نقش تبلیغات در بازاریابی

وب‌سایت پنجره خلاقیت - سحر داوری فرد: یکی از روشهای شناساندن و معرفی کالا یا محصول به مصرف کننده نهایی، اطلاع رسانی از طریق تبلیغات می باشد. در صورتی که تبلیغات درست و بجا باشد می تواند موجب رونق تجارت و افزایش سطح کیفی کالا نیز باشد.

امروزه تبلیغات یکی از پرقدرت ترین ابزارهای مدیریتی در بازاریابی است و هنوز هم هستند شرکتهایی که سرمایه گذاری قابل توجهی در این زمینه انجام میدهند. در واقع تبلیغات وسیله ایست جهت تسریع در حرکت کالا از نقطه تولید به مصرف. در این موضوع سعی شده کوتاه به انواع تبلیغات، هدف تبلیغات و روشهای موثر در تبلیغات پرداخته شود.

همچنان که جوامع اولیه با ایجاد علائم و نشانه هایی سعی در برقراری ارتباط با یکدیگر داشته اند، بدیهی است جوامع امروزی نیز نیازمند برقراری ارتباط با یکدیگر به شیوه نوین خود هستند. منظور از ارتباط، القا و ابراز عقاید و نظرات و به بیان دیگر جهت دهی به شیوه تفکر سایرین است. وقتی این ارتباط به صورت جمعی باشد تبلیغات شکل گرفته است. زمانی که این فعالیت شکل دهی و تأثیر بر افکار جمعی به وسیله سازمانهای اقتصادی و بازرگانی صورت پذیرد، تبلیغات مادی است که بر روند فروش و ارائه خدمات تأثیرگذار می باشد. و به واقع نوعی تشویق مردم یا مخاطب به مصرف.

به طور کلی تبلیغات دارای سه اثر متفاوت هستند:

• ایجاد نیازمندی یا احتیاج
• بالا بردن میزان فروش (در اثر ایجاد نیازمندی یا احتیاج)
• کمک به بزرگتر شدن واحدهای تولیدی و خدماتی

تبلیغات در صورتی که به صورت مکرر و هدفمند باشد باعث ایجاد میل به خرید یا استفاده از خدمات قابل ارائه می شود. حتی گاهی افراد آنقدر در معرض تبلیغات خاصی قرار می گیرند که تلاش میکنند سطح زندگی و درآمدی خود را بالا ببرند.

نتیجه مسلم تبلیغات موثر، ازدیاد فروش و ارائه خدمات بیشتر به مخاطبین می باشد. و این امر خود باعث بزرگتر شدن موسسات تولیدی و بازرگانی (خدماتی) می گردد که برای اداره امور خود به متخصصین نیاز دارند. (مثال بارز سطح درآمدی کارمندی با تحصیلات متوسطه در قسمت فروش یا بازرگانی سازمان و کارمندی با تحصیلات و تخصص مرتبط)

تبلیغات (توجه شود تبلیغات موثر) باعث ایجاد رغبت به داشتن اشیا یا خدمات می گردد، و این امر در بالا بردن سطح زندگی تأثیر بسزایی دارد. مردم بجای پس انداز سرمایه، بخش زیادی از آن را صرف زندگی راحتتر می کنند (اثر تبلیغات در فرهنگ و آداب و رسوم)

تبلیغات بر اساس هدف به سه دسته تقسیم می شود:

• تبلیغات اطلاعی: که اصولأ در مراحل اولیه تولید و ورود به بازار به کار میرود، و هدف شناخت تقاضای اولیه است.
• تبلیغات ترغیب کننده: این نوع تبلیغ زمانی کاربرد دارد که هدف از تبلیغات و اطلاع رسانی مقایسه باشد بین عملکرد دو یا چندکالا (رقابت موثر نام دیگر این تبلیغ است)
• تبلیغات یادآوری: مصرف کننده را وادار به تفکر در مورد کالا یا خدمات می نماید، به نوعی ایجاد تصویر ذهنی ثابت در ذهن مخاطب

هدف از تبلیغات:

هدف از هر تبلیغی شناساندن کالا نیست، زیرا با وجود بیشترین حجم تبلیغات نیز، فروش اشباع نخواهد شد.

