به سمت ایران مواجه هستیم که طی سال‌های گذشته نیروهای مرزبانی نقش فعالی در کشف این پرنده‌های قاچاق داشتند.
مدیر محیط‌زیست خراسان رضوی با اعتراف به اینکه در شهرهای تایباد، باخرز و تربت‌جام با کمبود نیرو مواجه هستیم می‌گوید: تقویت یگان حفاظت، آشنایی مردم محلی با حیات‌وحش،افزایش تعداد همیاران محیط‌زیست و آموزش مردم محلی، افزایش جریمه‌ها و تأمین وثیقه‌های سنگین توسط مراجع قضایی ازجمله راهکارهایی است که باید با حساسیت و جدیت بیشتری دنبال شود.
وی یادآور می‌شود برای کشاورزان و روستائیان باید تبیین شود که پرنده‌های شکاری نقش بسیار مهمی در ایجاد تعادل جمعیت جوندگان دارند و به‌طور غیرمستقیم به حفظ محصولات کشاورزان کمک می‌کنند.
مسافران غیر قانونی و عبور از مرزهای قانونی
قاچاق پرنده و سود ناشی از آن به حدی است که حتی پای بسیاری از حاملان مواد مخدر و قاچاقچیان انسان را به این تجارت بازکرده است.
در آستانه سپیده‌دم و در حوالی مشهد مقدس اتوبوس‌های مسافربری بسیاری که از زاهدان تا مشهد را شبانه طی طریق کرده‌اند مشاهده می‌کنی که برای تحویل مسافران غیرقانونی به خودروهای در انتظار لحظه‌ای در کنار جاده توقف می‌کنند.
گونه های مختلف بالابان، طوطی، هوبره، طوطی خاکستری آفریقایی یا کاسکو از جمله مسافران این اتوبوس ها هستند که به دلیل اینکه حجم کمتری اشغال می کنند و حساسیت و جرایم کمتری نسبت به قاچاق کالا و انسان دارند شوق بیشتری برای حمل و قاچاق آنها در بین قاچاقچیان دیده می شود.
شکار و قاچاق هوبره به کشورهای حوزه خلیج‌فارس به دلیل علاقه بسیار زیاد شیوخ عرب، نسل این پرنده را در آستانه انقراض قرار داده و به دلیل فراوانی این پرنده در خراسان رضوی حال این استان به محلی برای جولان قاچاقچیان تبدیل‌شده است.
در كشورهای عربی طبق سنتی دیرینه پرندگان شكاری را برای شكار هوبره تربیت می‌كنند و به همین دلیل، تعداد هوبره‌ها در این كشورها كاهش چشمگیری یافته و بازار پرسودی برای قاچاق این پرنده به این كشورها ایجادشده است.
در این میان قاچاقچیان پرنده که چشمانشان را بر اثر شدت نور دلار، بر روی طبیعت بسته‌اند حتی از قاچاق تخم‌های پرندگان نیز نگذشته و روش‌های قاچاق و غیر معمول آنها همه ساله جان بسیاری از پرندگان را در رسیدن به آن سوی آب‌ها می‌گیرد.
دشت «سیر خون» دلش از دست قاچاقچیان خون است
دشت سیر خون به‌عنوان یکی از زیستگاه‌های تحت حفاظت محیط‌زیست در شهرستان خواف در خراسان رضوی ازجمله مناطقی است که به واسطه جولان صیادان غیرمجاز و تله‌های زنده گیری متعدد دلش از دست قاچاقچیان خون است.
دستگیری و انهدام افزون بر ۲۵ باند قاچاق بین‌المللی پرنده به گفته مدیرکل سازمان محیط‌زیست خود حدیث مفصلی است از این مجمل.
این منطقه واقع در استان خراسان رضوی دارای ۱۲ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان است و به دلیل برخورداری از وجود رودخانه کال شور مژن‌آباد و وجود زیستگاه‌های تالابی، بیابانی و جنگل دست کاشت گونه تاغ زرد به توقفگاه و کریدور مناسبی جهت مهاجرت پرندگان از شمال استان خراسان رضوی به مناطق جنوبی کشور و البته کمینگاه قاچاقچیان تبدیل‌شده است.
