درباره گسترش تقلب در مدرسه و دانشگاه و حراج علم
چندی پیش گزارش کوتاهی در نشریه ساینس منتشر شد درباره تقلب در دانشگاه ها و خرید و فروش مقاله و پایان نامه و دیگر مقدمات کسب مدرک تحصیلی از دانشگاه های ایران.
گفت و گو با دانشمندان و سیاستمداران ایرانی تاثیرگذار بر وضعیت علم و فناوری و پژوهش نیز از دیگر فعالیت های این خبرنگار بین المللی برجسته است. البته همان گونه که گفتیم، استون دبیر بخش بین الملل نشریه ساینس است و برای مثال، پیش از این نیز گزارش هایی درباره پروژه دانشمندان ژاپنی در سیبری برای شبیه سازی ماموت، شیوع یک بیماری عجیب در سیبری، حال و روز محوطه آزمایش بمب اتمی در قزاقستان، جایگاه و دستاوردهای پژوهش های علمی در کره شمالی و وضعیت چرنوبیل بعد از فاجعه اتمی منتشر کرده بود.
استون در گزارشی که این بار منتشر کرده است به موضوعی پرداخته که کمتر کسی تمایل دارد درباره اش حرفی بزند؛ تقلب برای تدوین پایان نامه دانشگاهی و خرید مقاله پژوهشی از بازار و گرفتن مدرک دانشگاهی با مقاله و پایان نامه ای که در قبال پرداخت پول تهیه شده است.
واقعیت این است که سال هاست تقلب در دانشگاه های ایران ریشه دوانده است اما مسئولان دانشگاهی تمایل چندانی ندارند که درباره این موضوع گفت و گو کنند چه رسد به اینکه برای ریشه یابی یا مقابله با آن اقدام کنند.
در این گزارش، پس از آنکه از وضعیت و گستردگی این پدیده در دانشگاه های ایران می نویسد خلاصه ای از گفت و گو با چند استاد دانشگاه را ذکر و زمینه های شکل گیری و ریشه های این پدیده را بررسی می کند. هرچند گزارش کوتاه استون تا حدود زیادی کامل است اما باید به این موضوع توجه کرد که تقلب در دانشگاه، خود پیامد ضعف دیگری در نظام آموزشی ما است، یعنی گسترش تقلب در مدارس. امروزه، یکی از معضلات آموزش همگانی ما، تقلب است. این پدیده چندین و چند دلیل دارد که از بین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
صدرنشینان تقلب
در برخی از دوره ها، گروه هایی برای آنکه رییس جمهوری را تحت فشار قرار دهند، به عملکردش در حوزه آموزش و پرورش انتقاد می کردند و مثلا می پرسیدند با همه این هزینه هایی که در آموزش و پروش شده است، نظام آموزشی ما چه دستاوردی داشته یا چرا افت تحصیلی در مدارس زیاد است؟
وزیر آموزش و پرورش هم برای خلاصی از این فشار، به ادارات دستور می داد رویکرد مناسبی اتخاذ کنند تا درصد قبولی دانش آموزان زیاد شود. این رویکرد مناسب، جنبه های بسیار متنوعی داشت و از کم کردن حجم و محتوای کتاب درسی تا فشار به معلمان برای قبول کردن دانش آموزان و همچنین چشم بستن بر تقلب های دانش آموزان را شامل می شد. معمولا در چنین رویکردهایی، معلمانی که توانایی سازگاری با توصیه های مدیران و پیروی از قوانین نانوشته را داشتند، قدر می دیدند و بر صدر می نشستند و معلمی که تقلب را عملی خلاف عرف یا اخلاق یا قانون می پنداشت، کم کم با مشکلاتی مواجهمی شد.
خریدن پژوهش از پژوهش فروشی!
هرچند تقلب دانش آموزان و چشم پوشی معلمان از این تقلب ها، تا حدودی چاره کار بود اما کم کم کار به جایی کشید که بسیاری از دانش آموزان به رغم تقلب هم نمی توانستند نمره قبولی کسب کنند. در اینجا کارشناسان آموزش و پرورش راهی دیگر ابداع کردند؛ در بسیاری از درس ها، نمره ای به عنوان نمره مستمر و فعالیت های کلاسی منظور می شود که می تواند ضعف در امتحان های پایانی را جبران کند.
معمولا دانش آموزان برای افزایش نمره مستمر خود باید پژوهشی را در یکی از موضوعات درسی ارائه دهند. بدیهی است که نه دانش آموز راهنمایی و دبیرستان توانایی انجام فعالیت های پژوهشی را دارد و نه چنین امکاناتی در مدارس در دسترس دانش آموزان است. در هر صورت، در ابتدای کار دانش آموزان برای انجام این گونه پژوهش های علمی، از تجربه دانشجویان فامیل خود استفاده می کردند اما وقتی که نیاز به این گونه پژوهش ها زیاد شد، راه هایی برای برآورده ساختن این نیاز پدید آمد؛ مغازه هایی که تا دیروز در زمینه تایپ و تکثیر فعال بودند، سفارش در حوزه پژوهش های دانش آموزی را هم قبول می کردند.
به این ترتیب، کم کم این توهم در ذهن دانش آموزان شکل می گیرد که پژوهش هم چیزی است که می توان آن را مانند یخمک و لواشک از مغازه خرید. وقتی مجاز، قانونی و صد البته کار راه انداز بودن تقلب در ذهن دانش آموز شکل بگیرد، دشوار بتوان در دوران دانشجویی او را از تقلب برحذر داشت.
خاطرات شیرین سلبریتی ها از تقلب
بسیار پیش آمده است که شخصیت های محبوب جوانان و نوجوانان (مانند ورزشکاران، هنرمندان و...) در رسانه ها و به ویژه رادیو و تلویزیون، با افتخار از انواع تقلب می گویند برای مثال چندی پیش، به مناسبت اول مهر و آغاز سال تحصیلی، یکی از طنزپردازان در برنامه ای تلویزیونی به بیان خاطراتش از دوران تحصیل پرداخت و مدعی شد تقلب هایش آنقدر نوآورانه بود که مراقب نمی توانسته تقلبش را پیدا کند. حتی می گفت تقلبش آنقدر باحال بود که معلمش چندبار به او گفت: «جان مادرت به من بگو چه جوری تقلب می کنی که هیچ کس متوجه نمی شه؟»
تقلب خیلی هم خوب است
به موازات گسترش تقلب در مدارس و عادی شدن آن در سطح جامعه، لازم بود که برای فواید و حتی لزوم تقلب در مدارس، نظریه سازی شود. خاطرم هست در یکی از سمینارهای علمی آموزشی، یکی از سخنرانان طرفدار تقلب، معلمان مخالف تقلب را به عقب ماندگی متهم می کرد که هنوز در دوران پارینه سنگی به سر می برند و وارد عصر اینترنت و کوانتوم نشده اند!
او می گفت معلمی که به عنوان مراقب، مانع تقلب دانش آموزان می شود، در حقیقت با هداف اصلی و اساسی آموزش و پرورش مخالفت می کند. هدف نهایی آموزش و پرورش یادگرفتن دانش آموز است. برخی دانش آموزان درس را در کلاس یاد می گیرند، برخی در خانه درس را مرور می کنند تا یاد بگیرند، برخی پدر و مادرها درس را به دانش آموز یاد می دهند، دیگری هم به آموزشگاه می رود یا با استفاده از معلم خصوصی درس را یاد می گیرد. یکی دیگر هم درس را در جلسه امتحان و با تقلب می آموزد! این جور یادگرفتن، چه فرقی با بقیه روش ها دارد؟ پس مراقب نباید مانع تقلب دانش آموزان شود!
راه گریز چیست؟
بسیاری بر این باورند که رسانه ها و مدرسه شکل دهنده شخصیت افراد هستند. زمانی که در رسانه ها با این وضوح، تقلب را تشویق می کنند، نمی توان انتظار داشت دانش آموزی که شخصیت های محبوبش متقلب بودند، علم تقلب را زشت بپندارند.
وقتی تقلب به هر دلیل ارزش تلقی شود، نمی توان مانع از آن شد. شاید یکی از دلایل گسترش تقلب در دانشگاه، ارزش بودن و رواجش در مدارس باشد. مادامی که تقلب در کشور ارزش است، نمی توان با آن مقابله کرد چون راه به جایی نمی برد.
نکته آخر اینکه، ضررهای تقلب به فارغ التحصیلی دانش آموزان و دانشجویان کم سواد محدود نمی شود. به خاطر داشته باشیم تا وقتی تقلب و دروغ ارزش باشد، شهروندان در بسیاری از حوزه های دیگر نیز قوانین اجتماعی را زیر پا می گذارند. شاید یکی از دلایلی که باعث شده است اختلاس ها و سوءاستفاده های مالی در کشورمان زیاد شود، آن است که دیگر قانون برای ما چندان جایگاه محترمی ندارد و حتی دردناک تر از آن، در برخی موارد قانون شکنان انسان های برجسته و محترمی محسوب می شوند.
نظر کاربران
این دیگه تو ایران اثبات شده که سطح علمی یا خواندن و درک مطالب در دانشگاه هیچ ارتباطی با بالا رفتن مقام یا پیشرفت در زمینه کاری ندارد . چه بسا در بیشتر موارد رابطه بر عکس هم داشته.
وقتی میخوای صادقانه کار کنی همه دارن زیرآبت رو میزنن تا دیتاسازی خودشون لو نره به نظرتون باید چه کرد؟ یا کار نکرد یا فرار کرد
پاسخ ها
دوست عزیز فرمایش شما صحیح اما الان بحث تقلب تو سیستم آموزشی هست. دانش آموز و دانشجو که هنوز وارد این سیستم خشنی که میفرمایید نشده. اون داره تقلب میکنه تا به خیال خودش کنار دست من و شما با مدرکش بیاد کار کنه.
آموزش و پرورش بخشنامه می کند برای اینکه آمار قبولی بالا برود باید نمره بدهید دانش آموز به کلاس بالا می آید در حالی که هیچ چیز بلد نیست و......فاتحه درس و علم را باید خواند
پاسخ ها
قربونت برم بحث تقلب بین دانش آموختگان هست نه آمار سازی.
وقتی از اول دبستان تو کله بچه فرو میکنن که درس تنها راه خوشبختی هست و از طرفی بازار کلاسهای تقویتی و کنکور این نکته را تحکیم میکنه دانش آموز بیچاره برا دلخوشی خانواده و نگرفتن لقب بچه تنبل و ... مجبوره تقلب میکنه.