تلاش ناکام برای تعلیق شطرنج ایران
اواخر آبان گزارش نایجل شورت، نایب رییس انگلیسی فیده علیه فدراسیون شطرنج ایران منتشر شد.
روزامه اعتماد: اواخر آبان گزارش نايجل شورت،نايب رييس انگليسي فيده عليه فدراسيون شطرنج ايران منتشر شد. در اين گزارش ۱۱ صفحهاي شورت با استفاده از منابع داخلي ايران نظير خبرگزاريها، مصاحبهها و تذكرات و... تلاش كرد ثابت كند بازي نكردن شطرنجبازان ايران مقابل ورزشكاران اسراييلي تصميمي سياسي است و از سوي مقامات بالا به ورزشكاران تحميل ميشود. شورت هدف از انتشار اين گزارش را فشار روي فدراسيون شطرنج ايران براي تغيير رفتار عنوان كرد و گفت در صورتي كه فدراسيون شطرنج ايران به قوانين پايبند نباشد بايد عواقب كارش را ببيند.
همان موقع گفته شد اين استاد بزرگ شطرنج طرح تعليق فدراسيون شطرنج ايران را در مجمع عمومي فدراسيون جهاني شطرنج مطرح خواهد كرد. فرهاد نيكوخصال، رييس فدراسيون شطرنج ايران زماني كه آن گزارش منتشر و بحثهايي در مورد تعليق فدراسيون مطرح شد گفت:«چيزي در اين باره به ما اعلام نشده است.» در نهايت بعد از حرف و حديثهاي فراوان روز يكشنبه مجمع عمومي فدراسيون شطرنج به صورت وبينار برگزار و طبق اعلام مديران فدراسيون بحث تعليق فدراسيون شطرنج ايران منتفي شد.
در چند سال گذشته بحث عدم رويارويي ورزشكاران ايراني و رژيم صهيونيستي توجه و واكنش جامعه جهاني ورزش را برانگيخته است. فدراسيون جودوي ايران به خاطر همين مسائل با فدراسيون جهاني وارد دعواي حقوقي شده و قرار است در آيندهاي نزديك دادگاه حكميت ورزش تعليق جودوي ايران را منتفي يا آن را تاييد كند.كشتي، تكواندو و چند رشته ديگر از جمله شطرنج نيز با اين مساله مواجه شدند. در شطرنج مهاجرت چند ورزشكار از جمله عليرضا فيروزجا كه در دنيا به عنوان نابغه نوجوان مطرح شده وضعيت را پيچيدهتر كرد.
آذر سال گذشته نيز محمدامين طباطبايي در رقابتهاي شطرنج سريع اسپانيا مقابل حريف اسراييلي بازي كرد كه واكنشهاي زيادي را در داخل و خارج به همراه داشت. البته طبق اعلام خود طباطبايي و مقامات شطرنج كشورمان اين اتفاق نادانسته رخ داده بود. همه اين اتفاقات نايجل شورت را بر آن داشت كه عليه فدراسيون شطرنج ايران اقامه دعوا كند.
نايجل شورت يكي از ۱۰۰ شطرنج باز بزرگ دنياست كه يك سال(سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷) سرمربيگري تيم ملي ايران را برعهده داشت. شورت علاوه بر هدايت تيم ملي بارها و بارها به ايران سفر كرده و به خوبي فضاي شطرنج ايران را ميشناسد. اين استاد بزرگ انگليسي كه در مقاطع مختلف در مورد وضعيت ورزشكاران در ايران و مسائلي نظير حجاب اجباري اظهارنظر كرده بود همين اواخر در يك مصاحبه گفت:«در حال افزايش فشار بر ايران براي پيروي از قانون هستيم و در صورت عدم موافقت، فدراسيون ايران عواقب آن را خواهد ديد.» تلاشهاي شورت، رييس فدراسيون جهاني شطرنج آركادي دووركوويچف را نيز به مساله حساس كرد. گفته ميشود دووركوويچف در يك نامه خطاب به فدراسيون ايران نوشته بود «در صورت عدم توجه به اخطارهاي قانوني فيده، انتظار تعليق يا تحريم را داشته باشند.»