بسیاری از افراد محلی و بومی که به دلیل تأمین معاش زندگی خود در قلاب قاچاقچیان بین‌المللی و واسطه‌ها قرار دارند نسبت به تله‌گذاری و زنده‌گیری این پرنده در مناطق مختلف خراسان از جمله شهرستان خواف اقدام می‌کنند اما به چند اسکناس هزارتومانی این پرندگان را به قاچاقچیان تحویل می‌دهند غافل از اینکه قیمت این پرندگان از خودروهای لوکس امروزی نیز سبقت‌گرفته است.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی هرچند که زنده گیری این پرنده توسط صیادان بومی سود چندانی به همراه ندارد اما قاچاقچیان حرفه‌ای این پرنده را در بازارهای داخلی تا قیمت ۲۰۰ هزار تومان و آن‌طرف آب‌های حوزه خلیج‌فارس تا ده‌ها میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌کنند.
حمید صالحی با اشاره به اینکه خراسان رضوی از زیستگاه‌های پرندگان شکاری است ادامه می‌دهد: در این سودای قاچاق، پرنده‌های شکاری بالابان مشتری و البته قیمت‌های گزافی را به خود اختصاص دادند.
وی می‌گوید: خریدوفروش پرنده‌های شکاری که به ازای هر قطعه توسط شیوخ عرب افزون بر ۱۰۰ میلیون تومان پرداخت می‌شود طبیعی است که پای گروه‌های مافیایی بسیار قدرتمند را در این بازار باز می‌کند.
وی گفت: در حال حاضر ۴۱ منطقه در استان خراسان رضوی در قالب بوستان‌های ملی، مناطق حفاظت‌شده، پناهگاه‌های حیات‌وحش و مناطق شکارممنوع تحت پوشش این اداره کل هستند اما امکانات موجود اجازه مقابله همه‌جانبه با قاچاقچیان را نمی‌دهد.
بمب‌هایی که کارساز نیست
هوبره از جمله پرندگانی است كه حتی وقتی احساس خطر می‌كند، ترجیح می‌دهد روی زمین راه برود یا بدود.
رنگ بدن هوبره‌ها بارنگ زیست‌گاه آنها تناسب زیادی دارد و به همین سبب به‌خوبی می‌توانند خود را از دید دشمنان مخفی كنند اما این فریب‌ها در مقابل صیادان و قاچاقچیان دو پا کارساز نیست.
اگر در هنگام پرواز، یك پرنده شكاری هوبره را تعقیب كند این پرنده از روش جالبی برای دفاع از خود استفاده می‌كند.
هوبره در این حالت، مدفوع چسبناك خود را مانند یك بمب به سمت پرنده شكاری تعقیب‌كننده پرتاب می‌كند و این بمب طبیعی كه بسیار چسبناك است پروبال پرنده شكاری را به هم می‌چسباند و مانع ادامه پرواز آن می‌شود.
دستمان خالی است
سرپرست اداره محیط‌زیست شهرستان خواف بابیان اینکه این شهرستان پس از سبزوار بزرگ‌ترین وسعت حوزه استحفاظی محیط زیست در استان را با یک‌میلیون هکتار به خود اختصاص داده است می‌گوید: با این وسعت و با توجه به اینکه این منطقه یکی از زیستگاه‌های مهم هوبره است اما تنها پنج محیط بان برای حفاظت از حیات‌وحش در اختیار داریم و دستمان در برابر صیادان خالی است.
عباس طاهریان در گفت‌وگو با مهر خلأ محیط بان در شهرستان خواف را بزرگ‌ترین خلأ در قبال سوءاستفاده قاچاقچیان می‌داند و با اشاره به اینکه با پنج محیط بان نمی‌توان به مقابله با باندهای بین‌المللی رفت ادامه می‌دهد: برای حفاظت بیش از صدها نیرو نیاز داریم.
