پلیس، عضو جدید شبکه های اجتماعی

هفته نامه عصر ارتباط - میثم لطفی: صاحبان کسب و کارها یا حتی کاربران عادی به خوبی می دانند که در عصر کنونی نمی توانند قدرت شبکه های اجتماعی را نادیده بگیرند. این افراد بسته به هدف خود در شبکه های اجتماعی حضور می یابند و از مزایای آن به صورت شخصی بهره می برند. شاید به همین دلیل است که اداره های پلیس در جهان هم این روزها به شبکه های اجتماعی رو آورده اند و به این نتیجه رسیده اند که بخشی از فعالیت های امنیتی خود را باید در این پلتفرم های مجازی دنبال کنند.

توییتر، فیس بوک، یوتیوب و پینترست چهار شبکه اجتماعی هستند که نزد ماموران پلیس جهان بیشترین محبوبیت را دارند و اینطور که گفته می شود، اطلاعات مربوط به آنها بیش از دیگر شبکه های اجتماعی ارزش و اهمیت دارد.

این پلتفرمها فضای لازم برای حضور برندهای قدیمی، شرکت های جدید و کاربران شخصی را فراهم می کنند و همین مسئله موجب شده تا کاربران حضور گسترده تری در آنها داشته باشند. از این رو ماموران پلیس سعی می کنند با گشتزنی در این مراکز، ارتباط نزدیکتری با کاربران برقرار کنند و مظنونین خود را آسانتر ردیابی کنند.

به جز این باید توجه داشت که چهار پلتفرم مذکور یک فضای کاربردی در اختیار ماموران پلیس قرار می دهند تا اطلاعات به دست آمده در زمینه های مختلف را به سرعت با همکاران خود به اشتراک بگذارند و هرگونه هشدار امنیتی را به شهروندان اعلام کنند.


شبکه های محبوب پلیس

ارتباط میان شبکه های اجتماعی با مراکز پلیس در بسیاری از مواقع به قدری نزدیک است که حتی معتادان به این پلتفرم ها هم تا این اندازه سراغ حساب کاربری خود نمی روند. در سال ۲۰۱۴ میلادی مطالعه «سازمان بین المللی سران پلیس» (IACP) نشان داد بیش از ۹۶ درصد سازمان های وابسته به پلیس در فرآیندهای کاری و ماموریت های خود از شبکه اجتماعی استفاده می کنند، حدود ۸۰ درصد آنها توانسته اند به کمک این شبکه ها پرونده های جنایی خود را حل و فصل کنند، و ۷۳ درصد این آژانس های امنیتی هم اظهار کردند که این فعالیت مجازی موجب شده آنها برای قضاوت بهتر در مورد مجرمان و متهمان تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

همه این موارد موجب شده ماموران پلیس به صورت مخفیانه یا با حساب های کاربری مشخص وارد شبکه های اجتماعی شوند و انگیزه بیشتری برای برقراری ارتباط با کاربران داشته باشند. البته در بررسی مذکور مشخص شد که ادارات پلیس این فضاها را یک شمشیر دو لبه می دانند که در یک بخش مزایای فراوانی برای آنها به همراه می آورد و در بخش دیگر می تواند مشکلات عدیده ای به همراه داشته باشد.

اینکه فضای مذکور به اندازه کاربران شخصی یا سازمان ها می تواند برای ادارات پلیس مفید واقع شود، مسئله ای است که بسته به نوع فعالیت ماموران پلیس مشخص می شود و به همین دلیل می توان گفت که قدم گذاشتن در این مسیر به برنامه ریزی دقیق و حساب شده نیاز دارد.

زیر ذره بین اینترنتی

اداره های پلیس برای آنکه بتوانند فعالیت منسجم و حساب شده در شبکه های اجتماعی داشته باشند، مشکلات فراوانی را پیش روی خود می بینند و حتی در برخی موارد از این کار احساس خطر می کنند. به طور کلی باید توجه داشت که برندها و کسب و کارهای مختلف می توانند به راحتی یک محصول را روی صفحه اختصاصی خود تبلیغ کنند یا با استفاده از تصاویر ویدیویی و انواع متن ها، مشتریان را ترغیب کنند که محصول مورد نظر را بخرند. در این زمینه اگر مشتری توجهی به تبلیغات مذکور نداشته باشد و از تبلیغات منتشر شده تاثیر لازم را نپذیرد هم اتفاق بدی صورت نمی گیرد اما در مقابل، ماموران پلیس نمی توانند از این طریق با کاربران ارتباط داشته باشند یا برای دنبال کردن یک پرونده جنایی آگهی تبلیغاتی منتشر کنند.

