روانشناسی به سبک دکوراسیون

مجله منزل - فرحناز همدانی زاده: هنگام صحبت از دکوراسیون و تزیینات داخلی، معمولا موضوع از دیدگاه زیباشناختی مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ اینکه چگونه به جلوه‌ای دلخواه دست پیدا کنیم؟ کدام سبک چیدمان را الگو بدانیم یا چه گرایش‌های جدیدی در این زمینه پدید آمده‌اند؟ ولی اینها فقط بخشی از پازلی را تشکیل می‌دهد که باید به‌درستی چیده شود.

لغت و معنی!

یکی از مواردی که اغلب نادیده گرفته می‌شود درکی است که از روانشناسی دکوراسیون در ناخودآگاه ما وجود دارد. باور داشته باشیم یا نه، انتخاب‌هایی که در مورد نحوه دکوراسیون مکانی که در آن کار، زندگی یا به هر صورتی گذران وقت می کنیم، تاثیر قابل ملاحظه‌ای روی احساسات و ادراک ما دارد. بدین صورت لغت به معنا بدل می‌شود؛ معنایی که وسعت زیادی می‌گیرد. اگر می‌خواهید از حضور حس درست در فضایتان اطمینان حاصل کنید به نکته‌های روانشناسانه این حوزه دقت داشته باشید.

خانواده ۳ ‌نفره

در مورد تاثیر روانی رنگ‌ها بسیار گفته و در شماره‌های پیشین صحبت شده است، ولی اهمیت این امر به‌قدری است که باید همواره بر آن تاکید کنیم. بی‌شک انتخاب‌های رنگی ما تاثیر فوق‌العاده‌ای بر حال و هوا یا به اصطلاح «مود» ما دارد و این امر یکی از چالش‌های مهم روانشناختی دکوراسیون برای طراح است. ساده‌ترین شیوه، کاربرد یک مجموعه سه‌تایی از رنگ‌هاست.

بزرگ‌ترین یا وسیع‌ترین اجزای دکوراسیون را به رنگ خنثی ولی دلخواه در نظر می‌گیریم؛ مثلا رنگ بژ. اجزای درجه ۲ از نظر اندازه یا وسعت را به رنگ دلخواهی که آن را با رنگی خنثی مثلا سفید، ملایم کرده‌ایم کامل می‌کنیم؛ به عنوان نمونه فیروزه‌ای روشن و اجزای تزیینی کوچک‌تر یا تکی دیگر از قبیل یک مبل تکی، مجسمه، گلدان، کوسن و ... را با رنگی قوی و سرزنده که به فضا انرژی بصری و روانی خوشایندی می‌بخشد؛ مثل زرد طلایی یا نارنجی پرتقالی. از دیدگاه روانشناسی، این خانواده ۳ نفره زیبا به نسبت یک خانواده تک‌رنگ به سلامت روان نزدیک‌تر است.

همانی هستم که می‌بینید

هنگام انتخاب رنگ دیوارها به وسعتی که آن رنگ از فضا اشغال خواهد کرد توجه داشته باشید. از دیدگاه جامعه‌شناسی، هرگونه انتخابی در مورد رنگ و نحوه چیدمان وسایل به درک بهتر کارکرد فضا کمک کرده و درواقع به نوعی اطلاع‌رسانی می‌کند، ولی این تمام مطلب نیست و نکته مهم‌تری هم وجود دارد! ترکیب هر جزء از اجزای دکوراسیون و نحوه ساماندهی آن عاملی است که از شخصیت، خواسته ، لذت و آرزوهای شما سخن می‌گوید.

روح فضا

وقتی سوال «چگونه چیدمان کنیم؟» در مقابل شماست، شناخت و درک نیازمندی‌های روانی و درک احساسات انسانی اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. فرقی نمی‌کند که برای خودتان باشد یا برای مشتری، پاسخ به این ابهامات پایه و اساس کار است. دانستن و درک آرزو و دلبستگی، توانایی یا ناتوانی‌های فرد و کارکرد مورد نیاز و مطلوب فضا برای رسیدن به نتیجه قابل قبول مهم است. مهارت‌های روانشناختی چه در مورد شخص خود و اعضای خانواده‌تان و چه در مورد مشتری به بالا بردن کیفیت کار اجرایی کمک می‌کند. چیدمان بخش‌های مختلف فضا چگونه باید باشد تا جوابگوی نیازهای متفاوت بوده و کارایی مناسب را فراهم آورد؟ شناخت روانشناسانه محیط، روح حاکم بر آن را زنده و سیال نگه می‌دارد.

حوزه‌های سه‌گانه

تاثیر روانشناسانه فضا در 3 حوزه قابل بررسی است:

۱- رفتار یا عملکرد: شکل هندسی فضا یا اتاق، میزان وجود نور طبیعی و مناسب برای انجام کار- هر نوع کاری از قبیل مطالعه، انجام تکالیف، آشپزی و ... ـ روی رفتار و عملکرد و میزان بازدهی مثبت ما تاثیرگذار است.

