«کپرنشینی»، نشان فقر یا نماد فرهنگ؟!
طی سالهای اخیر ۱۴۰ هزار واحد مسکن روستایی در استان کرمان احداث شدهاست اما محرومیت به خصوص در مناطق دور افتاده جنوب کرمان چنان ریشه دوانده که روستاهای کپری که از شاخ و برگ نخلها احداث میشوند همچنان تنها سرپناه برخی محرومان است.
طبق آمار بنیاد مسکن استان کرمان از ابتدای اجرای طرح کپر زدایی در استان کرمان ۱۴۰ هزار واحد مسکونی روستایی احداث شده اما گزارشهای میدانی همچنان از وجود روستاهای کپری و مردم محروم در این روستاها در جنوب استان کرمان حکایت دارد.
کپرنشینی، نماد فرهنگی یا نماد فقر
اما آنچه که این روزها مکررا به آن پرداخته میشود این است که کپر نشینی به عنوان نمادی از فرهنگ جنوب کرمان محسوب میشود و حذف کپرها به نوعی دخالت در فرهنگ بومی منطقه عنوان میشود، علی ایرانمنش جامعهشناس و استاد دانشگاه در این خصوص در گفتگویی اظهارداشت: استان کرمان مملو از خرده فرهنگهای مختلف است که هر یک از فرهنگها و آداب و رسوم خاص خود بهره میبرند از لر و ترک گرفته تا بلوچ و فارس در این میان جنوب استان کرمان دارای فرهنگ خاص و غنی است که شرایط خاص فرهنگی و اجتماعی خود را دارد.
وی افزود: فرهنگ و آداب و رسوم این مردم بسیار غنی و دارای پیشنیه تاریخی قابل توجه است که این امر را میتوان از آثار به جا مانده از گذشته جستجو کرد اما کپر نشینی به دلیل محرومیت ها و کمبودهای مردم در راستای استفاده از صالح در کنار شرایط خاص اقلیمی روی داده است در واقع اگر این مردم از امکانات مطلوب برخوردار بودند امروز به کپر نشینی روی نمی آوردند.
محرومان جنوب کرمان به اجبار کپرنشین شدهاند
این استاد دانشگاه گفت: هر جامعهای سعی میکند از امکانات در دسترس برای حل مشکل استفاده کند شاید به مرور زمان استفاده از کپر برای مردم عادت شده باشد اما جزو رسوم و آداب مردم نیست.
وی با اشاره به جمعیت بالای خانوارها در جنوب کرمان و گرمای بیش از حد هوا به همراه رطوبت و شرجی بودن اقلیم منطقه گفت: در چنین شرایطی مردم سعی می کنند همچنان از کپر به عنوان جزئی از سازه محل زندگی خود بهره ببرند ضمن اینکه خشکسالی و کمبود آب و مهاجرتهای پی در پی نیز دلیلی دیگر بر استفاده مداوم از کپرها است.
طرحهای کپرزدایی باید ادامه یابد
ایرانمنش افزود: در حال حاضر نیز شهرنشینان در استانهای مختلف نیز با الگو گرفتن از این کپرها آلاچیق احداث میکنند که جنبه رفاهی و تفریحی دارد و نباید اینگونه استنباط شود که حالا عده ای در کنار خانه هاشان از کپر استفاده میکنند یعنی ساخت و ساز مسکن در جنوب کرمان اشتباه بوده است بلکه این مهم اهمیت دارد و باید طرح کپر زدایی در جنوب کرمان کامل اجرا و تمام شود.
وی گفت: ما در جنوب کرمان روستاهایی را داریم که مردم از شدت فقر به کپر نشینی میپردازند و از امکانات اولیه هم محروم هستند این روستاها هنوز در اکثر شهرستانهای جنوبی کرمان وجود دارند.
وی گفت: کار بسیار خوبی در راستای کپر زدایی در جنوب کرمان صورت گرفته است اما هنوز کارهایی بر زمین مانده که باید با همکاری دستگاههای مربوط به اتمام برسد.
توانمندی کپرنشینان باید در دستور کار باشد
مدیرکل کمیته امداد استان کرمان نیز اظهارداشت: در جنوب استان کرمان طرحهای محرومیتزدایی با جدیدت دنبال میشود و در گذشته نیز اقدامات زیادی در راستای رفع محرومیت در شهرستانهای جنوبی کرمان صورت گرفته و این سیاستها ادامه دارد.
وحید میرزایی افزود: در سال جاری پنج هزار واحد مسکونی در چارچوب طرح کپرزدایی به بهرهبرداری رسید و این نشان از عزم کمیته امداد در راستای اجرای کامل طرح و محرومیتزدایی در منطقه دارد.
میرزایی در خصوص کپرزدایی گفت: باید محرومیتزدایی در منطقه صورت گیرد و طبق پژوهشهایی که انجام داده ایم کپر نشینی جزو فرهنگ مردم بومی است و باید در نوع ساخت این کپرها و بهبود وضعیت زندگی در آنها اقدام شود اما نباید در نوع ساخت سازه تجدید نظر شود.
ساخت ترکیبی از خانه و کپر باید در دستور کار باشد
وی تصریح کرد: کپرزدایی در استان کرمان رویکرد مثبتی نیست بلکه باید ارتقا زندگی و رفاه مردم در دستور کار باشد و در راستای توانمندی مردم حرکت کنیم.
وی ادامه داد: مردم نیز به استفاده از کپر اقبال دارند و باید ترکیبی از در ساخت سازهها به کار روند که مطابق با عادات و نیازهای اقلیمی و مردم منطقه باشد.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نیز در گفتگویی از احداث ۱۴۰ هزار واحد مسکن روستایی در شهرستانهای مختلف استان کرمان خبر داد و گفت: اکثر این وادحهای روستایی به مردم تحویل داده شده است و ساخت و سازهای همچنان ادامه دارد.
۷۰ هزار واحد مسکونی در قالب کپرزدایی احداث شده است
عبدالحسین حجتی از کسب رتبه برتر استان کرمان در احداث مسکن روستایی خبر داد و گفت: تا کنون قریب به ۷۰ هزار واحد مسکن روستایی در قالب کپر زدایی ساخته شده است.
وی ادامه داد: این ساخت و سازها تحولی بزرگ در استان کرمان در روستاها ایجاد کرده است و با توجه به زلزله خیز بودن استان کرمان شاهد مقاوم سازی سازه های مسکونی در کرمان هستیم.
حجتی کار انجام شده در زمینه ساخت و سازهای روستایی را اتفاقی بزرگ در کرمان دانست و گفت: در کنار طرحهای ساخت مسکن روستایی توسعه زیر ساختهای روستاها نیز در دستور کار بوده است و در طرح هادی هزار و ۸۰۰ روستا بهسازی شده اند و رفاه زندگی در روستاها افزایش یافته است.
وی ساخت این واحدهای مسکونی را در محرومیت زدایی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان بسیار با اهمیت دانست.
با وجود تمام تلاشهای انجام شده اما همچنان در جنوب و شرق استان کرمان خانه ها و حتی روستاهای کپری خودنمایی می کنند و مردم این روستاها در شرایط سخت در حال ادامه زندگی هستند که رفع این مشکلات به همت و تلاش مسئولان نیاز دارد.
ارسال نظر