آمار اسم‌ها در ثبت احوال؛ محبوب‌ترین‌ها و عجیب‌ترین‌ها
معمول‌ترین چیزی که دوست داریم درباره نامگذاری‌ها بدانیم، فراوانی نام‌هاست؛ اینکه ایرانیان کدام نام‌ها را بیشتر انتخاب کرده‌اند و بیشتر دوست داشته‌اند.
روزنامه همشهری - عیسی محمدی: هر کس و هر چیزی باید اسمی داشته باشد، مگر نداشته باشد، چه می‌شود؟ برای صدا‌کردن، جدا‌کردن و منحصربه‌فرد‌کردن یک چیز و یک فرد دچار مشکل خواهیم شد. فکر کن که بروی به خیابان و بخواهی کسی را صدا کنی، یا باید قدرت پرتاب خوبی داشته باشی که سنگی، سنگ‌ریزه‌ای، چیزی به سمتش پرتاب کنی یا باید سوت‌بلبلی بلد باشی و... . اساسا منطقیون، برای درست دسته‌بندی و بسته‌بندی کردن مفاهیم، انواع ، اقسام و... اقدام به نامگذاری کرده‌اند چون از ابتدا دیدند که باید اقدام به جداسازی، تقسیم، ترکیب ، تجزیه و... کنند.
فلسفه اسم‌ها به همین دلیل بود که شکل گرفت. حالا بخشی از این اسم‌ها، قرار است که آدم‌ها را منحصر به فرد کرده و آنها را قابل شناسایی و تقسیم و پیگیری سازد؛ بگذریم. در این مطلب نیم‌نگاهی انداخته‌ایم به آمار و ارقام مرتبط با نامگذاری‌ها. بخوانید برایتان جالب خواهد بود.
بیشترین نام‌های استفاده‌شده
معمول‌ترین چیزی که دوست داریم درباره نامگذاری‌ها بدانیم، فراوانی نام‌هاست؛ اینکه ایرانیان کدام نام‌ها را بیشتر انتخاب کرده‌اند و بیشتر دوست داشته‌اند. در این مورد ثبت‌احوالی‌ها گفته‌اند که فاطمه، زهرا، محمد و علی جزو بیشترین نام‌های انتخاب‌شده توسط ایرانیان بودهاند که نشان از علاقه مذهبی ایرانیان دارد؛ نام‌هایی که در همه دوره‌ها جزو پرکاربردترین‌ها بودهاند. در حوزه نامگذاری دختران، بیشترین نام‌های استفاده‌شده را فاطمه، زهرا و مریم به‌خود اختصاص داده‌اند. در حوزه نامگذاری پسران نیز محمد، علی و امیرحسین بیشترین فراوانی انتخاب را داشته‌اند.
راز اسمهای عجیب
در گذشته که بوروکراسی اداری چندان عریض و طویل و درست و حسابی نبود، مأموران ثبت‌احوال به منزل کدخدایان و افراد برگزیده در نقاط مختلف می‌رفتند و افراد هم مراجعه کرده و اسم‌هایی انتخاب می‌کردند. فلسفه وجود اسمهای عجیب‌وغریب در تاریخ نامگذاری‌ها نیز به همین ترتیب بوده است؛ اسم‌هایی چون آفت، انگلیسی، ابله و... . البته این عادت و سنت غلط تا یکی، دو دهه پیش هم وجود داشت؛ طوری که والدین با اصرار، از مأموران می‌خواستند که اسمهای عجیبی را که مدنظر داشتند، برای فرزندان‌شان ثبت کنند!
کمیته نام در ثبت‌احوال
هر چیزی حساب‌وکتابی دارد؛ ازجمله نامگذاری نوزادان پسر و دختر. در سازمان ثبت‌احوال نیز زعمای قوم جمع آمده‌اند و کمیته‌ای به نام کمیته نام تشکیل داده‌اند تا استادان زبان فارسی و عربی و استادان ادبیات قومیت‌ها، دور هم بنشینند و دراین‌باره تصمیم‌گیری کنند. ماحصل تلاش این کمیته، 250هزار اسم پسر و 252هزار اسم دختر است تا والدین پیش فرضی برای بهترین انتخاب‌ها داشته باشند. اسمهای خاصی که استفاده از آنها بی‌سابقه بوده، به این کمیته ارجاع داده می‌شوند تا درباره‌شان تصمیم‌گیری شود.