با بالا گرفتن تلاش شورت و موافقانش در فدراسيون جهاني، در ايران نيز مقامات فدراسيون شطرنج كشورمان تلاش براي دفاع از شطرنج ايران را در دستور كار قرار دادند.
چند روز مانده به برگزاري مجمع جهاني، فدراسيون شطرنج ايران دفاعيهاي در مورد اتهامات وارد شده در اختيار اعضا قرار داد. در اين دفاعيه كه در سايتهاي معتبر شطرنج از جمله Chess۲۴ منعكس شد، آمده بود:«بازيكنان ايران فقط به دليل اعتقادات شخصي خود از رقابت در برابر نمايندگان رژيم صهيونيستي خودداري كردهاند و از طرف مقامات كشور هيچ فشاري روي آنها نبوده است.» در اين دفاعيه فدراسيون شطرنج ايران تصاويري از معاينه دو بازيكن خود در مسابقات جهاني نوجوانان در سال ۲۰۱۹ را به عنوان مدركي مبني بر بيماري آنها براي مسابقه ندادن ضميمه كرده بود.
فدراسيون ايران متذكر شد كه بازيكنان ايراني با هزينه شخصي خود در مسابقات شركت و مستقيما براي شركت در اين مسابقات اقدام ميكنند و در نتيجه فدراسيون شطرنج ايران مسووليتي براي تصميمات بازيكنان ندارد. مقامات شطرنج ايران در ادامه فدراسيون انگليس را متهم به دخالت در امورش جهت تضعيف شطرنج ايران كردند و عنوان داشتند درخشش ستارههاي شطرنج ايران زنگ خطر را براي قدرتهاي شطرنج به صدا درآورده است. فدراسيون شطرنج ايران در آخر، تعليق را بهانه توصيف كرد و به فدراسيون انگليس اعلام كرد كه حذف رقبا از طريق روشهاي غيرورزشي را متوقف كند.
طبق اعلام محسن سميعزاده، سرپرست دبيري فدراسيون شطرنج ايران مجمع فدراسيون جهاني روز يكشنبه از ساعت ۳۰: ۵ بعدازظهر به وقت ايران آغاز شد و تا حدود ۳۰: ۱۱ شب به طول انجاميد. ايشان در مورد موضوع تعليق شطرنج ايران گفت: «موضوعي كه بسياري را نگران كرده بود طرح آقاي نايجل شورت از طرف فدراسيون شطرنج انگلستان براي تعليق شطرنج ايران بود. متاسفانه علاوه بر شطرنج انگلستان، فدراسيون شطرنج كانادا هم همين موضوع را تاييد كرده بود و اصرار داشت فيده موضوعات ايران را به جد پيگيري كند.»
سميعزاده در مورد واكنش ساير كشورها به اقدامات نايجل شورت گفت:«هنگامي كه فدراسيون انگلستان در مجمع از طرح خود دفاع ميكرد، رييس فدراسيون الجزاير صحبت خود را انجام داد كه به شدت اين طرح را محكوم و بيان كرد كه بسياري از كشورها با هم رقابت نميكنند و اين دليلي براي تعليق و تنبيه نيست و به شدت از اين طرح بايد پرهيز شود. رييس فدراسيون مالزي هم اين طرح را بسيار نادرست دانست و بيان كرد كه روسها با اوكراينيها بازي نميكنند. حتي از آقاي نايجل شورت سوال شد كه چرا در خصوص عربستان سعودي اين موضوعات را مطرح نكرده و چرا فقط تعليق ايران در دستور كار قرار داده شده است؟ اين علامت سوالي بود كه در مجمع ايجاد شد. رييس فدراسيون فرانسه هم موضع بسيار خوبي نسبت به اين مساله گرفت.»
سميعي در ادامه به اظهارات رييس فدراسيون شطرنج ايران اشاره كرد و گفت:«در نهايت آقاي نيكوخصال دفاع جانانهاي را در مجمع از شطرنج ايران كرد. او ابتدا براي همه آرزوي سلامتي كرد سپس از جمعيت قابل توجه شطرنجبازان ايراني سخن گفت. نيكوخصال به موفقيت شطرنجبازان ايران اشاره داشت و گفت كه ايران در برگزاري مسابقات جزو كشورهاي اول فدراسيون جهاني شطرنج است و خود اين موضوع يك ركورد است. نهايتا نيكوخصال اشاره كرد كه ۶ ماه گذشته ايران نامهاي از فيده دريافت كرده و در پاسخ به آن اشاره شد كه ايران به نهضت المپيك و جنبش المپيك آن پايبند است.
سوال ما از نايجل شورت در مجمع اين بود كه در اين ۶ ماه چه اتفاقي افتاده كه اين موضوع را مطرح كرده است؟ آيا اين موضوعات فقط باعث ايجاد استرس به جوانان ايراني نخواهد بود؟ اينها پرسشهايي بود كه نيكوخصال از نايجل شورت داشت و از او و از فدراسيون كانادا خواسته شد كه به موضوعات داخلي فدراسيونهاي ملي ورود نكنند چراكه اگر آنها دخالتي داشته باشند اين حق براي ايران وجود دارد كه در كارهاي آنها دخالت كنند و اين باعث هرج و مرج ميشود. چطور آقاي نايجل شورت از ما درخواستهاي جنبش المپيك داشته و اين موضوعات را مطرح ميكند درحالي كه خود فدراسيون شطرنج كانادا و انگلستان هنوز عضو كميته ملي المپيك كشورشان نيستند؟ اين درحالي است كه فدراسيون شطرنج ايران عضوي از كميته ملي المپيك ايران است و بر اين اساس به قوانين فيده احترام ميگذارد.»
سميعي در پايان به اين نكته اشاره كرد كه با اين تفاسير طرح نايجل شورت به كلي رد شد و در واقع اصلا مورد بررسي قرار نگرفت. با اين حال سميعي گفت، فيده در پايان جلسه از همه كشورها خواست كه به بازيكنان كشورشان بياموزند كه به اصول المپيك و فيده احترام بگذارند.
او افزود:«رييس فدراسيون جهاني شطرنج هم يك پيشنهاد در خصوص ايران ارايه داده كه در متن آمده است: مجمع جهاني فدراسيون شطرنج در خصوص فدراسيون شطرنج جمهوري اسلامي ايران و تمامي فدراسيونهاي شطرنج ديگر كشورها توصيه ميكند كه به بازيكنان كشورشان بياموزند كه به اصول المپيك و فيده احترام بگذارند. شطرنج، ملتها و فرهنگها را به هم متصل ميكند و نبايد از آن به عنوان ابزاري براي جدا سازي و تحريم استفاده شود.» سميعي گفت:«مجمع جهاني فدراسيون شطرنج از فدراسيون شطرنج ايران ميخواهد كه اطمينان حاصل كند كه در آينده مواردي از تحريم بازيكنان عليه يك كشور ديگر عليالخصوص در مسابقات رسمي فيده اتفاق نيفتد و علاوه بر آن بازيكنان به بازي نكردن با كشورهاي ديگر تشويق نشوند.
همچنين در وبسايت فدراسيون شطرنج از اين پس از انتشار ديدگاه سياسي كه با اصول فيده تفاوت دارد، اجتناب شود. در غير اين صورت چنين مواردي ميتواند ايجاد تنبيهها از طرف فيده را همراه داشته باشد كه ممكن است به بازيكنان شطرنج ايران آسيب بزند. فيده از روشهاي ديپلماتيك براي حل مشكلات و اختلافات باقي مانده صحبت خواهد كرد. تمامي اين موارد بايد قابل توجه تمامي كشورها باشد.»
ارسال نظر