جاودانگی مجازی!
خودکشی های مجازی، مُد شده اند؟!
تعطیل شد. چی؟ زندگی. خبری که به هیچ وجه نه جذاب است نه هیجان انگیز؛ این خبر فقط یک پایان غریب است. تصویری که قبل از مرگ، درست به قلب شلیک می شود.
آخرین سکانس های زندگی
مروری بر خودکشی های امسال که بیش از همه رسانه ای شد، مهر تاییدی است بر این موضوع. همین امسال هادی پاکزاد، خواننده راک و شاعری به نام عالی پور به این شیوه تن به مگر خودخواسته دادند. اگرچه سکانس های آخرین لحظات زندگی این خواننده راکو آخرین پست شاعر جوان در اینستاگرام درست زمانی کشف شد که دیگر برای همه چیز دیر شده بود و آقای شاعر بعد از آخرین پست، خودش را به مقابل در دانشگاهش رساند و با شلیک یک گلوله به زندگی اش پایان داد. همین دو خبر که در عرض چند ماه از یکدیگر رخ دادند، نشان می دهد حالا دیگر دوربین های هوشمند و شبکه های مجازی ابزاری شده اند برای خداحافظی از زندگی، برای جاودانگی!
روی دیگر این ماجرا نگرانی از خودکشی هایی است که اگرچه متفاوت تر با این نوع هستند، اما مرگ های خودخواسته ای است که در شهر رخ می دهد و مردم شاهد آخرین سکانس های نقش آفرینان این حادثه تلخ هستند. مثل مردی که خودش را از پل میرداماد حلق آویز کرد، یا خودکشی دختری نوجوان روی پل نیایش یا خودکشی در برابر دیدگان حیرت زده مسافران ایستگاه های مترو.
کارشناسان معتقدند اگرچه نرخ خودکشی در ایران از اغلب کشورهای غربی پایین تر است، اما در میان کشورهای خاورمیانه این آمار بالاست؛ هر چند آمار دقیقی از تعداد افرادی که به این شیوه به زندگی خود پایان می دهند، وجود ندارد، اما به طور میانگین با حدود ۵۰۰ مورد موفق در سال به یکی از آسیب های اجتماعی رو به رشد تبدیل شده است.
بخشی از کوله بار دردهایشان را زمین می گذارند و می روند
سن اقدام به خودکشی پایین آمده و پوشش رسانه ای بازنمایی اخبار شرایط دیده شدن این نوع مرگ را فراهم می کند. این ها را دکتر سعید خراط ها، آسیب شناس اجتماعی می گوید و در این باره می افزاید: «تصور کنید در دوره ای که خودسوزی زنان ایلام در چنین شرایطی رخ می داد و تصاویر و اخبارش رسانه ای می شد، چه تصاویر هولناک و فراوانی از مرگ های خودخواسته زنان این استان بر سر خط خبرها می نشست.
درنتیجه این تغییرات شیوه و نحوه خودکشی نیز دچار تغییر شده، کما این که الان فردی که قصد خودکشی دارد، تصویر یا نوشته ای را به عنوان آخرین لحظه از زندگی اش ثبت و منتشر می کند. اگرچه معمولا این تصاویر و نوشته ها در فضای مجازی رخ می دهند، اما من معتقدم که دیگر به شبکه های اجتماعی و دنیای اینترنت نمی توان گفت مجازی. چرا که الان همه این ها زدگی روزمره اجتماعی جنب و جوش بیشتری پیدا کرده اند و درواقع دنیای واقعی به این سمت کوچ کرده است.
با این تعریف، به نظر من افرادی که از آخرین روز زندگی شان تصویر یا نوشته ای ثبت می کنند، میل به جاودانگی دارند. به هر حال همه ما دوست داریم پس از مرگمان هم ناممان جاودانه شود، با این که بخشی از کوله بار دردهایمان را بر زمین بگذاریم و برویم.
همین هم می شود که مردم قبل از مرگ وصیت می کنند و منتشر کردن یک نوشته یا حتی عکس درواقع یک نوع وصیت از طرف کسی است که فضای مجازی به او اجازه می دهد از آن برای وصیت و همان جاودانگی اش استفاده کند.»
یک اقدام کاملا شخصی
اگرچه خودکشی ها و بازتاب این اخبار در شبکه های اجتماعی زنگ خطر را به صدا درآورده و باید با شناسایی عوامل وقوع آن برای پیشگیری گام برداشت، اما برای شناسایی عوامل موثر در مرگ خودخواسته می توان آن ها را دسته بندی کرد. روان شناسان معتقدند خودکشی زمانی رخ می دهد که هم بستگی اجتماعی فرد با جامعه کاهش می یابد.
قضای مجتبی حسین پور، بازپرس ویژه قتل دادسرای جنایی تهران درباره علل خودکشی می گوید: «سال گذشته پرونده خودکشی یک پسر جوان به من ارجاع داده شد. با بررسی این پرونده متوجه شدم او از لحاظ ظاهری، اقتصادی و معیشتی مشکل خاصی ندارد، اما در صحنه خودکشی یک فیلم کشف شد. او در این فیلم از فامیل و دوستانش گله کرده بود و به نوعی آن ها را مقصر رسیدن به بن بست در زندگی اش می دانست.
قاضی حسین پور ندانستن مهارت زندگی در رویارویی با مشکلات را علت اصلی خودکشی در سال های اخیر می داند و در ادامه می گوید: «خیلی ها تصور می کنند خودکشی یک جنون آنی است. اما الان شاهد خودکشی هایی هستیم که با برنامه ریزی انجام می شود. یعنی فرد عکس می اندازد، پست می گذارد، حتی وسیله خودکشی را تهیه می کند؛ در صورتی که در این زمان فرصت دارد خشمش فروکش کند و زندگی اش را از زاویه دیگری نگاه کند.
دلیل این موضوع هم نداشتن و آگاه نبودن در رابطه با مهارت های زندگی است. مهارت هایی که فقط به یک مشاوره قبل و بعد از ازدواج ختم نمی شود و باید از کودکی فن درست زندگی کردن و برخورد با مشکلات اجتماعی و خانوادگی به کودکان آموزش داده شود.
با همه این ها خودکشی مثل خیلی از آسیب های اجتماعی، آسیبی است که هنجارهای جامعه را در هم می شکند و هرچه بیشتر چشم جامعه از این تصویر پر شود، تبعات بیشتری بر جای خواهدگذاشت.
خودکشی های فیس بوکی
برنامه ضد خودکشی یا درواقع گزینش خودکشی فیس بوک به روزرسانی شد. این ابزار که سال پیش برای اولین بار در امریکا در دسترس قرار گرفته بود، حالا برای تمامی کاربران در سرتاسر جهان قابل استفاده است و با همکاری سازمان سلامت و بهداشت روانی و هم چنین با بهره گیری از تجربه افرادی که تجربه شخصی خودکشی یا خودآزاری دارند، تولید شده است.
فیس بوک از طریق این ابزار، به کاربران فیس بوک این اجازه را می دهد که بتوانند در صورت مشاهده پست یا عکس مشکوک آن را نشانه گذاری کنند و گزارش دهند. به گزارش پایگاه آی تی ایران، طبق گفته آنتیگون دیویس، رییس امنیت جهانی شبکه های اجتماعی و همکار محققش جنیفر گواداگنو، فیس بوک در حال حاضر با همکاری شرکای خود این ابزار را به تمامی زبان های موجود ارائه کرده است.
انتشار عکس های مچ دست بریده و ویدیو یک مرد 42 ساله در فیس بوک، مسئولان را به صرافت انداخت تا برای حفظ امنیت روانی شبکه، قوانین جدی تری برای انتشار این گونه مطالب اعمال کنند. وارون مالیک، کارمند بخش فناوری اطلاعات یک شرکت، عکسی از مچ دست چپ خود منتشر کرده بود که آن را بریده بود زیرش نوشته بود «پایان». دوستان او بعد از دیدن این پست به سرعت اقدام به کمک گرفتن کردند و بالاخره برادر مالیک، او را به نزدیک ترین بیمارستان رسانده بود.
فیس بوک اعلام کرده است: «ما در اکثر نقاط دنیا گروه هایی تشکیل دادیم که مستقیما به گزارش های ارسالی کاربران نظارت می کنند که اولویت آن ها همیشه گزارش های مربوط به خودآزاری است. هم چنین برای شخصی که اقدام به انتشار این گونه مطالب کرده هم راه کارهای جدیدی ارائه کرده ایم. آن ها می توانند با یک دوست تماس بگیرند یا با اورژانس یا گزینه های دیگر را انتخاب کنند. کاربران می توانند پست های مشکوک به خودکشی را از طریق منوی جدید اضافه شده به چند طریق گزارش دهند.
گروه های جلوگیری کننده و پیش گیری کننده به صورت ناشناس می توانند برای افرادی که قابلیت دسترسی به شخص مورد نظر را دارند، پیغام ارسال کنند و در خواست کمک کنند. فیس بوک از تمامی کاربران درخواست کرده، در صورت مواجهه با چنین پست هایی بلافاصله اورژانس را خبر کنند.»
آخرین نوشته های شاعر
- آخرین نوشته های ابراهیم عالی پور، شاعر 27 ساله در صفحه اینستاگرامش:
«شاید آخر بازی ست، باید نقش بهتری دست و پا می کردم/ برایم یک قبر بدون هیچ سنگی در نظر بگیرید... انگار این مردم برای نفهمیدن پول می گیرند تا به آن ه خودشان باور دارند فقط اعتماد کنند، فارغ از این که آن همه فریب و ریا و جادو را فراموش می کنند و یا سعی می کنند ندیده بگیرند تا بتوانند برای ناتوانی های خود تکیه گاهی پیدا کنند...»
- بخشی از آخرین شعری که تقریبا هم زمان با پُست آخر روی صفحه اینستاگرام عالی پور نوشته شده:
در شلاق هایی که فرود می آید
در یاس و ترس هایم
بتادین بریزید
که در هر زخم باز از من
یک جفت چشم لو می رود
لطفا کسی دست به تقصیرهایم نبرد...»
نظر کاربران
امارهای ایران کاملن دروغه**** در یک روز بالغ بر 5-6 نفر خودکشی میکنن* ایران دروغ گفتن راحته****
نمیدونم کسی که خودکشی می کنه جسارت داره یا مهارت نداره!!! ولی واقعا یه لحظاتی تو زندگی پیش میاد که آدم دلش می خواد دکمه خاموش رو بزنه
خودکشی در هر صورت غمگین و ناراحت کنندس ...فقط بوی سرخوردگی و یاس به مشام میاره .خیلی بخاط عالیپور ناراحت شدم.
البته شجاعتش ستودنیه
دهه 1340 و قبل تر کسی خودکشی نمیکرد همه امید به زندگی داشتند
رهایی از زندان تن
به خودکشی جوان ایراتی به چشم یه برتد و مد نگاه کنی درست نیست از لحاظ روحی و روانی به شدت در فشاریم زتدگی ما مثل جوان آزاد غربی نیست اونا بیشتر برای دستیابی زودتر و تجربه مرگ شکست عشقی این کارو میکنند کمتر برای قشار زندگی بوده . هیچ کس کاری برای نجاتمون نمیکنه خودمون هم ناخواسته در مشکلات اینجا غرق شذیم یک سری خودکشی میکنند بقیه هم افسرده تعداد کمی از زندان تن و بار سنگین فشار اجتماعی و یا یاس فلسفی نجات پیدا میکنند اصلا معلوم نیست شاید نفر بعدی ما باشیم هیچ کسی به فکر ما نیست
باید جای اون انسان بود ولی یه باور غلط میگن افراد ترسو خودکشی میکنند در صورتیکه برعکسه آدم های خیلی شجاع این کارو میکنند خودخواسته داره خانواده و دنیا رو ترک میکنه یعنی تمام هیچ. ادم دستش میسوزه زخم میشه کلی نگران و سعی در خوب شدنش داره
انا لله و اناالیه راجعون ... بازگشت همه به سوی اوست .. همه مون یک زمانی برای رفتنمون مقدر شده چرا انسان ها با دونستن این قضیه که هیچ انسانی جاودان نخواهد شد حتی حضرت نو ح و اولیا خدا هم نفس مرگ رو چشیدن و با اگاهی از این قضیه نفسی که خدا به اون داده جونی که خدا به اون داده رو بدون اذن الهی قطع می کنه ... خدای مهربون چندین بار تو قرآن مجید به این قضیه اشاره می کنه که ای انسانها من با خودکشی موافق نیستم بدانید و اگاه باشید که اگر انسانی نفس خودش رو قطع کنه به عذاب الیم دچار می شه ... چرا ما باور نداریم دنیای دیگری هم هست .. حساب و کتابی هم داریم ... چرا و چرا .... فکر می کنید با خودکشی دیگه همه عذاب ها تموم میشه .. دیگه فشاری نیست که صدرصد در اشتباه هستید به محض قطع نفس مطمئن باش عذابی سخت تر از این عذابهای دنیوی در انتظارت خواهد بود روزی هزاران مرتبه می میری و زنده می شوی و درخواست بخشش از خدای خویش داری ... اهای ادم ها خواهش می کنم اون قرآنی رو کنج کتابخونه گذاشتید بردارید و بخونید ...
من جراتش ندارم واقعا میترسم گرچه از زندگیمم راضی نیستم هیچ امیدی هم ندارم گیر افتادم مغزم خسته س دنیای مزخرفیه همش شاید فردا بهتر بشه صبر صبر
این شاعر هم سن منه ..منم اگر جرات داشتم همین کار رو میکردم
زندگی خیلی سخت شده انگار تو یه برزخ گیر افتادی هر روز داری میدویی اما از مقصد خبری نیست حتی از نزدیک شدن بهش هم خبری نیست همش مشکلات فشار اقتصادی و اجتماعی اینده ای که روشن نیست فشار روحی و روانی
نمیدونم اونور مرگ چه خبره اما بعید میدونم بتونه از این بدتر باشه
من به مراتب مشکلات سخت تری دارم همسر ورشکسته مستاجر بچه ی کلاس آمادگی که هنوز نتونستم ثبت نامش کنم به خاطر هزینش ولی امیدم بچه هام هستن شاید فردا بهتر شو د ولی هیچ وقت به خودکشی فکر نکردم هنوز به پوچی نرسیدم
بزرگواران. به این نکته دقت کنید و بعد اگر خواستید خودتون رو بکشید. می دونیم که مرگ یعنی پایان تغییرات. شما با مردن به ثبات می رسید. کسی که با تمام فشارها و بدبختیها باز هم زندگی رو انتخاب می کنه و اجازه میده مرگ به اذن خدا و در وقتی که او صلاح میدونه از راه برسه یعنی امید و ایمان داره. پس مردن برای چنین کسی یعنی به ثبات رسیدن در امید و رحمت خدا. او پاداش صبر خودش رو خواهد گرفت...
اما اگر کسی در اوج یاس و ناامیدی دست به این کار بزنه تبعا او هم درست در همان حال یاس و ناامیدی به ثبات ابدی میرسه فقط از جسم خلاص شده در حالیکه هنوز از لحاظ روحی راحت نیست. پس با خودکشی فقط در ناراحتی ابدی و خودساخته خودتون باقی می مونید. دیگه هیچ امکانی برای درست کردن اون چیزی که نابود کردید نخواهید داشت.
یه کم به خدا ایمان داشته باشید. مطمئن باشید پاداش صبر و توکلتون رو خواهید گرفت. الزامی به اینکه تنها با همون نسخه ذهنی خودتون زندگی کنید نداشته باشید. باور کنید دشت برای تاختن زیاده و راههای زندگی یکی دو تا نیست. اگر کسی در عشق ترکتون کرده به خودتون احترام بذارید. برای کسی بمیرید که براتون تب کنه!
در هرصورت خدا یار و یاورتون باشه. هیچ کس بهتر از خدا نیست. جور از حبیب خوشتر کز مدعی رعایت.
چرا آخه چرا خودکشی کردی ببین چه کتابخانه زیبایی داشتی و چه پسر زیبایی چه اشعاری خوب میومدی با هم ازدواج یکردیم من بهت امید به زندگی میدادم واقعا که