تقاطع عقاید ملی و مذهبی
ثبت‌احوالی‌ها می‌گویند که از یک سو دیدگاه مذهبی و از سوی دیگر نگاه ملی ایرانیان، باعث ایجاد نام‌هایی چون محمدداریوش و محمدکورش و... شده است. این اسم‌ها به کمیته نامگذاری هم رفته‌اند و ظاهرا که مشکلی ندارند و والدین می‌توانند از این دست نام‌ها هم استفاده کنند. اما این اسمهای خاص وارد سامانه نام‌های ثبت‌احوال نمی‌شوند. در این مورد بد نیست بدانید که نخستین شناسنامه صادر‌شده ایرانی، در سوم دی‌ماه 1297شمسی بوده که به نام فاطمه ایرانی صادر شده که خود ترکیبی از دو نام و عنوان ملی و مذهبی بوده است!
تأثیر مناسبت‌ها بر اسم‌گذاری‌ها
از نکات جالب، تأثیر مناسبت‌ها بر ضعف و قوت نامگذاری‌هاست؛ یعنی چطور؟ یعنی مثلا در ایام محرم، نام‌هایی چون حسین ، امیرحسین ، ابوالفضل و... بیشتر می‌شود یا مثلاً سریالی باب می‌شود که مردم به آن علاقه‌مند می‌شوند و این علاقه در نامگذاری آنها هم تأثیر می‌گذارد؛ مانند یوسف، ستایش و... .
از بوشفر تا کفتر
هر از چندی گزارش‌های اجتماعی از نام‌های عجیبی که برای فرزندان انتخاب شده یا می‌خواستند انتخاب بشوند، چاپ می‌شود. تازگی‌ها سخنگوی ثبت‌احوال هم سیاهه‌ای از این نام‌های عجیب را رو کرده است. البته این نام‌ها، پیش از سال ۱۳۷۰انتخاب شده‌اند؛ آن‌هم با اصرار والدین به مأموران ثبت‌احوال!
او، نام‌هایی چون «آرشیو»، «آسیب»، «اجباری»، «اخی»، «اردوخان»، «اشتر»، «اهریمن»، «باباقلی»، «بیابانی»، «ملخ»، «فضا»، «فراری»، «شفتالو»، «شربت»، «قطار»، «قطاری»، «قسمت»، «قربانی»، «کابوس»، «گشنه»، «گرگ آقا»، «بره»، «بشم»، «بهداشت»، «بوشفر»، «چاه»، «چراغ»، «چیتر»، «زنگی»، «سرباز»، «شوجر»، «علاقه»، «غم»، «غارت»، «فرار»، «فراموش»، «گوپال»، «گمان»، «لذت»، «لشکر»، «للو»، «ورندل» و «یتیم» جزو موارد نادر استفاده برای پسرها ذکر کرده است. در مورد دخترها نیز نام‌هایی چون «آشفته»، «آفت»، «اجبار»، «افسرده»، «باجی»، «بیزار»، «پنبه»، «تعارف»، «حلوا»، «خرما»، «خیار»، «شربتی»، «شقیقه»، «کفتر»، «نیمکت»، «قیمتی»، «همیشه»، «ییلاق»، «لوله»، «لیاقت»، «لبو»، «لباء»، «مشکی»، «مشکی‌جان»، «مغلوبه»، «مفتول»، «حاضر»، «حالتاج»، «حسرت»، «حضرت»، «حبصه»، «خارا»، «خابس»، «پارچه»، «پاکت»، «پنیر»، «پوپول»، «پولی»، «انقلاب»، «اوجق»، «آمریکا»، «آلمان»، «انگلیس»، «انه»، «آقابگم»، «ادامه» و «اذان» به ثبت احوال ارجاع شده است. البته هر نامی توسط کمیته نام ثبت‌احوال مورد پذیرش واقع نمی‌شود.