2- احساسات: انتخاب رنگ، ارتباط با فضای بیرون و طبیعت از راه پنجره و محل قرارگیری آن در اتاق و حضور نمادها و اشیای سمبلیک فردی که نشان‌دهنده شخصیت و آمال ماست روی احساسمان از بودن در آن مکان تاثیرگذار است.

۳- ادراک: شامل هوشیاری حسی ما از عوامل و عناصر محیطی موجود در فضا می‌شود. برای مثال درک بافت سطوح وسایلی که در اطرافمان است؛ مثلا اینکه نرم است یا زبر، صیقلی یا مات؟ مبلمان دارای چه ویژگی است؟ آیا حسی از راحتی با خود دارد یا برعکس خشک و رسمی است؟ طراحی آن به ما چه می‌گوید؟ یا اینکه در طراحی فضا به وجه خصوصی آن که بتوان بدون مزاحمت بر احساسات و جنبه‌های درونی و تفکرات خود متمرکز شد، پرداخته شده است؟ و بسیاری موارد دیگر بر دریافت ما از یک مکان تاثیرگذار است. وجه دیگر درک فضا می‌تواند به توهم مثبت وسعت فضا ، کمک کند. اگر می‌خواهید فضایتان از لحاظ دیداری بزرگ‌تر به نظر برسد، چاره کار استفاده از مبلمان کوچک‌تر و باریک‌تر است. نصب یک آینه بزرگ روی دیوار پشتی مبلمان و ایجاد عمق مجازی نیز شما را به این هدف نزدیک می‌کند. آویزان کردن وسایل تزیینی روی دیوارها، هم چنین به کار بردن رنگی گرم برای تزیین فضا، درک صمیمانه‌ای از فضا به ما می‌بخشد. چیدمان نزدیک به هم مبلمان و صندلی‌ها و حضور نورهای محیطی مانند آباژور نیز به ایجاد فضای دوستانه کمک می‌کند. اینکه با انتخاب‌های خود به عنوان یک دکوراتور باعث چه دریافتی از فضا از طرف مخاطبان می‌شویم و چه ادراکی از آن را منتقل می‌کنیم، مسئولیت ماست.

این تاثیرات در زندگی روزمره قابل چشم‌پوشی نبوده و بسیار واقعی و مهم است. مطلب دیگر اختیار و ملاک انتخاب وسایل، رنگ‌ها و مدل اشیایی است که برمی‌گزینیم و تا حد زیادی در این باره آزادی عمل داریم.

فلسفه‌های دکوری

در این زمینه، 2 دیدگاه معروف و باستانی و در عین حال کاربردی از گذشتگان برای ما به یادگار مانده است: فنگ‌شویی و واستو شاسترا که هر دو بر نحوه درست چیدن وسایل و انتخاب صحیح آنها به منظور دست یافتن به بهترین کیفیت جسمی و روانی در فضاهایی که زندگی می‌کنیم، می‌پردازند.

4 مورد خاص...

هنگامی که وارد فضایی می‌شویم، ۴ مورد خیلی زود توجه ما را به خود جلب می‌کند:

1- کارکرد: آیا فضا با نیازهای ما مطابقت دارد و آنها را برآورده می‌کند؟

2- ارزش مالی: آیا هزینه‌ای که برای آن شده مفید بوده است؟

۳- وجه سمبلیک: آیا احساسات ما را برمی‌انگیزد و با آن هماهنگی دارد و برای به‌وجود آوردن حس همراهی و همدلی، از چه اشیا، لوازم و مبلمانی استفاده کرده‌اند؟

۴- نشانه: آیا موارد استفاده شده در دکوراسیون، حالتی شخصی و فردی دارد یا حالتی عمومی و معمولی؟ مثلا آشپزخانه‌ای که روی در یخچال آن تصاویری از افراد خانواده، دوستان و یادگاری‌ها و... قرار دارد، فضای بسیار صمیمانه‌تری برای همه ایجاد می‌کند تا آشپزخانه‌ای مدرن و مینیمالیستی و بیش از اندازه خلوت. انرژی مثبت جاری در فضا با حضور اشیا و رنگ‌ها به افراد منتقل می‌شود و حال و هوای دلنشین‌تری برای ساکنان فراهم می‌آورد.

برای تهیه مجله منزل می توانید به صورت حضوری از کیوسک های روزنامه فروشی سراسر کشور و برای خرید نسخه الکترونیک از وب سایت taaghche.ir اقدام نمائید.

ضمنا برای اشتراک نسخه چاپی مجله منزل روی تصویر زیر کلیک کنید: