هر قورباغهاي قورت دادني نيست!
ميخواهيد يك فهرست بلندبالا از آنچه را که قرار است را انجام دهيد تدوين كنيد و براي جبران كمكاريها و اشتباهاتتان در گذشته چند قانون جهادي را هم وضع كنيد؟ شايد بد نباشد كه پيش از قورت دادن چنين قورباغه بزرگي اين مطلب را بخوانيد و بعد تصميم بگيريد.
مجله سیب سبز - بهاره اسلامي: ميخواهيد به توصيه برخي از كتابهاي موفقيت آنچه را که قبلا انجام ندادهايد را يك طرف كاغذ و دستاوردهايتان را در طرف ديگر كاغذ بنويسيد؟ کارخوبی ميكنيد؛ همه ما شايد هر روز بايد كارنامهمان را روي ميزمان بگذاريم و براي روزهاي بعد برنامه بريزيم.
ديگر چه؟ ميخواهيد يك فهرست بلندبالا از آنچه را که قرار است را انجام دهيد تدوين كنيد و براي جبران كمكاريها و اشتباهاتتان در گذشته چند قانون جهادي را هم وضع كنيد؟ ميخواهيد درست از همین لحظه آدم ديگري شويد؟ آدمي كه در بيست و چند سال و سي و چند سال گذشته نبودهايد؟ شايد بد نباشد كه پيش از قورت دادن چنين قورباغه بزرگي اين مطلب را بخوانيد و بعد تصميم بگيريد.
ميخواهيد پنيرتان را سرجايش بگذاريد؟
اين روزها بازار فروش كتابهايي كه به روانشناسي موفقيت ميپردازند داغ است؛ درحاليكه پرفروشترين رمانهاي سال به زحمت چاپ دوم و سوم را رد ميكنند، اين كتابهاي روانشناسي عامهپسند از چاپ دهم و حتي بيستم هم عبور ميكنند و اگر تصور كنيم كه هر كتاب خريداري شده را حداقل دو نفر ميخوانند، ميتوانيم اميدوار باشيم كه هر كدام از اين كتابهاي پرفروش را چند ميليون ايراني مرور ميكنند؛ كتابهايي كه حرف اصليشان «تو ميتواني!» است و اين حرف را در قالب قورت دادن يك قورباغه پشت ميز كار يا پس گرفتن دادخواست طلاق و مرمت كردن يك ازدواج ويرانشده تحويل مخاطب ميدهد.
واقعا ميتوانيد؟
كتابهاي عامهپسندي كه اين روزها چنددهبار چاپ ميشوند و در قفسه روانشناسي كتابفروشيها جا خوش ميكنند، به شما ميگويند كه شكستن شاخ غول تنها كار رستم نيست و از نظر نويسندگانشان دليلي ندارد كه در زندگي آدم توانايي مثل شما خشم، غم، عصبانيت و اضطراب جايي داشته باشد.
خواندن اين كتابها ميتواند براي هر كسي لذتبخش باشد؛ از يك مادر بزرگ ۶۰ ساله كه دورهاي از افسردگي ميانسالي را ميگذراند يا خانم جواني كه احساس ميكند هنوز جفت زندگياش را پيدا نكرده و نگران تنها ماندن در روزهاي پيري است گرفته تا يك كارمند اخراجي و بيپول يا مادري كه از پس مهار پسر بچه پرانرژياش برنميآيد. لابهلاي برگههاي اين كتابها ميتوانيد كليد حل همه مشكلات را پيدا كنيد و پاسخ همه سوالهاي بيجوابتان را هم بگيريد.
اما مراقب باشيد! «علم» روانشناسي ميانهاي با اين حرفها ندارد و اگر همه روانشناسان عالم بسيج شوند، نميتوانند به شما قدرت شكستن شاخ غول را بدهند.
مثبتانديشي يعني چه؟
«قضاوت نكنيد!»، «خشمتان را قورت دهيد!»، «باور داشته باشيد كه دنيا روي انگشتهاي شما ميچرخد!» و. . . اينها پيامهايي است كه در برخي همايشهاي مثبتانديشي و كتابهاي روانشناسي موفقيت ميتوانيد ردشان را پيدا كنيد. نويسندگان اين پيامها معتقدند اگر بخواهيد، ميتوانيد هر سنگي را برداريد و كاري كنيد كه دنيا به خواسته شما پيش برود. از نظر آنها مثبتانديشي حاصل حسننيت بيقيد و شرط شماست و اعتماد بيقيد و شرطتان به خودتان هم ميتواند كار را تمام كند و شما را به مركز ثقل جهان تبديل كند. اما واقعيت چيست؟
برخي بر اين باورند كه خشم آموختني است، اما واقعيت اين است كه خشم احساسي ذاتي است كه آموزش ميتواند آن را در شما تقويت كند. حتي يك نوزاد تازه به دنيا آمده هم با حس طبيعي و ضروري خشم آشناست و ميتواند وقتي كه تمايلي به خوردن شير ندارد، به محض قرار گرفتن سر شيشه شير در دهانش، خشمش را متوجهتان كند و با داد و گريه به شما بفهماند كه اوضاع بر وفق مرادش نيست.