فراوانی نام‌ها در سال‌های 96 و 80
بیشترین فراوانی نام‌های انتخاب‌شده در سال ۱۳۹۶ثبت‌احوال، فاطمه، زهرا، حلما، زینب، یسنا، نازنین‌زهرا و آوا بوده است؛ با فراوانی ۳۶۵۳۹، ۲۲۱۶۵، ۱۴۹۹۵، ۱۳۴۹۲، ۱۲۳۰۲، ۱۱۹۳۱ و۸۹۵۴ مورد. در مورد پسرها نیز این فراوانی شامل نام‌های امیرعلی، محمد، علی، امیرحسین، ابوالفضل، حسین و امیرعباس بوده است؛ با فراوانی ۲۶۰۶۵، ۲۰۸۴۵، ۱۹۵۳۰، ۱۹۳۸۳، ۱۷۹۴۶، ۱۶۹۵۰ و ۱۴۸۰۷ مورد. درحالی که ۱۷سال پیش، یعنی در سال ۱۳۸۰که آخرین سالی است که آمار آن روی سایت ثبت‌احوال وجود دارد، فراوانی ۷نام دختران فاطمه، زهرا، مریم، زینب، معصومه، محدثه و سارا بودند؛ با فراوانی ۳۲۹۲۳، ۲۰۹۴۹، ۹۲۲۰، ۶۳۸۰، ۴۱۱۷، ۳۵۲۵و ۳۲۱۲ مورد. در مورد پسران نیز فراوانی نام‌ها در سال ۱۳۸۰متعلق به علی، محمد، امیرحسین، مهدی، علیرضا، حسین و رضا بوده است؛ با فراوانی ۱۶۲۸۶، ۱۴۴۵۲، ۱۲۷۰۱، ۱۲۰۲۸، ۱۱۲۶۶، ۹۱۵۵ و ۷۸۸۲ مورد.
محبوب‌ترین نام‌های تهرانیها
شاید برای این عده جالب باشد که از وضعیت بیشترین اسمهای انتخاب‌شده در پایتخت هم بدانند. طبق اعلام ثبت‌احوال در سال ۱۳۹۶، فاطمه، حلما، زهرا، آوا، باران، نازنین‌زهرا و یسنا بیشترین اسمهای انتخاب شده تهرانیها برای نورسیده‌هایشان بوده است؛ با فراوانی ۳۴۲۶، ۲۹۴۳، ۲۰۸۶، ۱۷۱۳، ۱۶۱۱، ۱۴۸۹و ۱۴۲۲ مورد. در مورد پسرها نیز تهرانیها بیش از هر نامی، اسامی امیرعلی، امیرحسین، امیرعباس، علی، کیان، محمدحسین و محمدطاها را برای نورسیده‌هایشان انتخاب کرده‌اند؛ با فراوانی ۴۰۹۹، ۲۸۳۱، ۲۸۰۱، ۲۲۸۹، ۲۰۰۷، ۲۰۰۷و ۱۸۶۵ مورد.
محبوب‌ترین نام‌های دهه گذشته
در انتهای سال گذشته آماری منتشر شد دال بر اینکه طی ۱۰سال اخیر، محبوب‌ترین نام‌های دختر و پسر نزد ایرانیان کدام موارد بوده است. فاطمه و امیرعلی در این فهرست، محبوب‌ترین اسامی بودهاند. پرکاربردترین اسامی دختران فاطمه، زهرا، نازنین زهرا، یسنا، زینب، ریحانه، فاطمه‌زهرا، باران، رها، ثنا، مریم، سارینا، اسرا، رقیه، نرگس، آوا، النا، بهار، ستایش، عسل، سارا، الینا، مهدیس، آیدا، سوگند، ملیکا، نازنین، معصومه، آتنا و اسما بودند که بیشتر از نام‌های دیگر به‌کار رفته بودند. امیرحسین، امیرعلی، ابوالفضل، علیرضا، مهدی، علی، محمدرضا، حسین، رضا، محمدمهدی، امیررضا، امیرمحمد، محمدامین، عرفان، سجاد، محمدجواد، نیما، حمیدرضا، سینا، امید، دانیال، امیرمهدی، متین، امیر، مصطفی، هادی، احسان، امین، مبین، پارسا، علی‌اصغر، ایلیا، شایان، آرمین، آرش، امیرعباس و یوسف هم بیشترین کاربرد و محبوبیت را در حوزه پسران داشتند. البته طبق این گزارش، از ابتدای دهه۹۰ به بعد، نام‌هایی چون آرین، آریا، آرتین، آراد، سامیار، پرهام، سهیل و کیان هم باب شده است.
