بانه، لذت سفر و خرید در کنار هم

هفته نامه اوقات خوش: سفر برای خرید همیشه یکی از علاقه مندی های ایرانیان بوده و کمتر ایرانی را می توان یافت که سفر را برای خرید تاکنون تجربه نکرده باشد. حالا این سفر می خواهد یک سفر درون شهری برای خرید یک کالا باشد یا یک سفر بلند و طولانی تر... دراین میان چند سالی است که شهر مرزی بانه در استان کردستان به عنوان یکی از مهم ترین مقاصد سفرهای تجاری شناخته می شود.

سفرهایی که با هدف خرید لوازم منزل به این شهر صورت می گیرد و خودروهایی که خالی وارد شهر بانه می شوند و پر از این شهر خارج می شوند موید این موضوع است.

اما این مقصد گردشگری تجاری پیش از آنکه با این هویت شناخته شود، هویتی تاریخی برای خود ثبت کرده است. پیش از اسلام طایفه ای زرتشتی به نام قه قو بر این منطقه حاکم بودند. تا میانه های سده سیزده هجری نام اصلی شهر بانه به روژه (آفتابگردان) بود و قباله هایی نیز وجود دارد که در همه آنها مرکز بانه، روستای به روژه نامیده شده است.


در حوالی دوران صفوی معمولا پاسداری از مرز ایران، از شهر خوی گرفته تا کرمانشاه به فرمانروایان بانه واگذار شده بود. حکام بانه و اورامان دارای لقب «سلطان» بودند. برخی از نویسندگان بر این باورند که این لقب را نادرشاه افشار بدان ها داده بود. اما نام بانه را از واژه کردی بان به معنی «بام» و بلندی و متاثر از ارتفاعات و نحوه استقرار و موقعیت شهر بانه می دانند. ارتفاع ۲۵۵۱ متری شهر از سطح دریا و چشم انداز بلندی های یپرامون آن موجب شده که مردم برای رسیدن به شهر مسیر زیادی را به طرف سربالایی طی کنند. نام بانه را به معنی خانه (منظور اقامتگاه و آبادی و مسکن است) و اردو (منظور اردوگاه سربازان است) و پادگان (شهر دو قلعه بزرگ داشته) نیز تفسیر کرده اند.

در بانه چه می فروشند؟

اما اگر شما هم جزو کسانی هستید که قصد دارید در همین تابستان برای خرید به شهرستان بانه سفر کنید باید بدانید که به طور کلی این کالاها بیشترین فروش را در بازار بانه دارند و اکثر فروشگاه های بانه این محصولات را ارائه می کنند: کولر گازی و LED، لوازم خانگی الکتریکی، لوازم آرایشی و بهداشتی، پوشاک و کفش، لب تاپ و بعضی قطعات جانبی کامپیوتر، ابزار آلات و لوازم صنعتی. البته اگر دنبال اجناس و لوازم خاص تری مثل لوازم کوهنوردی و طبیعت گردی نیز می گردید، شانس پیداکردن آن را در بانه دارید.

این مسیر نسبت به مسیر قبلی خلوت تر است و برای شهرهای واقع در استان آذربایجان غربی همانند سردشت، پیرانشهر، ربط و اشنویه و... نزدیک ترین مسیر است. پس اگر فاصله شما با این شهرها نزدیک است می توانید این مسیر را انتخاب کنید. البته شهرهای استان های آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل می توانند از مسیر بوکان- سقز- بانه هم استفاده کنند که نسبت به مسیر قبلی پیچ و خم کمتری دارد اما مناظر و چشم اندازهای مسیر سردشت- بانه بسیار دیدنی است و مشکلات دیگر آن را کم رنگ می کند.

مسیر مریوان- بانه

نسبت به دو مسیر قبلی بسیار خلوت است و بیشتر برای کسانی که می خواهند از مریوان به بانه بروند مفید است.

مسافرانی که از استان های شرقی، مرکز و جنوب و جنوب غربی می خواهند به بانه مسافرت کنند می توانند از مسیر سنندج- دیواندره- سقز- بانه استفاده کنند و دیگر مسافران، غیر از مسافران استان های آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل می توانند از مسیر تهران- زنجان- بیجار- دیواندره- بانه، به بانه مسافرت کنند.

نحوه خرید

مغازه داران بانه ای عموما از ساعت 9-8:30 مغازه های خود را باز می کنند و چون بیشتر بازار بانه به صورت پاساژ و مجتمع است در غروب تا ساعت 8:30 و حداکثر تا ساعت 21 باز هستند. (در فصل پاییز و زمستان بسیار زودتر تعطیل می شوند). بنابراین مسافران محترمی که قصد مسافرت یک روزه را دارند باید به این نکته توجه کنند و طوری برنامه ریزی کنند که بتوانند به موقع و با آرامش خرید خود را انجام دهند. متاسفانه مجتع ها و پاساژهای بانه براساس نوع کالا یا خدمات طبقه بندی نشده اند و به دلیل کثرت کالاهای موجود وارداتی عملا طبقه بندی براساس نوع کالا غیرممکن است اما بعضی از پاساژها و مجتمع ها بیشتر در یک زمینه کار می کنند و در صورتی که فرد کالای خاصی را مدنظر داشته باشد می تواند در کمترین زمان ممکن آن را پیدا کند.


غذاخوری ها و رستوران ها

غذاخوری ها و رستوران های بانه جهت رفاه حال مسافران، بیشتر در مناطق شلوغ و پرتردد و نزدیک به بازار و سایل خارجی قرار دارند. در روزهایی که تعداد مسافران بسیار زیاد است، این رستوران ها و غذاخوری ها بسیار شلوغ بوده و سرویس دهی ممکن است با توجه به شلوغی، کمی طول بکشد. غذاهای ایرانی که درهمه رستوران ها سرو می شود، در این غذاخوری ها موجود است. تعدادی از هموطنان آذری هم از تبریز و بناب و شهرهای آذربایجان غربی هم به بانه آمده اند و غذاهایی همانند کباب سنتی بناب و دیگر غذاهای محلی خود را به مسافران ارائه می دهند. یکی از غذاهای محلی بانه آشی است با نام دو کلیو (Do Koliw) که در فصل تابستان در غذاخوری های فصلی در بین جاده سقز- بانه سرو می شود.

بفرمایید اجناس تقلبی

اما راز این ارزانی کجاست؟ پاسخ بسیار ساده است و راز این ارزانی را باید در ابتکار کشور چین جست و جو کرد. تنها با یک جست و جوی دقیق و صرف کمی زمان متوجه خواهید شد که تقریبا تمام محصولات خانگی عرضه شده در شهر بانه تقلبی هستند و تنها با نام این برندهای مشهور عرضه می شوند. درک این موضوع نیز بسیار ساده است و مشتریان می توانند از طریق یک جست و جوی ساده در اینترنت متوجه شوند که آیا شرکت سازنده چنین مدلی را تاکنون تولید کرده یا خیر؟

راه دیگر پی بردن به تقلبی بودن ین اجناس نیز اسکن کردن بارکد محصولات عرضه شده توسط نرم افزارهای مخصوص این کار در تلفن همراه است. موضوعی که خیلی سریع تقلبی یا اصل بودن محصول را به اثبات می رساند.

راه ساده تر نیز این است که کمی با فروشنده های منصف صمیمی شوید و مرامی از او بپرسید که آیا این جنس اصل است یا خیر، که او قطعا پاسخ می دهد تمامی اجناس عرضه شده در بانه غیراصل و چینی هستند اما کیفیت آن نسبت به سایر اجناس چینی بالاتر است.

یکی از مغازه داران شهر بانه، در این ارتباط با تایید غیراصل بودن محصولات عرضه شده در این بازار، گفت که مردم برای خرید محصولات ارزان به اینجا می آیند و برایشان مهم نیست که این اجناس اصل است یا خیر. ما اگر محصولات اصل عرضه کنیم، قیمتش چندان تفاوتی با دیگر شهرها نخواهد داشت و دیگر کسی به اینجا نمی آید.

اسکان و اقامت در بانه

برای مسافران یکی از دغدغه های همیشگی در بانه، مشکل اسکان است. تعداد مهمانسرا، مسافرخانه و هتل های بانه به اندازه نیاز درصدی از مسافران است و مسلما نمی توان همه این مسافران را در مکان های رسمی همانند هتل و مسافرخانه اسکان دارد.

برای حل این مشکل سازمان جهانگردی و گردشگری اعلام کرده کسانی که دارای سوئیت و منزل برای اجاره هستند به دفتر این سازمان مراجعه کنند و پس از ثبت واحد مسکونی آنها، مجوز اجاره برای آنها صادر می شود. بدین ترتیب برای درصد زیادی از مسافران مشکل اسکان حل شده است. علاوه بر این، عده زیادی هم بدون مجوز اقدام به اجاره منزل یا سوئیت می کنند.


در دومین میدان، از ورودی بانه از طرف سقز- میدان جهاد- کیوسک اطلاع رسانی و اسکان مسافران در ضلع شمال غربی میدان واقع شده است. مسافران پس از مراجعه می توانند سوئیت یا اطاق مناسب را برای یک یا چند شب اجاره کنند. علاوه بر این، افراد دیگری نیز هستند که به صورت بازاریاب تعدادی خانه یا سوئیت را اجاره می دهند و از مالک سوئیت، مبلغی را به عنوان بازاریابی دریافت می کنند. این افراد هم در اطراف میدان جهاد به چشم می خورند و با دیدن مسافران تازه وارد، با گفتن «سوئیت- اتاق» قصد پیدا کردن مشتری را دارند.

یک دفتر دیگر هم به صورت رسمی در خیابان ساحلی وظیفه اسکان و راهنمایی مسافران را انجام می دهد. نرخ های اجاره اتاق یا سوئیت در بانه بسیار متفاوت است. با توجه به امکانات رفاهی، نزدیکی بازار اصلی، متراژ و زمان قیمت های افزایش یا کاهش پیدا می کند. اگر بخواهیم به صورت یک باره قیمت را برای یک سوئیت مناسب تخمین بزنیم چیزی بین ۲۰ تا ۱۰۰ تومان برای هر شب می تواند براساس فاکتورهای ذکر شده متفاوت باشد.

علاوه بر سوئیت های اجاره ای خانه معلم در تمام ماه های سال به فرهنگیان و کارمندان آموزش و پرورش سرویس می دهد. در فصل تابستان هم آموزش و پرورش دفتر اسکانی را تعیین می کند که خانواده های فرهنگیان را برای اسکان در مدارس یا مهمانسراهای مربوط سازماندهی می کند.
سازمان های دیگر هم در صورتی که دارای امکانات یا مهمانسرا باشند، به مسافران وابسته به سازمان خود سرویس خواهندداد.

از همه فعال تری شهرداری بانه، در فصل تابستان که حجم مسافران بسیار بالاست مکان های زیادی را برای مسافران درنظر خواهدگرفت البته در این موارد به دلیل حجم بالای مسافران بیشتر از سالن های ورزشی و استادیوم استفاده می شود و تعداد بسیار زیادی چادر مسافرتی را برای مسافران آماده می کنند.

عده ای از مسافران هم دوست دارند در فضای آزاد و در پارک ها از فضاهای سبز اطراف بلوارها برای زدن کمپ استفاده کنند. تعداد این مسافران بسیار زیاد است و با توجه به اینکه چادر مسافرتی تاشو، امروزه در هر اتومبیلی یافت می شود و برپا کردن و جمع کردن این چادر بسیار راحت است اکثر مسافران دوست دارند در فضای آزاد شب را به سر کنند. برای این دسته از مسافران پارک های معلم، 15 خرداد، دو کانان و پیرمراد بهترین انتخاب ها هستند. البته اطراف پمپ بنزین داخل شهر و پارکینگ شهرداری هم مسافران بسیار زیاد کمپ می زنند.

پارکینگ

تعداد اتومبیل های سواری بانه به نسبت تراکم آن زیاد است و به همین دلیل در بعضی از ساعات روز ترافیکی در خیابان های اصلی آن ایجاد می شود. در روزهایی که تعداد مسافران هم زیاد است این مشکل دوچندان می شود، زیرا بافت قدیمی شهر که در مرکز شهر قرار دارد گنجایش این همه اتومبیل را ندارد. تعدادی پارکینگ عمومی در نزدیکی بازار بانه ساخته شده اما به دلیل حجم بالای مسافر این تعداد جوابگو نبوده و در ساعات اولیه روز، ظرفیت آنها تکمیل خواهدشد.

البته می توان در خیابان های اطراف بازار اتومبیل را پارک کرد. تمام خیابان های محدوده بازار بانه مشمول طرح کارت پارک هستند.

چرا بانه؟

اما شاید سال این باشد که چرا بانه به مقصد خرید لوازم خانگی تبدیل شده است؟ پاسخ به این سوال را باید در قیمت و تنوع اجناس عرضه شده در این شهر جست و جو کرد. در بانه شما می توانید محصولات تمام برندهایی را که لوازم خانگی تولید می کنند، یکجا بیابید. برندهایی از کشور کره، ژاپن، انگلیس، ایتالیا، آلمان و ترکیه که آوازه ای جهانی نیز دارند همه در کنار هم عرضه شده و نکته عجیب تر آن است که این محصولات با قیمت هایی بسیار نازل تر از شهرهای دیگر به خریداران عرضه می شود. قیمت هایی که حتی از قیمت جهانی یک محصول نیز بسیار پایین تر است. به طور نمونه جدیدترین یخچال یک برند کره ای که در نمایندگی رسمی این برند در تهران به قیمت 14 میلیون تومان عرضه شده در بانه به قیمت 8 میلیون تومان به فروش می رسد.

نکته جالب تر آن است که محصولات یک برند آلمانی که سال ها است دیگر در ایران عرضه نمی شود هم به راحتی در این شهر به فروش می رسد و به طور نمونه قیمت یک ماشین ظرفشویی از این مارک که در بازارهای جهانی حدود 8 میلیون تومان قیمت دارد، در بازار این شهر به قیمت یک میلیون و 600 هزار تومان به فروش می رسد. جالب تر آنجاست که فروشنده ها برای اثبات اصل بودن این محصول به حک شدن جمله MADE IN GERMANY در داخل این محصول استناد می کنند.