در چنین شرایطی برقراری ارتباط ابا کاربرانی که ممکن است از جزییات یک پرونده جنایی باخبر باشند کار بسیار دشواری است و در بسیاری از مواقع غیرممکن به نظر می رسد اما به هر حال باید گفت که ماموران پلیس هم روش های مختلفی در اختیار می گیرند و این روزها بسیاری از اداره های پلیس جهان مرکزی را برای توسعه فعالیت ها در شبکه اجتماعی راه اندازی کرده اند که از این طریق برنامه ریزی های خود را انجام می دهند.

یکی از روش ها در این زمینه، انتشار توییت های زنده و مستقیم است که مرکز پلیس مریلند در آمریکا قصد دارد برای نخستین بار از آن بهره ببرد. هنوز به درستی مشخص نیست این روش از چه زمانی در این مرکز مورد استفاده قرار می گیرد اما این سازمان روی صفحه اختصاصی خود در شبکه اجتماعی توییتر توضیح داد که به زودی با استفاده از هشتگ PGPDVice# با کاربران ارتباط برقرار می کند و به صورت مرتب مردم را در جریان اتفاقات مختلف می گذارد تا از آنها برای حل پرونده های پلیسی کمک بگیرد.

جولی پارکر، سخنگوی سازمان پلیس مریلند در این خصوص اعلام کرد که انتشار توییت های مستقیم با هدف دستگیری متهمان یا پیدا کردن سرنخی از مظنونین به کمک اعضای شبکه های اجتماعی روشی است که به زودی به وسیله این مرکز انجام می شود.

این روزها تعداد کاربرانی که به شبکه های اجتماعی سر می زنند از افرادی که سراغ روزنامه ها می روند بیشتر است. بر این اساس اگر اطلاعات مربوط به متهمان فراری یا مظنونین به صورت مستقیم روی شبکه های اجتماعی منتشر شود، آسانتر می توان از مردم کمک گرفت.

پلیس مریلند با استفاده از همین روش به کاربران امکان می دهد هر زمان که به هشتگ PGPDVice# مراجعه کنند، بتوانند در جریان پرونده های مختلف قرار بگیرند و اطلاعات خود را در زمینه های مختلف انتقال دهند.


مزایای عمومی

سیندی کلای از فرماندهان ارشد پلیس ایالت واشنگتن بر این باور است که حضور در شبکه های اجتماعی برای افزایش امنیت مانند انتشار برنامه های آگاهانه در تلویزیون است و از آنجایی که گیرنده تلویزیون تا چند سال قبل کاربردی ترین روش برای برقراری ارتباط با مخاطب محسوب می شد، در شرایط کنونی می توان چنین قابلیتی را برای شبکه های اجتماعی در نظر گرفت.

او می گوید: «باید بپذیریم که شبکه هیا اجتماعی یک جامعه کاملا واقعی را تشکیل داده اند و اگر ما در محیط پیرامون خود با مشکلی مواجه شویم، می توانیم آن را در این فضاها پیگیری کنیم.»

فرانک دومیتزیو که طی ۱۶ سال گذشته مدیر اداره پلیس فیلادلفیا بوده است، هم اکنون مدیریت مرکز شبکه های رسانه ای این سازمان را هم برعهده دارد و به خوبی می داند که فعالیت صحیح در این فضاها تا چه اندازه می تواند به آنها کمک کند. او چندی پیش با حضور در «کنفرانس اینترنت و اجرای قانون» (SMILE) مزایای در اختیار داشتن یک حساب کاربری روی فیس بوک، توییتر و سایت های مشابه را توضیح داد و اعلام کرد این پلتفرم ها تا چه اندازه می توانند ارتباط میان پلیس و مردم را برقرار کنند و احساس امنیت را در جامعه افزایش دهند. او در سخنرانی خود اعلام کرد که این فرآیند می تواند چهار مزیت زیر را برای پلیس به همراه بیاورد:

۱- ایجاد یک ارتباط موثر و قابل اعتماد با جامعه و فراهم کردن بستر لازم برای تعامل دو طرفه با مردم

۲- کنترل هر چه بهتر ماموران پلیس برای فعالیت در جامعه و دریافت آسان نظرها و انتقادهای مردم

۳- ایجاد یک فروم اجتماعی برای مطرح شدن انواع سوالات مردم، اشتراک دستورالعمل های امنیتی و برقراری ارتباط موثر میان پلیس و شهروندان

۴- گسترش آگاهی با سرعت بالا و هزینه اندک، ردیابی آسان مظنونین، پیدا کردن افراد گمشده، محافظت از کودکان و ...

دومیتزیو بر این باور است که تمام خدمات مذکور را شبکه اجتماعی می تواند در اختیار اداره پلیس قرار دهد و البته مهمترین نکته این است که پلتفرم اجتماعی می تواند بهترین و کاربردی ترین بستر برای انتقال آگاهی به مردم باشد و آنها را با انواع خطرات و روش های جلوگیری از آن آشنا کند.

