امروز در تاریخ

۱۳ دی - ۳ ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟

امروز ۱۳ دی برابر با ۳ ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

برترین ها: امروز ۱۳ دی برابر با ۳ ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۱۶۴۹ - اخراج هنديان از قندهار در زمان شاه عباس دوم

شاه عباس دوم سوم ژانويه سال ۱۶۴۹ هنديان را از قندهار بيرون راند. اين نخستين اخراج نظاميان هندي از قندهار در دوران شاه عباس دوم بود كه شخصا اقدام كرد. دومين اخراج هنديان از قندهار در دسامبر ۱۶۵۰ صورت گرفت. در سالهاي ۱۶۵۲ و ۱۶۵۳ نيز ارتش ايران دو بار ديگر به تجاوز هنديان به آن شهر پايان داد. در بيرون راندن دوم، سوم و چهارم هنديان از شهر قندهار تنها از واحدهاي نظامي مستقر در پادگانهاي هرات و كرمان و نيروهاي ضربتي مستقر در ارگ بم استفاده شده بود، زيرا هنديان آن چنان توانمند نبودند كه لازم باشد سپاه مرکزي مستقر در اصفهان فرستاده شود. پس از لشكركشي سال ۱۶۴۹ كه شاه عباس دوم سپاه اصفهان را با خود برده بود، دو واحد توپخانه از اين سپاه من باب احتياط در هرات و ارگ بم باقي مانده بودند. پادگان هرات محل استقرار سپاه خراسان بود.

شاه عباس دوم

303 - حكمران رومي انگلستان به مردم يک شهر اين کشور که امروز ليچفيلد خوانده مي شود اخطار كرد كه انجيل ها را تحويل دهند و ياتخريب كنند و چون به اين اخطار توجه نشد همه مردم از كوچك وبزرگ را سربريد.

1852 - نخستين چينيان وارد آمریکا شدند.

1431 - ژان دارك قهرمان آتش زده شد

ژاندارك، دختر ارلئان، كه فرانسويان مايوس و افسرده را به پيروزي رسانيد سوم ژانويه سال 1431 براي مجازات شدن به يك اسقف کاتوليک (كشيش بزرگ منطقه) در شمال فرانسه سپرده شد كه به دستور اين كشيش كه او هم فرانسوي بود به جرم جادوگري و پوشيدن لباس مردانه در يک محکمه مذهبي محكوم به اعدام شد و سي ام ماه 1431 مه (چهارماه پس از اینکه تحویل اسقف شده بود) در يك بازار باز (بدون سقف) در برابر چشم مردم آتش زده شد. ژاندارك هنگام آتش زده شدن 19 ساله بود. انگلیسی هایی که در مراسم اعدام حضور داشتند استخوانهای نیمسوخته ژاندارک را جمع آوری و دوباره آتش زدند تا چیزی باقی نماند که وسیله تحریک فرانسویان علیه انگلستان شود (اصطلاحا پيراهن عثمان شود).

ژان دارك، دختر ارلئان

ژاندارك دوران خردسالي را در محيطي گذرانيده بود كه ارتش فرانسه از انگليسي ها شكست خورده بود و تمامي شمال رود «لوار» از جمله پاريس به تصرف انگليسي ها در آمده بود. در جريان اين جنگ پاره اي از فرانسويان هم به انگليسي ها كمك مي كردند. از اين جنگها در تاريخ به عنوان جنگهاي صدساله اروپا نام برده شده است.

ژاندارک هنگامي كه نيروهاي دشمن از روستاي محل اقامت او كه دختر يك كشاورز بود گذشتند و خرابي فراوان به بار آوردند و سپس دست به محاصره بندر ارلئان در همان نزديكي زدند به خشم آمد و به مدافعان نااميد ارلئان پيوست. لباس سربازي بر تن و نظاميان فرانسوي را تشويق به ضد حمله كرد که موفق شدند. ژاندارک سپس با درجه سرواني به هدايت نظاميان فرانسوي ادامه داد و دشمن را از بسياري از نقاط بيرون راند.

در اثناي اين پيروزي ها، در جريان يک نبرد محلي فرانسويان متحد انگلستان اورا گرفتند و بعدا به انگليسي ها فروختند و انگليسي ها (به اشاره پادشاه وقت انگلستان) وي را به يك اسقف فرانسوي هوادار خود تحويل دادند و گفتند كه او جادو گر است كه صدايش اين چنين هيجان و دلاوري در سربازان فرانسه به وجود مي آورد كه بدون ترس دست حمله به نيرويي به مراتب بزرگتر از خود مي زنند. انگليسي ها نخواستند، خود ژاندارك را بكشند و براي هميشه دشمني فرانسويان را بخرند. پادشاه وقت فرانسه با اينکه مي توانست براي نجات ژاندارک اقدام کند کاري نکرد.

