پیاده کردن فک با تیغ جراحی!
اگر شما هم فكر ميكنيد فكتان با ديگر اجزاي صورتتان تناسب ندارد، حتما اين مطلب را بخوانيد.
مجله سیب سبز - ستاره محمد: كرهايها در اعمال جراحي زيبايي فك زبانزد خاص و عام هستند! اگر به عكسهاي قبل و بعد ازعمل آنها نگاه كرده باشيد ميدانيد اين جراحيها كاملا چهره فرد را تغيير ميدهند و صورتهاي درشت، مردانه و نامتناسب را به اصطلاح بيبيفيس و ظريف ميكنند. چهرههاي بيزاويه و چانههاي فرورفته هم با اين عمل زيبايي، زاويهدار و جذاب ميشوند اما اين جراحيها فقط در كشور كره رايج نيستند بلكه در ايران نيز مدتي است كه حسابي طرفدار پيدا كردهاند.
اگر شما هم فكر ميكنيد فكتان با ديگر اجزاي صورتتان تناسب ندارد، حتما اين مقاله را بخوانيد تا با انواع جراحيهاي فك، مزايا و معايب، دوران نقاهت و مراقبتهاي پس از آن آشنا شويد. دكتر سامان كلباسي، متخصص جراحي فك و صورت و دكتر محمدصادق احمدآخوندي، متخصص ارتودنسي و استاد دانشگاه علومپزشكي تهران شما را در اين زمينه راهنمايي ميكنند.
شايد مشكل فكتان ارثي باشد!
جراحيهاي سر و گردن يا فك و صورت متنوع و متفاوت هستند. به گفته دكتر سامان كلباسي، متخصص جراحي فك و صورت، بعضي از اين جراحيها بهطور خاص مربوط به فك بالا و پايين ميشود؛ براي مثال ممكن است فك پايين وضعيت طبيعي داشته باشد اما فك بالا جلو يا عقب باشد يا برعكس ممكن است فك بالا طبيعي باشد و فك پايين كج، جلو يا عقب باشد و حتی در بعضي موارد هم هر دو فك با هم مشكل دارند. اين حالتها معمولا ژنتيكي و ارثي است و در ساير اعضاي خانواده نيز ديده ميشود. اگر فك پايين خيلي عقب باشد معمولا علت آن ضربه به فك و شكستن مفصل آن در دوران كودكي است. در واقع مركز رشدي فك پايين در اين ناحيه قرار دارد و ضربه به آن ممكن است رشد فك را متوقف كند.
قدم اول ارتودنسي، قدم دوم جراحي فك
دكتر محمدصادق احمدآخوندي، متخصص ارتودنسي معتقد است، اگر مشكلات فك از طريق ارتودنسي بهطور كامل درمان نشود معمولا فرد به جراحان فك و صورت ارجاع داده ميشود. در واقع اگر انتظارات بيمار و پزشك از لحاظ زيبايي، عملكرد و ثبات درمان با ارتودنسي برآورده نشود و موقعيت دندانها و بافتهاي نگهدارنده آنها به خطر بيفتد، جراحي براي فرد لزوم پيدا ميكند. ارتودنسي و جراحي در درمان اين افراد، مكمل يكديگر هستند.
به گفته دكتر كلباسي، كساني كه فك پايين و بالايشان مشكل دارد، معمولا بايد ۹ تا ۱۲ ماه قبل از جراحي، درمان ارتودنسي شوند زيرا دندانهايشان به خوبي روي هم قرار نميگيرد. با استفاده از ارتودنسي، موقعيت دندانها به حالت طبيعي درميآيد كه البته باعث ميشود فك قبل از عمل ظاهر بدتري پيدا كند اما بعد از جراحي، دندانها روي هم جفت خواهند شد که در غير اين صورت، مفصل فك پايين دچار مشكل ميشود. دكتر محمدصادق احمدآخوندي نيز معتقد است، بيش از ۹۵ درصد از افراد نيازمند جراحي فك بايد قبل از جراحي ارتودنسي شوند زيرا روابط دندانيشان در شرايطي شكل گرفته كه فك بالا و پايين رابطه قابل قبولي با هم نداشته اند.
حال كه ميخواهيم فك را جابهجا كنيم طبيعتا ارتباط دندانها به هم ميخورد بنابراين بايد قبل از عمل يك آمادهسازي با ارتودنسي انجام شود تا جراح بتواند حداكثر توان خود را براي اصلاح مشكل بيمار به كار گيرد. در واقع ابتداي كار با ارتودنسي شروع ميشود، سپس جراحي انجام ميگيرد و بعد دوباره بيمار نزد ارتودنتيست ميرود تا اقدامات و تنظيمات نهايي در موارد خاص روي دندانها صورت گيرد.
بدون جراحي هم ميتوان فك را تغيير داد؟
مواردي از ناهنجاريهاي فك كه به اصطلاح لب مرزند و خيلي شديد نيستند، شايد نياز به جراحي پيدا نكنند. به گفته دكتر آخوندي، استاد دانشگاه علومپزشكي تهران، در اين گونه موارد بايد خطرات جراحي و ديدگاه بيمار و پزشك را در نظر گرفت بلكه شايد بتوان با پايين آوردن درصدي از انتظارات، با كمك ارتودنسي مشكل را رفع كرد. علاوه براين، امروزه امكانات بسياري در زمينه ارتودنسي فراهم شده، از جمله مينياسكروها يا ايمپلنتهاي ارتودنسي كه در اعمال زيبايي به عنوان تكيهگاه استفاده ميشوند و نتيجه درمان را بهتر ميكنند. البته اين موضوع شامل همه ناهنجاريها نميشود و در صورتي كه مشكلات شديد باشد حتما بايد مورد جراحي قرار گيرد.
جراح فک و صورت یا متخصص جراحی پلاستیک؟
اغلب جراحيهاي مربوط به فك از داخل دهان انجام ميشود و جاي برشي روي صورت باقي نميماند. دكتر كلباسي در اين باره توضيح ميدهد: اين شيوه جراحي اختصاصا مربوط به رشته جراحي فك و صورت است و متخصصان جراحي پلاستيك يا گوش و حلق و بيني ممكن است آنها را از داخل دهان انجام ندهند. علاوه بر اين، متخصصان جراحي فك و صورت ابتدا يك دوره دندانپزشكي را گذراندهاند و بعد تخصص جراحي فك و صورت گرفتهاند بنابراين به صورت علمي با رابطه دنداني آشنا هستند و ميتوانند به بهترين نحو اعمال جراحي فك را انجام دهند.
جراحي فك چگونه انجام ميشود؟
بعد از انجام ارتودنسي و آماده شدن براي جراحي، بيمار طي يك بيهوشي حدودا سه تا چهار ساعته تحت عمل جراحي قرار ميگيرد. تمامي تزريقات و برشها نيز داخل دهاني است. دكتر كلباسي در ادامه توضيح ميدهد براي جراحي فك پايين به گوشههاي دهان و پشت دندانهاي عقل داروي بيحسي تزريق ميكنيم، سپس بافت را باز ميكنيم و فك پايين را در هر دو طرف از زاويه فك در بعد عمودي برش ميدهيم و جدا ميكنيم. براي جابهجايي فك بالا نيز از حدود 10 ميليمتر بالاي دندانها، لثه را برش ميدهيم و بافت نرم را كنار ميزنيم. بعد از آن فك بالا را با فرز برش ميدهيم و كاملا هر دو طرف را از استخوان جمجمه جدا ميكنيم و سپس به اندازه لازم هر دو فك را حركت ميدهيم.
دوره نقاهت چقدر است؟
قبل از جراحي فك بايد وسيلهاي به نام «اسپلينت» ساخته شود. به گفته دكتر كلباسي اين وسيله موقعيت دندانها را حين عمل به جراح نشان ميدهد. در حقيقت بعد از اينكه فك بالا را آزاد ميكنيم آن را روي اسپلينت روي فك پايين قرار ميدهيم سپس بر مبناي آن فك بالا را بهوسيله پلاتينهايي از جنس تيتانيوم يا پيچ فيكس ميكنيم. بعد از آن هم فك پايين را بر مبناي فك بالا و رابطه دنداني صحيح با پيچ، سيم يا پلاتين فيكس ميكنيم. اگر فيكسيشن يا ثابتسازي فك صددرصد كامل انجام شود، لازم نيست بعد از عمل دهان بيمار را ببنديم.
اگر هم از سيم يا وسيلهاي غير از فيكسيشن استفاده كنيم مجبور هستيم دهان بيمار را براي یک ماه تا شش هفته بسته نگه داريم تا استخوان فك جوش بخورد. طي اين مدت بيمار بايد از طريق بيني با لوله يا از طريق ني از گوشه دهان مايعات مصرف كند.
اما در تكنيكهاي جديد سعي ميكنيم فك را كاملا فيكس كنيم تا مجبور نشويم دهان بيمار را بسته نگه داريم. لازم به ذكر است كه امروزه با پيشرفت سيستم بيهوشي و داروهاي مسكن جديد، درد بعد از جراحي فك شايد در حد خيلي ملايم باشد.
بايد رژيم غذاييتان را تغيير دهيد!
مراقبتهاي بعد از عمل فك بستگي به نوع جراحي دارد. دكتر كلباسي به كساني كه فك بالا و پايينشان را همزمان با هم عمل كردهاند، توصيه ميكند، حداقل تا دو ماه ورزشهاي سنگين انجام ندهند. همچنين اين افراد بايد سرشان را حين خواب بالا قرار دهند و در دو روز اول از كمپرس يخ استفاده كنند.
بعد از آن نيز ميتوانند از كمپرس گرم استفاده كنند. از انجام فعاليتهاي سنگين، پايين گرفتن سر براي مدت طولاني، آسيب و ضربه به صورت نيز بايد خودداري شود. همچنين اين افراد بايد تا حدود یک ماه رژيم غذايي كاملا نرم داشته باشند.
رعايت بهداشت دهان و مسواك زدن بعد از عمل نيز نبايد فراموش شود. علاوه بر اينها، هرچه وسعت عمل بيشتر باشد ورم بيشتري ايجاد ميشود. كساني كه فك بالا و پايين را با هم عمل ميكنند معمولا بين شش ماه تا یک سال ورم دارند. ورم آن هم تقريبا تا ناحيه زير چشم را فراميگيرد اما كساني كه فقط فك پايين را عمل ميكنند خيلي كمتر دچار ورم ميشوند.
سر كيسه را شل كنيد
هر عملي عوارض خاص خودش را دارد. از آنجايي كه عروق و اعصاب زيادي از فك بالا و بهخصوص فك پايين عبور ميكنند ممكن است بعد از جراحي، عصب اصلي حسي لب و دندانهاي پايين به صورت موقتي تحريك شود و لب پايين مقداري بيحس بماند. البته دكتر كلباسي در اين خصوص توضيح ميدهدکه اين حالت بعد از شش ماه تا یک سال رفع خواهد شد.
همچنين ممكن است هنگام جدا كردن فك بالا بعضي از عروق اصلي آسيب ببينند و بعد از عمل خونريزي كنند كه در اين صورت فك بالا بايد مجددا جدا شده و عروق بسته شود. بهطور كلي اين عوارض بسيار نادر بوده و تا به حال موارد زيادي از آنها مشاهده نشده است. هزينههاي جراحي فك نيز بستگي به نوع عمل، جراح و بيمارستان دارد. بهطور حدودي شايد بتوان گفت جراحي هر فك بين چهار تا پنج ميليون تومان هزينه برميدارد.
در جواني جراحي فك انجام دهيد
اگر شدت مشكلات فكي خيلي زياد باشد فرد بايد صبر كند تا به سن بلوغ برسد و بعد در مورد جراحي تصميمگيري كند. به گفته دكتر كلباسي سن ۱۸ تا ۲۵ سالگي بهترين زمان براي عمل است چراكه در اين دوران رشد فك بالا و پايين تمام شده است. اگر هم شدت مشكلات فك كم باشد تا زماني كه رشد فك متوقف نشده است؛ ميتوان با دستگاههاي مخصوص ارتودنسي، فك را جابهجا كرد يا جلوي رشد آن را گرفت يا رشدش را افزايش داد.
دكتر آخوندي نيز معتقد است، آغاز درمان ناهنجاريهاي فكي در سن رشد و از حدود شش تا هفت سالگي باعث ميشود نياز به جراحي كاهش پيدا كند و حتي اگر نياز به جراحي هم از بين نرود، شروع درمان از اين سن باعث ميشود ميزان جابهجايي فك و تغييرات مورد نياز در جراحي كمتر شود. به اين ترتيب بيمار عوارض كمتري را متحمل خواهد شد.
آیا گونه را ميتوان همزمان برجسته كرد!
گونهها در صورت بايد برجستگي مشخصي داشته باشند. به گفته دكتر كلباسي كساني كه فك بالايشان عقب است، معمولا برجستگي گونه خيلي كمتري دارند. براي اين افراد بعد از عمل فك معمولا از پروتز گونه استفاده ميشود. همچنين ميتوان فك بالا را از ناحيه بالاتري برش داد و گونه را همراه با فك جدا كرد و جلو آورد. به اين ترتيب هم فك جلو ميآيد و هم برجستگي گونه بيشتر ميشود.
فكتان بيزاويه يا مربعي است؟!
بعضي افراد زاويههاي فك پايينشان برجستگي زيادي دارد و اين موضوع حالت مردانه به صورتشان ميدهد. خيلي از خانمها از اين وضعيت ناراضي هستند. دكتر كلباسي توضيح ميدهد در اين موارد ميتوان زاويه فك را با تراش دادن كاهش داد. برعكس اين حالت نيز وجود دارد؛ خيلي از افراد صورت گردي دارند و برجستگي و زاويه فك پايينشان كم است. براي آنها نيز ميتوان از پروتزهاي مخصوص زاويه فك استفاده كرد. اين جراحيها همگي از داخل دهان انجام ميشوند و بسيار راحتتر از جراحيهاي فك هستند زيرا طي آنها فك برشي داده نميشود.
البته اين اعمال هم بهتر است با بيهوشي كامل انجام شود. همچنين كساني كه برجستگي چانهشان كم است ميتوانند از پروتزهاي چانه استفاده كنند. اين پروتز نيز با برش داخل دهاني در جلوي دندانهاي پايين، زير عضله قرار داده ميشود.
نظر کاربران
سلام من یک طرف فکم بزرگتر از اون طرفم هست آیا راهی هست هر دو سمتم فکم دائمی یکسان شود مثلا برش دادن استخوان فکم ممنونم ازپاسختون