تاریخچه گل رز: گلي به وسعت عشق
انسانهاي اوليه علاقه فراواني به گل رز وحشي داشتند، زيرا اين گل داراي گلبرگهاي شيرين و ميوهي خوشمزه است و احتمالاً پرورش اين گياه ۵۰۰۰ سال پيش در چين كه هماكنون به سرزمين عراق تبديل شده، آغاز گرديده است.
رزهاي باستاني:
انسانهاي اوليه علاقه فراواني به گل رز وحشي داشتند، زيرا اين گل داراي گلبرگهاي شيرين و ميوهي خوشمزه است و احتمالاً پرورش اين گياه 5000 سال پيش در چين كه هماكنون به سرزمين عراق تبديل شده، آغاز گرديده است.
در ايلياد (داستان حماسي هومر) كه به ۱۲۰۰ سال پيش از ميلاد مسيح برميگردد، آمده است كه سپر آشيل (Achille) قهرمان داستان، در جشن پيروزيش بر هكتور با گلهاي رز تزئين شده بود و همچنين، بدن هكتور را قبل از موميايي كردن با روغن گل رز معطر و تدهين كردند.
مورخان يوناني اشارههاي فراواني به گل رز كردهاند؛ بهخصوص رز گاليكا (Gallica) كه جد تمامي گلهاي رز اروپايي است. رز آپوتكري (Apothe corys Rose) يا داماسك قرمز (Red Damask) و از جمله آفيسيناليس (Officinalis) براي اروپائيان منبع اوليه و اصلي روغن گل رز و داروهاي شفابخش بود، تا زماني كه گونههاي ديگري از رز در آسياي شرقي شناخته شد.
كليساهاي اوليه، گل رز را به عنوان نمادي از تباهي محكوم كرده بودند، زيرا اعتقاد داشتند كه سقوط امپراتوري روم به خاطر توجه بيش از اندازه نرو (Nero) به اين گل بود. افراط او در توجه به گل رز، وحشتناك و خجالتآور بود.
گفته ميشود كه چندين تُن رز براي برگزاري ضيافتهاي فراوانش فراهم ميكرد. بالشها و پشتيهايي كه مهمانها روي آن مينشستند، با گل رز پر ميشد. همچنين، مقدار زيادي از گلها را پرپر مي كرد و بر سر ميهمانانش در مجالس عيش ميريخت و دوش گلاب بر سر آنان ميگرفت. حتي گفته ميشود يك نفر از شركتكنندگان در اين مجالس خفه شده بود.
گل رز نماد موفقيت و پيروزي در عصر روم بود. ميليونها گلبرگ گل رز را در مفتول برنجي به هم ميبافتند و تاج گل و تاج سر درست ميكردند. در نتيجه، كشاورزان باور داشتند كه منفعت بيشتر در پرورش گل رز است تا كاشتن محصولات غذايي و اين يك تصور غلط بود كه توسط شاعر رومي، هورس (Horace) و ديگر روشنفكران آن زمان بهوجود آمده بود.
يكي از معروفترين و قديميترين گل رز تاريخي گاليكا (Red Damash) Or (Apothecarys Rose). اين گل در قرن وسطي به خاطر رايحه دلپذيرش فراوان بود.
قرون وسطي:
اطلاعات كمي درباره پرورش گل رز بعد از سقوط امپراتوري روم وجود دارد و اين برميگردد به حدود ۴۰۰ سال بعد از ميلاد مسيح، وقتي كه كليساها، گل رز سفيد آلبا (Alba) را بهعنوان مظهر مريم مقدس پذيرفتند. ادوارد اول، پادشاه انگليس (۱۲۷۲)، به محض بازگشت از آخرين جنگ صليبي، دستور داد درختهاي گل رز، در باغ كاخ لندن بكارند و گل رز طلايي را به عنوان نشان پادشاهي خويش انتخاب كرد.
احتمال دارد كه آورنده گل رز داماسنا (Damascena)، از بازماندگان جنگ صليبي باشند. اواخر سده پانزدهم گل رز داماسك پاييزه (Automn Damasle)، كه در فرانسه به نام كواترسيزن (Quatre Saisons) شناخته ميشود،
اولين گياه در اروپا و باغهاي انگليس بود كه در هر تابستان گل ميداد. اينكه آيا گل رز گاليكا (Gallica) توسط روميان به انگلستان آورده شده يا بعدها بازماندگان جنگ صليبي آن را آوردهاند، جاي بحث دارد.
اگرچه، براي مدتهاي مديد درگيري خشونتآميز گلهاي رز بين خاندان لنكستر وخاندان يورك در سنت آلبان وجود داشت، ولي سرانجام ازدواج هنري تودر، از لنكسترها با اليزابت از يورك، به اين نزاع پايان داد و نشان آنها يك گل رز سفيد در وسط يك گل رز قرمز بود كه به صورت تاجي در بالاي سر آنها قرار داشت.
از آن زمان بود كه برخي از خانوادههاي سلطنتي انگلستان آن را به عنوان نشان استفاده كردند و هنوز هم نشان انگلستان است. در اواخر سده شانزدهم، گل رز فوتيدا (foetida) از ايران به اروپا برده شد و بدون شك مورد توجه زياد هنري هشتم قرار گرفت.
خاندان سلطنتي يورك، آن را به عنوان نشان خود در جنگ گل رز در سده پانزدهم پذيرفتند. گل رز آلبا، گلي است كه هنوز در باغها ميرويد. گل سِماي پلنا (Semiplena) گونهاي از هر دو نوع گل است كه هنوز در برخي از نقاط دنيا به خاطر عطر آن پرورش داده ميشود. گل رز گاليكا رنگارنگ يا گل رز ماندي (Rose Mundi)، گلي است راهراه كه از پيوند گل رز اوليه آفيسناليس (Officinalis) در سال ۱۵۸۱ ايجاد گرديده است.
گل رز اروپائي توسط پدران روحاني مهاجر به آمريكا برده شد و با آغاز قرن هفدهم در بيشتر باغهاي ماساچوست پرورش يافت. آمريكاي شمالي از قبل گونههاي خاص خود را داشت؛ از جمله رز ورجينيا (R.Virginiana)، به نام باليتمر بلي (Baltimore Belle) به وجود آورد. كه هنوز در آمريكا معروف است و همچنين گل رونده و معرف جان سيلور (Long John Silver) كه گلي سفيدرنگ و معطر ميباشد.
هايبريدهاي اوليه (گلهاي دورگه اوليه)
از وقتي روش پيوند زدن در قرن نوزدهم ابداع شد، انواع جديدي از گلهاي رز توسط باغبانان و كشاورزان بهوجود آمد كه آنها را پس از بالغ شدن شاخه و رسيدن برگها انتخاب ميكردند و قلمه ميزدند. گياهشناسان هلندي اروپا در سده هفدهم از پيشگامان پرورش گل رز سنتي فوليا (R.Centifolia) يا گل صدبرگ كه به همين خاطر به آن رز گل كلمي هم گفته ميشود) بودند.
ژوزفين (Josephine)، همسر ناپلئون، امپراتور فرانسه، مشوق و حامي پرورش دهنده گل رز بود و طي سالهاي ۱۸۰۳ تا ۱۸۱۴ دوستاران رز و گياهشناسان را به باغهاي خود در مالزمون (نزديك پاريس) دعوت كرد و با كمك آنها كلكسيوني بالغ بر ۲۵۰ نوع رز جمعآوري نمود.
نظر کاربران
بعد نبود