برندگان جایزه تورینگ در تاریخ (۲)

برترین ها: جایزه آ. ام. تورینگ سالانه از سوی انجمن ماشین‌های محاسب (ACM) به اشخاصی که سهم بسزایی در زمینه کامپیوتر دارند، اعطا می‌شود. از آن جایی که جایزه نوبل برای علوم کامپیوتر وجود ندارد، از این جایزه به عنوان جایزه نوبل در کامپیوتر یاد می‌شود. این جایزه به افتخار آلن تورینگ پدر علوم کامپیوتر نامگذاری شده‌است. شرکت‌های گوگل و اینتل حامیان مالی این جایزه ۲۵۰ هزار دلاری هستند.

آلن ماتیسون تورینگ، ریاضی‌دان، منطق‌دان و رمزنگار بریتانیایی بود. تورینگ به عنوان پدر علم محاسبهٔ نوین و هوش مصنوعی شناخته شده‌است و مهم‌ترین جایزهٔ علمی رایانه به افتخار وی جایزهٔ تورینگ نام گرفته‌است.

در ادامه افرادی را معرفی می کنیم که برنده این جایزه بزرگ بوده اند.

اوله-یوهان دال (Ole-Johan Dahl)

اوله-یوهان دال، یک دانشمند رایانه‌ی نروژی بود که به همراه کریستین نیگارد پدر سیمولا و برنامه‌نویسی شیءگرا شناخته می‌شود.

دال که متولد مندال، نروژ می‌باشد، عموماً به عنوان نخستین دانشمند رایانه‌ی نروژی شناخته می‌شود. به همراه کریستین نیگارد، او ایده‌ی اولیهٔ برنامه‌نویسی شی‌گرا (دابل‌او) را در دههٔ ۱۹۶۰ در مرکز رایانش نروژ (ان‌آر) به عنوان بخشی از زبان برنامه‌نویسی سیموالا I (۱۹۶۵-۱۹۶۱) و سیمولا ۶۷ (۱۹۶۸-۱۹۶۵) ابداع کرد. دال و نیگارد اولین کسانی بودند که مفهوم کلاس، زیرکلاس (که اجازهٔ مخفی‌سازی اطلاعات را می دهد)، وراثت، ایجاد پویای شی و دیگر ابعاد مهم شی‌گرایی را ایجاد کردند. یک شی، یک مولفهٔ خود-مشمول (به همراه ساختار داده و مراحل مرتبط یا روش‌ها) در سیستم‌های نرم‌افزاری است. دیدگاه شی‌گرایی امروزه در توسعه نرم‌افزار مدرن فراگیر شده است و به طور گسترده در زبان‌های برنامه‌نویسی از جمله جاوا و سی‌پلاس‌پلاس استفاده می‌شود.




او در سال ۱۹۶۸، استاد کامل دانشگاه اسلو شد. دال در آنجا بر روی برنامه‌نویسی ساختار یافته[۱] را که شاید تاثیر گذارترین کتابش باشد کار کرد. سپس به همراه تونی هور و ادسخر دیسترا کتاب ساختارهای وراثتی برنامه را تألیف کرد که بهترین کتاب آکادمیک پیرامون مبحث نرم‌افزار در دههٔ ۱۹۷۰ باشد.

بعدها دال بشدت به کاربرد روش‌های صوری در دقت جواب مثال‌های شی‌گرایی علاقه‌مند شد.

وی در سال ۲۰۰۱ به همراه نیگارد به خاطر کارهایش، جایزه تورینگ را از انجمن ماشین‌های حسابگر (ای‌سی‌ام) برد. همچنین در سال ۲۰۰۲ (باز هم به همراه نیگارد)، مدال جان فون نویمان مؤسسه مهندسان برق و الکترونیک(آی‌تریپل‌ای) را دریافت نمود. در سال ۲۰۰۰، اوله-یوهان دال به ریاست انجمن سطلنتی سنت اولاو نروژ رسید.

