چرا به نظر می‎رسد ستاره‎ها رنگ‎های مختلفی دارند؟

روزنامه خراسان - مریم ملی: امشب موقع نگاه کردن به آسمان تاریک، به ستاره‌ها دقت کنید. به‌نظر شما ستاره‎ها به چه رنگ‎هایی دیده می‎شوند؟ چی؟ سفید و درخشان هستند؟ خب کمی دیگر دقت کنید! چندتا هم زرد دیدید؟ بعضی‌‏ها هم انگار نارنجی یا قرمزند؟ ستاره آبی کم‎رنگ هم پیدا کرده‎اید؟ خب خب خیلی هم عالی! اصلا نگران نباشید شما خیالاتی نشده‎اید اتفاقا چشم‎های شما دارد خیلی درست و دقیق می‎بیند.

رنگ ستاره‎ها با هم فرق دارند و این یک پدیده واقعی است که ممکن است قبلا هم به آن توجه کرده باشید، ولی این تفاوت رنگ ستاره‎ها به چه چیزی مربوط می‏شود؟ چه چیزی باعث می‎شود یک ستاره رنگی نزدیک به آبی داشته باشد و دیگری زرد یا نارنجی باشد؟ رنگ ستاره‎ها به دمای آن‎ها ربط پیدا می‎کند. احتمالا توی فیلم‎ها یا آزمایش‎های مدرسه دیده‎اید که وقتی یک تکه آهن را روی آتش می‎گیرند، آهن از رنگ تیره کم‎کم به نارنجی و زرد درمی‎آید و اگر این داغ کردن برای طولانی مدت ادامه پیدا کند، رنگش سفید می‌‎شود.

مشابه این اتفاق درون ستاره‎ها رخ می‌دهد. ستاره‎های مختلف عناصر متفاوتی در خود دارند، اما بیشترشان از هیدروژن، هلیوم، کربن و فلزات سنگین تشکیل شده‎اند. می‏‌دانیم که ستاره‎ها این عناصر را در واکنش‎های هسته‎ای می‎سوزانند و با انرژی تولید شده‎اش نور و گرما آزاد می‎کنند. بسته به این که چه عناصری در ستاره می‎سوزد، میزان انرژی آزادشده و حرارتی که تولید می‎شود، فرق دارد بنابراین میزان دمای ستاره بر رنگ آن هم تاثیر می‎گذارد؛ درست شبیه همان تکه آهن داغ‎شده. نکته جالب این جاست که برخلاف تصورتان زرد و نارنجی، رنگ‎های مربوط به دما‌های خیلی زیاد نیستند بلکه سفید و آبی نشان‎دهنده دمای خیلی‎خیلی زیاد در ستاره هاهستند و ستاره‎های زرد، نارنجی و قرمز، ستاره‎های به نسبت سردتر ‎ند.