هورا! هدیه غافلگیرکننده دولت به مردم!

روزنامه سازندگی: دو هفته پس از آن که یارانه آرد برای برخی نانوایی ها و تمامی کارخانه های تولیدات مواد غذایی قطع شد، غائله گرانی نان به بهارستان رسید. درست در روزی که سید ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم گفت که مردم باید طعم شیرین عدالت را بچشند.

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس یازدهم در جلسه ای که برای بررسی گرانی های اخیر در مجلس تشکیل شده بود ضمن این که تاکید کرد که از درباره اصلاح اصل هدفمند کردن یارانه ارز ترجیحی همه اجماع دارند، اما در باره نحوه آن ماحرفهای جدی داریم ، خبر از نوعی از سهمیه بندی داد.

قالیباف در این باره گفت: طبق قانون مجلس، برای هر نفر در ماه، مقدار مشخصی از چند قلم کالای ضروری مانند مرغ، تخم مرغ، روغن و پنیر در نظر گرفته شده؛ مردم باید بتوانند این مقدار را با کالابرگ، به همان قیمت شهریور ۱۴۰۰ بخرند، به طور مثال اگر برای هر نفر یک یا دو کیلو مرغ در نظر گرفته شده باشد، مردم می توانند با همان کارت بانکی که دارند به مراکزی که قبلا خرید می کردند بروند. مثلا یک خانواده ۵ نفری بتواند حدود ۸ کیلو مرغ با قیمت ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان خرید کند و مابه التفاوت قیمت عادی تا بازار را دولت به حساب فروشنده پرداخت می کند، البته اگر فرد می خواهد بیش از این سهمیه استفاده کند طبیعتا هزینه آن بیشتر است که به قیمت بازار باید پرداخت کند.

این صحبت های قالیباف و اشاره وی به تطابق این سهمیه بندی با قانون مجلس به موضوع مصوبه بودجه ۱۴۰۱ باز می گردد. پس از یک بار مخالفت مجلس یازدهم با فوریت طرحی از جانب دولت رئیسی در بهمن ۱۴۰۰ مبنی بر حذف ارز ترجیحی، دولت بودجه ۱۴۰۱ را بر مبنای محاسبات حذفی این ارز به مجلس ارائه داد، مجالس یازدهم علی رغم تک صداهای نمایندگان مبنی بر هشدار درباره اثر تورمی این تصمیم در نهایت با یک تصمیم خلق الساعه این اختیار را به دولت رئیسی داد تا به شرط حفظ قیمت ها در سطح شهریور ۱۴۰۰ ارز ترجیحی را حذف کند. شرطی که در نخستین قدم در غائله حذف ارز آرد صنعتی موج گرانی راه انداخته است.

جلسه روز گذشته مجلس نیز در ارتباط با همین موضوعات بود، جلسه ای که به گفته قالیباف با دعوت از مسئولان اقتصادی دولت و معاون اول رئیس جمهور برنامه ریزی شده بود. نخیر اما غایب بزرگ این جلسه بود و نبودنش نیز با کنایه نمایندگان و قالیباف نیز همراه شد. مهمانان دیگر مجلس یعنی وزیر اقتصاد و وزیر کشاورزی هم که پیش از این نماینده مجلس بودند و کمتر از یک سال است که ردانی وزارت بر تن کرده اند، بیشتر در تعارف یا همکاران قدیمی خود در مجالس حاضر شده بودند تا اینکه بخواهند پاسخگوی دولت به مجلس درباره گرانی های اخیر باشند.

