بلای سنت و مدرنیته، درگیر ازدواج‌های امروزی
به اطرافمان نگاه کنیم با جمع کثیری از افراد ازدواج نکرده دختر و پسر روبه‌رو هستیم. ازدواج نکردن فقط به دختران اختصاص ندارد بلکه پسران هم به همان میزان در حال از دست دادن فرصت ازدواج هستند.
روزنامه همدلی - آسو محمدی: به اطرافمان نگاه کنیم با جمع کثیری از افراد ازدواج نکرده دختر و پسر روبه‌رو هستیم. ازدواج نکردن فقط به دختران اختصاص ندارد بلکه پسران هم به همان میزان در حال از دست دادن فرصت ازدواج هستند. اکثر آنها به لحاظ اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی شرایط ازدواج را دارند ولی اقدامی در این زمینه صورت نمی‌گیرد. این طور نیست که افراد ازدواج نکرده دارای بیماری باشند و به دلیل مشکلاتی که مرتبط با بیماریشان باشد، نتوانسته‌اند ازدواج کنند.
با توجه به وضعیت افراد ازدواج نکرده که آن را در قالب افزایش سن ازدواج نکرده‌ها یاد می‌کنیم با این سوال اساسی روبه رو هستیم که ما با این مشکل چگونه می‌توانیم برخورد کنیم؟ در پاسخ به این سوال نیازمند تامل بیشتری هستیم. باید کمی دقت کنیم و شرایط پیرامونی‌مان را بهتر بشناسیم. شرایط پیرامونی ما دوگانه است. از یک طرف همه زمینه‌های وارد شدن به جهان مدرن را داریم و از طرف دیگر سعی داریم فرم و صورت ازدواج سنتی داشته باشیم. محتوای ازدواج را مدرن خواسته‌ایم و شکل آن را سنتی. این اساس و آغاز گرفتاری است که آن را نمی شناسیم. مردم ما بد نمی‌دانند که در ظاهر سنتی ازدواج کنند یا سنتی خوانده شوند ولی در عمل مدرن عمل کنند.
در این میان چند سالی هست به واسطه رسیدن دهه شصتی‌ها و البته هفتادی‌ها به سن ازدواج، این موضوع به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و به‌روزترین بحثهای جامعه ایران است، چه در سطح آکادمیک و چه در سطح گفتمان روزمره مردم یا حاکمیت. اهمیت این موضوع از آنجا ناشی می‌شود که حدود یک‌سوم جمعیت کشور یعنی بیش از 24 میلیون نفر را جمعیت جوان 20 تا 35 ساله تشکیل میدهند.
کاهش ۱۱ درصدی ازدواج در طول یک سال
حالا مدیر کل دفتر مدیریت عملکرد بهزیستی کشور ضمن بیان اینکه طلاق ۶.۶ درصد رشد مثبت و ازدواج ۱۱ درصد رشد منفی داشته است، در تازه‌ترین اظهارات خود در این باره می‌گوید: درصد تغییرات ازدواج در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ ، ۱۱ درصد رشد منفی داشته است؛ به عبارت دیگر تعداد ازدواج ثبت شده در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵، ۱۱ درصد کاهش یافته است. حسن موسوی چلک با ابراز نگرانی از وضعیت آسیب‌های اجتماعی در کشور، گفت: مسیری که در حال پیمودن هستیم به درماندگی اجتماعی ختم می‌شود.
از سوی دیگر اکثر کسانی که ازدواج کرده اند داعیه مدرن دارند و ازدواج با الزام های مدرن را دنبال می کنند اما صورت آن را هنوز سنتی حفظ کرده اند؛ یعنی اهل آداب هستند، اهل مراسم هستند اهل بریز و بپاش هستند که از سنت آمده است اما محتوای آن را مدرن می خواهند. آنها همه امکانات لازم و مناسب و رسمی برای زندگی می خواهند. دختران به خواستگارانی پاسخ مثبت می دهند که توانایی مدیریت زندگی در حد طبقه متوسط را داشته باشند. همانطور که پسران به خواستگاری دخترانی می روند که این خواسته ها را داشته باشند. از دخترانی خواستگاری می کنند که به آنها کمک کنند تا در زندگی و شرایط مدرن از نوع طبقه متوسط بمانند نه اینکه کاهش موقعیت طبقاتی برایشان فراهم کنند.