ایوان سادرلند (Ivan Sutherland)

ایوان سادرلند، دانشمندی در زمینه علوم رایانه اهل ایالات متحده آمریکا است. وی همچنین برنده جوایزی همچون جایزه تورینگ شده است.


باتلر لامپسن (Butler Lampson)

باتلر لامپسن، یک دانشمند در زمینه علوم رایانه اهل ایالات متحده آمریکا است. وی همچنین برنده جوایزی همچون جایزه تورینگ شده است.

او در تاریخ ۲۳ دسامبر ۱۹۴۳ میلادی به دنیا آمده است و در بخش علوم رایانه سازمان دانشگاه کالیفرنیا، برکلی دیجیتال ایکویپ‌منت کورپوریشن، مؤسسه فناوری ماساچوست فعالیت کرده است. او در دانشگاه هاروارد درس خوانده است و در سال ۱۹۹۲ میلادی برنده جایزه تورینگ شد.


فردریک بروکز (Frederick Phillips Brooks)

فردریک فیلیپس بروکز، دانشمند آمریکایی علوم رایانه است و به‌جهت مدیریت توسعه مین‌فریم‌های خانواده IBM System/۳۶۰ و نیز سیستم‌عامل OS/۳۶۰ آی‌بی‌ام از چهره‌های مشهور تاریخ کامپیوتر به‌شمار می‌آید. او در ۱۹ آوریل ۱۹۳۱ میلادی به دنیا آمده است و آی‌بی‌ام فعالیت می کند. بروکز در سال ۱۹۹۹ میلادی جایزه تورینگ را برد.


جان بکوس (John Warner Backus)

جان وارنر بَکوس (زاده ۳ دسامبر، ۱۹۲۴ میلادی - درگذشته ۱۷ مارس، ۲۰۰۷ میلادی) دانشمند آمریکایی در زمینهٔ علم رایانه بود. او رهبری گروهی را به عهده داشت که اولین زبان برنامه‌نویسی سطح بالا (فورترن) را اختراع نمودند. او همچنین مخترع فرم بکوس-نائور (یا به اختصار BNF) نیز بود که تقریباً پراستفاده‌ترین نمادگری برای تعریف نحو (Syntax) زبان‌های صوری است.

او در سال ۱۹۷۷ (میلادی) برای «مشارکت‌های ژرف، تأثیرگذار، و ماندگارش برای طراحی سامانه‌های برنامه‌نویسی کاربردی سطح بالا، و خصوصاً بخاطر کار بر روی فورترن» و انتشار اولین مقالات در مورد شیوه‌های صوری برای توصیف زبان‌های برنامه‌نویسی، جایزه تورینگ را دریافت کرد.


جان بَکوس در سال ۱۹۲۴ در فیلادلفیا متولد شد. دوران تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در پنسیلوانیا گذراند. او شاگرد تنبلی بود و از خواندن کتابهای درسی نفرت داشت. بالاخره با زحمت زیاد در سال ۱۹۴۲ مدرسه را تمام کرد و وارد دانشگاه ویرجینیا شد. پدرش می‌خواست که او شیمیدان شود. او دروس نظری را دوست داشت ولی از آزمایشگاه بدش می‌آمد. او تنبلی های قبلی را در دانشگاه ادامه داد. بعد از دو ترم او تنها یک واحد را گذرانده و آنهم واحد موسیقی بود! سرانجام مسوولان دانشکده عذرش را خواستند و او در سال ۱۹۴۳ به ارتش پیوست.

در آنجا در یک آزمون استعدادسنجی شرکت کرد و نتیجه این آزمون، جانش را نجات داد؛ دوستانش به جبهه‌های جنگ فرستاده شدند و او به کالج هاورفورد برای آموزش پزشکی. اما درآنجا نیز ۹ ماه بیشتر دوام نیاورد. او می‌گوید:

«من از پزشکی بیزار بودم. در دانشکده پزشکی دوست ندارند فکر کنی. فقط می‌خواهند مطالب زیادی را حفظ کنی و این تمام چیزی است که از آدم می‌خواهند. در دانشکدهٔ پزشکی نباید فکر کرد!»