علی رغم حفظ ظاهر در ماه ها و هفته های اخیر درباره موضوعات اقتصادی، اما روز گذشته رئیس مجلس از دولت انتقاد کرد. قالیباف در نطق پیش از دستور خود در این جلسه از نگرانی های مردم درباره افزایش قیمت کالاهای اساسی گفت و تاکید کرد که مجالس یا هرگونه اقدام درباره ارز ترجیحی قبل از اجرا شدن کالابرگ الکترونیکی مخالف است و قیمت هم باید همان قیمت های شهریور ۱۴۰۰ باشد. قالیباف با اشاره به برنامه مجلس برای حفظ قدرت خرید. مردم و اینکه اگر دولت این برنامه را اجرایی کنند مردم با آرامش خیال می توانند به حداقل زندگی معیشتی خود اطمینان داشته باشند، تصریح کرد که در گرانی های اخیر و موضوع افزایش قیمت ماکارونی هم بی توجهی به قانون مجلس باعث شد چنین فضایی ایجاد شود و مردم را به شدت ناراحت کند.

وی یادآور شد: با جلساتی که با رئیس جمهور داشتم و بحث هایی که دیروز در شورای هماهنگی اقتصادی صورت گرفت مجموعه دولت تصمیم گرفته است که هر گونه پرداختی در چارچوب کالابرگ الکترونیکی کالاهای اساسی باشد و قانون مجلس را مبنا قرار دهند و با جدیت پیش ببرند.

این گفته های قالیباف در فضای مجازی به نوعی به اختلاف رئیس مجلس و دولت نیز نسبت داده شد و حتی اخباری تایید نشده از اختلاف نظر جدی بین رئیس مجلس و معاون اول رئیس جمهور در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی منتشر شد.

قالیباف اما در سخنان خود سعی می کرد در تذکرات و هشدارها وزرا را مخاطب قرار دهد. با بیان این که باید کالاهای ضروری معیشتی با کالابرگ الکترونیک به قیمت شهریور ۱۴۰۰ به مردم داده شود گفت که وقتی آقای وزیر می گویند مصرف پایین آمده و تولید افزایش پیدا می کند و مازاد داریم به این دلیل است که قشر محروم ما قدرت خرید دارند که گوشت مرغ و قرمز استفاده کنند. مصرف پایین آمده است.

قالیباف همچنین بر اهمیت دارو و سلامت مردم تاکید و یادآوری کرد که مجلس در لایحه بودجه ۱۴۰۱ اصرار داشت که رقم پیشنهادی دولت برای سیاست های جبرانی کافی نیست و به همین دلیل آن را حدود ۵۰ درصد افزایش داد، اما در صورتی که با توجه به افزایش قیمت های جهانی نیاز به اصلاح بودجه هم باشد، مجلس آماده است که در این زمینه با دولت همکاری کند.

و البته در سخنان قالیباف و نمایندگان طبق روال گذشته و معمول دولت قبل هم بی نصیب نماند و رئیس مجلس خطاب به دولت رئیسی هشدار داد که فراموش نکنیم که با تصمیمات خلق الساعه و تعیین از ۴۲۰۰ در دولت گذشته چه ضربه بسیار سهمگینی به اقتصاد کشور زده شد و کسانی که این ضربه را به اقتصاد کشور زدند باید پاسخگو باشند .

علی رغم توضیحات دو وزیر اقتصادی دولت و نطق رئیس مجلس مبنی بر وجود هماهنگی بین دولت و مجلس برای ادامه راه حذف ارز ترجیحی، نمایندگان مجلس یازدهم، ضمن اعتراض به تصمیمات خلق الساعه و متناقض دولت، نسبت به تبعات حذف یارانه مواد غذایی هشدار دادند.

ساداتی نژاد و خاندوزی وزرای جهاد کشاورزی و اقتصاد در جلسه مجلس تاکید کردند که قیمت نان افزایش نخواهد یافت و یارانه ای که پیش از این به صورت غیرمستقیم پرداخت می شده، قرار است به صورت مستقیم پرداخت شود. با این وجود هیچ کدام از این دو چهره اقتصادی کابینه رئیسی اعلام کردند که دولت چه روشی برای پرداخت یارانه کالاهای اساسی به مردم دارد.