در سال 1456 و بيست و پنج سال پس از قتل ژاندارك، اسقف هاي فرانسه در يک نشست خود از وي اعاده حيثيت كردند كه بعدا عنوان قهرماني فرانسه را به دست آورد و پاپ در سال 1920 اورا تقديس كرد.

از قرن 15 به بعد ضمن اشاره به اعدام دلخراش ژاندارك اندرز داده مي شود كه نبايد اشتباه و يا بدنيّتي يك و يا چند نفر باعث شود كه ديگران از ميهندوستي رويگردان شوند.

۱۵۲۱ - پاپ لئو دهم مارتین لوتر را از کلیسای رومانی تکفیر کرد.

۱۹۹۰ - ژنرال مانوئل نوریجا از پادشاهی پاناما خلع شد.

ژنرال مانوئل نوریجا

1934 - دولت عراق براي حل اختلافات مرزي خود با ايران به جامعه ملل شكايت برد.

1338 ش - درگذشت "نيمايوشيج" پدر شعر نو

علي اسفندياري معروف به نيما يوشيج در سال 1276ش در روستاي يوش در استان مازندران به دنيا آمد. او در مدرسه چندان موفق نبود و به تحصيلات آكادميك اهميتي نمي‏داد. انقلاب‏هاي اجتماعي سال‏هاي 1300 و 1301، نيما را به كناره‏گيري از مردم و زندگي در ميان جنگل‏ها و دامان طبيعت و هواي آزاد كشاند و در آن‏جا اشعار بيشتري سرود. نيما از 1311 ساكن تهران شد و تا اواخر عمر در آن جا ماند. نيما با حركتي كه در طول زندگي خود داشت، نشان داد كه از شعر و هنر، ادراكي عميق و تازه دارد و شايستگي اين را داراست كه در عرصه سرشار و پربار ادب فارسي، بنيانگذار شيوه‏اي نوين باشد. بنابراين نيما، شعري را وارد صحنه ادب فارسي نمود كه در عين دارا نبودن قافيه و رديف، داراي وزن و هجا بود. اين سبك شعر به شعر نو و شعر نيمايي مشهور است و افراد فراواني به پيروي از سبك او، هنر آزمايي كرده‏اند. شعر آزاد نيمايي تفاوت‏هاي آشكاري با شعر سنتي داشته، از لحاظ عاطفي بيشتر جنبه اجتماعي و انساني دارد و تخيل و صور خيال هر شاعر از تجربه شخص او سرچشمه مي‏گيرد. او از لحاظ زبان، هر كلمه‏اي را در شعر نو به كار مي‏برد با اين شرط كه با كلمات همجوار، بيگانه و ناساز نباشد. به نظر او وزن بايد تابع احساسات و عواطف شاعر باشد. نيمايوشيج را به حق، پدر شعرِ نو فارسي مي‏خوانند. از نيما يوشيج به غير از مجموعه اشعار، آثار ديگري به چاپ رسيده است از جمله: داستان‏ها، اشعار، آثار تحقيقي، يادداشت و نامه‏ها. نيما يوشيج سرانجام در شانزده دي ماه 1338ش در هفتاد سالگي در تهران بدرود حيات گفت و در امامزاده عبداللَّه تهران به خاك سپرده شد. سي و چهار سال بعد، در دي ماه 1372، به همت مردم نور و يوش، پيكر نيما يوشيج از امامزاده عبداللَّه تهران به زادگاهش، يوش منتقل شد و در آن‏جا مدفون گرديد.