در سال۹۶، ۱۷۵ هزار جدایی ثبت شد
از سوی دیگر بر اساس آمار ارائه شده از سوی سازمان ثبت احوال از ابتدای سال ۹۵ تا پایان آذرماه، ۱۳۵هزار و ۶۶۷ واقعه طلاق به ثبت رسیده است؛ یعنی هر ساعت ۲۰.۴نفر در کشور به دلایل مختلف وارد گروه مطلقین می‌شوند. حالا هم در تازه‌ترین آمار سال 96 دو روز پیش سیف‌الله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور از ثبت ۶۰۸هزار و ۹۷۷ مورد ازدواج و ۱۷۴هزار و ۵۹۷ واقعه طلاق در سال گذشته خبر داد و این یعنی آمار طلاق نسبت به آمار پایانی سال٩۵ که ١۶۵هزار و ٩٧١ مورد بوده، نسبت طلاق‌ها به ازدواج‌های ثبت‌شده در یک سال به ۲۹درصد رسیده است که بالاترین آمار در تاریخ ثبت احوال ایران از سال ۱۳۴۴ است.
همچنین این افزایش طلاق در کشور به معضلی بزرگ و آسیب اجتماعی تبدیل شده که بنیان خانواده‌ها و سرمایه‌های اجتماعی و به تبع آن منابع انسانی را نشانه رفته است. مسئله طلاق و افزایش روند آن نگرانی‌های زیادی را در آینده فرهنگی و نسلی کشور به وجود آورده است. کارشناسان مسئله اعتیاد، وضعیت نامطلوب اقتصادی به تبع آن بیکاری و رواج سبک زندگی غربی در سطح جامعه و در سطح خانواده نداشتن شناخت، نداشتن امید به تغییر، نبود تفاهم، تکراری شدن و دخالت خانواده را از مهم‌ترین علل اصلی طلاق در جامعه کنونی می‌دانند. براساس آمارهای ثبت شده در پایگاه جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور در سال گذشته ۶۰۸هزار و ۹۷۷ مورد ازدواج به ثبت رسیده که نسبت به سال گذشته افزایش داشته است و میانگین سنی ازدواج در مردان ۲۷.۳ سال و در زنان نیز ۲۲.۸ سال به ثبت رسیده است و طی سال گذشته، ۱۷۴هزار و ۵۹۷ واقعه طلاق نیز ثبت شده است.
ازدواج در گیرودار سنت و مدرنیته
در این میان در کنار تغییر ایجادشده شرایط اقتصادی و اجتماعی زندگی خانوادگی به شکل سنتی نیز سخت شده است. در گذشته بیشتر افراد سال‌ها بعد از تشکیل زندگی متوجه می شدند که خانواده جدید دارند. این زمان همان زمان از دست دادن والدین بود. وقتی پدر و مادر که بزرگان خانواده بودند، فوت می کردند افراد ازدواج کرده احساس می کردند که خودشان زندگی مستقل دارند. زمانی احساس مستقل شدن و دارای زندگی خانوادگی داشتن را پیدا می کردند که دارای فرزند بوده و بخش اعظم زندگی شان هم تمام شده بود. زمانی بود که خود جای والدینشان را گرفته و حکم پدر و مادربزرگ را داشتند. در حالی که امروز شرایط اینگونه نیست. افراد زمانی که ازدواج می کنند احساس می کنند که مسئول خانواده هستند. این احساس هم خوشایند است و هم هزینه بر؛ خوشایندی این نوع احساس همراه با هزینه های اقتصادی و اجتماعی است که تشکیل زندگی را سخت کرده است.