پس از خروج از دانشکده پزشکی، آپارتمان کوچکی در نیویورک به قیمت ماهانه ۱۸ دلار اجاره کرد. او درباره آن روزها می‌گوید:

«واقعاً نمی‌دانستم از زندگی چه می‌خواهم. تصمیم گرفتم یک دستگاه صوتی خوب خریداری کنم زیرا خیلی به موسیقی علاقه داشتم. در آن روزها دستگاه خوب وجود نداشت بنابراین به یک مدرسه فنی رفتم تا درست کردن دستگاههای صوتی را یاد بگیرم. در آنجا معلم بسیار خوبی داشتم نخستین معلم خوبی بود که دیده بودم. او از من خواست که با او همکاری کنم و مشخصات بعضی از مدارها را محاسبه کنم. به یاد دارم که محاسبات ساده ولی بسیار وقتگیر و خسته‌کننده‌ای بود ولی مرا به ریاضیات علاقه‌مند ساخت. کاربردی بودن آن برایم خیلی جالب بود.»

ریچارد همینگ (Richard Wesley Hamming)

ریچارد وسلی همینگ، ریاضیدانی آمریکایی است که به خاطر خدماتش در نظریه اطلاعات (به ویژه در آشکارسازی و تصحیح خطا) و همچنین ارائه مفاهیمی از قبیل کد همینگ، فاصله همینگ و پنجره همینگ مشهور است. او سومین نفری است که مفتخر به دریافت جایزه تورینگ شده‌است.

ریچارد همینگ در سال ۱۹۱۵ در شیکاگو به دنیا آمد. او در ۲۲ سالگی مدرک لیسانس خود را از دانشگاه شیکاگو گرفت. سپس دو سال بعد از آن از دانشگاه نبراسکا فوق لیسانس گرفت و در نهایت بعد از سه سال دیگر یعنی در سن ۲۷ سالگی مدرک دکترای خود را از دانشگاه ایلینوی در اوربانا شامپاین دریافت کرد. او تمامی مدارک خود را در رشته ریاضیات گرفت.


همینگ در سال ۱۹۴۵ در پروژه منهتن شروع به همکاری کرد. پروژه‌ای دولتی که هدفش تولید بمب اتمی بود. با این که پروژه در دانشگاه کلمبیا در منهتن انجام می‌شد، اما همینگ در لس‌آلاموس روی پروژه کار می‌کرد.

بعد از جنگ جهانی دوم، همینگ در سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۷۶ در آزمایشگاه‌های بل مشغول به کار بود که در آن‌جا با کلاود شانون همکار بود. سپس همینگ به مدرسه عالی نیروی دریایی رفت تا بالاخره در سال ۱۹۹۷ بازنشسته شد.

مقاله مشهور همینگ درباره آشکارسازی و تصحیح خطا در سال ۱۹۵۰ انتشار یافت. همچنین همینگ در سال ۱۹۵۶ روی IBM ۳۶۰، یکی از ابتدایی‌ترین کامپیوترهای آی‌بی‌ام کار می‌کرد که کار او منجر به توسعه زبان برنامه‌نویسی جدیدی شد.

ریچارد همینگ در سال ۱۹۹۸، در مونته‌ری و در سن ۸۲ سالگی، بر اثر حمله قلبی درگذشت.

باربارا لیسکف (Barbara Liskov)

باربارا لیسکف، (باربارا جِین هابرمن) ‏ زاده ۱۹۳۹، دانشمند علوم رایانه است. او در سال ۲۰۰۸ جایزه تورینگ را به علت «ابداعات اساسی در طراحی زبان برنامه‌نویسی» دریافت کرد.

او «استاد موسسه» (Institute Professor) در دانشگاه‌ام‌آی‌تی است که بالاترین درجه استادی در این دانشگاه به حساب می‌آید. در سال ۲۰۰۸ او دومین زنی است که جایزه تورینگ را دریافت کرده است. در سال ۲۰۰۴ نیز مدال جان فون نیومن را دریافت کرد.