نظر کاربران
پنبه خانم
پاسخ ها
دختره اسمش خیار بوده...من دیگه حرفی ندارم!
این که خوبه
دو تا خانم مسن می شناسم که اسماشون خنده داره
خروس و اردک
فکرش رو بکن اسمت خیار یا لوله یا پوپول باشه
من دیدم کسانی رو که اسمشون گرگعلی-قندی-تریاک-برفی-کناری-مناری-مایونز-خیارشور-بود
حاضرم اسم بچم عجیب باشه ولی عربی
پاسخ ها
خوب کاری میکنی اما
اسامی پارسی زیبا زیاد هست که نشان دهنده هویت ایرانی هست
بی مخ
برواسم اروپایی بذار
الکی خودتونوروشنفکرنشون بدین بلکه نترکیدین
بیشتر این اسمهای عجیب مال در و دهاتی ها و شهرستانی های مهاجره
تهرونی های اصیل هیچ وقت اسم چرت رو بچه شون نمیزارن
پاسخ ها
چرا چرت و پرت میگی باهوش؟؟؟
من تهرونی های اصیل دیدم اسم بچه هاشون قزمیت شلنگ پنیر ماندنی بمانی کشور آشوب بود
ضمنا کمتر از هویج استفاده کن چون زیادیش ضرر داره
چی زدی؟
پ چرا خودت اسم نداری تهرونیه اصیل؟؟؟؟
بابا بچه تهرووووون
ایول مهسا کلی خندیدم
یه جور میگه تهرون انگار تهرون جی بوده!! یه ده توی کوه که راه زن بودن.به انسانیت افتخار کن نه به تهرونی بودنت.اگه افتخار به گذشتس که هیچکس مثل شیرازیا و همدانیاو کردا نمیتونه افتخار کنه
اوهو. بابا دااااغون . . تو خودت مشخصه ته غذبتی هستی که این چرت و پرت ها رو میگی. وگرنه تهرونی اصیل و داهاتی و شهرستانی همشون عقل دارن و شعور. و ادم احمق که اسم بچه اش رو اسم مزخرف بذاره همه جا هست. علی الخصوص تو تهران که میخوان بگن ما خیییلی خاصیم.
این کامنتت ورژن نوین نژاد پرستی بود
کارمند ثبت احوال خیلی جاها بر اساس عقاید خود عمل می کنند
پاسخ ها
اسم پسر میخوام به ساسان سحر بیاد اسم قشنگ جدید باشه
ثبت احوال غلط میکنه این اسمارو اجازه میده اسم خارجی نمیزاره اینارو میزاره بیچاره بچه هابی که با این اسما تو جامعه بزرگ شن
متاسفم برای طرز فکر کاربر 10:11که فکر کرده فقط تهرانیها باکلاس اند..وبقیه رو درو دهاتی خطاب کرده ...درسته هرچی با اصالت تر باشی اسمهای با معنی تری برای فرزندت انتخاب میکنی ولی اینو میشد با ادبیات بهتری هم بیان کرد
واااقعا من کسایی رو که اسم بچه هاشون رو امیر‌بردیا محمد‌کوروش و ...میزارن درک نمیکنم
خودشونم نمیدونن کودوم وری باشن
میخوان هر وخ بحث یه چیزی شد در هر دوطرف یه اظهار وجودی بکنن
پاسخ ها
ببخشید ادم مگه حتما باید ی وری باشه نمیشه دوتاشو قبول داشت ؟؟؟؟؟؟؟
اسم الهه قشنگه؟
پاسخ ها
آره خیلی خیلی خیلی خیلی شیک و با اصالت عزیزم.
