ابرخودروهای میلیون دلاری با تکنولوژی فرمول یک!
چند وقت پیش وقتی مرسدس با معرفی «Project One»، اولین ابرخودروی خود، سر و صدای زیادی به پا کرد، ضمن جا گذاشتن بسیاری از رقبا، بازیگر جدیدی را هم به باشگاه تازه تاسیس خودروهای فرمول یک خیابان رو اضافه کرد.
به زبان ساده، این ها همگی خودروهای شبهه فرمول یک هستند که حالا با کمی دستکاری رسما مجوز ورود قانونی به خیابان ها را هم پیدا کرده اند. به همین مناسبت در این مطلب، ضمن بررسی دو رقیب فعلی این دنیا یعنی پروژه وان و والکایری، برخی از خودروهای عجیب و غریب تاریخی مبتنی بر تکنولوژی فرمول یک و تاثیرات این تکنولوژی بر دنیای خودرو را با هم مرور می کنیم.
خودروهای فرمول یک از خیلی جهات اوج مهارت دنیای مهندسی در صنعت خودروسازی به شمار می روند. این خودروها ساخته می شوند تا بتوانند سرعت 100 کیلومتر بر ساعت را ظرف کمتر از سه ثانیه پر کنند. موتور آنها با سرعت سرسام آور 15 تا 18 هزار دور در دقیقه کار می کند که حتی تصور چنین سرعتی در موتور یک خودروی معمولی باورنکردنی است. البته به همین خاطر هم این موتورها عمر کمتری دارند و به درد رانندگی در خیابان های معمولی نمی خورند. رانندگی، پشت فرمان این خودروها هم تجربه کاملا متفاوتی است. هنگام رانندگی با این خودروها راننده شتابی معادل چهار برابر گرانش زمین را حس می کند. بنابراین وقتی سرانجام از پشت فرمان آن کنار بروید، مثل این است که تازه از فضا به زمین بازگشته اید. پس از راندن پشت فرمان خودرو فرمول یک، دیگر هیچ چیزی برای تان مثل سابق نخواهد بود. اگر چه چنین لذتی فراموش شدنی نیست، اما رانندگی با چنین خودرویی اصلا آسان نیست و راننده باید دقت و تمرکز بسیار بالایی داشته باشد؛ چون خودروهای فرمول یک با هیچ کس شوخی ندارند.
همه این ویژگی ها به علاوه هزینه بالای فناوری به کار رفته در آنها موجب می شود این خودروها از هیچ جهت برای ورود به خیابان ها مناسب نباشند، محدودیتی که حالا خودروسازها با ساختن ابرخودروهایی نوظهور مبتنی بر تکنولوژی و موتورهایی برگرفته از خودروهای فرمول یک در حال شکستن مرزهای آن هستند.
نسل قبلی ابرخودروهای مدرن که آنها هم طعمی از فرمول یک را در ساختار خود داشتند در اختیار فراری، پورشه و مک لارن بود اما حالا باید منتظر بازیگرانی جدید باشیم. در حال حاضر به جز مرسدس و آستون مارتین و همچنین مک لارن، شرکت های BMW و آئودی هم در تلاش برای ساخت ابرخودروهایی مبتنی بر فناوری خودروهای فرمول یک هستند.
در این میان فراری رسما اعلام کرده است برای جانشینی خودروی مشهورش Laferrari، قصد دارد رویکرد متفاوتی را در پیش بگیرد؛ به این ترتیب باید منتظر محصولی متفاوت از فراری در میان نسل جدید ابرخودروهای مدرن باشیم. از بین دیگران هم فقط مک لارن اطلاعات بیشتری در مورد جانشین P1 افسانه ای خود اعلام کرده است که در ادامه در مورد آن برای تان گفته ایم. اما بقیه همگی هنوز در فاز دیدن خواب و رویای چنین خودرویی هستند. هر چند آئودی هم کمی پیش از نمایشگاه فرانکفورت گفته بود در فکر ساختن خودرویی بر پایه فرمول یک، اما با رویکردی متفاوت است. «استفان وینکلمن» (Stephan Winkelmann) مدیر این شرکت که پیش تر در شرکت لامبورگینی کار می کرد، گفته بود دوست دارد خودرویی در کلاس پروژه وان مرسدس بسازد، اما چطورش را هنوز نمی داند. در ادامه ضمن بررسی فرزند جدید مرسدس، با رقبای نوظهور جدید و قدیمی اش هم آشنا می شویم.