حالا براي مثبتانديشي به سركوب خشم و پاك كردن رد پايش از زندگيتان نياز داريد؟ از نظر ما خير! آنچه شما براي مثبتانديش بودن به آن نياز داريد، آموختن راه مديريت خشم است؛ آموختن اينكه كجا، چطور و چه اندازه بايد اين حس را ابراز كنيد و كجا بايد نمايش آن را به تعويق بيندازيد. اين قانون در مورد همه احساسات منفي يا واكنشهاي منفي ديگر هم صدق ميكند. قرار نيست شما قضاوت نكنيد و با سادهلوحي اجازه دهيد كه از يك سوراخ هزاران بار گزيده شويد، بلكه قرار است درست و بهجا و باتوجه به شواهد منطقي قضاوت كنيد. ميخواهيد با همه كساني كه از آنها فاصله گرفته بوديد رابطه برقرار كنيد؟ خيلي هم خوب! اما قبل از پيشقدم شدن براي برقراري رابطه، به عواقب تصميمتان فكر كنيد. شما چرا رابطه را قطع كرده بوديد و چطور بايد پيش برويد كه آن اتفاق يا اتفاقهاي تلختر تكرار نشود؟
جهان توي مشت شماست؟
آرزوهايتان را فهرست كردهايد و ميخواهيد بساط رسيدن به تكتكشان را فراهم كنيد؟ محقق شدن آرزوها، روياي هركسي است اما پيش از آنكه عالم و آدم را خبر كنيد و بگوييد كه قرار است زندگيتان چقدر متحول شود، به تواناييهايتان فكر كنيد. «علم» روانشناسي ميانهاي با اين باورهاي خيالي و رويايي ندارد. آنچه روانشناسان براي تحققش تلاش ميكنند، «واقعبيني» است نه «منفيبافي»! اينكه شما زمان، مكان و شرايطتان را در نظر بگيريد و بعد دنبال راهي براي تحقق آرزوهايتان براساس وضعيت موجود بگرديد، يعني موفقيت.
فرد مثبتانديش نميگويد «من از پس هر كاري برميآيم.» بلكه اهدافي را براي خودش مجسم ميكند و بدون منفيگرايي و گفتن «من نميتوانم»، دنبال راهي منطقي و سازگار با شرايط براي تحققش ميگردد، پس براي محقق كردن روياهايتان، رويابافي نكنيد و قبل از آنكه به فكر شكستن شاخ غول بيفتيد، ابعاد غول را ورانداز كنيد و نگاهي به قدرت ماهيچههاي خودتان بيندازيد. شايد آنچه در توان شماست، تنها خم كردن اين شاخ، آن هم پس از تمرينهاي فراوان بدنسازي باشد.
نه صفر باشيد و نه صد
تا همين ديروز تا ريال آخر جيبتان را خرج ميكرديد و آينده اقتصاديتان را با چاشني يك لبخند به باد ميداديد؟ ميخواهيد به محض شروع جديد، بهجز هزينههاي ضروري براي هيچ چيز پول خرج نكنيد و براي آرامش آينده، امروزتان را سخت، خيلي سخت، بگذرانيد؟ نميخواهيم بگوييم كه كدام راه درست است. شرايط شما بيشتر از هرچيز ميتواند در مورد درست يا نادرست بودن اين رفتارها قضاوت كند، اما به شما توصيه ميكنيم كه وقتي در مورد تغيير كردن تصميم ميگيريد، صفر و صدي تصميم نگيريد. تا ديروز زیاد از حد تند و با سرعت رانندگي ميكرديد و از امروز ميخواهيد بيش از حد آرام رانندگي كنيد؟
از نظر ما همين كه پاي «بيش از حد»، «هميشه» به ميان ميآيد، يعني يك جاي كار ميلنگد. هيچ وقت قاطع و مطلق در مورد چيزي تصميم نگيريد و گرچه با دقت و همهجانبه در مورد آينده برنامهريزي ميكنيد، اما جايي براي پيشامدهاي ناگهاني و تغييرات شرايطي كه وابسته به تصميم خودتان نيست، بگذاريد. گذشته از اين براي پاك كردن اشتباهات زندگيتان، آنقدر سخت، قاطع و مطلق تصميم نگيريد كه بعد از مدتي رمق ادامه مسير برايتان باقي نماند. هميشه رعايت حد اعتدال، آسانتر، خوشايندتر و شدنيتر از انجام تصميمهايي است كه يا روي نقطه صفر قرار دارند يا درنهايت و روي نقطه صد.
این حرفها را باور نکنید
شعفزده نشويد. برخي از پيامهاي كتابهاي روانشناسي موفقيت، بدون در نظر گرفتن شرايط شما روي صفحههاي كتاب جا خوش كردهاند. به جاي آنكه پاشنه را براي عملي كردن تكتك آن پيامها بالا بكشيد، قبل از عملي كردنشان آنها را از فيلتر شرايط خودتان و اقتضائات زندگيتان بگذرانيد.
من ميتوانم اگر. . .
قبل از شروع كار، مقدمات لازم براي تصويب طرحتان را فراهم كنيد و شرايط را تا آنجا كه ميتوانيد به شرايط روياييتان نزديك كنيد.
گاماس، گاماس!
همه بارها را يكجا روي دوشتان نريزيد. يك آرزو را عملي كنيد و بعد سراغ اجراي تصميم ديگرتان برويد.
هيچ مانعي وجود ندارد!
زمين و زمان قرار نيست براي رسيدن شما به آرزوهايتان دست در دست هم دهند. قبل از كمك گرفتن از ديگران، محدوديتهاي آنها را بپذيريد.
من مركز زمينم!
حتي اگر به همه آرزوهايتان برسيد، باز هم به مركز زمين تبديل نميشويد. باد در غبغبتان نيندازيد. شما همان آدم قديم هستيد، اما كمي موفقتر. همه حرفهايي كه كتابهاي روانشناسي مثبت ميزنند درست است؟ واقعا «اگر بخواهيد» ميتوانيد با يك نگاه كوه دماوند را جابهجا كنيد؟
اميد بيخود نداشته باشيد
زندگيتان تا اينجاي كار پر بوده از اشتباه و پيش از آنكه تصميم بگيريد آینده را متفاوت و سرشار از موفقيت بگذرانيد، نااميد و خسته بوديد؟ جبران كردن اشتباهات خوب است و اگر شدني باشد، ميتواند انرژي زيادي را به زندگيتان تزريق كند، اما يادتان نرود كه موفقيت از معادله فايده و هزينه بيرون ميآيد. تلاشي كه براي ترميم يك تكه آسيبديده از زندگيتان به خرج ميدهيد، چقدر از شما انرژي ميگيرد و برايتان هزينه دارد؟ ترميم شدن آن آسيب حتي اگر شدني باشد، چقدر فايده دارد؟
آيا اگر همه مرزهاي ميان شما و همسرتان از بين رفته و ميخواهيد اين رابطه را ترميم كنيد، مجبور به باج دادن ميشويد؟ آيا هزينه پيوند زدن اين رابطه آسيب ديده، از دست دادن بسياري از چيزهايي است كه براي زنده بودن و شاد بودن به وجودشان نياز داريد؟خودتان تصميم بگيريد! هيچكس نميتواند به شما بگويد كه جبران چنين آسيبهايي چقدر زندگي را برايتان شيرينتر ميكند.
شما باید مثبت اندیش باشید؛ درست! باید واژهها و افکاری که سدراهتان میشوند و ناامیدتان میکنند را از هم از ذهن و زندگیتان بیرون کنید؛ آن هم درست! اما هیچ کدام این حرفها به معنای آن نیست که حق دارید با خوشخیالی، آسانبینی و دادن امیدهای واهی به خود، زمینه را برای سرخوردگیتان در آینده نزدیک فراهم کنید. شاید بهتر باشد به جای باور کردن همه این حرفهای شیرین انرژیبخش، گاهی به توصیه قدیمیها عمل کنید و لقمه را اندازه دهانتان بردارید. یادتان نرود که همیشه زمین خوردن و دوباره بلند شدن باعث رشد شما نمیشود؛ گاهی واقعا جبران آسیب دیدگی ناشی از زمین خوردگی، آسان و حتی ممکن نیست.
نظر کاربران
قول یا غول