سبزه میدان در تصرف پرنده های خشمگین

مجله همشهری جوان: آنها نمی خوانند. فقط نوک های سیاهشان را محکم بسته اند و لم داده اند روی طبقه های مغازه عمده فروشی سبزه میدان. پرنده های خشمگین چاق روی پاهای نازک بال بال نمی زنند، نشسته اند درست بالای سر فروشنده و تولیدکننده ای که روی موبایلش این بازی را نصب کرده و هر وقت فرصت کند پرنده ها را پرتاب می کند. چرخ های دستی روی سنگفرش های سبزه میدان تلق تلق کنان گونی های بزرگ انگری برد را می برند و می آورند. بازار تهران لب پر می زند از آدم هایی که گیج و منگ به هم تنه می زنند و عده ای هم کج می کنند سمت بازار بزرگ اسباب بازی فروشی تهران.


از در بازار بزرگ اسباب بازی می شود هیکل های چاق و قناس آنها را تشخیص داد، پرنده های قناس دوست داشتنی. این را مرد جوان فروشنده می گوید: «حالا همین کپل ها هستند که بازار بی رونق اسباب بازی را گم کرده اند.»

مرد جوان فروشنده سری های مختلف انگری بردها را روی پیشخوان چیده و به شکل عمده فروشی تحویل مغازه داری که در سعادت آباد فروشگاه بزرگی دارد، می دهد: «تعداد و تنوع شخصیت های انگری بردهای ساخت چین از پرنده های ایرانی کامل تر و قیمت هیاش هم با ایرانی ها خیلی متفاوت است.»

محمد علیزادگان یکی از تولیدکنندگان اصلی عروسک در بازار تهران است که در کارگاهی اطراف ورامین عروسک ها را تولید می کند. محمد خودش انگری بردز باز اساسی است و در پاسخ به این سوال که چقدر خودت این بازی را انجام می دهی می گوید فراوان: «هر وقت وقت کنم با موبایلم بازی می کنم. خیلی سرگرم کننده است و اعصاب آدم را متمرکز می کند. می تواند ذهنم را منظم کند. الان هم در میان دیگر عروسک های موجود در بازار، انگری بردز خیلی طرفدار دارد و فاصله محبوبیتش با بقیه خیلی زیاد است.»


او شروع می کند به سرچ کردن بازی و هی تند و تند توضیح می دهد: «از میان شخصیت های مختلف انگری بردز، عروسک خوکش کمتر فروش دارد. پرنده سفید خیلی طرفدار ندارد اما پرنده قرمز پرطرفدار و پرفروش است. ما هم سعی کرده ایم که همین شخصیت را تولید کنیم. دفعه آخر کل باری را که آوردم، شش روزه فروختم. یعنی همه پرنده ها را برده اند. البته وسایل دیگر این بازی هم تولید شده؛ از کیف و کوله پشتی گرفته تا حتی استامپ آن هم تولید دارد و فروشش هم بالاست.»

توکلی تولیدکننده دیگری که انگری بردها را در دستور کار قرار داده، اولش چندان مایل به صحبت کردن نیست. می گوید: «نکند از این عروسک ها گزارش بنویسی، بزنید اوضاع بازارش را به هم. مثل عروسک های باربی که بازارش شده سیاه و ممنوع! قیمت عروسک های انگری بردز خیلی متفاوت است. مثلا عروسک کوچک تا بزرگش از ۲ هزار تومن شروع می شود. قیمت خارجی هایش تا ۲۰ هزار تومن هم می رسد. پرنده های مدل متوسط ایرانی اش، ۳ هزار تومن و عروسک های تولید چین چهار و نیم فروخته می شود و البته بعد از افزایش دلار تفاوت قیمت خارجی و ایرانی کمتر شده.»


رقابت انگری بردز و ننه قمر

غیر از انگری بردها، حالا عروسک ننه قمر و اسکندر هم در مغازه های پل نوروز خان فروخته می شود. عروسک هایی که چندان بامزه و خوب طراحی نشده اند. برخلاف شخصیت های کارتونی اش که به دل می نشیند. این طور که فروشنده ها می گویند ننه قمر و اسکندر جزو پرفروش ها هستند و البته در رده بعدی اسمفورد است که از آن استقبال فراوانی شده و خیلی پرفروش است. این عروسک تازگی ها وارد بازار شده و مقبولیت دارد.

همین است که علیزادگان می گوید تفاوت اساسی میان عروسک های تولید چین و ایرانی در کیفیت پارچه و نوع دوخت آنها است.

چهره اول: خر شرک


این طور که تولیدکننده ها می گویند، بعضی از عروسک ها همیشه خواهان دارند مثل خر شرک که از آن عروسک هایی است که ربطی به پخش شدن کارتونش ندارد و معمولا مشتری دارد. عروسک های سگ و شیر هم همیشه مشتری پسند است: «عروسک هایی مثل انگری برد فصلی هستند و وقتی خود بازی انگری بردز در جامعه مورد استقبال قرار می گیرد و مثل تب فراگیر می شود، خریدار پیدا می کند. بنابراین ممکن است مثل تبی باشد که بازار عروسک ایران را درگیر کرده و ارتباط بچه ها با آن به خاطر ارتباط خوبی است که با بازی اش دارند، نه اینکه خود عروسکش را دوست داشته باشند.»

