آیا حیات، از سیاره‌ای دیگر به زمین آمده است؟

برترین‌ها: با تمامی پیشرفت‌های علمی در دهه‌های اخیر، زندگی هنوز یک موضوع پیچیده و ناشناخته برای انسان است. بااین‌حال، نتایج تحقیقات جدید نشان می‌دهد، مفهومی که به‌عنوان حیات و موجودات زنده از آن یاد می‌شود، ممکن است توسط یک جسم آسمانی مثل سیارک اوموآموا به زمین قرض داده شده باشد.

اوموآموا نخستین جرم بین ستاره‌ای به‌حساب می‌آید که توسط انسان شناسایی شده است. این جرم که برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ در نزدیکی خورشید مشاهده شد، از منظومه شمسی می‌گذرد. در ابتدا تصور می‌شود که این جسم آسمانی، یک دنباله‌دار است، اما با تحقیقات بیشتر مشخص شده که این سیارک نامتقارن، کلاس جدیدی از اجرام آسمانی به‌حساب می‌آید که به آن سیارک‌های هیپربولیک گفته می‌شود.

هرچند اوموآموا اولین سیارک هیپربولیک شناخته‌شده توسط انسان است، اما این موضوع دلیل بر این نیست که اوموآموا اولین سیارکی با این مشخصات است که از کنار زمین رد شده، یا با زمین برخورد داشته است.

سفینه فضایی یا سیارک؟

نقش چنین سیارک‌هایی در انتقال مواد از مکانی به مکان دیگر، غیرقابل‌انکار است. درست مثل یک سفینه فضایی که اجسامی را از منظومه‌ای به منظومه دیگر منتقل می‌کند. حالا اگر این مواد را میکروب یا موجودات تک‌سلولی در نظر بگیرید، به مفهوم انتقال حیات از مکانی دیگر و بیگانگانی انسان‌ها و دیگر موجودات زنده در زمین خواهید رسید.

اندازه دقیق اوموآموا ناشناخته است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که این سیارک باید حدود ۸۰۰ متر طول داشته باشد. در نگاه اول اوموآموا، شباهت بسیار زیادی به یک سفینه بیگانه داشت که با سرعت از نزدیکی خورشید می‌گذرد، بااین‌حال شکل حرکتی نامنظم این سیارک، نادرست بودن این نظریه را اثبات کرد.

موضوع مهم دیگر که در بررسی‌های ثانویه از اوموآموا کشف شد، وجود یخ در سطح این سیارک بود. این موضوع نشان می‌داد که یخ می‌تواند در نزدیکی خورشید، سالم بماند و علاوه بر این مشخص کرد که مرکز این سیارک از گرما و تشعشعات خورشید، در امان است.

شلیک حیات از منظومه‌ای دیگر

با این اوصاف به نظر می‌رسد مرکز یک سیارک هیپربولیک، می‌تواند مکانی مناسب برای زنده ماندن موجودات بسیار ریز و میکروسکوپی باشد. موجوداتی که می‌توانند از سیاره‌ای به سیاره دیگر سفر کنند و منتقل‌کننده شکل حیات به منظومه‌ها و دیگر نقاط گیتی باشد.

دانشمندان هنوز موفق نشده‌اند که سیاره یا قمر مبدأ اوموآموا را کشف کنند. این سیارک ممکن است از فاصله‌ای نزدیک به ۱۰ میلیون سال نوری و یا حتی بیشتر، به منظومه شمسی رسیده باشد.

از سوی دیگر، وجود یخ در این سیارک می‌تواند از نابودی کامل آن در برخورد با سیاره‌ای مثل زمین جلوگیری کند. در واقع چنین برخوردی ممکن است میلیون‌ها سال قبل پیش از وجود انسان رخ داده باشد.

سرعت این سیارک ۲۱۵ هزار کیلومتر در ساعت است. چنین برخوردی، سطح زمین و حجم بسیار زیادی از سیارک را نابود خواهد کرد، اما موجودات احتمالی و میکروسکوپی موجود در سیارکی شبیه به اوموآموا، می‌توانند از چنین برخوردی، جان سالم به در ببرند.

تحقیقات پیشین دانشگاه هاروارد و ناسا نشان می‌دهد که برخورد یک سیارک شبیه به اوموآموا، ۴/۶ میلیارد سال پیش‌ازتاریخ بشر، رخ‌داده است. برخوردی که ممکن است یک اتفاق ساده در کیهان باشد و یا یک ارسال بیولوژیکی حیات، از سیاره‌ای باهوش‌تر و مدرن‌تر از زمین آن دوران.

شکار یک سیارک

متأسفانه امکان شکار این سیارک و مطالعه دقیق بر روی آن وجود ندارد. مکان دقیق اوموآموا مشخص نیست و فاصله نزدیک آن با خورشید نیز از دیگر مسائلی است که آزمایش دقیق بر روی این پدیده کیهانی را غیرممکن می‌کند.

شاید ساده‌تر از شکار یک سیارک نزدیک، مطالعه دور از سیارک‌های احتمالی دیگر در نزدیکی منظومه شمسی باشد. تلسکوپ‌های جدید می‌توانند ماهیانه یک سیارک را به‌طور کامل دنبال کنند. بررسی دقیق در حرکات یک سیارک می‌تواند پاسخ بسیاری از پرسش‌های ما در زمینه ارسال حیات به زمین باشد.

این بررسی به ما نشان می‌دهد که حرکات این شکل تازه کشف‌شده از اجرام آسمانی، عادی و غیرقابل پیش‌بینی است، یا مسیری دقیق و از پیش تعیین‌شده را دنبال می‌کند. کشف مسیر یک سیارک می‌تواند راه را برای بررسی مستقیم آن هموار کند. پیش‌بینی مسیر، راهی کم‌خرج و کم‌خطر در ارسال ربات‌های هوشمند به سطح این اجرام آسمانی است.

آیا زمین یک آزمایشگاه است؟

با تمامی این توضیحات می‌توان نتیجه گرفت که کاشت بذر انسان و دیگر حیوانات و موجودات زنده، از طریق ارسال اجسام آسمانی و شلیک اجرام به زمین، موضوعی غیرممکن نیست. چنین اتفاقی نشان می‌دهد که نه تنها حیات در دیگر سیارات، امکان‌پذیر است، بلکه موجوداتی باهوش‌تر و پیشرفته‌تر از انسان نیز در سطح جهان هستی زندگی می‌کنند.

موجوداتی که نه تنها شکل حیات را در زمین پایه‌گذاری کرده‌اند، بلکه ممکن است در تمامی این دوران، کشاورزی فضایی خود را مشاهده، بررسی و آزمایش کرده باشند. این که یک وجود باهوش‌تر و فراتر از انسان، رفتار حیات ارسال‌شده و تولیدشده در زمین را بررسی و مشاهده کند، ممکن است با باور‌های مذهبی و تاریخی ما نیز در ادیان مختلف، هماهنگ یا نزدیک باشد.

سیاره نابودشده در منظومه شمسی

پیش‌ازاین، وجود یک سیاره نابودشده در کنار مریخ، موردبررسی قرار گرفته بود. سنگ‌های آسمانی باقیمانده در محل احتمالی این سیاره نشان می‌دهد که در گذشته، یک سیاره دیگر نیز در منظومه شمسی وجود داشته است. سیاره‌ای که ممکن است منبع اصلی حیات باشد و یا حتی نسخه اولیه زمین، پیش از نابودی کامل.

نبود علم کافی در این زمینه باعث شده تا نتایج گرفته‌شده از مشاهدات ما، در حد حدس و گمان باقی بماند. آیا سیاره نابودشده، منبع حیات بوده یا نمونه‌ای آزمایشی از زمین ما؟ آیا زمین نسخه دوم از یک آزمایش فضایی از موجوداتی برتر در منظومه‌های دیگر است؟ پرسشی که احتمالاً پاسخ آن را در دوران زندگی، نخواهیم شنید.

پان‌اسپرمیا

پان‌اسپرمیا یک فرضیه فیزیکی و بیولوژیکی است که اعتقاد دارد، زندگی به وجود نیامده، بلکه جزئی از جهان است. در این فرضیه، بذر‌های حیات، در تمامی جهان هستی پراکنده هستند و در بی‌نهایت منتشر می‌شوند.

آناکساگوراس؛ فیلسوف یونانی قرن پنجم اولین کسی بود که امکان ارسال نطفه حیات به زمین را مطرح کرد. این باور پس از آناکساگوراس بیش از ۲۰۰۰ سال راکد ماند تا در سال ۱۸۶۴، لوئی پاستور با آزمایش تاریخی خود اثبات کرد که نظریه زایش خودبه‌خودی ارسطو، اشتباهی ۲۰۰۰ ساله است. با این اثبات، پان‌اسپرمیا دوباره به‌عنوان فرضیه امکان‌پذیر، در مجامع علمی جهان مطرح شد.

در حال حاضر پروفسور ویکراماسینگه، مشهورترین دانشمندی است که بر روی این فرضیه، تمرکز کرده است. او بر این باور است که پذیرش پان‌اسپرمیا، معادله حیات را برای همیشه حل خواهد کرد.

داروین و نبود تک‌سلولی‌ها

تکامل داروین، یکی از مهم‌ترین نظریات و باور‌های علمی جهان است که نشانه‌هایی دقیق از آن را می‌توان در زمین جستجو پیدا کرد. بااین‌حال این نظریه در مورد تک سلولی‌ها، کاربرد چندانی ندارد. نبود زنجیره تک‌سلولی در یافته‌های فسیلی ما، شاید نشانه این باشد که این اتفاق، زایش و تکامل آن، در سیاره‌ای دیگر رخ‌داده و به شکل بذر به زمین وارد شده است.

مخالفان پان‌اسپرمیا، به عمر زمین به‌عنوان اشتباه اصلی در این نظریه اشاره می‌کنند. حیات در زمین ۳ تا ۴ میلیارد سال عمر دارد و ارسال یک بذر زنده به زمین، باید پیش از تشکیل این سیاره رخ داده باشد. موضوعی که یا نشانه اشتباه بودن نظریه پان اسپرمیا است و یا نشانه اینکه موجودات ارشد و ارسال‌کننده، باید از علمی فراتر از باور و خیال ما برخوردار باشند.

اینکه به ارسال حیات به زمین باور داشته باشیم و یا حتی انسان را تنها بیگانه زمین بدانیم، شباهت زیادی به فیلم‌های علمی و تخیلی دارد. بااین‌حال وجود ناشناخته‌هایی مثل سیارک اوموآموا، اثبات می‌کند که ما در نقطه‌ای نزدیک به صفر، در دانش فضایی و یافتن ریشه حیات هستیم.