روش های کاربردی

این روزها تعداد زیادی از اداره های پلیس در جهان یک مرکز ویژه برای ساماندهی فعالیت های خود روی شبکه اجتماعی دارند و هر روز بر گستره فعالیت آنها در این پلتفرم های عمومی افزوده می شود. ماموران پلیس با اهداف مختلف در شبکه های رسانه ای حضور می یابند و البته تمامی آنها سعی می کنند با جمع آوری اطلاعات بیشتر، ارتباط مناسب با مردم و انتقال آگاهی، امنیت بیشتری برقرار کنند.

یک بررسی جدید از سوی مرکز LexisNexis نشان داد طی نیمه نخست سال ۲۰۱۵ میلادی پنج پرونده جنایی در آمریکا به کمک اطلاعات کسب شده از شبکه های اجتماعی خاتمه یافتند و در این زمینه یوتیوب و فیس بوک بیشترین کاربرد را داشتند. این مرکز تحقیقاتی در گزارش نهایی خود اعلام کرد که شبکه های اجتماعی به روش های زیر می توانند برای ادارات پلیس کارآمد باشند.
ارتباط قابل اعتماد و شفاف با جامعه: این فرآیند به شهروندان امکان می دهد روی شبکه های اجتماعی ارتباط مستمر با ماموران پلیس داشته باشند، احساس امنیت بیشتری کنند، مشکلات خود را با آنها در میان بگذارند و آخرین دستورات پلیس برای افزایش ایمنی را در اختیار بگیرند.

کنترل هر چه بهتر عملیات های پلیسی: شبکه اجتماعی به فرماندهان مراکز پلیس امکان می دهد تا دروازه بان اطلاعات باشند. آنها می توانند به شهروندان در زمینه های مختلف هشدار دهند، اطلاعات مهم خود را با مردم به اشتراک بگذارند، منابع جامع تر اطلاعاتی را در اختیار بگیرند و بیانیه های سازمان خود را با حداقل هزینه منتشر کنند.

ایجاد فضای مناسب برای پاسخ به سوالات: از آنجایی که شهروندان در شبکه های اجتماعی حضور فعال دارند، هرگونه پرسش خود را می توانند روی صفحه اختصاصی اداره پلیس مطرح کنند و در کوتاه ترین زمان بهترین پاسخ را در اختیار بگیرند. این مسئله موجب می شود مردم حتی بتوانند با مدیران ارشد و فرماندهان پلیس هم ارتباط نزدیک برقرار کنند. شبکه اجتماعی در این زمینه می تواند قابلیت هایی مانند وبلاگ رسمی سازمان پلیس را ارائه دهد.

انتشار سریع اطلاعات: شبکه اجتماعی یک ابزار کارآمد محسوب می شود تا به کمک آن بتوان هشدارهای اجتماعی را به صورت عمومی منتشر کرد، متهمان را دستگیر کرد و اطلاعاتی را در مورد افراد مفقود شده به دست آورد. پلیس به کمک هشتگ، تصاویر ویدیویی، متن، لینک سایت اصلی و ... می تواند با شهروندان ارتباط نزدیک برقرار کند و به صورت کاربردی اطلاعات خود را با آنها به اشتراک بگذارد.

کسب اطلاعات در مورد متهمان: کاربران در بسیاری از مواقع تصاویری را در مورد اتفاقات جنایی به اشتراک می گذارند که می تواند به ماموران پلیس کمک کند. همانطور که خبرگزاری سی ان ان گزارش داده است، مدتی قبل یک مطلب منتشر شده روی فیس بوک موجب شد موقعیت فردی که گروگان گرفته شده بود به راحتی شناسایی شود و ماموران پلیس آمریکا در کوتاه ترین زمان بتوانند او را نجات دهند. در پرونده دیگری پلیس به کمک کاربران از فعالیت اجتماعی یک تبهکار باخبر شد و پس از ایجاد یک صفحه غیرواقعی و قرار گرفتن در فهرست دوستان تبهکار، اطلاعات او را به دست آورد.

جلوگیری از جرایم: در این زمینه اقدامات گسترده ای تاکنون صورت گرفته است. از جمله آنها، اداره پلیس سین سیناتی آمریکا چندی پیش فعالیت اعضای یک گروه تبهکار را روی فیس بوک شناسایی کرد و از این طریق توانست محل دقیق اختفای آنها را کشف کند.

شفاف سازی در فعالیت ها: اداره مرکزی پلیس دالاس در آمریکا هم اکنون دلیل اخراج هر یک از کارمندان خود را روی صفحه اختصاصی خود در توییتر توضیح می دهد، مردم را در جریان نحوه پیگیری پرونده های مختلف می گذارد و نتایج حاصل از فعالیت های مختلف خود را به مردم بازگو می کند.