لیسکف زبان برنامه‌نویسی سی‌ال‌یو و آرگوس را ابداع کرده و همراه جانت ویگ، اصل جانشینی لیسکف را اثبات کرده است.

او نویسنده سه کتاب و صدها مقاله تخصصی است.


استفن کوک (Stephen Arthur Cook)

استفن آرتور کوک (زاده ۱۴ دسامبر، ۱۹۳۹-بوفالو، نیویورک)، یک دانشمند آمریکایی علوم رایانه و یک ریاضیدان سرشناس است که سهم عمده ای در رشته های نظریه پیچیدگی محاسباتی و پیچیدگی اثبات داشته است. وی در حال حاضر یک استاد دانشگاه در بخش علوم کامپیوتر و ریاضیات دانشگاه تورنتو می باشد.

کوک در سال ۱۹۳۹ در بوفالو، نیویورک به دنیا آمد. پدرش یک شیمیدان بود و برای Union Carbide کار می کرد و در دانشگاه محلی بوفالو نیز تدریس می‌کرد.


وقتی کوک ۱۰ ساله شد، خانواده‌اش به مزرعه‌ای در کلارنس، نیویورک، نقل مکان کردند. در آنجا با ویلسون گریت بچ، مخترع ضربان ساز قابل کشت، آشنا شد. کوک، رابطه دوستی را با گریت بچ برقرار کرد و وقت زیادی را در کمک کردن به وی در لحیم کاری ترانزیستور صرف کرد. همین تجربه‌ها، دوره ای از مهندسی برق را برایش به ارمغان آورد.

در سال ۱۹۵۷ به دانشگاه میشیگان رفت. در آنجا او و دوستش برنامه ای برای تست کردن حدس گلدباخ نوشتند. تا وقتی که برنامه ادامه پیدا می کرد، بیانگر درستی حدس بود. در سال ۱۹۶۱ وی مدرک لیسانس خود را که بخش عمده‌اش را ریاضیات تشکیل می‌داد گرفت.

مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود را به ترتیب در سال های ۱۹۶۲ و ۱۹۶۶ از دانشگاه هاروارد دریافت کرد که هر دوی آن‌ها در ریاضیات بودند. هدف اولیه‌ی کوک، تحقیقات در زمینه جبر بود، ولی در مقطع دکترا به طلسم علوم کابردی هائو ونگ، کسی که در منطق ریاضی و فلسفه تعلیم دیده بود، دچار شد. در این زمان، ونگ در حال کار روی اثبات خودکار قضیه، کشف خودکار اثبات‌ها بوسیله رایانه، بود.

کوک همچنین به کار مایکل رابین، بویژه مقاله‌اش بر روی نظریه محاسبات پی برد. در ادامه، رابین تعدادی از لکچرها را به دست کوک رساند و در پایان، این اتفاقات کوک را به سمت مطالعه در زمینه محاسبات گزاره ای سوق داد.

او در سال ۱۹۶۶ به عنوان پروفسور دستیار به بخش ریاضیات دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، پیوست و تا سال ۱۹۷۰، هنگامی که از انتصاب مجددش منع شد در آنجا ماند.

در یک سخنرانی که با سی‌امین سالگرد بخش EECS برکلی همراه بود، برنده جایزه تورینگ و پروفسور برکلی، ریچارد کارپ اظهار داشت: «سرافکندگی ابدی ماست که ما قادر نبودیم بخش ریاضی را ترغیب کنیم تا او را نگه دارند».

کوک در سال ۱۹۷۰ به عنوان یک پروفسور دستیار به هیات علمی دانشگاه تورنتو، بخش‌های علوم کامپیوتر و ریاضیات پیوست که بعدها در آنجا، در سال ۱۹۷۵ به مقام پروفسور و در سال ۱۹۸۵ به مقام پروفسور دانشگاه ارتقا پیدا کرد.