صحن علنی روز گذشته پس از صحبتهای وزرای اقتصادی شاهد اعتراض های پررنگ نمایندگان به خصوص وکلای مردم از مناطق محروم به وضعیت گرانی بود. جلیل رحیمی جهان آبادی نماینده تربت حیدریه در واکنش به گرانی های اخیر گفت که مردم بیش از این حسرت خانه و خودروهای مردم دیگر کشورها را می خوردند اکنون نباید حسرت نان هم بخورند.

وی تاکید کرد: «این روزها به حوزه های انتخابیه خود که می رویم چیزی جز بد و بیراه و آه و نفرین از مردم نمیشنویم. دولت در اداره امور مانده است».

تعدادی از نمایندگان مجلس با اشاره به اظهارات اخیر محسن رضایی، معاون اقتصادی ابراهیم رئیسی درباره حذف یارانه کالاهای اساسی اعتراض کردند. رضایی شامگاه شنبه در مصاحبه با صداوسیما ابتدا اعلام کرد که کالابرگ هایی (کوپن) به ارزش ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان به هر نفر تعلق خواهد گرفت اما دقایقی بعد دوباره باه همان بخش خبری بازگشت و گفت که این عددها قطعی نیست و بعدا اعلام خواهد شد..

محمدرضا صباغیان نماینده یزد با اشاره به سخنان متناقض مقامات دولتی در تذکر آیین نامه ای خود در جلسه علنی گفت که شما می خواهید با یک اسب لنگ به مسابقه بروید، او تاکید کرد که گرانی ها ستون فقرات مردم را می شکند.

علی رغم قید چنین مطلبی در ابتدای این گزارش، در ادامه اما تاکید شده است که وزارت اقتصاد مسئولیت تأمین نان به قیمت گذشته را به عهده گرفته است و این فرایند از استان زنجان به شکل آزمایشی از روز دوشنبه هفته جاری آغاز خواهد شد و بر اساس طرحی که با همکاری وزارت اقتصاد و بانک مرکزی و استانداری ها پیاده خواهد شد، هر شهروند می تواند از طریق کارتهای بانکی نسبت به خرید نان به میزان نیاز روزانه با دستگاههای پوز اقدام کند، در پایان روز مطابق سیستم پایای بانکی مابه التفاوت قیمت نان های فروخته شده در طول روز به حساب اصلی نانوا واریز خواهد شد.

خبرگزاری تسنیم در پایان این گزارش نیز قید کرده است که در صورتی که از مدل مطرح شده برای پرداخت یارانه نان از طریق کالابرگ پاسخ مناسب دریافت شود، تا دو ماه آینده کالابرگ الکترونیکی برای ۴ قلم کالای دیگر از جمله شیر، تخم مرغ، روغن و مرغ پیاده خواهد شد. البته قبل از اجرایی شدن کامل طرح درباره سایر اقلام غیر از نان، مبلغی به مدت یک یا دو ماه یارانه نقدی به حساب یارانه بگیران واریز خواهد شد که هرچند این مبلغ هنوز نهایی نشده است ولی در حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان برای هر نفر تخمین زده می شود تا خیال مردم بابت تبعات افزایش قیمت ها راحت باشد.

با این وجود به نظر می رسد جلسات متعدد خروجی های ضد و نقیض زیادی دارد، نمایندگان مجلس انتقاد دارند که بدنه دولت درباره شیوه حذف ارز ترجیحی تفاهم ندارد و هر کدام از مقامات دولت اطلاعات مختلفی می دهند. از طرفی برخی این نقد را به مجلس یازدهم وارد می دانند که این دیوار حذف ارز ترجیحی از خشت اول در بودجه ۱۴۰۱ کج بنا شده که مصوبه بدون در نظر گرفتن ساز و کار مناسب اختیار حذف را به دولت دارد و تنها یک شرط محال ثبات قیمت ها را در نظر گرفت. حالا دیوار این بنای کج رو به ثریاست و صدای معماران آن یعنی بخشی از نمایندگان مجلس و رئیسش را در آورده است.