علي اسفندياري معروف به نيما يوشيج

1357 - آغاز "كنفرانس گوادلوپ"

در مقطعي كه سراسر ايران، در تظاهرات و راهپيمايي عليه رژيم پهلوي بود و هر لحظه ضعف و انحطاط آن، بيشتر نمايان مي‏شد، سران چهار قدرت بزرگ غرب به پيشنهاد فرانسه، در جزاير گوادلوپ در شرق درياي كاراييب در آمريكاي مركزي گرد هم آمدند و به بررسي رويدادهاي ايران و آينده آن پرداختند. در اين كنفرانس، جيمي كارتر رييس جمهور وقت آمريكا، هلموت اشميت، صدراعظم اسبق آلمان غربي، جيمز كالاهان، نخست وزير انگلستان و ژيسكار دستن، رييس جمهور وقت فرانسه، با هدف حفظ منافع خود در ايران، به تبادل نظر پرداختند. كارتر معتقد بود، به علت وضعيت حاكم بر ايران، ديگر امكان حمايت از شاه وجود ندارد. وي توانست، سران سه كشور ديگر حاضر در گوادلوپ را با خود همراه سازد و براي ارتباط با دولت بعد از رژيم پهلوي، به برنامه‏ريزي بپردازند. ضمن آن كه ژيسكار دِستن اميدوار بود با توجه به حضور امام خميني(ره) در فرانسه، بتواند نقش واسطه با نيروهاي مخالف رژيم شاهنشاهي را ايفا نمايد. با شكل‏گيري اين كنفرانس و سپس نتايج آن، محمدرضا پهلوي كه تصميم به خروج از ايران داشت، كار خود را به كلي تمام شده ديد و متوجه شد كه ديگر حمايت‏هاي پيشين غرب براي او و رژيم شاهنشاهي وجود ندارد.

کارتر، ژیسکار دستن، کالاهان و اشمیت در کنفرانس گوادلوپ

1367 - ابلاغ پيام تاريخي امام خميني(ره) به "گورباچف"

به قدرت رسيدن ميخاييل گورباچف در اتحاد جماهير شوروي، موجب تحوّلات عظيمي در جهان كمونيسم گرديد. حضرت امام خميني(ره) بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران كه ناظر جريانات مهم سياسي بين‏المللي بود، از اين فرصت به نحو احسن استفاده كرده و با دعوت جهان كمونيسم به اسلام، در صدد برآمدند تا خلاء به وجود آمده از فروپاشي ماترياليسم را با جايگزيني اسلام ناب محمدي(ص) پُر نمايند. به همين جهت هيأتي را به سرپرستي حضرت آيت‏اللَّه جوادي آملي به مسكو اعزام داشته تا پيام كتبي معظم‏له را به گورباچف در دعوت به اسلام ارايه دهند. امام خميني(ره) در اين پيام با بينشي برخاسته از مكتب وحي و فراتر از وقايع روزمره و اتفاقات سياسي، به ترسيم اين رويداد مهم پرداختند. استفاده دقيق و بهنگام از اين فرصت تاريخي در جهت ابلاغ نداي فطرت و پيام توحيد، بيان غناي دين مبين اسلام و آمادگي حوزه‏هاي علميه تشيع جهت پاسخگويي به نيازهاي فكري و اعتقادي نسل معاصر، برقراري رابطه معنوي و ابراز همدردي و حمايت از مسلمانان شوروي و ديگر كشورهاي بلوك شرق، ايستادگي نظام جمهوري اسلامي ايران بر اصل خدشه‏ناپذير نه شرقي نه غربي و مبارزه با شكل‏هاي استكبار در چهره‏هاي مختلف آن، پيش‏بيني شكست قطعي ماركسيسم در ميدان عمل و فروپاشي نظام الحادي كمونيسم، هشدار جدي نسبت به فروغلتيدن در دام قطب ديگر استكبار جهاني و نظام سرمايه‏داري غرب، تحقق وعده‏هاي الهي و بازگشت نهايي جامعه انساني به فطرت خداجوي خويش، از جمله ويژگي‏ها و نكات برجسته اين پيام است. امام خميني(ره) در بخشي از اين پيام فرمود: "براي همه روشن است كه از اين پس كمونيسم را بايد در موزه‏هاي تاريخ سياسي جهان جستجو كرد، چرا كه ماركسيسم جوابگوي هيچ نيازي از نيازهاي واقعي انسان نيست... از شما مي‏خواهم درباره اسلام به صورت جدي تحقيق و تفحّص كنيد و اين نه به خاطر نياز اسلام و مسلمين به شما، كه به جهت ارزش‏هاي والا و جهان شمول اسلام است."

ميخاييل گورباچف

زادروزها:

106 پیش از میلاد - زادروز سيسرو فيلسوف، خطيب، نويسنده و سياستمدار روم باستان
۱۲۷۸ ش - زادروز جلال‌ الدین همایی ادیب، شاعر و استاد زبان و ادبیات فارسی