امارتون چرته الان دیگه اسم عربی شاید از 1مورد از هر چند ده مورد باشه
پاسخ ها
من نمیدونم چ اصراریه بگن اسمای عربی اوله،من الان رفیقام از ده تا ۸تاشون اسماشون ایرانیه آرشو نوید کسری کیوانوو....
ما اسم عربی نداریم اسم اسلامی داریم.مسیحیان جهان اسماشون رو از دینی انتخاب می کنند که در فلسطین پایه گذاری شده. دین ربطی به قومیت نداره
مهمترين نكته برا انتخاب اسم بنظرم خوش آوا بودنش هست خوب و زيبا تلفظ شه و معني خوبي هم داشته باشه ايراني باشه
اسم عربي نزاريد چون نسل بعدي اين اسم ها رو نميپزيرن اسم الكي و عجيب غريب هم فقط باعث ميشه بچه رو مسخره كنن
من اسم خودم با٣٦سال سن اسم امام ها بود اعتقادام هم متوسط هست ولي اونقدر از اسمم بدم مياومد كه طبق قانون جديد رفتم بيدردسر عوضش كردم آخه قبلا عوض نميكردن
کاش دوستان با ادبیات بهتری با هم تبادل نظر داشته باشند
پاسخ ها
آه بانوی من ما بسیار متاثریم که همچون گرگان با یکدیگر تبادل نظر داشتیم
من اسمم شیدخته.مردم وقتی اسممو میشنون قشننننگ متعجب میشن.
پاسخ ها
قربونت بشم من نمیدونم اسمتو چه شکلی باید تلفظ کنم ، معنیشم بگو فدات، مرسی شیدخت جان
بچه هاااا جدی به اسم های هم احترام بزارید ، هر شوخی که دوست دارید بکنید باهم ولی به اسم ، شهر ، اصالت ، هم احترام بزارید.
به همدیگه احترام بزارید امار هر شهری متفاوته شهر من خیلی خیلی کم پیش میاد اسم عربی یا فارسی باشه اکثرا همه اسم ترکی میزارن مگه چه اشکالی داره اسم پسرم ایهان هس اسم دخترم انالی
نظر واقعی تونو درمورد اسم فرزانه بگید.من سال هشتاد و یک بدنیا اومدم اسمم قدیمی نیست؟
باسلام اسم لیلاخیلی خیلی خیلی قشنگه اسم عربی دارندمثل اسم لیلا عربی است
بچه ها اسم اکیا به امید میاد و به نظرتون ثبت احوال اجازه میده بزارم؟
خواستم بپرسم اسم آسنا زیباست من دخترم یک ماه بدنیا اومده و همسرم این اسمو انتخاب کرده الان خودم دوسش ندارم خواستم بدون واقعا قشنگه یا نه
من اسم دخترم سونیا گذاشتم خیلی این اسم رو دوست دارم اسم بین المللی هستش یعنی هر و عقل الهه نور خورشید تابان یعنی زیبایی میدونید که هر کشوری اسم سونیا داره با معنی خودش
من اسم پسرم رو دوماهه هست رادین گذاشتم الان پشیمونم؟
سلام کسی میدونه اسم الوین تو ثبت احوال مجازه یا نه؟
پاسخ ها
سلام آره مجازه
دوستم اسم پسرشو گذاشته الوین
اسم من زیاد خوب نیست
سلام اسم یوحنا چجوره به نظر شما؟
می خواهم بدونم اسم نوروز هم تو ثبت احوال قبول می کنند
نظرتون در مورد اسم محدثه چیه؟
سلام ی اسم دختر که به پریسا و سجاد بیاد به منتظرتون چیه؟؟؟
به نظرتون ثبت احوال اسم اروین رو قبول میکنه خیلی دوس دارم اسم پسرمو بزارم اروین