او در سال ۱۹۶۸ ازدواج کرد. دو فرزند دارد که یکی از آن‌ها در حال تحصیل در مقطع دکترا در دانشگاه برکلی، رشته علوم رایانه است. کوک در حال حاضر به همراه همسر خود در تورنتو زندگی می‌کند. وی ویولن می‌نوازد و از قایقرانی لذت می‌برد.

رونالد ریوست

رونالد ریوست (متولد: ۱۹۴۷) متخصص رمزنگاری است. وی از اساتید رشته علوم کامپیوتر دانشگاه دانشگاه ام‌آی‌تی و همچنین عضو لابراتوار علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی این دانشگاه است. وی یکی از مخترعان الگوریتم رمزنگاری آراس‌ای بوده و همچنین الگوریتم‌های دیگری چون آرسی۲، آر سی ۴ و آرسی۵ از اختراعات وی هستند. او همچنین در طراحی الگوریتم رمزنگاری آرسی۶ نیز همکاری کرده است. از دیگر دستاورهای وی در حوزه رمزنگاری می‌توان به الگوریتم‌های رمزنگاری ام‌دی۲، ام‌دی۴، ام‌دی۵ و ام‌دی۶ اشاره کرد.

وی دارای مدرک کارشناسی دررشته ریاضیات از دانشگاه ییل و دکترای علوم کامپیوتر از دانشگاه استنفورد است.


دانا اسکات (Dana Scott)

دانا اسکات، یک دانشمند در زمینه توری (ترتیب) اهل ایالات متحده آمریکا است. وی همچنین برنده جوایزی همچون جایزه تورینگ شده است.


آلن تورینگ که بود؟

آلن ماتیسون تورینگ، ریاضی‌دان، منطق‌دان و رمزنگار بریتانیایی بود. تورینگ به عنوان پدر علم محاسبهٔ نوین و هوش مصنوعی شناخته شده‌است و مهم‌ترین جایزهٔ علمی رایانه به افتخار وی جایزهٔ تورینگ نام گرفته‌است. وی دارای نشان ویژهٔ سلطنتی انگلستان و نیز عضو پیوستهٔ کالج سلطنتی بود.

تورینگ به کمک ماشین تورینگ فورمولاسیون موثری برای روش الگوریتم و محاسبه تهیه کرد؛ با کمک آزمایش تورینگ، سهم مؤثر و محرکی در زمینهٔ هوش مصنوعی ارائه کرد.

او سپس درآزمایشگاه ملی فیزیک مشغول به کار شد، و یکی از طرح‌های اولیه برنامه ذخیره شده کامپیوتر را ارائه کرد، هرچند که در واقع ساخته نشد. در ۱۹۴۸ به دانشگاه منچستر رفت تا روی «منچستر مارک ۱» کار کند، که به عنوان اولین کامپیوتر حقیقی دنیا شناخته شد.


در طول جنگ جهانی، تورینگ در بلچلی پارک (مرکز کد شکنی انگلستان) مشغول بود و برای مدتی مسئول بخشی از آن بود، بخش مربوط به تحلیل نوشته‌های رمزی نیروی دریایی آلمان. او چند روش برای شکستن رمزهای آلمان‌ها ابداع کرد، شامل روش ماشینی الکترومکانیکی که می‌توانست ویژگی‌های ماشین انیگما را پیدا کند.

در سال ۱۹۵۰ در مقاله‌ای معیاری برای تعیین میزان هوشمندی رایانه پیشنهاد کرد که پس از آن به آزمایش تورینگ معروف شد: «سزاوارترین معیار برای هوشمند شمردن یک ماشین، این‌ست که آن ماشین بتواند انسانی را توسط یک پایانه «تله تایپ» به گونه‌ای بفریبد که آن فرد متقاعد گردد با یک انسان روبروست.»

او با معرفی ماشین تورینگ، یک مدل ریاضی برای تحلیل توانایی‌های ذاتی الگوریتم‌ها بنیان گذاشت. به همین دلیل ماشین تورینگ یکی از عناصراصلی در نظریه محاسبات و نظریه پیچیدگی است.