توکلی می گوید: «رنگ جذاب عروسک ها در کنار شخصیت های معروف مثل گارفیلد، شرک، انگری بردز و حتی باربی ممکن است حسابی وسوسه کننده باشد اما این خیلی چیز قابل پیش بینی نیست. ممکن است به یکباره بچه ها سراغ عروسک های ننه قمر و اسکندر بروند.» اینها شخصیت هایی هستند که همراه با کارتون شکرستان از دریچه جعبه جادویی تلویزیون وارد خانه های مردم شدند و در مدت زمانی کوتاهی حتی همسن و سال های من و شما را هم ناگزیر به دیدن این انیمیشن کردند، چه برسد به بچه ها که حالا کاملا قصه ها و شخصیت های این انیمیشن را می شناسند و به خاطر دارند یکی از مهم ترین ویژگی های این مجموعه و تولیدکنندگانش این بود که درست مثل بازی انگری بردز برای اولین بار چرخه کاملی را پشت سر گذاشتند و هنگامی که شکرستان در جذب مخاطب موفق بود، کار را رها نکردند و لوازم جانبی این انیمیشن هم وارد بازار شد؛ یعنی ننه قمر با آن چارقد گلدار و پشت قوز کرده و عصبا به دست همراه یک نوزاد که کله اش از بدن قنداق شده اش بزرگ تر است، در ویترین عروسک فروشی ها جا خوش کردند. ظاهرا قرار است به زودی دیگر لوازم جانبی مانند جامدادی، خودکار، دفتر و... شخصیت های این انیمیشن هم وارد بازار شود.

شرکت های تولیدکننده انگری بردها در ایران تنها حدود ۱۰ درصد از نیاز بازارهای داخلی را پاسخ می د هند و مابقی این نیاز توسط واردات از سایر کشورها تامین می شود.

از ۲۰۰ تومان تا ۵۰۰ هزار تومان

ظاهرا علاوه بر تهران و آذربایجان غربی که بیشترین سهم تولید آن را دارند، استان های قزوین، یزد، اصفهان و آذربایجان شرقی هم انگری بردز تولید می کند. این طور که فروشنده ها آمار می دهند، میزان تولید سالانه کارگاه های عروسک در ایران حدود سه میلیون عروسک است، در حالی که واردات انبوه عروسک های چینی در بازار کشور، تولیدکنندگان این کالا را در معرض خطر ورشکستگی قرار داده. آنها می گویند که با وجود تنوع فراوانی که در این بازار وجود دارد، الان بازار اسباب بازی در رکود به سر می برد.


در بازار عروسک های تهران، مشتری ها عروسک هایی را می خرند که براساس شخصیت های کارتونی طراحی شده اند؛ مثل ماهی های کارتونی «نمو» که قیمتی حدود ۷ هزار تا ۱۶ هزار تومان دارند و قورباغه های عروسکی هم از ۵ تا ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان در بازار خرید و فروش می شوند. قیمت اسباب بازی های دیگر حداقل ۴۰۰ تومان و حداکثر ۱ میلیون تومان است. علی طالبی از فروشندگان عروسک و اسباب بازی در مورد قیمت انواع اسباب بازی می گوید: «پایین ترین قیمت ها در بازار عروسک مبوط به عروسک های پلاستیکی است که با قیمت هایی از حداقل ۲۰۰ تومان تا حداکثر یک هزار تومان فروخته می شود. بالاترین قیمت هم مربوط به عروسک های سخنگو و دکوری است که تا ۵۰۰ هزار تومان هم به فروش می رسد.»

مواظب قلابی ها باش


ظاهرا بیشترین استقبال در این بازار از عروسک هایی به شکل خرس و سگ است. قیمت عروسک هایی که به شکل سگ هستند، در کوچک ترین سایز حدود ۵۰۰ تومان و آن دسته از عروسک های کوچک که سخنگو و متحرک هستند، تا ۱۲ هزار تومان فروخته می شوند. خرس های کوچک با کیفیت مرغوب هم از هزار تا ۱۵ هزار تومان به فروش می رسد. فروشنده ها می گویند که عمده واردات اسباب بازی از کشور چین است که به طرق قانونی و غیرقانونی از مرزهای مشترک کشور با امارات و عربستان به بازارهای مصرف داخلی تزریق می شود.

این اسباب بازی ها عموما به نام کمپانی های معتبر تولیدکننده خارجی به مصرف کنندگان عرضه می شود. البته این گونه تقلب ها فقط توسط واردکنندگان و فروشندگان داخلی صورت نمی گیرد بلکه به دلیل پایین بودن دستمزد و هزینه های تولید در کشور چین، بسیاری از کشورهای دیگر تولیدکننده اسباب بازی، محصولاتشان را در چین تولید می کنند؛ ازجمله عروسک های باربی آمریکایی که در کشور چین تولید می شود و در بازارهای جهانی به نام محصول آمریکایی به فروش می رسد.