سوپر خودروی جدید مرسدس چه ویژگی هایی دارد؟
دقیقا وقتی فکر می کنید دوران ساختن خودروهای خیابان رو بر پایه فناوری خودروهای مسابقه ای تمام شده است - و از خیلی جهات هم واقعا تمام شده - از میان ناکجاآباد سروکله مرسدس با یک غول بی شاخ و دم جدید پیدا می شود. شگفتانه بی شاخ و دمی که حتی هنوز اسم درست و حسابی هم ندارد؛ «پروژه وان» (Project One) در حقیقت اسم موقتی آن است. ابرخودرویی 2.8 میلیون دلاری که تقریبا بدون هیچ تردیدی می شود گفت گروه آ.ام.گ (یکی از شرکت های زیرمجموعه مرسدس) فقط برای به رخ کشیدن توانایی تکنیکی خود دست به ساختن آن زده است.
مرسدس با ساختن نخستین ابرخودروی تولید خود - که برای نخستین بار اولین پیش نمونه آن را در جریان نمایشگاه خودروی فرانکفورت رونمایی کرد - ثابت کرد همیشه بیشتر از یک راه برای ساختن خودرویی چند میلیون دلاری با ویژگی های خاص وجود دارد. خودرویی که وقتی پشت فرمان آن می نشینید، حس فضانورد بودن به شما دست می دهد. خودروی جدید مرسدس پر از غافلگیری های پیچیده و دوست داشتنی است. در حالی که بوگاتی شیرون - دیگر غول مشهور این روزهای دنیای خودرو - با گرفتن ۱۵۰۰ اسب بخار از یک موتور هشت لیتری W۱۶ یک باک صدلیتری را ظرف تنها هشت دقیقه خالی می کند؛ پروژه وان مرسدس با قیمتی مشابه تنها بر یک موتور کوچک V۶ و چهار موتور الکتریکی (دوتا برای چرخ های جلو، یکی به صورت یکپارچه با موتور و دیگری برای توربوشارژر تکیه دارد. با وجود این، بیشینه سرعت آن به ۳۴۹ کیلومتر بر ساعت می رسد و صفر تا صد خود را هم ظرف تنها ۲.۶ ثانیه پر می کند.
بنابراین خودرو می تواند ظرف کمتر از شش ثانیه به سرعت ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت برسد، در حالی که فقط معدودی از خودروهای دهه گذشته می توانند ادعا کنند توانایی مشابهی داشتند. برای مثال بوگاتی شیرون مشهور، به کمی بیش از شش ثانیه برای پر کردن این سرعت نیاز دارد و پورشه ۹۱۸ هم حدود هفت ثانیه برای رسیدن به این سرعت زمان می خواهد.
خودروی هیبریدی
سامانه هیبریدی پروژه وان از سیستم بردار گشتاور (torque vectoring) استفاده می کند که به کمک آن دیفرانسیل خودرو می تواند گشتاور هر کدام از چرخ ها را به صورت مجزا تنظیم کند (بردار گشتاور فناوری است که در سال های اخیر خصوصا در بین خودروهایی که بر اساس نیروی محرکه چهار جرخ ساخته می شوند، به محبوبیت رسیده). به این ترتیب خودرو حتی در تندترین پیچ ها نیز کنترل پذیری بسیار خوبی از خود نشان می دهد.
خبر خوب دیگر هم این که سامانه هیبریدی این خودرو موجب می شود بتواند بیش از 26 کیلومتر را تنها با تکیه بر شارژ موتورهای الکتریکی خود حرکت کند. به این ترتیب می توانید بدون نگرانی از صدای گوش خراش موتور اصلی خودرو، مدت کوتاهی را مثل شبح بی صدا حرکت کنید. آن طور که مرسدس می گوید، این شرکت فقط 275 دستگاه از این ابرخودروی نوظهور را تولید خواهد کرد که همگی آنها همین حالا هم فروش رفته اند. تولید این خودروها از سال 2019 آغاز خواهد شد.