هدف از تبلیغات می تواند هریک از موارد ذیل باشد:

• ازدیاد نوع مصرف: تلاش برای متنوع کردن نوع مصرف، به طور مثال خرید گل که میتواند برای امور و مناسبتهای مختلف کاربرد داشته باشد.
• ازدیاد مقدار خرید: بهترین نمونه فروش کالاهای کوچک در بسته بندی های بزرگتر است مثل پک صابون
• ازدیاد مدت مصرف: کالاهای فصلی که امروزه می توان در تمام فصول سال مصرف کرد (بستنیها، برخی میوه ها و …)
• ازدیاد تکرار مصرف: نمونه بارز آن خدمات پس از فروش و یا تعویض کالاهای مرتبط با کالای اصلی است که مدت استفاده از کالای اصلی را بیشتر میکند (روغن موتور)
• جلب نسل جدید: این که با تبلیغات کالایی برای یک نسل جا افتاد و شهرت یافت، نباید باعث شود به امر تبلیغات در مورد نسلهای بعدی بی توجهی شود. ماندگاری در ذهن مخاطب در هر زمانی حائز اهمیت است.
• مبارزه با عقاید مخالف: گاهی سوء شهرت دامان بسیاری از تولید کنندگان را می گیرد، در صورتی که به درستی و با اطلاع رسانی بجا این شایعات خنثی نشود، محبوبیت کالا را نابود می کند. (بهترین مثال عملکرد نادرست شرکتهای لیزینگ بدون مجوز در ایران است که با کلاهبرداری فعالیت شرکتهای لیزینگ زیر نظر بانک مرکزی را نیز زیر سوال بردند)

روشهای موثر تبلیغات:

کاتالوگ، تابلوی تبلیغاتی، ارائه نمونه کالا یا خدمات، فیلم و اسلاید نمایشی، آگهی در روزنامه و به طور کلی مطبوعات، انواع تبلیغات رادیویی و تلویزیونی، استفاده از شبکه های اجتماعی و… از جمله مواردی است که همه شرکتها حداقل یک مورد از آن را جهت اطلاع رسانی به گروه هدف انتخاب کرده اند. مهمترین هدف هر تبلیغ، معرفی کالا و خدمات و ترغیب خریداران بالقوه به خرید کالای مناسب است.

ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ماندگار در ذهن مخاطب، باعث جلب اعتماد مشتریان به کلیه کالاها و خدمات شرکتها می شود. امروزه شرکتهای تبلیغاتی قبل از انتخاب هریک از موارد فوق یک سری فاکتور را مد نظر قرار می دهند:

• بررسی بازار
• تهیه طرح تبلیغاتی متناسب با کالا یا خدمات
• انتخاب رسانه بر اساس گروه هدف یا پر تیراژ (بیننده، شنونده، خواننده) بودن
• انتخاب تبلیغات بر اساس محلی بودن یا در سطح گسترده
• مطالعه خواست و سلیقه مشتریان
• استراتژی تبلیغاتی رقبا
• انتخاب شعار مناسب

مورد آخر به منظور تکرار دائمی یا طولانی مدت ویژگی خاصی از کالا یا خدمات است که در نهایت منجر به شکل گیری تصویر ذهنی برای مخاطب می گردد. شعار انتخابی همواره باید می بایست تناسب و هماهنگی با لحن تبلیغاتی سازمان داشته باشد، به اقناع ذهن مشتری کمک کند و در نهایت زنده و محرک باشد.

فروش تهییجی و فروش حراجی در مدت زمانی مشخص نیز از جمله مواردی است که در بالا بردن سطح فروش لااقل برای یک مقطع زمانی خاص موثر واقع خواهد شد. شرکتهای سازنده اتومبیل در ژاپن که برای بالابردن سطح فروش به اهداء بلیط کنسرت و سفر متوسل می شوند از آن جمله اند.

فعال عمل کردن واحد روابط عمومی در هر سازمان و شرکتی نوعی تبلیغات نامحسوس به شمار می رود. این واحد از طریق ارتباط با مردم، تهیه و ارائه کاتالوگ کالا و خدمات به منظور معرفی کالا و ارائه خدمات مشاوره ای نقش موثری در بالا بردن میزان فروش دارند.

تفاوت تبلیغات و فعالیت روابط عمومی:

• تبلیغات فعالیت یک طرفه و تحمیلی بر مخاطب است در حالی که روابط عمومی ارتباط دو طرفه بین مخاطب و سازمان را ایجاد میکند.
• تبلیغات همیشه مبتنی بر واقعیت نبوده و فقط به دنبال جلب مشتری است در حالی که روابط عمومی همیشه مبتنی بر واقعیت است.
• هدف تبلیغات تأثیر گذاری سریع و مبتنی بر نتیجه در کوتاه مدت است و روابط عمومی امکان حصول نتیجه نداشته و یا در بلند مدت این امکان را خواهد داشت.

نتیجه اینکه: تبلیغات و اطلاع رسانی وسیله سریع حرکت کالا و خدمات از نقطه تولید به نقطه مصرف بوده که در معرفی کالا و خدمات و نیز بالا بردن سطح فروش نقش مهمی را ایفا می کند، که البته سازمانها بر اساس نوع دیدگاه به ترویج تبلیغات، سرسام آور بودن هزینه اطلاع رسانی و سایر عوامل درون سازمانی، نسبت به این امر تصمیم سازی می کنند.

تبلیغات یکی از عناصر مهم و کلیدی آمیخته بازاریابی است.