این در حالی است که شرایط اقتصادی هم یکی از معیارهای اساسی و تعیین کننده در این وضعیت است. سختی پیدا کردن شغل و درآمد و ساماندهی زندگی به لحاظ اقتصادی موجب شده است تا افراد یا به داشتن فرزند فکر نکنند و اگر هم فکر کردند مدیریت آن برایشان سخت می‌شود. این هم یکی دیگر از عواملی است که نقش عمده ای در تغییر الگوی ازدواج دارد. در نتیجه وضعیت جدید که برای افراد قبل و بعد از ازدواج (ترکیبی از موقعیت طبقاتی، فرزندآوری، احساس مسوولیت خانوادگی و شرایط سخت اقتصادی و...) فراهم کرده در تولید الگوی جدید ازدواج نقش آفرینی کرده است. این شرایط به خودی خود حاصل نشده است. هم شرایط بعد از انقلاب اسلامی و هم آموزه های سیاسی و رسانه و شرایط جهانی و هم مداخله گری خانواده‌ها و نسل های جدید در این زمینه تعیین کننده بوده است.
در این میان باید به این نکته هم توجه داشت که ازدواج در جامعه شهری ایران معاصر به لحاظ فرم و صورت، سنتی است و به لحاظ محتوا، مدرن است. این وضعیت دوگانه اساس بسیاری از مشکلاتی است که برای افراد فراهم کرده است.
این مشکلات از قبل از ازدواج تا پس از آن ادامه دارد و در جایی موجب دردسر می شود و حوزه خانواه و جامعه را دچار مشکل می کند. با این وضعیت آیا هنوز هم می توان افراد را مقصر دانست یا اینکه باید جامعه را مقصر دانست؟ به نظر می‌رسد به جای بی‌تفاوتی و نادیده گرفتن این وضعیت باید آن را به رسمیت شناخت و به مدارای آن اقدام کرد و زمینه‌ها و شرایط تغییر موقعیت را فراهم کرد. مدارا برای ایجاد شرایط مناسب و بهبود وضعیت و در نهایت وارد شدن به شرایط جدید است.
نظر کاربران
دختراي ما بين سنت و تجدد گير كردن
وقتي حرف از خرج خونه ميشه پيرو سنت هستند ميگن وظيفه مرده خرج من و خونه رو بده در صورتي كه در اروپا دختر و پسر كار ميكنن و با هم مخارج خونه رو تامين ميكنن
وقتي حرف از مهريه ميشه ميگن پدر و ماردمون قبول نميكنن زير 500 سكه مهر داشته باشيم
وقتي حرف از محل مسكن ميشه ماشاالله حاظر نيستن 2 تا كوچه از خونه پدري دور بشن
درامد پسرها هم جوابگوي اين خواسته ها نيست براي همين اوضاع بدتر ميشه
وقتي صحبت ازادي ميشه ملاك دختراي ما ميشه اروپاي متمدن و سنت و رد ميكنن
در هر صورت هرجا كه به نفع شونه سنتي و مدرن ميشن و مدام بين اين دو در حال تغيير نظرند
پاسخ ها
همینی که هس. مردونگی و غیرتم خوب چیزی بود. قدیم یه نفر کار میکرد خرج ده نفرو میداد وظیفه خودش میدونست و منتی نداشت. کجا از این بیغیرتیا . . بود که مرد زوری زنشو بفرسته سرکار. پسرای از تمدن عیاشی و بی غیرتیشو یاد گرفتن. محض اطلاع مردای ایرانی تو اروپا هم موقع ازدواج تو سند ازدواج یه سری شرایط مالی نوشته میشه. یه چیزی شنیدین فک نکنید زنای اروپایی مهریه نمیگیرن یا میان باهاتون تو خونه باباتون روی یه حصیر زندگی میکنن نون خشک سق میزنن. واقعن که تو مغز بعضیا جای مغز گچ پر کردن . همون بهتر که امثال این اقا قدرت ازدواج نداشته باسن دختر مردمو بدبخت نکنن
به کامنتتون مثبت دادم ولی باید بگم در مورد پسرامونم همین تناقض وجود داره.
خیلی از مردای امروزی هم خدا رو میخوان هم خرما،موقع ازدواج دنبال زن شاغل میگردن ،اون زن درآمدش رو برای زندگی مشترک خرج میکنه،ولی وقتی صحبت از تقسیم کار میشه مردا میگن کار خونه وظیفه زنه. الان بیشتر خانمای شاغل هم مسیولیت کارای خونه رو به طور کامل دارن،هم نگهداری از بچه و هم کار بیرون دارن و درآمدشونو کامل صرف هزینه بچه ها و خونه میکنن
در صورتی که تو همون خارجی ک شما میگید، زن و مرد درسته با هم کار میکنن و درآمد مستقل دارن ولی امور خونه ها و بچه ها رو با هم انجام میدن،از غذا درست کردن بگیر تا عوض کردن بچه و بردنش به پارک.
مردها هم که فرشته های زحمتکش و اسطوره های مهربانی و مظلومیت هستند که گیر این دخترهای زیاده خواه و نفهم و شیطانی افتادند ...!!!!! پناه برخدا از این همه یک طرفه به قاضی رفتن... واقعا خجالت داره
چرت نگو هر چی میشه میگین دخترای ما.پسرای ما هزار برابر
بدترن دنبال آنجلینا جولی هستن با اخلاق خانم فاطمه زهرا.وقتی اینجوری بازی کنی حریفتم اونجوری بازی میکنه جنگ پنهانه بین مرد و زن تو جامعه ما همیشه هم بوده انقد سالیان سال به زنها زور گفتین که حالا کار خوبتونم باور نمیکنن و همه جوره میخوان سنگ قلابتون کنن
حقیقت همینه!
پسرای ما هم تکلیفشون با خودشونم مشخص نیست اصلا نه میدونن چی میخوان نه میدونن چی میگن.هیچی به این پسرا یاد نمیدن چون پسر ولشون میکنن راحت عین چنار قد دراز کنن بعد توقع دارن یه دختر بیاد دایه مهربون تر از مادر بشه براشون هر چیزی که مادره یادشون نداده پیر بشه تا یادشون بده.ازدواج نکنین بهتره همچین تحفه ای نیستین
چند تا نکته دیگه ام یادم اومد،
اینکه پسرامون الان موقع تعیین مهریه میگن مهریه باید پایین باشه،یا میگن عروسی خیلی کوچیک بگیریم یا کلا نگیریم ولی وقتی صحبت از جهیزیه میشه انتظار دارن دختر یه جهیزیه کامل و گرون قیمت بیاره! و اگه نیاره کلی سرکوفت در انتظار دختره!
یا همینکه خودشون رو امروزی میدونن ولی انتظار دارن همسرشون گوش به فرمانشون باشه!(در حالیکه این حق رو برای زنشون قائل نیستن)،کلا حقوق برابر برای همسرشون قایل نیستن،حق طلاق، حضانت فرزند،تصمیم گیری برای فرزندان ، تصمیم گیریهای بزرگ اقتصادی خانواده و خیلی حقوق دیگه رو رو حق خودشون میدونن و این حق ها رو برای همسرشون قائل نیستن و از اون طرف انتظار دارن زنشون مهریه پایین داشته باشه و انتظاراتش کم باشه! حتی دیده میشه خیانت و صیغه و این مسایل رو حق خودشون میدونن ولی زنشون با یه مرد یه گفتگوی ساده کنه برآشته میشن.و جالبه مردایی با ویژگی هایی که گفتم ادعای امروزی بودن هم دارن!
کلا مردم ایران دچار تناقض شدن در گذر از سنت به مدرنیته (زن و مرد هم نداره) و کارهاشون از روی منفعت طلبی شخصیه نه از روی عقل و اخلاقیات.هم مواردی که شما راجع به دخترها فرمودید درستن،هم مواردی که بنده راجع به پسرها
همانطور که پسران به خواستگاری دخترانی می روند که این خواسته ها را داشته باشند. از دخترانی خواستگاری می کنند که به آنها کمک کنند تا در زندگی و شرایط مدرن از نوع طبقه متوسط بمانند نه اینکه کاهش موقعیت طبقاتی برایشان فراهم کنند.
همون جایی که شهزاده ی قصه همیشه دختر فقیر رو می خواد
محتوای ازدواج را مدرن خواسته‌ایم و شکل آن را سنتی. این اساس و آغاز گرفتاری است که آن را نمی شناسیم. مردم ما بد نمی‌دانند که در ظاهر سنتی ازدواج کنند یا سنتی خوانده شوند ولی در عمل مدرن عمل کنند.
این جمله کاملا درسته گل گفتی.مردم ما زیرساختای تفکر و همه چیزشون سنتیه ولی ادای همه چیزای مدرن رو در میارن .واقعا اعصاب خرد کنه این کار ملت .پسره میاد خواستگاری دختره توقع داره در حد مانکنای مطرح دنیا باشه از زیبایی و اندام و درآمد و ... بعد تو عمرش تا حالا آفتاب مهتاب ندیده باشش پاشم کج نذاشته باشه آخه میشه همچین چیزی؟
در جواب این کاربر باید بگم شما مردهام دقیقا بین سنت و تجدد گیر کردین،زن امروزی می‌خواین با تفکرات زن دیروزی،دوست دارین ظاهر زنتون مثه پلنگا باشه،ولی اخلاق و رفتارش مثه زنهای قاجاری باشه و یه تار موشو کسی نبینه،از خونه بیرون نره،با مردا حرف نزنه،سریالها و برنامه های ماهواره ای نبینه که یه وقت رو ذهنش اثر نذاره،هرجا به نفعتون باشه میشین مدافع حقوق زنها،انتظار دارین بره سرکار و توی خرج خونه بهتون کمک کنه و حقوقشو دو دستی تقدیم حضور تون کنه ولی بدون اجازتون آب نخوره و با همکارهای مردش حرف نزنه،نفقه و مهریه رو ظلم به مردها میدونید ولی اینکه زن حق طلاق نداره،حق حضانت نداره،بدون اجازه شوهر نمیتونه از کشور خارج بشه و هزار و یک قانون ضد زن دیگه رو خوب و موجه میدونید ،قابل توجهتون باید بگم روزانه ده تا زن در سراسر دنیا زیر شکنجه و کتک شوهرشون کشته میشن بازم بیاین بگین ما مردا بدبختیم و حقوقمون پایمال شده
اصلا از اپلیکشن هایی که نظراتو همون موقه نمیزارن و بعد باز بینی میزارن متنفرم این نشون میده اصلا به کاربراشون احترام نمیزاران همین میشه که آدم از اپلیکشن های مثل سروش در کشور استفاده نمیشه چون همش سانسور و بدبینی وقتی میگن خلایق هر چه لایق همینه
دختراي ايراني هم خر و ميخوان هم خرما
اونجا كه سنت به نفعشونه ميرن دنبال سنت مثل مهريه و دادن خرجي كه فقط وظيفه مرده ووووو
اونجاي كه سنت به ضررشونه مدرنيته رو ميخوان مثل ازادي بيان تساوي حقوق وووووو
اين كه نشد يا سنتي باشيد يا مدرن
مدرن مهريه نداره و پا به پاي مرد بايد كار كنيد و مخارج زندگي را تامين كنيد
سنت هم مدرن نداره بايد تابع قوانين اسلام و شوهر باشيد
نميشه شترمرغ بود
واقعیت این است که دیگر وقت آن رسیده تا سنت به جایی برود که به آن تعلق دارد و آن زباله دان تاریخ است!!!