پیشرانه
قلب تپنده فرزند جدید مرسدس یک موتور 1.6 لیتری وی 6 با توان 700 اسب بخار است که سه موتور الکتریکی (یکی روی هر کدام از چرخ های جلو و سومی به صورت یکپارچه شده با موتور خودرو) هم 500 اسب بخار دیگر را تامین می کنند. ضمنا میل لنگ موتور با سرعت 11 هزار دور در دقیقه می چرخد. این سرعت تقریبا دو برابر سرعت میل لنگ هر خودروی سواری است که در خیابان می بینید.
اتاق متفاوت
فضای داخلی پروژه وان با تمرکز زیاد روی سطوح منحنی طراحی شده است و طبق انتظار، شباهت زیادی به اتاق نسل جدید خودروهای لوکس مرسدس دارد. با وجود این، پروژه وان فقط زیر پوست خود روح یک خودروی فرمول یک را پنهان نکرده، بلکه در طراحی داخلی اتاق هم تلاش شده است تا ضمن حفظ استانداردهای مرسدس، محیط داخلی تداعی کننده اتاق یک خودروی فرمول یک باشد؛ البته خودروی فرمول یکی که یک صندلی اضافی هم برای نشستن مسافری در کنار راننده دارد.
روی فرمان خودرو نیز کلیدهای رنگارنگی وجود دارد که دقیقا شبیه همان هایی است که روی فرمان های خودروهای مسابقه ای جدید پیدا می شود. روی داشبورد هم به جای عقربه های مکانیکی رایج، نمایشگر ۱۰ اینچی بزرگی با کیفیت بالا قرار دارد که تمام اطلاعات خودرو روی آن نمایش داده می شود. ضمنا راننده برای دیدن پشت سر خود به جای آینه ای معمولی، تصویر ارسالی دوربین نصب شده در انتهای خودرو را می بیند. در عین حال، از آن جایی که با یک ابرخودرو سروکار دارد، نباید انتظار داشته باشید درهای آن خیلی منطقی به سمت بیرون باز شوند؛ درهای این خودرو هم مثل بقیه میلیون دلاری ها به سمت بالا باز می شوند.
با یک نگاه سرانگشتی، روی بدنه خودرو انبوهی از ورودی های هوا پیدا می کنید که وظیفه دارند ضمن عبور دادن هوا از اطراف خودرو، قطعات داغ آن مثل موتور و ترمزها را هم خنک کنند. ورودی هوای روی سقف خودرو به یک تیغه سیاه عمودی در انتهای بدنه منتهی می شود که همانند بالچه های روی خودروهای فرمول یک، به ثبات جانبی خودرو هنگام گردش های تند کمک می کند. اسپویلرهای (تیغه های عمودی بالچه مانند) فعال جلو و عقب خودرو هم کمک می کنند تا خودرو هنگام این گردش ها همچنان بتواند جهت حرکت درست خود را حفظ کند.
بدنه سبک
خودروهای مسابقه ای فرمول یک روی بیشتر از یک مولد نیرو حساب می کنند و پروژه وان مرسدس هم دقیقا همین طور است. با این تفاوت که به رسم مرسدس با پیچیده ترین حالت ممکن روی هم سوار شده اند. فناوری های دیگر داستان هم از همین قاعده (پیچیدگی) پیروی می کنند. از جمله بدنه سبک و مقاوم ساخته شده از فیبرکربن شبیه همان هایی است که در خودروهای مسابقات گرندپریکس موناکو استفاده می شود.
ضمنا یک سامانه تعلیق چند اتصالی به کمک فنرهایی مخصوص حرکت بدنه روی سطوح ناهموار را نرم می کند. چرخ های کربنی با دیسک های ترمز سرامیکی نیز کمک می کنند تا ضمن کاهش وزن، خودرو به خوبی تحت کنترل راننده باقی بماند. در مقابل همه این ویژگی ها، چیزی که اینجا نمی بینید و احتمالا جای خالی شان را هم احساس می کنید، حضور هیچ کدام از قابلیت های نیمه خودکاری است که مرسدس در خودروهای دیگرش استفاده می کند. در نتیجه اگر دنبال یک خودروی رباتیک عجیب و غریب می گردید باید جای دیگری را نگاه کنید؛ پروژه وان در این زمینه مهارت زیادی ندارد.
الهه انتقام آستون مارتین
ابرخودروی استون مارتین چه خصوصیات ویژه ای دارد؟
یک سال پیش وقتی «والکایری» برای نخستین بار معرفی شد، نخستین ابرخودروی نسل جدید با موتور و تکنولوژی هایی برگرفته از فرمول یک بود. از این جهت مرسدس دومین عضو این نسل جدید و بی برو و برگرد رقیب مستقیم والکایری محسوب می شود. والکایری محصول تخیل آدریان نیووی است. مدیر فنی تیم فرمول یک ردبول و یکی از مغزهای افسانه ای دنیای فرمول یک که عمده مهارتش تبدیل واژه سریع به سریع تر است. کسی که بدون شوخی سوپرخودروهای میلیون دلاری مثل لافراری، پورشه 918 و مک لارن پی 1 را بزرگ، سنگین و بی دست و پا می داند.
دو سال پیش وقتی او کار روی طرح خودروی خیابان رویی بر پایه تکنولوژی فرمول یک را شروع کرد، دست سرنوشت او را به شرکت آستون مارتین وصل کرد؛ جایی که ایده های او در طراحی آیرودینامیکی خودرو با رویای تیم طراحی آستون مارتین پیوند خورد و نتیجه کار خودرویی کاملا جدید بود؛ ابرخودرویی بسیار سبک اما با موتور قدرتمند که نسبت نیروی رانش به وزن یک به یک آن به هیچ سوپر خودرویی شانسی برای رقابت نمی دهد. از این خودرو تنها ۱۵۰ نمونه (شامل پیش نمونه آن) تولید خواهد شد که همانند پروژه وان مرسدس همگی از همین حالا به فروش رفته اند.
پیشرانه
والکایری تنها ۱۰۳۰ کیلوگرم وزن دارد و توان خروجی ۱۱۳۰ اسب بخاری آن موجب می شود نسبت توان به وزنش حتی کمی بیشتر از یک به یک باشد. همانند مرسدس، والکایری نیز خودرویی هیبریدی است با این تفاوت که به مراتب کمتر به انرژی الکتریکی خود وابسته است. برخلاف موتور کوچک تر وی ۶ مرسدس، والکایری صاحب یک موتور ۶.۵ لیتری وی ۱۲ است که ۹۰۰ اسب بخار از مجموع ۱۱۳۰ اسب بخار توان خروجی خودرو را تامین می کند. باقی این توان را هم یک موتور الکتریکی تامین می کند.
طراحی
ظاهر خودرو خصوصا از جلو به شدت یادآور ظاهر خودروی فرمول یک است. از منظر طراحی والکایری آیرودینامیک ترین ابرخودروی کنونی دنیاست که در طراحی بدنه آن ضمن توجه به ظاهری آیرودینامیکی، آستون مارتین نهایت تلاش خود را کرده تا با حذف اجزای زائد از وزن خودرو نیز بکاهد. به طور مثال خودرو صاحب هیچ آینه خارجی نیست و به جای آن از او دوربین کمک می گیرد که تصاویر دوربین ها درون نمایشگرهای کابین به نمایش در می آیند.
اتاق
از نظر طراحی کابین، والکایری اتاق بسیار ساده ای دارد که دقیقا مشابه خودروهای فرمول یک طراحی شده است. روی داشبورد به جز سه نمایشگر LCD هیچ چیزی وجود ندارد. همه چیز روی فرمان خودرو خلاصه شده است. پشتی صندلی راننده در تمام خودروهای سفارشی با اسکن سه بعدی هر کدام از خریداران، کاملا منطبق با طرح بدن آنها ساخته خواهد شد. ضمنا همان طور که مشخص است درهای خودرو به سمت بالا باز می شوند اما پنجره های آنها بازشونده نیستند.
فرزند جدید مک لارن
McLaren BP23
آن طور که مک لارن می گوید این شرکت در آینده ای نه چندان دور جدیدترین ابرخودروی هیبریدی خود را در کلاسی مشابه پروژه وان مرسدس و والکایری استون مارتین عرضه خواهد کرد. خودروی لوکسی که برخلاف هر دو خودروی اشاره شده، سه نفره خواهد بود (راننده در صندلی وسط جلوی دو صندلی مسافر می نشیند) و از این نظر جانشین به حق مک لارن اف 1 این شرکت شمرده خواهد شد.
اتاق خودرو با استفاده از نسل جدیدی از مواد کربنی ساخته می شود و همانند پرچمدار کنونی مک لارن (پی - ۱) صاحب پیشرانی هیبریدی (الکتریکی/بنزینی) خواهد بود که طبیعتا هنوز اطلاعات زیادی در مورد آن نداریم. با این حال گفته می شود این خودرو صاحب نسل جدیدی از موتور ۳.۸ لیتری وی ۸ مک لارن مجهز به دو توربوشارژر خواهد شد. پیشرانه هیبریدی پی -۱ مجموعا ۹۰۲ اسب بخار توان تولید می کند که موجب می شود خودرو صفر تا صد خود را ظرف ۲.۸ ثانیه پر کند.
در نتیجه BP۲۳ راه سختی برای شکستن رکورد برادر بزرگ تر خود پیش رو داشت. در حال حاضر مک لارن در حال آزمایش خصوصیات مورد نظر خود برای این خوندرو درون یک مک لارن ۷۲۰S است که چندی پیش هم اولین تصاویر آن منتشر شد. از این خودرو قرار است مجموعا ۱۰۶ نمونه ساخته شود که این بار هم همگی از همین حالا فروخته شده اند.
سه تفنگدار
Ferrari Laferrari
پرچمدار مشهور فراری که یکی از نخستین ابرخودروهای هیبریدی نسل جدید بود که وقتی متولد شد خیلی از رکوردها را به نام خودش شکست. در طراحی این خودرو، فراری استفاده شایانی از تجربیاتش در دنیای فرمول یک برده بود و نتیجه آن شوالیه سرخی بود با بیشینه سرعت 249 کیلومتر بر ساعت که صفر تا صد خود را ظرف تنها 2.4 ثانیه پر می کند.
Porsche 918 Spyder
بهترین ابرخودروی این روزهای دنیا که بر پایه یک موتور ۴.۶ لیتری وی ۸ و دو موتور الکتریکی ثانویه ساخته شد. با قیمتی کمتر از یک میلیون، ۹۱۸ یکی از ارزان ترین خودروهای جدید دنیاست در حالی که از نظر کارایی چیزی از پرچمداران مشهور فراری و مک لارن با قیمتی بیش از دو یا سه برابری خود کم نداشت.
McLaren P۱
از نظر ظاهری پی 1 احتمالا رام نشدنی ترین ابرخودروی این روزهای دنیاست. پی 1 صاحب سیستم کنترل شاسی الهام گرفته از خودروهای فرمول یک است. همچنین خودرو صاحب وضعیت کنترل ثانویه ای برای رانندگی در پیست های مسابقه ای است. از نظر کارایی اگرچه برد الکتریکی (فقط با نیروی برق) پرچمدار مک لارن کمی از پورشه و فراری عقب تر است اما از نظر شتاب از هیچ کدام دست کمی ندارد.
فرمول یکی های فراموش شده
برخی از مشهورترین خودروهای کلاسیکی که با تکنولوژی فرمول یک ساخته شدند
با وجود این که در چند سال اخیر هیاهوی ساخت ابرخودروها بر مبنای موتور و فناوری های الهام گرفته شده از فرمول یک شدت گرفته اما شاید عجیب باشد که بدانید فرمول یک تکنولوژی تازه واردی به دنیای خودروهای لوکس و حتی معمولی نیست. در واقع فرمول یک سال هاست خارج از پیست های مسابقه هم آثار خود را روی خودروهای مختلف نشان داده است. از ساختن نمونه های سفارشی سازی شده خودروهای لوکس گرفته تا دمیدن جانی دوباره به خودروهایی که حتی خواب مسابقه را هم نمی دیدند برخی از این نمونه ها را در این صفحه با هم مرور می کنیم.
فراری ناکام؛ Ferrari F۵۰
اف 50 احتمالا بهترین نمونه معاصر از یک ابرخودروی فراموش شده از دنیای فرمول یک است. این خودرو که درست در اوایل 1995 رونمایی شد از یک موتور 4.7 لیتری وی 12 استفاده می کرد که 512 اسب بخار توان داشت. موتور وی 12 آن در حقیقت متعلق به خودروی فرمول یک 641 پنج سال قبل فراری بود؛ خودرویی که در آن فصل شش پیروزی را از آن خود کرده بود. با این حال این موتور شانس و کارایی زیادی برای اف 50 به همراه نداشت و اف 50 به خاطر ناتوانی در نمایش پیشرفتی چشمگیر نسبت به سری قبلی اف 40 نتوانست موفقیت چشمگیر فراری اف 40 را تکرار کند و خیلی زود هم پشت محبوبیت سوپر خودروی جدید فراری انزو به دست فراموشی سپرده شد. با این همه اف 50 همچنان به عنوان آخرین ابر خودروی آنالوگ خوب مارانلو (شهر خانگی فراری) شناخته می شود.
قلب آهنی؛ Porsche Carrera GT
در ۱۹۹۱ پورشه ابتدا موتور وی ۱۲ ای را برای تیم فرمول یک، فوت ورک ساخت و سپس برای فصل بعد توسعه یک موتور وی ۱۰ (۱۰ سیلندره) ۳.۵ لیتری را آغاذز کرد، اما موتور وی ۱۲ پورشه در فصل قبل نظر فوت ورک را جلب نکرد و سفارش موتور وی ۱۰ هم در نیمه راه تکمیل لغو شد. پورشه اما دست از کار نکشید و نمونه بزرگ تری از این موتور با ظرفیت ۵.۵ لیتر را برای خودروهای خیابان روی خود توسعه داد. نتیجه حاصل سرانجام قلب پورشه کاررا جی تی را از آن خود کرده و توانست این خودرو را به بهترین خودروی اسپورت سال های ابتدایی قرن ۲۱ بدل کند.
هوندای افسانه ای؛ Honda NSX
هوندا ان اس ایکس که نسل جدید هیبریدی آن این روزها با نام «آگورا ان اس ایکس» همچنان تولید می شود، در اصل با الهام از طرح کاناپی (سرپوش شیشه ای) جت های جنگی و خودروهای فرمول یک توسعه پیدا کرد. جالب این که این خودرو هم از فرمول یک الهام گرفت و هم مایه الهام فرمول یک های دیگر شد.
ون مسابقه ای ؛ Renault Espace F۱
این فقط ایتالیایی ها نیستند که بلدند خودروهای عجیب و غریب بسازند، فرانسوی ها هم در این کارها ذوقی دارند. باور کنید یا نه این ون به لطف موتور وی 10 فرمول یکی خود، یک خودروی اسپورت تمام عیار بود. در 1995 همزمان شدن سالگرد ده سالگی فعالیت رنو در دنیای فرمول یک با ده سالگی ون های محبوب رنو اسپاس، موجب شد این شرکت بخواهد پیوندی مبارک بین این دو واقعه برقرار کند. نتیجه یک ون سوپر اسپرت با یک موتور وی 10 بود که از یک جعبه دنده اتوماتیک شش سرعته استفاده می کرد. به لطف این موتور و کاهش گسترده وزن خودرو در اثر استفاده از مواد کربنی و با وجود طرح آیرودینامیکی افتضاح خودرو (در حد یک اصطبل متحرک) این ون می توانست صفر تا صد خود را در 2.8 ثانیه پر کند.
نظر کاربران
اونا کجا میروند و ما به کجا