چشم کشورهای عربی به «هوبره» دوخته‌شده است
طاهریان با اشاره به اینکه شکار غیرقانونی از این فصل به دلیل زمان مهاجرت پرنده هوبره آغازشده است یادآور می‌شود که بیشتر کشورهای عربی چشم به این پرنده دوخته‌اند.
وی جریمه شکار هر قطعه پرنده هوبره را ۲۰ میلیون تومان عنوان می‌کند و می‌گوید این میزان جریمه خود گواه قیمت ارزشمند این‌گونه در حال انقراض است اما ظاهراً بازهم بازدارنده نیست.
وی که وجود تالاب‌ها را در این منطقه فرصتی برای تکثر گونه‌های مختلف جانوری ازجمله هوبره، آهو، زاغ بور، گربه شنی و خزندگانی همچون بزمجه و آرگوتا می‌داند اما کمبود امکانات و سوءاستفاده از فقر معیشتی روستائیان را مهم‌ترین عامل در راستای انقراض این‌گونه های ارزشمند می‌خواند.
شاید نخستین نکته‌ای که برای مقابله با قاچاقچیان به ذهن متبادر می‌شود روند عملکرد یگان حفاظت اداره محیط‌زیست است اما به گفته حمید صالحی مدیرکل محیط‌زیست خراسان رضوی تعداد این افراد برای اجرای صحیح وظایف خویش حتی به‌اندازه یک‌دهم استانداردهای جهانی هم نیست.
مدیرکل محیط‌زیست خراسان رضوی می‌گوید: بر اساس استانداردهای جهانی باید به ازای هر دو یا سه هزار هکتار یک محیط بان باید وجود داشته باشد اما در خراسان رضوی برای هر۳۰ الی ۴۰ هزار هکتار یک محیط بان در اختیارداریم.
وی مسیر تایباد-مشهد-بوشهر را خط قاچاق می‌خواند و می‌گوید: همه‌ساله در این فصل با سیل ورود گونه‌های جانوری به‌ویژه بالابان از سمت کشور افغانستان و از طریق شهرستان مرزی تایباد به سمت ایران مواجه هستیم که طی سال‌های گذشته نیروهای مرزبانی نقش فعالی در کشف این پرنده‌های قاچاق داشتند.
مدیر محیط‌زیست خراسان رضوی با اعتراف به اینکه در شهرهای تایباد، باخرز و تربت‌جام با کمبود نیرو مواجه هستیم می‌گوید: تقویت یگان حفاظت، آشنایی مردم محلی با حیات‌وحش،افزایش تعداد همیاران محیط‌زیست و آموزش مردم محلی، افزایش جریمه‌ها و تأمین وثیقه‌های سنگین توسط مراجع قضایی ازجمله راهکارهایی است که باید با حساسیت و جدیت بیشتری دنبال شود.
وی یادآور می‌شود برای کشاورزان و روستائیان باید تبیین شود که پرنده‌های شکاری نقش بسیار مهمی در ایجاد تعادل جمعیت جوندگان دارند و به‌طور غیرمستقیم به حفظ محصولات کشاورزان کمک می‌کنند.
مسافران غیر قانونی و عبور از مرزهای قانونی
قاچاق پرنده و سود ناشی از آن به حدی است که حتی پای بسیاری از حاملان مواد مخدر و قاچاقچیان انسان را به این تجارت بازکرده است.
در آستانه سپیده‌دم و در حوالی مشهد مقدس اتوبوس‌های مسافربری بسیاری که از زاهدان تا مشهد را شبانه طی طریق کرده‌اند مشاهده می‌کنی که برای تحویل مسافران غیرقانونی به خودروهای در انتظار لحظه‌ای در کنار جاده توقف می‌کنند.
گونه های مختلف بالابان، طوطی، هوبره، طوطی خاکستری آفریقایی یا کاسکو از جمله مسافران این اتوبوس ها هستند که به دلیل اینکه حجم کمتری اشغال می کنند و حساسیت و جرایم کمتری نسبت به قاچاق کالا و انسان دارند شوق بیشتری برای حمل و قاچاق آنها در بین قاچاقچیان دیده می شود.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر