فیس بوک و اپیدمی خود شیفتگی دیجیتالی!
جامعه شناسی خودمانی دیجیتالی (۷)
انتشار عصارهای از این دیدگاهها در یک مجله معتبر جهانی که از «تنهایی پرهیاهوی» انسانهای عصر شبکههای اجتماعی میگوید٬ بحثهای جالبی برانگیخته است.
انتشار عصارهای از این دیدگاهها در یک مجله معتبر جهانی که از «تنهایی پرهیاهوی» انسانهای عصر شبکههای اجتماعی میگوید٬ بحثهای جالبی برانگیخته است. برخی از تحلیلگران برجسته دنیای فنآوری و جامعهشناسان ناظر تحولات تکنولوژیک٬ میگویند تنهاتر شدن انسانها در عصر فیسبوک و توییت در نتیجه رشد برقآسای بهرهگیری از این محیطهای مجازی، اعتباری ندارد.
پیش از ورود به بحث، ویدئو زیر را مشاهده کنید
www.youtube.com/watch?v=nhusl۵LAHeY
فیسبوک، «تنهایی پرهیاهو*» و اپیدمی خودشیفتگی در «دهکده جهانی»
همهچیز از سرمقاله جنجالی مجله آتلانتیک شروع شد. سرمقالهای که درباره تاثیرات «ایپدمی تنهایی» حاصل از شبکههای اجتماعی بر روح کاربران و جوامعی است که در آنها زندگی میکنیم. استیفن مارچ٬ نویسنده این سرمقاله با اشاره به یافتههای برخی پژوهشها گفته افزایش انزوا و خودشیفتگی در میان اکثر کاربران شبکههای اجتماعی حتی بیماریهای جسمی و روحی خاصی را هم در پی دارد.
واقعیت این است که با تکوین و توسعه شبکههای اجتماعی، تارهای ارتباطی ما به واسطه عضویت و فعالیت در فیسبوک و توییتر بهطور چشمگیری گستردهتر شدهاند. ما حالا در حلقههای اجتماعی بیشتری عضویت و فعالیت داریم. فرصتهای بیشتری برای آشنایی و بهرهوری از ارتباطات انسانی - هم در سطح خصوصی و هم در سطوح حرفهای و عمومی - برایمان مهیاست. استیفن مارچ٬ رماننویس آمریکایی٬ میگوید این ارتباطات٬ کمعمق و سستاند: «ما هرگز تا این اندازه در دسترس نبودهایم٬ اما هرگز تا این حد در انزوا هم فرو نرفته بودیم.
پیشینیان ما حتی تصور چنین لحظاتی را هم نمیکردند. روابط اجتماعی تا حد روابطی که در رمانها از آن میگویند نزول کردهاند و چیزی به نام جامعه باقی نمانده است. ما در جهان تناقضهای پرشتاب زندگی میکنیم و هرچه اتصالمان به جهان مجازی افزایش مییابد٬ تنها تر میشویم.» به اعتقاد او٬ شبکههای اجتماعی حالا دارند به همان انزوایی دامن میزنند که میگفتند برای مقابله با آن پا به عرصه وجود گذاشتهاند. او میگوید فیسبوک مهمترین دلیل این تنهایی پرتعامل و پرهیاهو است.
فیسبوک با عرضه عمومی سهاماش٬ بنا بر برآوردهای تحلیلگران بازار و اقتصاد٬ ارزشی در حدود ۱۰۰ میلیارد دلار خواهد داشت. استیفن مارچ میگوید این یعنی ارزش این کمپانی از نظر اقتصادی بالاتر از ارزش کل صنعت قهوه در جهان است و هشدار میدهد: «یک اعتیاد جدید دارد از یک اعتیاد قدیمی سبقت میگیرد.»
در ایران، نگاه به شبکههای اجتماعی یک نگاه بدبینانه نیست با وجود آن که برخی از شبکههای اجتماعی در کشور فیلتر شده است و سایتهای اجتماعی زیادی نیز در اختیار مخاطبان فارسی زبان داخل است. اما به هر حال بر نقش تخریبی این شبکهها بر روی نسل جوان بیش تر تکیه شده است تا واکاوی دیگر نقشهای این بازیگران عصر دیجیتال در عرصه کسب و کار و سایبر دیپلماسی و ارتباطات دیجیتالی.
سردار غلامرضا جلالی ، رئیس سازمان پدافند غیر عامل ایران معتقد است که فیس بوک هم تهدید است و هم فرصت و به طور کل شبکههای اجتماعی اینترنت، مانند چاقوی دو دم عمل میکنند. وی نگاه این سازمان به مقوله شبکههای اجتماعی را رویکرد تهدید نگر و فرصت محور میداند. در ایران، گروههای زیادی برای مقابله داوطلبانه یا سازمانی با تهدیدات در شبکههای اجتماعی و اینترنت راه اندازی شده است که یکی از گروهها، گروه حزب الله سایبر است که در سال ۱۳۹۰ در تهران راه اندازی شد و از طریق نشانی اینترنتی http://www.hizbullahcyber.com در دسترس است. این مجموعه غیر دولتی، در زمره نخستین مجموعههای NGO در کشور است که به طور فعالانه به موضوع اطلاع رسانی و برگزاری دورههای تخصصی در زمینه جنگ نرم و تهدیدهای سایبر و مقابله با ان فعالیت دارد و برخی از مسئولان در دولت و مجلس نیز در این مجموعه فعال هستند.
فیس بوک از دیدگاه آسانژ
بنیانگذار سایت ویکی لیکس از سایت فیس بوک به عنوان بزرگترین ابزار جاسوسی در جهان نام میبرد.
جولیان آسانژ، مؤسس سایت ویکی لیکس در مصاحبه جنجالی سال ۲۰۱۲ خود با شبکه راشا تودی اظهار داشت که فیس بوک به صورت اتوماتیک اطلاعات محرمانه افراد را جمع آوری و ثبت میکند و این اطلاعات را سپس در اختیار آمریکا قرار میدهد., و پایگاه فیس بوک بزرگترین ابزار جاسوسی است که تاکنون توسط بشر ساخته شده است.
وی عقیده دارد که فیس بوک جزئیترین اطلاعات افراد، عادات، روابط اجتماعی آنها، آدرس، محل تولد، وابستگان افراد را جمع آوری و تمامی این اطلاعات را در اختیار مقامات آمریکایی قرار میدهد. آسانژ در پاسخ به سوالی در مورد نقش شبکههای اجتماعی در شکل گیری انقلابهای اخیر در خاورمیانه گفت که فیس بوک به ویژه نفرت انگیز ترین ابزار جاسوسی است که تاکنون ساخته شده است. مؤسس ویکی لیکس به استفاده کنندگان از سایت توصیه میکند که باید در جریان این موضوع قرار بگیرند که این سایت برای امور اطلاعاتی آمریکا فعالیت میکند و برای آمریکا اطلاعاتش را به روز میکند., و جزئیات اطلاعات در سایتهایی همچون فیس بوک، گوگل و یاهو (که تماماً شرکتهای آمریکایی میباشند) توسط مقامات آمریکایی استفاده میشود.
البته او معتقد نیست که فیس بوک تحت نفوذ آمریکا و پنتاگون است بلکه این بدان معناست که آژانسهای اطلاعاتی آمریکا از ابزارهای سیاسی و حقوقی برای فشار آوردن به این گونه سایتها برخوردارند. آسانژ که یکی از پایگاههای انتشار دهنده اسناد علیه سیاست خارجی غرب در اینترنت است، صحبتهایش درباره سایت آقای زاکربرگ و دوستانش! به شش موضوع کلی اشاره دارد که عبارتاند از:
۱- باید بدانید زمانی که افراد در صفحه فیس بوک دوستانی برای خود اضافه میکنند به طور رایگان برای آژانسهای اطلاعاتی آمریکا فعالیت میکنند و اطلاعات در اختیار آنها میگذارند.
۲- «فیس بوک تنفر آمیز ترین ابزار جاسوسی است که تاکنون خلق شده است.»
۳- فیس بوک یک گنجینه اطلاعاتی بسیار بزرگ از نام و سوابق افراد است که کاربران آن را به شکل داوطلبانه در اختیار این شبکه اجتماعی قرار میدهند ولی این ابزار توسط دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا مورد بهره برداری قرار میگیرد.
۴- هر کس که نام و مشخصات دوستان خود را به شبکه اجتماعی «فیس بوک» اضافه میکند باید بداند که به شکل رایگان در خدمت دستگاههای اطلاعاتی آمریکاست و این گنجینه اطلاعاتی را برای آنها تکمیل میکند.»
۵- دستگاههای اطلاعاتی آمریکا شبکه اجتماعی فیس بوک را نمیچرخانند ولی دسترسی این دستگاههای اطلاعاتی به اطلاعات ذخیره شده در فیس بوک آن را به یک ابزار خطرناک بدل کرده است.
۶- به نظر من رسانههای گروهی و شبکههای اجتماعی موجود در کل آنقدر بد هستند که گاه آدم فکر میکند شاید بدون وجود آنها ما میتوانیم دنیای بهتری داشته باشیم.»
در استفاده از شبکههای اجتماعی و اینترنت، خیلی از ماها بی محابا عمل میکنیم. از طریقه انتخاب نادرست رمز عبور گرفته تا تبادل اطلاعات و برقراری ارتباطات بی حد و حصر و حساب شده در فضای دیجیتال، همه و همه بخشی از مخاطراتی است که در این عصر با آن رو به رو هستیم. اگر نگاهی به داستانی که در فصل قبل درباره میثم گفته شد بیاندازیم در خواهیم یافت که این داستانی است از زندگی واقعی یک روز ما.
داستانی که داستان نیست و روایت مستندی است از آنچه بر حال ما در این عصر میرود. اگر شما نیز یک روز از زندگی خود را به طور کامل مکتوب کنید و بخش مربوط به زندگی دیجیتالی خود را مورد بررسی و واکاوی قرار دهید، به نکتههای جالبی پی خواهید برد... نکتههایی که شاید شما را از مخاطرات بعدی نهیب زند...
دنیای دیجیتالی عجیب!
باید بپذیریم که در در دنیای دیجیتال، مسائل پیچیده تر و حساس تر از دنیای واقعی هستند. در دنیای واقعی، هیچ گس نمیتواند بدون در اختیار داشتن رایانه شخصی شما به صورت قرض گرفتن آن یا دزدیدن آن، به اطلاعات داخلش دسترسی داشته باشد. برای این دسترسی نیز نیازمند ابزارهای مختلفی است که همه ما با آن سر و کار داریم مانند CD و فلش و امثالهم. اما در دنیای مجازی، دسترسی به اطلاعات شخصی شما چه بر روی اینترنت و چه در داخل رایانه شخصی شما، زمانی که به اینترنت متصل هستید، کار زیاد سخت و بالطبع غیر ممکنی نیست. یک نفوذگر میتواند با ارسال یک هرزنامه به نشانی پست الکترونیک شما و ترغیب شما به باز کردن و خواندن این پست الکترونیک، به اهداف شوم خود برسد.
اگر چه سرویس دهندگان مختلف پست الکترونیک، همواره فایلهایی که شما از طریق پست الکترونیک باز میکنید را اسکن میکنند، اما فناوری ویروس نویسی در دنیای امروزی به قدر حرفه ای شده است که حتی شرکتها و سازمانهای بزرگ روزگار ما نیز از آسیبهای گسترده و خسارتهای میلیون دلاری این هرز نامه نویس ها در اما نیستند، چه برسد من و شما!
بنابراین عضویت در گروههای اجتماعی و بعضاً ناشناس که نسبت به ارسال و تبادل فایلهای مختلف با اعضای خود اقدام میکنند، میتوانند فرصت خوبی را برای ویروس نویسان و تبهکاران اینترنت فراهم کنند تا فایلهای مخرب را بر روی سیستم رایانه کاربران نصب کنند و نسبت به دریافت اطلاعات از رایانه آن ها اقدام کنند. ما به ظاهر داریم تصویر یا فایل جذابی را مشاهده میکنیم که فلان گروه اینترنتی که عضوش هستیم یا فلان دوست که حتی میشناسیمش، برای ما ارسال کرده است.
اما در واقع فرصت RUN شدن پنهان بد افزار مربوطه را در رایانه خود فراهم کردهایم. این بدافزارها بر اساس ماموریتی که برایشان تعبیه میشود، کارکردهای مختلف دارند. بعضی از ان ها میتواند وقتی شما به اینترنت متصل هستید، اطلاعات رایانه شما شامل فایلهای متنی و صوتی و تصویری را استخراج و به نشانی خاصی ارسال کند. یا رمز عبورهای مختلف شما را برای اتصال به پایگاههای اینترنتی، رصد کند.
رصد اطلاعاتی کاربران در اینترنت، ماموریتی هست که حتی گوگل و یاهو و فیس بوک نیز به آن محکوم و معترف هستند، چه رسد به دوستان ویروس نویس!! بنابراین باید همیشه مراقب ای میلهای دریافتی، فایلهای مبادله شده، پایگاههایی که به ان متصل میشویم و امنیت رایانه شخصی که از ان استفاده میکنیم باشیم. بله به شما توصیه میکنیم با رایانه ای که به اینترنت متصل میشوید، اطلاعات بانکی، خصوصی و مرتبط با حریم خصوصی خود و خانواده و بستگانتان را قرار ندهید.
هیچ ایرادی ندارد که اطلاعات مهم شما بر روی DVD یا Hard External یا لوازم دیگر باشد تا فقط در صورت لزوم به ان ها دسترسی داشته باشید. بسیار اتفاق افتاده است که رایانه شخصی دزدیده شده است و اطلاعاتی که از آن به سرقت رفته یا منتشر شده است، ضربات مادی و معنوی بسیار سنگین تر از دزدیده شدن رایانه را بر صاحبش تحمیل کرده است. خیلی از ماها، به این موضوع پیش پا افتاده اصلاً توجه نمیکنیم.
نه تنها تمام اطلاعات خصوصی خود و بعضاً وابستگان و دوستان را بر روی رایانه شخصی حمل میکنیم، بلکه بر روی گوشیهای موبایل نیز به این امر مبادرت میورزیم. حال آن که بعضاً انتشار یک تصویر خصوصی یا دسترسی به یک شماره، میتواند ضربات غیر قابل جبرانی را به صاحب یا صاحبانش وارد کند. همیشه به این مساله باید توجه داشت که اگر روزی حتی یک دهم درصد، موبایل و رایانه و تبلت و فلش ما گم شد یا دزدیده شد، آیا از اطلاعات نسخه پشتیبان داریم؟
آیا سطح طبقه بندی اطلاعات دزدیده شده در حد عادی هست یا محرمانه؟ آیا از دست دادن این اطلاعات و انتشار عمومی آن میتواند تهدیدی برای ما به حساب آید؟ آیا ضروری هست که تصاویر کلیه نقاطی که در طول یکسال اخیر در داخل یا خارج از کشور بازدید کردهایم، بر روی ابزارهای دیجیتالی که هر روز آن ها را با خود داریم حمل و ذخیره کنیم؟ پاسخ دقیق به این پرسشها و یافتن راه حلی برای کاهش مخاطرات و آسیبهای پیش روی، میتواند زندگی دیجیتالی ما را امن تر و منطقی تر کند. ما عادت داریم که خیلی راحت، تصاویری که با دوستان و آشنایان در فلان مکان و در فلان زمان گرفتهایم را در اینترنت و در فضای مجازی منتشر کنیم.
ارسال نظر